Enero

Moisés oikórõ guare pe rréi de Egipto rógape, haʼéiti kuri peteĩ persóna ipochy reíva. ¿Mbaʼérepa jaʼekuaa upéicha hague? Pórke peteĩ vuéltape odesidi ojuka peteĩ kuimbaʼépe ojapo haguére álgo ivaíva. Hiʼarive oimoʼã Ñandejára oapojataha upe ojapo vaʼekue. Péro 40 áño aja Jehová oipytyvõ Moiséspe ohechakuaa hag̃ua ndahaʼeiha ipyʼaguasúnte vaʼerã ogia porã hag̃ua pe puévlope, síno ke tekotevẽha avei ipyʼaporã. Péro upearã haʼe iñumílde, iñeʼẽrendu ha ndaipochyreíri vaʼerã. Moisés oaprende porãiterei vaʼekue la Jehová omboʼeséva chupe, ha upévare omoakã porã kuri umi israelítape (Éx. 2:11, 12; Hech. 7:21-30, 36). Ñane tiémpope, iporãta umi omoakãva hogapy ha umi ansiáno osegíramo Moisés ehémplo. Upévare, ani pendepochy rei oĩramo napenderrespetáiva. Upéva rangue iporãta peneumílde ha peasepta pejavy jave (Ecl. 7:9, 20). Peneñeʼẽrendu vaʼerã avei Jehovápe ha pesegi umi instruksión haʼe omeʼẽva oñesolusiona hag̃ua umi provléma. Ha peñehaʼã vaʼerã siémpre perresponde pyʼaguapýpe (Prov. 15:1). Péicha pendepyʼaporãramo, katuete pembovyʼáta Jehovápe, peipytyvõta ojeiko hag̃ua pyʼaguapýpe ha pemoĩta ehémplo iporãva. w19.02 páh. 8 párr. 1; páh. 10 párr. 9, 10

¿Mbaʼérepa Jesús oiporiahuvereko umi héntepe? “Oikógui hikuái umi ovecha herekuaʼỹvaicha”. Oiméne ohechakuaa raʼe heta ijapytepekuéra imboriahuha ha tekotevẽha ombaʼapo jejopy omantene hag̃ua ifamiliakuérape. Avei upépe oĩne umi persóna omanóva chugui peteĩ ohayhúva. Katuete Jesús ontendéne raʼe mbaʼéichapa oñeñandu umi hénte, pórke haʼe voi ohasáne raʼe umichagua situasión. Jesús ojepyʼapy umi héntere, upévare omombeʼu chupekuéra pe mensáhe oporombopyʼaguapýva (Is. 61:1, 2). ¿Mbaʼépa ñaaprende Jesús ehémplogui? Koʼág̃a avei umi hénte oiko “ovecha herekuaʼỹvaicha” ha hetaiterei iprovléma. Péro ñande jareko la haʼekuéra oikotevẽva: umi notísia porã oñeʼẽva Ñandejára Rréinore (Apoc. 14:6). Ñane Mboʼehára ojapo haguéicha, ñande japredika pórke jaiporiahuvereko “umi hénte umíldepe ha umi imboriahúvape” (Sal. 72:13). Añetehápe ñambyasy ñande rapichakuérape ha jajapose álgo ñaipytyvõ hag̃ua chupekuéra. w19.03 páh. 21, 22 párr. 6, 7

Ñande ningo jareko hetaiterei rrasón jahayhu hag̃ua Jehovápe. Por ehémplo, káda día omeʼẽ ñandéve umi mbaʼe ñaikotevẽva, ha hiʼarive ñanemboʼe mbaʼeichagua persónapa haʼe ha umi mbaʼe ojapótava (Juan 8:31, 32). Omeʼẽ avei ñandéve pe kongregasión ikatu hag̃uáicha ñandegia ha oñangareko ñanderehe. Ñandejára ñanepytyvõ avei ñaaguanta hag̃ua umi provléma jahasáva, ha omeʼẽ ñandéve esperánsa jaiko hag̃ua pára siémpre pe múndo pyahúpe (Apoc. 21:3, 4). Ñapensávo umi mbaʼe Jehová ojapo vaʼekuére ñanderehehápe ha mbaʼeichaitépa ñanderayhu, jajúta jahayhuve chupe. Ha jahayhúramo Jehovápe, jakyhyjéta ñambopochy hag̃ua chupe pórke katuete ndajaipotamoʼãi haʼe oñeñandu vai. Rehechakuaáramo mbaʼéichapa ideprovécho ndéve resegíramo Jehová gía, katuete rehayhuvéta chupe ha umi mbaʼe haʼe heʼíva. Ha Satanás oñehaʼãmbaitéramo jepe nemomombyry Jehovágui, núnka nokonsegimoʼãi upéva. Eñeimahinamína koʼágui mil áñope, repensa vove pe día rejevautisa haguépe katuete eréta: “¡Ajépa adesidi porãite raʼe!”. w19.03 páh. 6 párr. 14; páh. 7 párr. 19

Ñandeagradesídorõ ñande rogapýpe enterovéva oñevenefisiáta. Por ehémplo, umi omendáva ohechaukáramo ijagradesidoha, iñunidovéta hikuái ha ifasilvéta oñoperdona hag̃ua. Pe ména omombaʼéva hembirekópe ndahaʼéi oñemeʼẽnteva enkuénta hembireko heʼi térã ojapo porãha peteĩ mbaʼe, síno “opuʼã ha oguerohory avei chupe” (Prov. 31:28). Pe tembireko iñarandúva katu heʼi iménape mbaʼérepa ovalora chupe. Tuakuéra, ¿mbaʼéichapa ikatu pemboʼe pene famíliape ijagradesído hag̃ua? Ani penderesarái haʼekuéra heʼi ha ojapotaha la peẽ peje ha pejapóva. Upévare, pemoĩkena ehémplo porã ha peagradese chupekuéra ojapo jave álgo penderehehápe. Avei pemboʼe chupekuéra oagradese vaʼerãha ótrope la ojapóva hesehapekuéra. Peipytyvõkena pene famíliape ontende hag̃ua iñimportanteha oagradese ipyʼaite guive, ha upéva ikatuha oipytyvõiterei hapichakuérape. w19.02 páh. 17 párr. 14, 15

Ko mbaʼe Job heʼi vaʼekue ohechauka porãiterei haʼe oĩ hague desidído noñentregamoʼãiha Satanás ojopy vaíramo jepe chupe, síno ifiél Jehovápe. Ha ñande ikatu avei jajapo upéva. ¿Mbaʼérepa ñaneinteresa vaʼerã koʼã mbaʼe oiko vaʼekue Job rehe? Pórke Satanás heʼi avei ñanderehe jahayhu ha ñandefiél guaʼunteha Jehovápe, ha ñañemomombyrytaha chugui jajúramo jajapeligra (Job 2:4, 5; Apoc. 12:10). ¿Mbaʼéichapa reñeñandu reikuaávo upéva? Katuete hasy asy ndéve heʼi haguére koʼã mbaʼe. Upéicha rupi iporãta siémpre nemanduʼáramo Jehová ojeroviaitereiha nderehe ha upévare omeʼẽha ndéve peteĩ oportunida iporãitereíva. Jehová opermiti hína Satanás nemoĩ a pruéva rehechauka hag̃ua añetehápepa ndefiél, péro ojapo upéva ojeroviágui nde ikatutaha rehechauka Satanás ijapuha. Hiʼarive opromete nepytyvõtaha upearã (Heb. 13:6). ¡Ajépa javyʼaite Jehová peichaite peve ojerovia haguére ñanderehe! ¿Rehechakuaápa upéicharõ mbaʼérepa iñimportantete ñandefiél chupe? Pórke péicha jahechauka Satanás tuichaiterei ijapuha, avei upéicha ñadefende Jehová réra porãite ha jahechauka jaapojaha igoviérno. w19.02 páh. 5 párr. 9, 10

Jesús heʼi vaʼekue ijapostolkuérape umi mbaʼe ijetuʼúvare ohasátava hikuái, ha heʼi chupekuéra ipyʼaguasu hag̃ua haʼéicha (Juan 16:1-4a, 33). Heta áño upe rire, idisipulokuéra osegi ipyʼaguasu ha ojesakrifika ótro rehehápe. Por ehémplo, haʼekuéra osegi oñopytyvõ ogueropuʼaka hag̃ua opaichagua situasión ijetuʼúva, osufrítaramo jepe hikuái oipytyvõ haguére iñermánope (Heb. 10:33, 34). Koʼág̃a avei ñande ñandepyʼaguasu Jesús ipyʼaguasu haguéicha. ¿Mbaʼéichapa jahechauka upéva? Por ehémplo, ñaipytyvõ jave umi ermáno ojepersegívape ojerovia haguére Ñandejárare. Sapyʼánte ñane ermanokuérape oñemoinge reiete kárselpe. Péicha jave jajapo vaʼerã ikatúva guive ñadefende hag̃ua chupekuéra. Por ehémplo ikatu ñañemboʼe hesekuéra ha ñañeʼẽ ifavorpekuéra umi trivunál ha umi autorida renondépe (Filip. 1:14; Heb. 13:19). Avei jahechauka ñandepyʼaguasuha japredika memévo kyhyjeʼỹme (Hech. 14:3). Jesús ojapo haguéicha, ñande avei jajedesidíma japredikataha pyʼaguasúpe pe mensáhe oñeʼẽva pe Rréinore, oĩramo jepe oñemoĩva ñanderehe térã ñandepersegíva. w19.01 páh. 22, 23 párr. 8, 9

¿Mbaʼépa nepytyvõta ikatu hag̃uáicha ne komentário oporomokyreʼỹ? Iñimportanteterei ningo rejeprepara porã rreunionrã. Emoĩramo peteĩ óra ejeprepara porã hag̃ua rreunionrã, ndepyʼaguasuvéta ekomenta hag̃ua (Prov. 21:5). ¿Mbaʼéichapa ikatu rejeprepara porã rreunionrã? Eñepyrũ mboyve restudia, iporãta rejeruréramo Jehovápe ijespíritu sánto (Luc. 11:13; 1 Juan 5:14). Upéi ikatu remaña pe títulore, umi subtítulo, umi taʼangáre ha avei umi rrekuádro oĩvare. Upéva nepytyvõta reikuaa hag̃ua mbaʼe rehepa oñeñeʼẽta upe artíkulope. Eleévo umi párrafo, eñehaʼã avei elee umi téxto bíblico oĩva pype. Iporãta avei ejepyʼamongetáramo pe informasión releévare, ha ejesarekove umi mbaʼe rekomentasévare rreunionhápe. Añetehápe ideprovechoitereíta ndéve rejeprepara porãramo rreunionrã, ha avei ifasilvéta ndéve rekomenta hag̃ua (2 Cor. 9:6). w19.01 páh. 9 párr. 6; páh. 11, 12 párr. 13-15

Jehová omomýi Habacúcpe oskrivi hag̃ua umi mbaʼe oipyʼapýva chupe, ha upéva ñanemboʼe peteĩ leksión iñimportánteva: ndajakyhyjéi vaʼerãha ñamombeʼu hag̃ua Jehovápe la ñanekevrantáva ha umi dúda jarekóva. Upéva rangue, haʼe mborayhúpe ñaneinvita ñamombeʼu hag̃ua chupe mbaʼeichaitépa ñañeñandu (Sal. 50:15; 62:8). Habacuc ojerovia vaʼekue Jehováre, pórke haʼe Iñamígo ha Itúa. Upévare oñanima oñeʼẽ chupe. Haʼe oiko rangue ojepyʼapy isituasiónre ha ojerovia ijehénte, omombeʼu Jehovápe mbaʼéichapa oñeñandu ha la okevrantáva chupe. Upéva peteĩ ehémplo neporãva ñandéve g̃uarã. Jehová hína pe ohendúva ñane ñemboʼe, ha oipota jahechauka ñakonfiaha hese ñamombeʼúvo chupe umi mbaʼe ñandepyʼapýva (Sal. 65:2). Jajapóramo péicha, jahechakuaáta mbaʼéichapa haʼe ombohovái ñane ñemboʼe. Ñañandúta lomímo ke ñaneañuáva ñanekonsola ha ñandegia hag̃ua (Sal. 73:23, 24). Jehová ñanepytyvõta ñantende hag̃ua mbaʼéichapa haʼe ohecha ñane situasión tahaʼe haʼéva la jahasáva. ¿Mbaʼéichapa ikatu jahechauka añetehápe jajeroviaha hese? Por ehémplo, ñañemboʼéramo chupe ñande pyʼaite guive. w18.11 páh. 13 párr. 2; páh. 14 párr. 5, 6

David ndoiporavói vaʼekue iñamigorã umi ijaveguávapente. ¿Nemanduʼápa mávapa David amigoite vaʼekue? Oime vaʼerã ou ne akãme Jonatán. Pe amista orekóva hikuái ningo iporãiterei vaʼekue, oĩ voi umi iporãvéva apytépe la Biblia omombeʼúva. ¿Péro ndépa reikuaa Jonatán 30 áñorupi ijedave hague Davídgui? ¿Mbaʼérepa upéicharõ ojogueraha porãite vaʼekue hikuái? Pórke mokõivéva ojerovia Ñandejárare ha ojorrespeta. Avei káda uno omombaʼeterei mbaʼéichapa ipyʼaguasu pe ótro oñorairõ jave Ñandejára enemigokuérandi (1 Sam. 13:3; 14:13; 17:48-50; 18:1). David ha Jonatán rehe oiko haguéicha, ñande avei ikatu javyʼaiterei jareko haguére amígo ohayhúva Jehovápe ha ojeroviáva hese. Kiera ningo oservi Ñandejárape heta tiémporema. Haʼe heʼi: “Areko che amigokuéra heta lugár rupi ko yvy tuichakuére orekóva diferénte kostúmbre”. Nde avei rejapóramo upéicha, rehecháta mbaʼéichapa la Biblia ha pe espíritu sánto ouni Ñandejára siervokuérape. w18.12 páh. 26 párr. 11-13

Pe palávra ‘tekovai’ térã fornikasión ikatu ojerreferi heta pekádo sexuál rehe. Umíva apytépe ñemoakãratĩ, prostitusión, pe rrelasión sexuál orekóva umi nomendáiva, umi kuimbaʼe oikóva kuimbaʼéndi térã kuña kuñándi ha peteĩ persóna orekóva rrelasión sexuál animál ndive. Ñamoĩ chupe peteĩ kuimbaʼe omendáva hekovai hague. Péicha jave hembireko ikatu odesidi ojedivorsiátapa chugui térãpa nahániri. Jesús ndeʼíri kuri peteĩ kristiáno omendáva omoakãratĩramo hembiayhúpe, pe ména térã tembireko ifiélva tekotevẽha katuete ojedivorsia. Por ehémplo, peteĩ tembireko ikatu odesidi opyta iména omoakãratĩ vaʼekuéndi chupe. Ikatu haʼe ohayhu gueteri chupe ha oĩ dispuésta operdonávo iménape ha oñehaʼãvo hendive oho porã hag̃ua imatrimónio. Péro ojedivorsiáramo jepe ha nomendavéi upe rire, ikatu voínte avei ohasa umi situasión ijetuʼúva. Por ehémplo, ¿mbaʼéichapa haʼe oñemantenéta, ha mbaʼépa oikóta umi mbaʼe oikotevẽvagui sexuálmente? ¿Oñeñandútapa avei haʼeño? Ha oimérõ imemby, ¿mbaʼéichapa oñeñandúta umi mitã, ha mbaʼéichapa omongakuaáta chupekuéra? (1 Cor. 7:14). Jahechaháicha, pe persóna ojedivorsiáva ndorekóiramo jepe la kúlpa, lomímonte ombohovái vaʼerã umi mbaʼe ijetuʼúva. w18.12 páh. 12 párr. 10, 11

Jehovápe ningo ombojeguaru pe inhustísia (Is. 61:8). Péro jaikuaaháicha heta vése ijetuʼu ñandéve ñanderekojoja hag̃ua pórke ñaneimperfékto. Upéicharõ jepe, Jehová oipota ñapensa haʼéicha ha ñamboykete umi mbaʼe vai. Jajepyʼamongeta vaʼerã mbaʼérepa Jehová ndochaʼeiete umi mbaʼe vaíre. Upéva ñanepytyvõta ñapensa hag̃ua haʼe opensa lája, ha ñanemombaretéta ani hag̃ua jajapo umi mbaʼe Jehovápe ombojeguarúva. Ndajachaʼéirõ umi mbaʼe vaíre jahechakuaáta noĩporãi jave peteĩ mbaʼe, jepe la Biblia noñeʼẽi hesete. Por ehémplo, koʼág̃arupi heta lugárpe ko múndope ojejeroky pe lap dancing, haʼéva peteĩ jeroky ivaíva. Heta hénte opensa ndaivairiha ko diversión pórke heʼi hikuái ndaikatuiha ñambojoja pe rrelasión sexuálre. Péro, ¿opensápa Jehová avei upéicha? Ani ñanderesarái Jehová ndochaʼeiha tahaʼe haʼéva mbaʼe vaíre. Upévare tekotevẽ jajejokokuaa ha ndajachaʼéi umi mbaʼe Jehová ndochaʼéivare. Péicha ñañemomombyrýta opaichagua mbaʼe vaígui (Rom. 12:9). w18.11 páh. 25 párr. 11, 12

Ko promésa ningo iñimportanteterei, upévare apóstol Pablo osita upe téxto 3 vése voi umi ikártape (Rom. 1:17; Gál. 3:11; Heb. 10:38). Ñaneñeʼẽrendúrõ Jehovápe ha jajeroviárõ hese, katuete jahecháta okumpli vove ipromesakuéra tahaʼe haʼéva umi mbaʼe ijetuʼúva jahasáva. Jehová oipota jajesareko umi mbaʼe haʼe oguerútavare amo gotyove. Lívro de Habacuc ñanemboʼe heta mbaʼe iñimportantetereíva entéro jaikóvape koʼã ára pahápe. Jehová opromete jeikove opaveʼỹva umi persóna hekojojáva ha ojeroviávape hese. Upévare ñamombarete vaʼerã ñande jerovia jarekóramo jepe heta provléma ha oĩramo umi mbaʼe ñanekevrantáva. Jehová heʼi vaʼekue Habacúcpe umi mbaʼe ohechaukáva ikatuha ñaĩ segúro haʼe ñanepytyvõ ha ñandesalvataha. Haʼe imbaʼeporã rupi, ojerure jajerovia hag̃ua hese ha pyʼaguapýpe ñahaʼarõ hag̃ua pe tiémpo Irréino ogovernatahápe ko yvy. Oiko vove upéva, ko yvy henyhẽta umi hénte ovyʼáva ha ipyʼaguapývagui ha enterovéva oadoráta Jehovápe (Mat. 5:5; Heb. 10:36-39). w18.11 páh. 16, 17 párr. 15-17

Jesús tiémpope, oĩ vaʼekue umi oaseptáva pe añetegua péro upéi ou ndojegiavéi hese. Por ehémplo, Jesús ojapórõ guare pe milágro omongaru hag̃ua peteĩ hénte atýpe, haʼekuéra osegi chupe pe ótra kósta peve Mar de Galiléape. Upépe Jesús heʼi peteĩ mbaʼe ndogustáiva chupekuéra. Haʼe heʼi kuri: “Ndapeʼúiramo pe Yvypóra Raʼy roʼo ha napemboyʼúiramo huguy, ndapeikovemoʼãi”. Oporandu rangue Jesúspe mbaʼépa la heʼiséva, ojekeha hikuái heʼívo: “Koʼã mbaʼe heʼíva ningo ivaieterei, ¿máva piko ohenduséta chupe?”. Upévare “heta idisípulo ojevy umi mbaʼe oheja vaʼekuépe ha nomoirũvéi chupe” (Juan 6:53-66). Ñambyasy ningo péro ñane tiémpope oĩ avei umi oñemomombyry vaʼekue pe añeteguágui omoñepysanga rupi chupekuéra la heʼíva térã ojapóva peteĩ ermáno ipriviléhio hetáva. Koʼã persóna ikatu avei ipochy oĩ rupi oñemoñeʼẽva chupekuéra la Biblia rupive, térã noñontendéi rupi peteĩ ermánondi kongregasiónpe. w18.11 páh. 9 párr. 3-5

Koʼág̃arupi Cristo osegi omoakã pe kongregasión. Upévare, nañantendeporãiramo umi kámbio oikóva Ñandejára organisasiónpe, ñapensa vaʼerã Cristo omoakã lájare Jehová puévlope ymaite guive. Tahaʼe jepe Josué tiémpope térã umi apóstol tiémpope, Cristo arandúpe ogia vaʼekue Ñandejára puévlope oprotehe hag̃ua chupekuéra. Upéicha rupi ojerovia mbareteve ha iñunidove hikuái (Heb. 13:8). Koʼág̃a “pe tembiguái jeroviaha ha iñarandúva” ñandegia ñaikotevẽhaichaite ha itiempoitépe (Mat. 24:45). Jahechakuaa jave mbaʼéichapa Cristo ñanemoakã, ñantende haʼe ñanepytyvõseha jasegi hag̃ua jajerovia mbarete. Cristo ñanepytyvõ avei ñañemeʼẽmbaite hag̃ua predikasiónpe. Ko tembiapo hína pe iñimportantevéva ojejapóva ko yvy tuichakuére (Mar. 13:10). w18.10 páh. 25 párr. 13-16

Segundo de Samuel 16:5-13-pe jatopa peteĩ ehémplo iporãitereíva ohechaukáva ikatuha jajejokokuaa oĩ jave ñandetrata vaíva. Simeí, haʼéva Saúl pariénte ningo otrata vai vaʼekue David ha isiervokuérape. David ikatu kuri ojoko Simeípe, péro haʼe ipasiénsia ha oaguanta umi mbaʼe Simeí ojapóva hese. ¿Mbaʼépa oipytyvõ Davídpe ojejokokuaa hag̃ua? David oskrivi vaʼekue pe Salmo 3 itaʼýra Absalón ojukasérõ guare chupe. Upe tiémpope Simeí oataka vaʼekue Davídpe, péro haʼe osegi ipyʼaguapy. ¿Mbaʼéichapa ikatu kuri oaguanta koʼã mbaʼe? Salmo 3:4-pe David heʼi: “Ajeruréta sokórro Jehovápe, ha haʼe katuete cherendúta”. Ñande avei ñañemboʼe vaʼerã David ojapo haguéicha oĩ jave ñandetrata vaíva. Péicha Jehová katuete omeʼẽta ñandéve ijespíritu sánto jasegi hag̃ua ñaaguanta. Ñañeporandumína: “¿Oĩpa peteĩ situasión tekotevẽhápe ahechauka ajejokokuaaha? ¿Tekotevẽpa aperdona hína peteĩ persóna reiete chetrata vai vaʼekuépe? ¿Ajeroviápa Jehová ohechaha che sufrimiénto ha katuete chepytyvõ ha chevendesitaha?”. w18.09 páh. 6, 7 párr. 16, 17

Japredika jave, siémpre jatrata porã ha jarrespeta vaʼerã umi ótrope. Jajapo hag̃ua upéva ñañehaʼã vaʼerã jaikuaa porã chupekuéra. Umi hénte ningo nañaneraʼarõi jaha jave hendapekuéra, pórke nañandeinvitái voi kuri hógape. Upéicha rupi, iñimportánte jaha hendapekuéra peteĩ óra ikatutahápe ñanerendu porã hikuái (Mat. 7:12). Por ehémplo, ¿ojepokuaápa umi persóna oĩva reikohárupi oke tárde peve fin de semanakue? Oimérõ péicha, ikatu japredika kállere, jajapo predikasión karríto reheve térã jajapo raẽ ñande rrevisíta umi hénte ikatútavape oñatende ñanderehe. Heta hénte ningo hembiapoiterei, upévare naiporãmoʼãi ñandeʼareterei japredika jave chupekuéra, koʼýte ñañepyrũ ramórõ hína ñañemongeta hendivekuéra (1 Cor. 9:20-23). Ohechakuaáramo hikuái ñantendeha saʼiha la tiémpo orekóva, naiprovlemamoʼãi ñanerendu hag̃ua japredika jey vove chupekuéra. Ñañehaʼãramo jahechauka japorotrata lájare umi mbaʼe porã oúva Ñandejára espíritugui, añetehápe oikóta ñandehegui “Ñandejára ajudánte”. Hiʼarive, Jehová ikatu hína ojevale ñanderehe oikuaauka hag̃ua peteĩ persónape pe añetegua (1 Cor. 3:6, 7). w18.09 páh. 32 párr. 15-17

¿Mbaʼérepa ikatu jaʼe javyʼataha nañandepochyreíriramo? Heta hénte ningo oikose mbaretépente ha ndojejokói voi, ha upéicha rupi heta iprovléma jepi. Péro oaprende rire pe añetegua okambia hikuái ha oñemonde pe “teko pyahúgui”. Koʼág̃a haʼekuéra ohechauka oiporiahuverekoha hapichápe ipyʼaite guive, imbaʼeporã, oñemomirĩ, ndaipochyreíri ha ipasiénsia (Col. 3:9-12). Okambia rupi ou ipyʼaguapy hikuái, ojegueraha porã hapichándi ha ovyʼa. Avei Ñandejára Ñeʼẽ opromete omeʼẽtaha chupekuéra ko yvy (Sal. 37:8-10, 29). ¿Mbaʼépa Jesús heʼise rakaʼe omboʼérõ guare Ñandejára omeʼẽtaha ko yvy umi ndaipochyreírivape? Umi kristiáno unhídope ningo oñemeʼẽta ko yvy ogoverna vove hikuái kómo rréi ha saserdóte (Apoc. 20:6). Péro hetaitereive persóna oĩ ndohomoʼãiva yvágape, péro oñemeʼẽta chupekuéra ko yvy ikatu hag̃uáicha oiko upépe opa árare. Upérõ g̃uarã, iperféktotama hikuái ha oikóta vyʼápe ha pyʼaguapýpe. w18.09 páh. 19 párr. 8, 9

Jehová ningo oporohendukuaaiterei (Gén. 18:32; Jos. 10:14). Por ehémplo, jahechamína mbaʼépa ñanemboʼe Éxodo 32:11-14. Jehová noikotevẽi vaʼekue ohendu mbaʼépa Moisés opensa, péro haʼe opermiti chupe omombeʼu umi mbaʼe oñandúva. ¿Ñanepasiénsiatapa ñahendu hag̃ua peteĩ persóna ojavýma vaʼekue anteve, ha jasegínepa isuherénsia? Jehová ipasiénsia ha ohendu entéro umi oñemboʼévape chupe ojeroviágui hese. Ñapensamína: “Jehová ningo iñumílde ha ohendu vaʼekue Abrahán, Raquel, Moisés, Josué, Manóah, Elías ha Ezequíaspe. Upévare, ¿mbaʼére piko che ndaikatumoʼãi avei ahendu che rapichápe? ¿Ikatúpa ahechauka amombaʼeha entéro ermánope ahendúvo la heʼíva hikuái ha asegívo isuherensiakuéra? ¿Oĩpa kongregasiónpe térã che rogapýpe peteĩ oikotevẽva ajapysaka porãve hese? Oiméramo péicha, ¿mbaʼépa ikatu ajapo?” (Gén. 30:6; Juec. 13:9; 1 Rey. 17:22; 2 Crón. 30:20). w18.09 páh. 6 párr. 14, 15

Jaiko rupi peteĩ múndo henyhẽva umi hénte ojepyʼapývagui ijehénte, ikatu hína ijetuʼu jasegi hag̃ua ñandepojera. Péro Jesús heʼi vaʼekue umi mokõi mandamiénto iñimportantevéva haʼeha jahayhu Jehovápe ñande pyʼaite guive, ñande rekove kompletoite reheve, entéro ñane pensamiénto reheve, ha ñane mbaretekue reheve, ha avei jahayhu vaʼerãha ñande rapichápe ñande voi jajehayhuháicha (Mar. 12:28-31). Jasegíramo Jehová ehémplo jahechauka hína jahayhuha chupe. Jehová ha Jesús ningo ipojera ha ñanemokyreʼỹ jasegi hag̃ua iñehemplokuéra pórke péicha añetehápe javyʼáta. Ñañehaʼã vaʼerã ñandepojera Jehovándi ha ñande rapichakuérandi. Péicha ñamombaʼeguasúta Ñandejárape ha jahupytýta heta mbaʼe porã ñande voi ha avei ñande rapichakuéra. Oime vaʼerã ñañehaʼãma voi hína jajapo ikatúva guive ñandepojera ha ñaipytyvõ hag̃ua ñande rapichápe, ha koʼýte ñane ermanokuérape (Gál. 6:10). Jasegíramo jajapo upéva katuete javyʼáta, ha umi hénte oagradeséta ñandéve ha ñanderayhúta. w18.08 páh. 22 párr. 19, 20

Jehová ndorahái enkuénta ñande rrása, nasionalida, ñande trívu ni mbaʼe idiómapa ñañeʼẽ. Haʼe oipotánte jarrespeta chupe ha jajapo la iporãva ikatu hag̃uáicha ñandeguerohory (Gál. 3:26-28; Apoc. 7:9, 10). Oime vaʼerã ñande jaikuaáma voi upéva. Péro, ¿mbaʼépa ikatu oiko oimérire jakakuaa raʼe peteĩ tetã térã peteĩ família oñemboykehápe umi ndorekóivape ñane nasionalida térã ndahaʼéivape ñande rrasagua? Ikatu hína ñapensa nañamboykeiha avavépe. Péro, ¿añetehápepa jahapoʼoitéma ñane korasõgui umi pensamiénto vai jarekóva ñande rapichakuérare? Pedro oipytyvõ vaʼekue ótrope ohechakuaa hag̃ua Ñandejára nomboykeiha avavépe. Upéicharõ jepe, upe rire ojekuaáiti hese opensa vaiha hapicháre (Gál. 2:11-14). ¿Mbaʼépa ikatu jajapo ani hag̃ua jahusga ótrope umi mbaʼe jahechávarente? Jaikuaa hag̃ua noiméipa hína ñamboyke ñande rapichápe jahecha vaʼerã mbaʼépa ñapensa ha mbaʼépa heʼi Ñandejára Ñeʼẽ (Sal. 119:105). Ikatu avei ñaporandu peteĩ ñane amígope noiméipa ohecha ñanderehe ñamboykeha hína ñande rapichápe (Gál. 2:11, 14). Ikatu ningo jajepokuaaitereíma ñapensa peteĩ hendáicha ha nañañemeʼẽvéima enkuénta jahusga vaiha umi ótrope. w18.08 páh. 9 párr. 5, 6

Iporã ñañeporandu: “¿Hesakã porãpa umi ótrope ahayhuha Jehovápe che pyʼaite guive? ¿Natĩripa amombeʼu hag̃ua umi héntepe che haʼeha testígo de Jehová?”. Ñapensamína mbaʼeichaitépa ombyasýta Jehová ñatĩramo jaʼe hag̃ua ñande rapichápe ñande ñaperteneseha chupe (Sal. 119:46; Mar. 8:38). Ñambyasýramo jepe, oĩ Testígo ojegiáva umi hénte ko mundopeguáre. Upéicha rupi, umichagua kristiáno naidiferenteguasúi umi ndoservírivagui Jehovápe (1 Cor. 2:12). “Ko mundopegua espíritu” omomýi umi héntepe omotenonde hag̃ua umi mbaʼe haʼekuéra oipotávante (Efes. 2:3). Por ehémplo, heta vésema oñemeʼẽ konsého ñañemonde lájare, péro oĩ ermáno nopenáiva umívare ha osegi oñemonde hekopeʼỹ. Haʼekuéra omonde umi ao ijahustádova ha ohechaukapáva umi mbaʼe ndojehechái vaʼerã. Hiʼarive ojapo upéva oho hag̃ua rreunionhápe jepe. Oĩ avei ijapytepekuéra umi oikytĩkáva iñakãrangue ha ojapokáva peinádo a la móda péro naiporãiva peteĩ kristiánope g̃uarã (1 Tim. 2:9, 10). Upévare hasýma japilla hag̃ua oimépa umichagua Testígo hína, térãpa oikose “ko múndo amígoramo” (Sant. 4:4). w18.07 páh. 24, 25 párr. 11, 12

Jaʼe porãsérõ g̃uarã enterovéva ñande oñoermáno pórke jaju Adángui (Hech. 17:26). Avei Jesús oexplika haguéicha, idisipulokuéra oñoermáno pórke orrekonose Jehová haʼeha Itúa yvagapegua (Mat. 12:50). Haʼekuéra ohechakuaa enterovéva oĩha Ñandejára família apytépe, ha oĩ unído ojoayhu ha ojerovia rupi Jehováre. Upévare, umi apóstol omondórõ guare ikárta umi kongregasiónpe ohenói ermáno ha ermána umi persóna upepeguápe (Rom. 1:13; 1 Ped. 2:17; 1 Juan 3:13). Jesús heʼi rire idisipulokuéra ojotrata vaʼerãha oñoermánoicha, heʼi porã avei chupekuéra iñumílde vaʼerãha (Mat. 23:11, 12). Oĩ vése pe orgúllo odividi hague umi apóstolpe. Upe tiémpope umi hénte omombaʼeterei kuri hetã. Heta judío oimoʼã vaʼekue iñimportanteveha ótrogui pórke haʼekuéra Abrahán familiare. Péro Juan el Bautista heʼi chupekuéra: “Che haʼe peẽme Ñandejára orekoha podér koʼã itágui jepe omopuʼã hag̃ua Abrahánpe ifamiliarã” (Luc. 3:8). w18.06 páh. 9, 10 párr. 8, 9

Ñamoĩ chupe heta vésema jahasaha peteĩ situasión ñanembopochýva térã ñanemongueráiva, ỹrõ jajoavy meme peteĩ persónandi. ¿Mbaʼépa jajapóta péicha jave? ¿Ñapensa porãtapa ñañeʼẽ mboyve? ¿Jajejokótapa? (Prov. 10:19; Mat. 5:22). Oĩ jave ñanembopochýva, jaheja vaʼerã “Ñandejárape tohechauka ipochyha umi mbaʼe vai ojejapóvare” (Rom. 12:17-21). ¿Mbaʼépa heʼise upéva? Ndovaleiha ñandepochy, síno ñanepasiénsia vaʼerã ñahaʼarõ aja Jehová ojapo la tekotevẽva itiempoitépe. Ndovaléi ñañevenga, upéva rangue jajesareko vaʼerã Jehováre. Péicha jajapóramo jahechaukáta jarrespetaha chupe. ¿Jasegi porãpa umi instruksión pyahu omeʼẽva ñandéve Jehová? Ñande ningo ndajajapomoʼãi de la mísma fórma peteĩ mbaʼe sólamente pórke jajepokuaa jajapo upéicha heta tiémporema. Upéva rangue, pyaʼe jasegíta umi instruksión pyahu omeʼẽva ñandéve Jehová organisasión (Heb. 13:17). Avei ñañehaʼã vaʼerã jasegi “umi mbaʼe ojehaíva Ñandejára Ñeʼẽme” (1 Cor. 4:6). Jasegi jave umi instruksión, jajesareko hína Jehováre. w18.07 páh. 15, 16 párr. 17, 18

Amedída ke japrogresa jahávo oiko hag̃ua ñandehegui kristiáno ijerovia mbaretéva, ñamombaʼevéta avei umi prinsípio bíblico. Umi Léi ningo heʼi porã ñandéve mbaʼépa jajapo vaʼerã peteĩ situasiónpe, péro umi prinsípio bíblico ideprovécho hetaiterei situasiónpe g̃uarã. Por ehémplo, umi mitã nontendéi ipeligrosoha ñanejúnta vai, upévare ituakuéra omoĩmante vaʼerã rrégla oprotehe hag̃ua chupekuéra (1 Cor. 15:33). Amáske umi mitã iñakãguapyve ha ojerovia mbareteve ohóvo, ojepokuaa avei ojepyʼamongeta umi prinsípio bíblicore. Umíva ningo oipytyvõta chupekuéra oiporavo porã hag̃ua iñamigorã (1 Cor. 13:11; 14:20). Jajepyʼamongetáramo umi prinsípio bíblicore, ñane konsiénsia ombaʼapo porãvéta. Avei hesakãvéta ñandéve mbaʼépa Ñandejára oipota jajapo káda situasiónpe. Ñande ningo jareko opa mbaʼe ñaikotevẽva jadesidi hag̃ua Jehová oipotaháicha. La Bíbliape jatopa heta Léi ha prinsípio oipytyvõva kristianokuérape ikatu hag̃uáicha “ikatupyry opa mbaʼerã, ha orekopaite hag̃ua oikotevẽva guive ojapo hag̃ua iporãva” (2 Tim. 3:16, 17). w18.06 páh. 19 párr. 14; páh. 20 párr. 16, 17

Jesús omombeʼu peteĩ istória ohechauka hag̃ua peteĩ samaritano ikatuha omboʼe judiokuérape mbaʼéichapa ohayhu vaʼerã entéro hapichápe (Luc. 10:25-37). Jesús oho mboyve yvágape, heʼi idisipulokuérape opredika hag̃ua “oparupiete Judéape, Samáriape ha mombyryvehápe ko yvy tuichakuére” (Hech. 1:8). Ikatu hag̃uáicha ojapo hikuái upéva, umi disípulo noñemombaʼeguasúi ni nomboykéi vaʼerã avavépe. Jesús heta vése omensiona vaʼekue umi kualida porã orekóva umi extranhéro, péicha oprepara idisipulokuérape ikatu hag̃uáicha opredika opa tetãrupi. Por ehémplo, oguerohoryeterei peteĩ ofisiál militár ndahaʼéivape judío ohechauka haguére ojeroviaitereiha (Mat. 8:5-10). Oĩrõ guare iválle Nazarétpe, Jesús omombeʼu Jehová oipytyvõ hague umi extranhérope. Upérõ oñeʼẽ kuri pe viúda oikóvare Saréptape, ha pe kuimbaʼe sirio ilépravare hérava Naamán (Luc. 4:25-27). Jesús opredika avei peteĩ kuñakarai Samariaguápe, ha opyta 2 día peteĩ puévlo samaritánope ohenduseterei rupi hikuái pe marandu porã (Juan 4:21-24, 40). w18.06 páh. 10 párr. 10, 11

Apóstol Pablo okompara kristianokuérape umi soldádore. Ñande ningo ñaime peteĩ gérrape, ha añetehápe oexisti hína la ñane enemigokuéra. Péro nañañorairõi yvyporakuéra kóntrape, síno Satanás ha umi demónio kóntrape. Ojapóma hetaiterei tiémpo haʼekuéra oñorairõ hague oikóvo, ha ikatupyryeterei hikuái. Upévare haʼete voi ndajarekóiva posivilida ñagana hag̃ua, ha koʼýte mitãrusukuéra. ¿Péro ikatúpa mitãrusu ha mitãkuña ogana koʼã enemígo ipoderosoitévape? Si ikatu, ha ogana voi hína. ¿Mbaʼérepa jaʼe upéva? Pórke Jehová omombarete chupekuéra upearã. Ojapoháicha umi soldádo oñentrena porãva, mitãrusukuéra omoĩ “pe armadúra kompletoite oúva Ñandejáragui” oĩ hag̃ua preparádo ko gerrarã (Efes. 6:10-12). Pablo omoĩrõ guare ko ehémplo oiméne opensa raʼe pe armadúra oipurúvare umi soldádo rrománo (Hech. 28:16). w18.05 páh. 27 párr. 1, 2

Ñande japredika pórke ñambotuichase Jehovápe ha ñasantifikase héra, ha péva hína pe mbaʼe iñimportantevéva ñanemomýiva japredika hag̃ua (Juan 15:1, 8). Añetehápe ningo upe téra isagrádoma voi, ha ndaikatúi jajapo mbaʼeve isagradove hag̃ua. Jehová heʼi vaʼekue proféta Isaías rupive: “Che ningo Jehová, umi ehérsito yvagapegua Ruvicha, peẽ penemanduʼa vaʼerã che añoiteha la chepotĩva opa mbaʼépe” (Is. 8:13). Ñande ñasantifika térã ñamopotĩ hína Jehová réra ñamombaʼeve jave héra oimeraẽ ótro téragui. Avei jajapo upéva ñaipytyvõ jave ñande rapichápe ontende hag̃ua héra isagradoha. Por ehémplo, ñamboʼe jave umi héntepe Jehová imbaʼeporãitereiha ha oipotaha yvyporakuéra oiko peteĩ paraísope, ñaipytyvõ hína chupekuéra ohechakuaa hag̃ua japuha umi mbaʼe vai Satanás heʼi vaʼekue Jehováre (Gén. 3:1-5). Avei ñasantifika Jehová réra ñamombeʼu jave umi héntepe haʼe añoite omereseha oñemombaʼe, oñembotuicha ha orresivi pe podér (Apoc. 4:11). w18.05 páh. 18 párr. 3, 4

¿Mbaʼérepa iñimportantete ñamoĩ méta? Primero, jaagradese hag̃ua Jehovápe ñanderayhueterei haguére ha ojapo rupi heta mbaʼe porã ñanderehehápe. Nde mitãrusu térã mitãkuña, epensamína umi mbaʼe Jehová omeʼẽ vaʼekuére ndéve. Por ehémplo, omeʼẽ ndéve nde rekove, la Biblia, pe kongregasión, pe esperánsa reiko hag̃ua peteĩ paraísope opa árare ha nepytyvõ rejerovia hag̃ua hese. Remoĩramo umi méta espirituál, rehechaukáta reagradeseha Jehovápe koʼã mbaʼe ha reñemoag̃uivéta hese. Ñañehaʼãramo jahupyty umi méta, jajapovéta Jehová servísiope ha ñanemoag̃uivéta hese. Apóstol Pablo heʼi vaʼekue: “Ñandejára ningo hekojoja hína ha ndahesaraimoʼãi umi mbaʼe pejapo vaʼekuégui, mbaʼéichapa pehayhu héra” (Heb. 6:10). Ani epensa nemitãitereiha remoĩ hag̃ua méta. Ha nde, ¿mbaʼe métapa reñehaʼã hína rehupyty? (Filip. 1:10, 11). w18.04 páh. 26 párr. 5, 6

Umi kristiáno ypykue oiko kuri pe império rrománope. Upérõ umi hénte ojekreeterei vaʼekue umi leikuéra, pe hustísia ha liverta orekóvare hikuái. Péro ko goviérno imbaretetéva omombaʼapo pohýi vaʼekue hetaiterei esklávope. Peteĩ moméntope 1 de káda 3 persóna oikóva Roma poguýpe haʼe vaʼekue esklávo. Katuete ningo umi hénte ha umi kristiáno avei oñemongeta meme vaʼekue pe liverta ha esklavitúre. Apóstol Pablo oñeʼẽ meme vaʼekue pe livertáre umi kárta oskrivi vaʼekuépe. Péro haʼe ndahaʼéi omyatyrõséva umi provléma oĩva ko múndope, heta hénte ojapose haguéicha upe tiémpope. Upéva rangue, haʼe ha umi ótro kristiáno oñehaʼãmbaite vaʼekue omboʼe hag̃ua hapichakuérape pe marandu porã oñeʼẽva Ñandejára Rréinore. Avei oipytyvõ chupekuéra ontende hag̃ua iñimportantetereiha Jesús sakrifísio. Pablo heʼi kuri umi kristiánope moõguipa ou pe liverta teete. w18.04 páh. 8 párr. 1, 2

Pe pyhare omano mboyve, Jesús heʼi kuri upéva apóstol Pédrope. Pedro haʼe vaʼekue peteĩva umi omoakãva pe kongregasión kristiána ypykue (Gál. 2:9). Haʼe ohechauka kuri ipyʼaguasuha pe Pentekostéspe ha upe rire avei, ha koʼã mbaʼe omokyreʼỹ umi ermánope. Heta áño Pedro oservi rire fiélmente, heʼi umi ermánope: “Mbykymínte ahai ikatu hag̃uáicha pomokyreʼỹ ha ahechauka peẽme Ñandejára añetehápe omeʼẽha peẽme mbaʼeporã ijojahaʼỹva. Peñakarama hatãke upévare” (1 Ped. 5:12). Umi kárta Pedro oskrivi vaʼekue omokyreʼỹeterei umi kristiáno itiempopeguápe. Ñandéve avei ñanemokyreʼỹ ñahaʼarõ aja oñekumpli Jehová promesakuéra (2 Ped. 3:13). w18.04 páh. 17 párr. 12, 13

Añetehápe ningo enterovévante ilivrese. Heta hénte ojapo voi manifestasión térã opuʼã pe goviérnore ikatu hag̃uáicha ohupyty pe liverta. ¿Péro okonsegípa hikuái la oipotáva? Nahániri. Pyʼỹinte ohasa asyve térã oĩ voi omanóva. Jahechakuaa siertoha rréi Salomón heʼi vaʼekue: “Yvypóra omanda hapicháre operhudika hag̃uánte chupe” (Ecl. 8:9). Pe téxto koestediaguápe Santiago heʼi mbaʼépa ñaikotevẽ ikatu hag̃uáicha añetehápe javyʼa ha ñanesãso. Jehová hína la omeʼẽva ko Léi ijojahaʼỹva, ha haʼe oikuaa porã mbaʼépa ñaikotevẽ ikatu hag̃uáicha javyʼa añete. Jehová omeʼẽ vaʼekue Adán ha Évape opa mbaʼe oikotevẽva ovyʼa hag̃ua ha añetehápe ilívre hag̃ua hikuái. w18.04 páh. 3 párr. 1-3