Diciembre

Ñande nañañatendéiramo la jaʼévare, ikatu hína jajapo heta sarambi ha ñande voi ñañaprovlema térã japerhudika ótrope. Por ehémplo, ñamoĩ chupe jajotopaha peteĩ ermáno oikóvandi peteĩ país ojeproivihápe ñane rembiapo, ¿ñaporandusetereípa chupe mbaʼéichapa ojepredika upépe, térã mbaʼéichapa ojejapo hetave mbaʼe upe lugárpe? Katuete oiméne ñaneintensión porã. Ñande ningo jahayhu ñane ermanokuérape ha jajepyʼapy hesekuéra, upévare jaikuaase mbaʼéichapa oĩ hikuái. Avei ñañemboʼe jave hesekuéra hiʼãite ñandéve ñamensiona umi mbaʼe ohasáva hikuái. Péro umícha jave tekotevẽ jajoko ñande juru ha ñakirirĩ. Jajopýramo ñane ermánope omombeʼu hag̃ua ñandéve peteĩ mbaʼe ndovaléiva omombeʼu, ndajahechaukái hína jahayhuha chupe. Avei ndajahechaukái hína jahayhuha umi ermáno oikóvape pe país ojeproivihápe ñane rembiapo, pórke pe informasión haʼe omeʼẽva káusare ikatu hína ojapeligra chupekuéra. Añetehápe ningo ñande nañambojoʼaséi la provléma umi ermáno oikóvape koʼãichagua paíspe. Ha ñande jaservíramo umichagua paíspe, ndajaikomoʼãi avei ñamombeʼu mbaʼéichapa japredika upépe, jajapo umi rreunión, térã oimeraẽ mbaʼe jajapóva jaadora hag̃ua Ñandejárape. w20.03 21 párr. 11, 12

Ñandejára ndoipotái vaʼekue ñamano, péro upearã Adán ha Eva tekotevẽ kuri iñeʼẽrendu Ñandejárape ha osegi peteĩ mandáto isensíllova omeʼẽ vaʼekue chupekuéra: “Ndereʼúi vaʼerã pe yva orekóva pe yvyramáta opermitíva ojekuaa mbaʼépa iporã ha mbaʼépa ivai, pórke reʼuha díape katuete remanóta” (Gén. 2:16, 17). Péro upe riremi Satanás oñentremetéma ha oñeʼẽ Évape peteĩ mbói rupive, ha heʼi chupe la heʼíva pe téxto koestediagua. Ñambyasýramo jepe, Eva orovia chupe ha hoʼu upe yva, ha upéi iména hoʼu avei (Gén. 3:6). Upéva káusare entéro yvypóra japeka ha ñamano (Rom. 5:12). Amo ipahápe Adán ha Eva omano, Ñandejára heʼi haguéicha. Péro Satanás osegi ijapu. ¿Mbaʼéichapa ojapo upéva? Haʼe osegi oinventa heta mbaʼe pe ñemanóre, por ehémplo heʼi ñamano jave ñande reténte la omanoha péro peteĩ párte ñandehegui osegiha oikove ha ohoha umi espíritu oĩháme. Ñambyasýramo jepe, koʼag̃aite peve oĩ hetaiterei hénte oroviáva koʼãichagua japu (1 Tim. 4:1). w19.04 14, 15 párr. 3, 4

Mitãnguéra ningo neʼĩra gueteri oĩ preparádo ontende ni odesidi hag̃ua heta mbaʼe, ndohechakuaái jepi avei umi pelígro ni ndojehekyikuaái umívagui. Upévare ifásil jepi umi mbaʼe vai apohápe ombotavy hag̃ua umi mitãme ha oavusa hesekuéra. Umi oavusa térã ovioláva mitãme ijapu jepi ha ogueroviaka chupekuéra koʼã mbaʼe: Pe mitãre ojeavusaha ikáusare voi, nomombeʼúi vaʼerãha avavépe upe oiko vaʼekue, avave ndogueroviamoʼãiha ni noipytyvõmoʼãiha chupe omombeʼúramo ojeviola hague, térã umi kakuaa ha mitã ojaponteha voi umi mbaʼe tieʼỹ ohechauka hag̃ua ojupe ojoayhuha. Ikatu hína ohasa heta áño pe mitã ontende hag̃ua japuha entéro koʼã mbaʼe. Okakuaávo ohóvo, koʼãichagua mitã ikatu opensa ijehe ndovaleiha mbaʼeverã, ikyʼaha ha nomereseiha avave ohayhu ni okonsola chupe. Ko informasión ikatu ñanepytyvõ ñantende hag̃ua mbaʼérepa umi ojeavusa térã ojeviola vaʼekue ikatu osegi osufri heta áñore. Jaikóma umi ára pahápe ha hetaiterei oĩ umi ‘ndohayhúiva ihéntepe’ ha “umi kuimbaʼe aña ha hovamokõiva oho vai vaive” (2 Tim. 3:1-5, 13). w19.05 15 párr. 7, 8

¿Mbaʼéichapa Jesús oporomboʼe vaʼekue? Primero, umi mbaʼe heʼíva rupive. Umi mbaʼe heʼi vaʼekue ningo oreko podér pórke oikuaauka umi héntepe mbaʼeichagua persónapa Ñandejára, omyesakã maʼerãpa jaikove ha ohechauka Ñandejára Rréino añoite osolusionataha entéro provléma orekóva yvyporakuéra (Luc. 24:19). Jesús oporomboʼe vaʼekue avei iñehémplo rupive. Hekovére haʼe ohechauka vaʼekue idisipulokuérape mbaʼéichapa oiko vaʼerã (Juan 13:15). ¿Arakaʼépa Jesús oporomboʼe vaʼekue? Haʼe ojapo vaʼekue upéva oĩ aja ko yvy ape ári (Mat. 4:23). Orresusita riremi, Jesús omboʼe vaʼekue avei heta mbaʼe idisipulokuérape. Por ehémplo, ojaparese unos kuánto idisípulope, oiméne oĩ hikuái mas de 500, ha omanda chupekuéra omboʼe hag̃ua umi héntepe oiko hag̃ua chuguikuéra idisípulo (Mat. 28:19, 20; 1 Cor. 15:6). Jesús ningo omoakã pe kongregasión, ha upévare oho rire yvágape osegi omboʼe idisipulokuérape. Por ehémplo, áño 96 rupi d.C., Jesús ojevale apóstol Juan rehe omokyreʼỹ ha oakonseha hag̃ua umi kristiáno unhídope (Col. 1:18; Apoc. 1:1). w19.05 3 párr. 4, 5

Koʼág̃arupi heta hénte ombaʼapo jejopy vaʼerã ohupyty hag̃ua umi mbaʼe oikotevẽva. Hetaiterei ñane ermanokuéra ombaʼapo vaʼerã koʼẽ guive pytũ meve omantene hag̃ua ifamíliape. Oĩ umi oipurúva heta óra oviaha hag̃ua itravahohápe ha upéi ou jey hag̃ua hógape. Avei oĩ heta ombaʼapo pohýi vaʼerã ogana hag̃ua pláta omeʼẽ hag̃ua ifamíliape oikotevẽva. Ha kaʼaruetévo koʼã ermáno heʼongue ijapérema og̃uahẽ hógape, ha ikaneʼõitereígui ni ndohasái iñakãrupikuéra ostudia. Péro oĩ peteĩ mbaʼe katuete jajapómante vaʼerã: Ñañemotiémpo vaʼerã jastudia hag̃ua, jastudia ensério hag̃ua la Biblia ha ñane puvlikasionkuéra. Upéva katuete jajapo vaʼerã, pórke upévare odepende jasegi hag̃ua jaiko Jehová amígoramo ha jaiko hag̃ua pára siémpre (1 Tim. 4:15). Oĩ ermáno opuʼãva voi porã káda día ha ostudia ndaiporiguasúi jave rruído hógape, ha ikatu jave opensa trankílo porã opytuʼupaite rire. Ótro katu omboyke itiémpo pyhare ndaiporiguasúi jave mbaʼeve omolesta vaʼerã chupe, ikatu hag̃uáicha sapyʼaite ostudia ha ojepyʼamongeta la Biblia ha ñane puvlikasionkuéra heʼívare. w19.05 26 párr. 1, 2

Koʼã kámbio ningo ndoikói peteĩ tesapirĩme térã ñañehaʼãʼỹre. Sapyʼánte tekotevẽ voi ñañehaʼãmbaite heta áñore ñakambia hag̃ua (2 Ped. 1:5). Tekotevẽ jajapo ikatúva entéro ñakambia hag̃ua ñande pyʼaite guive. Upearã ñañemboʼe vaʼerã. Upéva hína pe primer mbaʼe iñimportánteva jajapo vaʼerã. Ñañemboʼe vaʼerã pe salmísta ojapo haguéicha: “Ñandejára, emeʼẽmína chéve peteĩ korasõ ipotĩva, ha peteĩ ménte ipyahúva chepytyvõtava siémpre ajapo hag̃ua iporãva” (Sal. 51:10). Ñande ñarrekonose vaʼerã tekotevẽha ñakambia ñapensa lája ha jajerure Jehovápe tañanepytyvõ. Avei iñimportánte jajepyʼamongeta. Upéva hína pe segundo mbaʼe iñimportánteva jajapo vaʼerã. Jalee vaʼerã la Biblia káda día ha ñañemotiémpo jajepyʼamongeta hag̃ua hese, térã ñapensa porã umi mbaʼe tekotevẽvare ñakambia, tahaʼe umi mbaʼe ñapensáva térã ñañandúva (Sal. 119:59; Heb. 4:12; Sant. 1:25). Ñañehaʼã vaʼerã jahechakuaa noiméipa ováma hína ñanderehe ko múndo opensa lája. Ñanesinséro vaʼerã ha ñarrekonose mbaʼe mbaʼépepa ñanekangy ha ñañehaʼãmbaite ñakambia. w19.06 8 párr. 1; 10 párr. 10; 12 párr. 11, 12

Jadesidi jave peteĩ mbaʼe, ñamoĩ vaʼerã peteĩ óra jajapo hag̃ua pe jadesidi vaʼekue ha ani ñakambia. Ani ñahaʼãrõ entéro mbaʼe oñemohendapa raẽ ñandéve, pórke provávlemente upéva arakaʼeve ndoikomoʼãi (Ecl. 11:4). Ani jaheja umi mbaʼe naiñimportanteguasúiva hoʼupa ñandehegui ñane tiémpo, ha upe rire nañanetiempovéima térã ñanekaneʼõma jajapo hag̃ua umi mbaʼe iñimportantevéva (Filip. 1:10). Ijáramo ñandéve ñamboyke vaʼerã peteĩ tiémpo avave nañanemolestamoʼãihápe. Jaavisa vaʼerã ótrope ñaikotevẽha upe moménto ñañekonsentra hag̃ua. Ikatu avei ñambogue ñande selulár ha upe rirénte jarrevisa ñande korréo ha umi rred sosiál jarekóva. Ñamohuʼã jave upe jadesidi vaʼekue jajapo jahupyty heta mbaʼe porã, ha upéva haʼete ñag̃uahẽha peteĩ lugár jahasehápe. Añetehápe ñag̃uahẽséramo peteĩ lugárpe, ndajahejamoʼãi mbaʼeve ñandejoko, oñembotýramo jepe pe tape lomímonte jahekáta ótro tape ñag̃uahẽ hag̃ua. Upéicha avei, ñañekonsentráramo umi mbaʼe porã jahupytýtavare, nañañentregamoʼãi péicha péichante oĩramo jepe umi mbaʼe ikatúva ñandejoko térã tekotevẽramo jepe ñakambiaʼimi ñande rape (Gál. 6:9). w19.11 30 párr. 17, 18

¿Mbaʼépa hína pe rrasón iñimportantevéva rejevautisa hag̃ua? Restudia porã rupi la Biblia nde reaprendéma heta mbaʼe Jehovágui, umi mbaʼe ojapóvagui ha mbaʼeichagua persónapa haʼe. Umi mbaʼe reaprendéva chugui og̃uahẽ ne korasõme ha upévare rehayhueterei chupe. Ha pe mborayhu hína pe rrasón iñimportantevéva rejevautisa hag̃ua. Nde ningo reaprendéma heta mbaʼe oĩva la Bíbliape ha koʼág̃a rejerovia umívare. Upéva avei nemomýi rejevautisa hag̃ua. Epensamína upe Jesús heʼi vaʼekuére omandárõ guare ojejapo hag̃ua disípulo (Mat. 28:19, 20). Jesús heʼi vaʼekue umi disípulo ojevautisa vaʼerãha “pe Túa, pe Taʼýra ha pe espíritu sánto rérape”. ¿Mbaʼépa heʼise upéva? Reguerovia vaʼerãha nde pyʼaite guive entéro mbaʼe la Biblia omboʼéva Jehovágui, Itaʼýra Jesús ha pe espíritu sántogui. Koʼã enseñánsa ningo oreko podér ha ikatu opoko ne korasõre. w20.03 9 párr. 8, 9

Jehová ningo omondo vaʼekue umi ánhelpe ndahaʼéi oavisa hag̃uánte Lótpe Sodoma oñehunditaha, síno oipytyvõ hag̃ua chupe ikatu hag̃uáicha ojesalva (Gén. 19:12-14, 17). Upéicha avei, sapyʼánte tekotevẽ jaavisa ñane ermánope haʼe ojapoha hína peteĩ mbaʼe omoprovlématava chupe upe rire. Haʼe ojeretereíramo jepe osegi hag̃ua umi konsého oñemeʼẽva chupe la Biblia rupive, tekotevẽ ñanepasiénsia hese. Jasegíkena umi ánhel ehémplo. Aníkena ñañentrega ha ñapensa ñane ermáno naipohãveimaha ni jajeaparta chugui, upéva rangue jahecha vaʼerã mbaʼe mbaʼépa ikatu jajapo hesehápe (1 Juan 3:18). Jaʼe porãsérõ g̃uarã, sapyʼánte tekotevẽta voi jajagarra chupe ipógui térã ñaipytyvõ ñane ermánope osegi hag̃ua umi konsého porã oñemeʼẽ vaʼekue chupe. Jehová ikatu kuri ojesareko Lot deféktore, péro ndojapói upéva. Tiémpo rire, ijespíritu rupive Jehová oskrivika Pédrope heʼi hag̃ua Lot haʼe hague peteĩ kuimbaʼe ihústova (Sal. 130:3). Jasegíkena Jehová ehémplo ha jajesareko umi kualida porã ñane ermanokuéra orekóvare, upéva ñanepytyvõta ñanepasiénsia hag̃ua hesekuéra. Péicha ojagarra porãvéta hikuái ñaipytyvõse jave chupekuéra. w19.06 21 párr. 6, 7

Pe goviérno oĩva ñande jaikohápe oproivíramo ñandehegui jaadora Jehovápe, ikatu ñañeporandu nokonvenimoʼãipa ñandéve java ótro paíspe ikatutahápe jaservi Jehovápe lívremente. Upéva ningo káda uno jadesidi vaʼerã. Algúno odesidi mboyve mbaʼépa ojapóta, ikatu ohecha mbaʼépa ojapo vaʼekue umi kristiáno ypykue ojepersegírõ guare chupekuéra. Umi disípulo oĩva Jerusalénpe ova Judea ha Samaria tuichakuére, ha oĩ voi ohóva Fenicia, Chipre ha Antioquíape (Mat. 10:23; Hech. 8:1; 11:19). Péro oĩ jeýrõ guare opersegíva umi kristiáno ypykuépe, apóstol Pablo odesidi vaʼekue opytánte umi lugár ojeproivihápe ojepredika (Hech. 14:19-23). ¿Mbaʼépa ikatu ñaaprende koʼã mbaʼe oiko vaʼekuégui? Káda persóna omoakãva hogapy odesidi vaʼerãha ovátapa hikuái térãpa nahániri. Ha odesidi mboyve haʼe oñemboʼe vaʼerã ha ojepyʼamongeta porã ifamília situasión rehe, opensa vaʼerã mbaʼéichapa oipytyvõta térã oafektáta chupekuéra ováramo hikuái. Ha ñande ndajahusgái vaʼerã ótrope umi mbaʼe odesidívare. w19.07 10 párr. 8, 9

Jesús heʼi vaʼekue ‘jaha hag̃ua ñamboʼe umi hénte opa tetãyguápe oiko hag̃ua chuguikuéra idisípulo’ (Mat. 28:19). Avei ndahaʼéi ñamboʼénte vaʼerã ñane estudiántepe mbaʼépa Jesús ojerure idisipulokuéragui, síno ñaipytyvõ vaʼerã chupekuéra oikuaa hag̃ua mbaʼéichapa ikatu okumpli Jesús omanda vaʼekue. Ñanepasiénsia vaʼerã hesekuéra oñehaʼã jave omoĩ en práktika umi konsého oĩva la Bíbliape. Oĩ ningo umi estudiánte okambiáva opensa ha oiko lája unos mésepente voi, péro oĩ avei umi oikotevẽva hetave tiémpo. Umi mbaʼe ohasáva peteĩ misionéro oĩ vaʼekue Perúpe ohechauka porã mbaʼérepa iñimportánte ñanepasiénsia. Haʼe omombeʼu: “Che astudiáma kuri mokõi lívro peteĩ che estudiánte héravandi Raúl, péro haʼe okambia vaʼerã gueteri heta mbaʼépe. Por ehémplo, oreko kuri heta provléma hembirekóndi, ijuru tieʼỹ, ha umi ifamiliakuéra ndorrespetaiete voi chupe pórke haʼe ikondúkta vai. Upéicharõ jepe, haʼe oho meme rreunionhápe, ha upévare asegi avisita Raúl ha ifamíliape aipytyvõ hag̃ua chupekuéra. Ohasa haguépe mas de 3 áño pe primera ves roñemongeta rire, haʼe ikatúma kuri ojevautisa”. w19.07 14 párr. 3; 19 párr. 15-17

Ñapensamína umi mbaʼe Pablo ohasa vaʼekuére oskrivírõ guare umi filipénsespe. Haʼe ningo ndaikatúi kuri osẽ opredika oreko rupi prisión domisiliária Rómape. Upéicharõ jepe, haʼe heta hembiapo pórke osegi opredika umi ohóvape hendápe, ha avei oskrivi kárta umi kongregasión oĩvape mombyry. Pablo ningo oikuaa vaʼekue osegi vaʼerãha oñehaʼã oikove aja entéro, Jesucristo ojapo haguéicha. Upévare haʼe okompara umi kristiáno rekove peteĩ karrérare (1 Cor. 9:24-27). Peteĩ ohaʼãva karréra oñekonsentra omohuʼã hag̃ua upéva, ha ndojesarekói mbaʼeve ikatúvare odeskonsentra chupe. Por ehémplo, oiko jave peteĩ karréra siudaháre, umi odiparáva ohasa vaʼerã oĩhárupi umi negósio ha hetave mbaʼe ikatúva odistrae chupekuéra. ¿Ndépa ere peteĩ odiparáva hína pe karrérape opytataha ojesareko umi mbaʼe ojeofresévare umi negosioháre? ¡Ndojapomoʼãi asy upéva oganaséramo pe karréra! Ñande avei ñaime peteĩ karrérape jahupytységui pe vída etérna, upévare ndajahejái vaʼerã mbaʼeve ñandedistrae. Jajapo vaʼerã Pablo ojapo haguéicha: Ñañekonsentra ñane prémiore ha jaservi Jehovápe kyreʼỹme ha ñande pyʼaite guive. Upéicharõ añoite ñaganáta pe prémio. w19.08 3 párr. 4; 4 párr. 7

Ñande jadesidírõ guare ñaneñeʼẽrendutaha Ñandejárape, ñakambia kuri heta mbaʼépe ñande rekovépe ha avei ñakambia umi mbaʼe jagueroviáva. Ha ñane parientekuérape g̃uarã ikatu hína ijetuʼu oasepta hag̃ua ñakambia hague koʼã mbaʼépe. Sapyʼánte haʼekuéra púntape ohechakuaa ndajafestehaveimaha hendivekuéra umi fiésta rrelihiósa, ha ndajaikeveimaha polítikape. Ñepyrũrã ikatu voi algúno ipochy ñanendive upévare (Mat. 10:35, 36). Péro aníkena ñapensa haʼekuéra arakaʼeve nokambiamoʼãiha. Ndajasegíriramo ñaipytyvõ chupekuéra ontende hag̃ua umi mbaʼe jagueroviáva, haʼetéta hína ñande jahusgáva chupekuéra nomereseiha orresivi pe vída etérna. Jehová ningo nañanemoĩri vaʼekue japorohusga hag̃ua síno omeʼẽ upe traváho Jesúspe (Juan 5:22). Ñande ñanepasiénsiaramo, ñane parientekuéra ikatu hína mbeguekatúpe ohenduséma pe mensáhe oĩva la Bíbliape. Tekotevẽ ningo ñanderory péro ani ñakambia jadesidíva ñambohováiramo jepe umi situasión ijetuʼúva (1 Cor. 4:12b). Ikatu hína hasýpe ñane parientekuéra ontende porã mbaʼeichaitépa iñimportánte ñandéve g̃uarã jaservi Jehovápe. w19.08 17 párr. 10, 13; 18 párr. 14

“Chemanduʼa jave umi pruéva ahasa vaʼekuére, ahechakuaa chejehegui reínte ndaikatumoʼãi hague ambohovái umíva”. ¿Ndépa reñeñandúmava péicha? Heta oĩ ñande apytépe oñeñandúmava péicha. Ikatu oime peteĩ tiémpore jaju ñanderasyete raʼe térã omano ñandehegui peteĩ jahayhúva. Ñapensávo upe situasiónre, ñande jahechakuaa jagueropuʼaka hague umi mbaʼe, Jehová espíritu sánto omeʼẽ rupi ñandéve “pe podér umi ótra hénte ndorekóiva” (2 Cor. 4:7-9). Ñande ningo ñaikotevẽ avei espíritu sánto ñandepuʼaka hag̃ua ko múndo añáre (1 Juan 5:19). Ha ndahaʼéi upévante, síno ñañorairõ vaʼerã avei “umi demónio ehérsito yvagapeguándi” (Efes. 6:12). Pe espíritu sánto oúva Jehovágui ningo ñanepytyvõ omeʼẽvo ñandéve fuérsa, térã ñanemombarete ikatu hag̃uáicha ñakumpli umi rresponsavilida jarekóva, ñambohováiramo jepe umi provléma. Apóstol Pablo ohasa vaʼekue umi pruéva, péro haʼe oñandu ikatuha osegi opredika ha oservi Jehovápe “Cristo podér” rupive añoite (2 Cor. 12:9). w19.11 8 párr. 1-3

La Bíbliape añoite oñemyesakã porã mbaʼépa Jesús ojapo vaʼekue nderehehápe, ha ndaipóri ótro lívro ijexaktovéva chugui. Rehayhúramo Jesúspe, rehayhuvéta avei Jehovápe. ¿Mbaʼérepa jaʼe upéva? Pórke Jesús ohechauka porãiterei vaʼekue umi kualida Jehová orekóva. Upéicha rupi reikuaavévo rehóvo Jesúspe, rentende porãvéta mbaʼeichagua persónapa Jehová ha reñemoag̃uivéta hese. Por ehémplo, epensamína mbaʼeichaitépa Jesús oiporiahuvereko vaʼekue umi ojedespresiávape imboriahu rupi, hasykatu térã ikangy rupi. Avei epensamína umi konsého porãite haʼe omeʼẽvare ndéve, ha mbaʼéichapa oho porãve ndéve resegi rupi umíva (Mat. 5:1-11; 7:24-27). Katuete ningo rehayhuvéta Jesúspe rejepyʼamongetáramo pe sakrifísio haʼe ojapo vaʼekuére, omeʼẽvo hekove ikatu hag̃uáicha oñeperdona ñandéve ñande pekadokuéra (Mat. 20:28). Rehechakuaa vove haʼe oĩ hague dispuésto omanóvo nderehehápe, upéva nemomýita reñarrepenti ha rejerure hag̃ua Jehovápe taneperdona (Hech. 3:19, 20; 1 Juan 1:9). Amáske rehayhu Jesús ha Jehovápe, koʼýte reimesevéta umi ohayhúvandi avei chupekuéra. w20.03 5, 6 párr. 10-12

Peteĩ ermáno ikatu ou opensa haʼémante voi upe ojapo porãvétava peteĩ tembiapo kongregasiónpe. Térã peteĩ ermána ikatu opensa: “Che ména ningo ikatupyryve fulánogui ha ojapo porãvéta upe traváho”. Péro añetehápe ñaneumílderamo, nañapensamoʼãi upéicha. Jahechamína mbaʼéichapa Moisés orreaksiona vaʼekue ótro orresivírõ guare priviléhio, ha mbaʼépa ñande ikatu ñaaprende chugui. Haʼe ningo omombaʼeterei vaʼekue pe rresponsavilida orekóva ogiávo umi israelítape. Péro upéi Jehová opermiti unos kuánto kuimbaʼe oipytyvõ Moiséspe hembiapópe. ¿Iselósopa raʼe haʼe upévare? Nahániri (Núm. 11:24-29). Upéi haʼe ohechauka avei iñumildeha opermitírõ guare unos kuánto kuimbaʼe oipytyvõ chupe ohusga hag̃ua pe puévlope (Éx. 18:13-24). Péicha oĩ rupi hetave hués, umi káso oñeñatende pyaʼeve ha umi israelita natekotevẽi ohaʼarõiterei. Jahechaháicha, Moiséspe g̃uarã iñimportanteve vaʼekue pe puévlo oĩ porã, ndahaʼéi umi priviléhio haʼe oguerekóva. ¡Ajépa iporãite iñehémplo! Ñanemanduʼa vaʼerã jaipotáramo Jehová ojevale ñanderehe iñimportanteveha hína ñaneumílde ke la ñandekatupyry. w19.09 5, 6 párr. 13, 14

Ndajaikuaái mbaʼe rrasónpa omoĩta umi nasión oataka hag̃ua Babilonia Guasúpe. Ikatu voi heʼi hikuái umi rrelihión káusare ndaiporiha pyʼaguapy ko yvy ape ári, ha avei manterei oñentremeteha hikuái polítikape. Térã ikatu heʼi umi rrelihión ombyatymaha hetaiterei rrikésa ha propieda (Apoc. 18:3, 7). Ág̃a ojeataka vove umi rrelihión japúpe, upéva ndeʼiséi katuete upe moméntope ojejukataha enterove umi hénte oĩvape umi rrelihiónpe. Upéva rangue, ikatu ñapensa oñehundipataha umi organisasión rrelihiósa. Oiko vove upéva, umi hénte oĩ vaʼekue koʼã rrelihiónpe oñemeʼẽta enkuénta ndovaleiha mbaʼeverã umi líder oreko vaʼekue, ha upévare haʼekuéra voi ikatu oñemomombyry umi rrelihióngui. Babilonia Guasu ningo pyaʼeterei oñehundíta (Apoc. 18:10, 21). Jehová opromete avei ‘omombykytaha pe tiémpo’ pe jehasa asy guasúpe, ikatu hag̃uáicha ojesalva umi “ojeporavo vaʼekue” ha pe rrelihión verdadéra (Mar. 13:19, 20). w19.10 15 párr. 4, 5

Sykuéra: Ikatu oime nde túa ha nde sy ipochy rei vaʼekue, ha upévare iñeʼẽ pohýi ndéve ha ne ermanokuérape. Ha rekakuaágui péicha ikatu oime repensa ndaivairiha nde avei retrata péicha ne familiakuérape. Ha koʼág̃a reikuaáma mbaʼéichapa Jehová oipota retrata ne familiakuérape, upéicharõ jepe ikatu ijetuʼu gueteri ndéve ndepyʼaguapy hag̃ua ha nepasiénsia hag̃ua hesekuéra, koʼýte nekaneʼõramo ha haʼekuéra ojeporta vai (Efes. 4:31). Upéicha jave, iñimportanteterei reñemboʼe Jehovápe ha rejerure chupe tanepytyvõ (Sal. 37:5). Oĩ avei umi sy ijetuʼúva chupekuéra ohechauka hag̃ua ohayhuha imembykuérape. Ikatu oime itúa ha isy ndohechaukái vaʼekue chupekuéra mborayhu. Oiméramo nde rekakuaa upéicha, aníkena resegi nde tuakuéra ehémplo. Peteĩ sy oñemoĩva Jehová poguýpe, tekotevẽta oaprende mbaʼéichapa ohechauka vaʼerã ohayhuha imembykuérape. Ikatu hína ijetuʼu chupe okambia hag̃ua, péro ikatu ojapo umi kámbio, ha upéva ou porãta chupe ha avei ifamíliape. w19.09 18, 19 párr. 19, 20

Peteĩ persóna oadoráva Jehovápe ha avei oipurúva hetaiterei tiémpo oñehaʼãvo ipláta heta hag̃ua, ikatu jaʼe oserviha hína mokõi patrónpe. Pe persóna ndoadorái hína Jehovápe añoite. Opakuévo pe primer síglo, umi ermáno oĩ vaʼekue pe kongregasión de Laodicéape oñemombaʼeguasu pórke ipláta heta ha noikotevẽi voi mbaʼevete. Péro Jehová ha Jesús renondépe isituasión ivaipaitéma, imboriahu, hesatũ ha ijopío hikuái. Jesús ningo ndokorrehíri chupekuéra irríko haguére, síno pórke oñemomombyry ohóvo Ñandejáragui ohayhu rupi umi rrikésa (Apoc. 3:14-17). Oiméramo ñande japilla ñañepyrũha avei jahayhu umi rrikésa, tekotevẽ pyaʼe porã ñakambia (1 Tim. 6:7, 8). Ndajajapóiramo upéva, ñaĩta dividído ha Jehová ndoaseptamoʼãi ñane adorasión. Haʼe ningo “peteĩ Dios oipotáva chupe añoite ojeadora” (Deut. 4:24). w19.10 27 párr. 5, 6

Pe palávra griega ojetradusíva “ogia”, añetehápe heʼise “omomýi, ogueraha”. Lucas oskrivírõ guare pe lívro de Hechos oipuru avei peteĩ palávra ojoguáva chupe, heʼi hag̃ua peteĩ várko oñemeʼẽha pe yvytúpe ‘ogueraha hag̃uáicha’ chupe (Hech. 27:15). Peteĩ profesór ostudiáva umi palávra oĩva la Bíbliape heʼi apóstol Pedro oskrivírõ guare pe espíritu sánto “ogia” hague umi eskritór bíblicope, oipuru hague peteĩ palávra omopensátava umi héntepe pe mar ha umi várko rehe. Pedro añetehápe ontendeka hína kuri pe espíritu sánto odirihi hague umi eskritór bíblicope ojapo hag̃ua upe traváho, pe yvytu oguerahaháicha peteĩ várkope og̃uahẽ hag̃ua pe ohosehápe. Upe profesór heʼi avei umi oskrivíva la Biblia “ohupi hague umi ivéla”, ojapoháicha umi várko. Haʼekuéra oĩ kuri preparádo ojapo hag̃ua pe traváho ojapokáva chupekuéra pe espíritu sánto. Jehová ojapo upe oñekotevẽva chugui: Haʼe omeʼẽ pe “yvytu”, térã espíritu sánto. Umi eskritór bíblico katu ojapo pe traváho oñemeʼẽva chupekuéra: Haʼekuéra osegi pe gía omeʼẽva chupekuéra upe espíritu. Ikatu ñambojoja pe espíritu sánto peteĩ yvytu oipejúvare upe lugár ohoseha gotyo peteĩ várko. Oĩramo jepe torménta pe márpe, peteĩ várko ikatu ojevale pe yvytúre og̃uahẽ hag̃ua pe ohosehápe. Oĩramo jepe umi provléma, pe espíritu sánto ñanepytyvõ jasegi hag̃ua jaservi Jehovápe, ñag̃uahẽ meve Ñandejára múndo pyahúpe. w19.11 9 párr. 7-9

La ivaíva hína jaiko manterei ñapensa umi ñane provlemakuérare, pórke ikatu ñanderesarái entéro umi mbaʼe porãite Jehová opromete vaʼekuégui ñandéve (Apoc. 21:3, 4). Ñañedesanimaitereíramo ikatu voi ñapensa nañameʼẽveimaha ha jaju ndajaservivéi Jehovápe. Jahechamína mbaʼépa ojapo peteĩ ermána oikóva Estados Unídospe osegi hag̃ua ojerovia mbarete, oñangarekóramo jepe iména hasykatuetévare. Haʼe oskrivi: “Sapyʼánte ningo ore situasión ijetuʼueterei ha roñedesanimaʼimi jepi, péro ore esperánsa imbarete. Aagradeseterei opa mbaʼe Jehová omeʼẽva ñandéve ñamombarete hag̃ua ñande jerovia ha ñanemokyreʼỹ hag̃ua. Añetehápe ningo ñaikotevẽ peichagua konséhore. Umíva ñanepytyvõ jasegi hag̃ua jaservi Jehovápe ha ñaaguanta”. Umi mbaʼe heʼíva pe ermána ñanemboʼe ikatuha ñandepuʼaka pe desánimore. ¿Mbaʼéichapa? Ñanemanduʼa vaʼerã umi pruéva jahasáva ouha Satanásgui, jajerovia vaʼerã Jehová ñanekonsolataha ha ñamombaʼe umi informasión porãite omeʼẽva ñandéve. w19.11 16 párr. 9, 10

Ansianokuéra prinsipálmente okumpli vaʼerã upe heʼíva ko téxto bíblico. Umi ansiáno oikuaa nomombeʼúi vaʼerãha hembirekópe umi provléma ermanokuéra omombeʼúva chupekuérante. Ojapóramo upéva, umi ermáno nokonfiamoʼãvéima hesekuéra ha opyta vaítama pe kongregasión renondépe. Umi ojeporavóva oreko hag̃ua rresponsavilida kongregasiónpe “noporombotavýi vaʼerã umi mbaʼe heʼívape”. Upéva heʼise ndaijapúi ni ndoikói vaʼerãha ichismóso (1 Tim. 3:8, nóta). Pe ansiáno ohayhúva hembirekópe nomombeʼumoʼãi chupe umi mbaʼe natekotevẽiva oikuaa, péicha nomoĩri hiʼári peteĩ kárga pohýi. Umi tembireko ikatu avei oipytyvõ iménape siémpre ojerrespeta hag̃ua koʼã ermánope. ¿Mbaʼéichapa ikatu ojapo upéva? Ndojopýiramo iménape omombeʼu hag̃ua umi mbaʼe haʼe natekotevẽiva oikuaa. Péicha pe tembireko oapoja hína iménape, ha ohechauka orrespetaha umi ermáno okonfia vaʼekuépe iménare. Ha iñimportanteveha, ombovyʼa Jehovápe, pórke oipytyvõ hína oĩ hag̃ua unida ha pyʼaguapy kongregasiónpe (Rom. 14:19). w20.03 22 párr. 13, 14

Áño 1512-pe a.C., oñemopuʼãrõ guare pe tavernákulo Sérro Sinaí ypýpe, Moisés omoakã vaʼekue pe seremónia oñenombrárõ guare Aarón ha itaʼyrakuérape oservi hag̃ua saserdóteramo (Éx. 40:17; Lev. 9:1-5). ¿Mbaʼéichapa Jehová ohechauka oguerohoryha umi saserdóte oñenombra ramo vaʼekuépe? Aarón ha Moisés ovendesi aja pe puévlope, Jehová ombou tata ha ohapypaite pe ofrénda oĩva pe altár ári (Lev. 9:23, 24). Ko mbaʼe oiko vaʼekue ningo ndaijojahái, ha upéva rupive Jehová ohechauka porãiterei oguerohory ha oapojaha Aarón ha itaʼyrakuérape oservi hag̃ua saserdóteramo. Umi israelita ohechárõ guare Jehová oguerohoryha umi saserdótepe, ohechakuaa tekotevẽha oapoja avei chupekuéra. Pe oiko vaʼekue iñimportánte avei ñandéve g̃uarã koʼág̃a. ¿Mbaʼérepa? Pórke umi saserdóte Israelgua ohechaukánte vaʼekue oĩtaha saserdóte iñimportantevéva: Jesús ha umi 144.000 saserdóte ha rréi ombaʼapótava hendive yvágape (Heb. 4:14; 8:3-5; 10:1). Ojekuaa porãiterei Jehová ogia ha tuichaiterei ovendesiha iñorganisasiónpe ñane tiémpope. w19.11 23 párr. 13; 24 párr. 14, 16

Oĩ aja Coríntope, apóstol Pablo opyta Áquila ha Priscila rógape ha “ombaʼapo hendivekuéra. Haʼekuéra ningo ojapo vaʼekue umi óga kárpa”. Péro heʼívo ombaʼapo hague “ára ha pyhare” Pablo ndeʼiséi ndopytuʼúi hague ni michĩmi. Por ehémplo, sabadokue haʼe oaprovecha oho hag̃ua opredika umi judíope, pórke upe díape haʼekuéra nombaʼapói vaʼekue avei (Hech. 13:14-16, 42-44; 16:13; 18:1-4). Pablo ombaʼapo vaʼerã kuri oñemantene hag̃ua, péro avei opredika meme vaʼekue “umi notísia porã”, ha péicha ojapo pe ‘tembiapo sagrádova’ (Rom. 15:16; 2 Cor. 11:23). Haʼe omokyreʼỹ vaʼekue umi ermánope opredika meme hag̃ua avei. Upéicha rupi Áquila ha Priscila ‘ombaʼapo hendive Cristo Jesús rembiapópe’ (Rom. 12:11; 16:3). Pablo omokyreʼỹ vaʼekue umi Corintoguápe heʼívo: “Siémpre penerembiapo heta vaʼerã ñande Ruvicha servísiope” (1 Cor. 15:58; 2 Cor. 9:8). Jehová omomýi avei Páblope oskrivi hag̃ua: “Oĩramo peteĩ nombaʼaposéiva, ani avei okaru” (2 Tes. 3:10). w19.12 5 párr. 12, 13

Jehová ojapo vaʼekue Adán ha Évape orekose hag̃uáicha mitã. Péro umi omendáva orekoséramo mitã, ¿mávapa odesidi vaʼerã upéva, ha arakaʼe? Heta lugárpe umi hénte opensa umi omendáva ensegída voi oreko vaʼerãha mitã. Sapyʼánte umi omendáva hentekuéra, térã ótra persóna ojopy voi chupekuéra osegi hag̃ua koʼã kostúmbre. Peteĩ ermáno oikóva Ásiape, hérava Jetró, heʼi: “Kongregasiónpe algúno matrimónio orekóva mitã omboliga umi ndorekóivape ifamília hag̃ua”. Ótro ermáno oikóva avei Ásiape, hérava Jeffrey, omombeʼu: “Oĩ heʼíva umi matrimónio ndorekóivape mitã: ‘¿Mávaiko okuidáta penderehe ág̃a pendetuja ha peneg̃uaig̃ui vove?’”. Péro káda matrimónio odesidi vaʼerã ijeheguiete orekótapa mitã, térãpa nahániri. Upéva ningo peteĩ rresponsavilida orekóva hikuái, upévare haʼekuéramante odesidi vaʼerã (Gál. 6:5, nóta). Katuete oiméne ihentekuéra ha iñamigokuéra oipota ovyʼa hikuái. Péro enterove ñanemanduʼa vaʼerã okorrespondeha pe matrimóniope odesidi hag̃ua orekótapa mitã, térãpa nahániri (1 Tes. 4:11). w19.12 22 párr. 1-3

¿Ijetuʼúpa ndéve rehecha hag̃ua Jehovápe nde Túaramo? Ikatu oĩ algúno opensáva ñande ndahaʼeiha mbaʼeve Jehová renondépe. Haʼekuéra oduda pe Dios Todopoderóso ikatúne hag̃ua ojepyʼapy hesekuéra. Péro ñande Ru ñanderayhuetéva ndoipotái ñañeñandu péicha. Haʼe ningo omeʼẽ vaʼekue ñandéve la vída, ha oipota ñañemoag̃ui hese ha jaiko iñamígoramo. Apóstol Pablo omyesakãrõ guare upéva Aténaspe, heʼi vaʼekue: “Añetehápe ningo haʼe noĩri voi mombyry ñandehegui” (Hech. 17:24-29). Peteĩ túa ohechaukáramo itaʼýra térã itajýrape ohayhuha chupe, katuete pe mitã ndokyhyjemoʼãi oñemoag̃ui hag̃ua hese ha oñeʼẽ chupe. Ha Jehová ningo oipota peichaite avei ñañeñandu hendive. Ótrope g̃uarã ikatu ijetuʼu ohecha hag̃ua Jehovápe Itúaramo pórke itúa ndohechaukaguasúi vaʼekue ohayhuha chupe térã katu ndohechaukaiete voi. Peteĩ ermána omombeʼu: “Che túa chetrata vaieterei vaʼekue ha siémpre iñeʼẽ arhél chéve. Upévare añepyrũrõ guare astudia la Biblia, ijetuʼu vaʼekue chéve añeimahina hag̃ua arekoha peteĩ Túa yvágape, ha ikatuha añemoag̃ui hese. Péro aikuaa rire Jehovápe, okambiaite upéva”. ¿Ndépa reñeñandu avei ko ermánaicha? Oiméramo upéicha, ikatu reime segúro nde avei ikatuha rehecha Jehovápe nde Túaramo, ha ndaiporiha ótro túa ikatu vaʼerã oñembojoja hese. w20.02 3 párr. 4, 5

Jesús ñanemboʼe vaʼekue Jehová omombaʼetereiha jajapóva iservísiope, jepe ñandéve g̃uarã saʼieterei la ikatúva jajapo ñandeeda haguére jahávo, térã ñapensáramo jepe nañandekatupyryiha jajapo hag̃ua heta mbaʼe (Sal. 92:12-15; Luc. 21:2-4). Upévare, ñañekonsentrákena umi mbaʼe ikatúvare jajapo. Por ehémplo, ikatu ñañeʼẽ Jehováre, ñañemboʼe ermanokuérare ha ñamokyreʼỹ ótrope osegi hag̃ua ifiél. Jehová heʼi ñande ñambaʼapoha hendive, ndahaʼéi jajapokuaágui heta mbaʼe, síno ñaneñeʼẽrenduse rupi chupe (1 Cor. 3:5-9). ¡Ajépa jaagradesete ikatu haguére jaadora Jehovápe! Haʼéngo peteĩ Dios añetehápe ovaloráva isiervokuérape. Haʼe ñandeapo voi jajapo hag̃ua ivolunta, ha pe ñanembovyʼa añetéva ñande rekovépe haʼe hína jaadora chupe añoiténte (Apoc. 4:11). Ikatu ko múndo heʼi ndajavaleiha mbaʼeverã. Péro Jehová notĩri ñandereheve (Heb. 11:16, 38). Sapyʼánte ñañeñandúramo yvýre ñanderasykatu rupi, ipoʼígui ñanendive la pióla, térã ñandeedáma rupi, ñanemanduʼákena ndaiporiha mbaʼeve ikatúva ñandepeʼa Ñandejára mborayhúgui (Rom. 8:38, 39). w20.01 18 párr. 16; 19 párr. 18, 19

Ñañehaʼãramo ñaneumílde ha ñañekontenta la jarekóvare, pe envídia ndaipuʼakamoʼãi ñanderehe. Por ehémplo, ñaneumílderamo nañapensamoʼãi ñaneimportantetereiha, térã ñamereseha hetave mbaʼe umi ótrogui (Gál. 6:3, 4). Ha peteĩ persóna oñekontentáva umi mbaʼe orekóvare ovyʼa la orekomívare, ha ndoikói oñekompara ótrore (1 Tim. 6:7, 8). Umi iñumíldeva ha oñekontentáva la orekóvare, ovyʼa ohecha jave hapicha ohupytyha álgo iporãva. Ñande ningo ñaikotevẽ Jehová espíritu sánto ani hag̃ua ñaneenvidióso, ha avei ñaneumílde ha ñañekontenta hag̃ua la jarekóvare (Gál. 5:16; Filip. 2:3, 4). Pe espíritu sánto Ñandejára omeʼẽva ñanepytyvõta jaikuaa hag̃ua mbaʼépa añetehápe ñapensa, ha mbaʼépa ñanemomýi hína jajapo hag̃ua peteĩ mbaʼe. Jehová ñanepytyvõ rupi, ñande ikatu ñakambia umi mbaʼe ñapensáva térã ñañandúva oimérõ umíva naiporãi, ha péicha opyta hag̃ua ivése umi mbaʼe iporãva (Sal. 26:2). w20.02 15 párr. 8, 9

Reñemeʼẽvo Jehovápe nde rejapo chupe peteĩ promésa, ha haʼe ohaʼarõta nde rekumpli upéva. Aníkena reñemomombyry ne kongregasióngui. Nde ningo rejevautisávo reiméma peteĩ família enterove haʼehápe oñoermáno. Reho memévo rreunionhápe, remombaretevéta pe amista erekóva hendivekuéra. Relee vaʼerã Ñandejára Ñeʼẽ káda día ha ejepyʼamongeta hese (Sal. 1:1, 2). Eñemotiémpokena ha ejepyʼamongeta upe relee vaʼekuére, péicha opokóta ne korasõre. ‘Eñemboʼe memékena’ (Mat. 26:41). Reñemboʼéramo nde pyʼaite guive, reñemoag̃uivéta Jehováre. ‘Emotenonde memékena Ñandejára Rréino’ (Mat. 6:33). Upéva nde ikatu rejapo remotenondévo nde rekovépe pe predikasión. Resẽ pyʼỹiramo repredika, nde jerovia osegíta imbarete. Tahaʼe haʼéva umi mbaʼe vai rembohováiva ko múndo añáme, umíva “ivevýi ha sapyʼami g̃uarãnte” (2 Cor. 4:17). Péro reñemeʼẽ rupi Jehovápe ha rejevautisa, ikatúta reiko vyʼápe koʼág̃ama voi ha amo gotyove rehupytýta ‘jeikove añetetéva’. Péro, ¿ovalépa la péna? ¡Katuete ningo ovale la péna! (1 Tim. 6:19). w20.03 13 párr. 19-21

Oiméramo ñane estudiánte ndoprogresái hína, og̃uahẽta peteĩ moménto tekotevẽtahápe jadesidi jasegítapa jastudia hendive térãpa nahániri. Péro jadesidi mboyve, ñañeporandu vaʼerã: “¿Oprogresa porãpa ohóvo che estudiánte asegún pe isituasión? ¿Oñepyrũmapa ‘ojapo’ umi mbaʼe oaprendéva?” (Mat. 28:20). Ñambyasýramo jepe, oĩ estudiánte ojoguáva umi israelita oiko vaʼekuépe Ezequiel tiémpope. Hesekuéra Jehová heʼi vaʼekue Ezequiélpe: “¡Emañamína!, nde ningo chupekuéra g̃uarã rejogua peteĩ opurahéi porãvape, ombopukuaáva instruménto de kuérda ha opurahéiva hína peteĩ músika rromántika. Haʼekuéra ohendúta umi mbaʼe eréva, péro ni peteĩva ndojapomoʼãi upéicha” (Ezeq. 33:32). Ikatu ningo ijetuʼu ñandéve jaʼe hag̃ua peteĩ persónape ndajastudiamoʼãveimaha hendive, péro ñanemanduʼa vaʼerã ‘saʼipaitemaha pe tiémpo hembýva’. Upévare, jaipuru rangue ñane tiémpo jastudia hag̃ua peteĩ persóna ndoprogresáivandi, jaheka vaʼerã umi persóna ohechaukáva ‘ipyʼaporãha ohupyty hag̃ua jeikove opaveʼỹva’ (Hech. 13:48). w20.01 6 párr. 17; 7 párr. 20

La Biblia heʼi umi iñeʼẽrendúva Ñandejárape oikovetaha pára siémpre ko yvy ape ári, péro la majoría umi rrelihión japu nomboʼéi upéva (2 Cor. 4:3, 4). Heta rrelihión heʼíva ijehe kristianoha omboʼe entéro umi ivuénova ohoha yvágape omano rire. Péro áño 1800 rupi, umi Estudiánte de la Biblia opuvlikáva pe rrevísta Ñemañaha, ogueroviáma kuri ótra kosaite. Haʼekuéra ontendéma kuri Ñandejára ojapotaha ko yvýgui peteĩ paraíso ha hetaiterei persóna iñeʼẽrendúva oikotaha ko yvy ape ári, ndahaʼéi yvágape. Upéicharõ jepe, oraha kuri chupekuéra heta tiémpo ontende porã hag̃ua mávapa hína umi persóna iñeʼẽrendúva. Umi Estudiánte de la Biblia ontende porãma kuri avei unos kuántope ‘ojejoguataha ko yvýgui’ ogoverna hag̃ua Jesús ndive yvágape (Apoc. 14:3). Ko grúpope oĩta umi 144.000 kristiáno ikyreʼỹva ha oñemeʼẽmbaite vaʼekue Jehová servísiope ko yvy ape ári. w19.09 27 párr. 4, 5