4 ABRAHAM
Burasɛka N Deŋɛ Nɛŋa Ti A Zabɛ Yehowa Zaberɛ
YEHOWA yuun biŋe la nɔɔrɛ la a zɔ Abraham ti a wan eŋɛ sɛla bo en ti la tee asaala vom beere sa’am. Yehowa yuun yele Abraham yeti: “N wan eŋɛ hɔ te ho lebege teŋkantɛ.” Naayinɛ yuun le pa’alɛ Abraham la tinsoŋa sɛka ti a yaasi la wan ta kɛ̃’ɛra bim beere sa’am. (Pin. 12:2; 13:14, 15) Ge Sitaana yuun boti la a ku Abraham, la wan eŋɛ se’em ti a kan ta’an dɔɣɛ kɔma. Kolekpabɛ’a la yuun mi ti pu’ulumbiŋere “yaaŋa” la n wan sa’am eŋa la nɛrebɛ’ɛsi la za’a. A me yuun mi ti yaaŋa la wan ze’ele la Abraham tuusum la poan.—Pin. 3:15.
Sitaana yuun kɔ’ɔn tara la daaŋɔ paara Abraham, la a yizuo la. Sitaana me yuun basɛ ti daaŋɔ paɛ Abraham suɔ bia Lɔt mɛ. Abraham yuun bo Lot la yɔ’ɔ ti a loe zɛsɛka ti a bɔta Pu’ulumbiŋere Tiŋa la poan, ti Lot me loe zɛsɛka n ani soŋa ge maala dia paa. Zɛ’an la yuun lɛm la Sodom tiŋa. Tinkaŋa nɛreba yuun kɔ’ɔn “tona la toonbe’kanra Na’ayenɛ nɛŋan.” (Pin. 13:8-13) Sodom naba, la Kanaan tiŋa nadoma banaasi sunsɔa n yuun nyie la bamam n yuun yɔɔri lampo bɔ’ɔra Elam naba la. Bala la, ba yuun zaɣesɛ ti ba kan le yɔɔra lampo la. Bala zuo la, Elam naba yuun laɣesɛ la nadoma batã n me ze’ele dapɔya bɔba pa’asɛ a poan ti ba keŋɛ ta zabɛ nyaŋɛ Kanaan nadoma la. Elam naba, la a tadaandoma la yuun nyɔɣɛ la nɛreba ge vaɛ lɔɣɔrɔ zo’e zo’e lɛbera kula. Ba me yuun nyɔɣɛ la Lot, la a deodoma pa’asɛ.
Abraham yuun loe la buraasi 318 dige nadoma banaasi, la ba soogɛpa ge me zabɛ la ba
Abraham wan eŋɛ la wani la yele wa? Abraham yuun ta’an yeti Lot mea n da a yɛla. Bii a yuun ta’an ti’isa ti a san keŋɛ ti a ta faaɛ Lot, la wan nara ti a zabɛ la nadoma la. Naba la ayima me yuun dela Sinar naba. Leyɛ’ɛsa, Abraham yuun dela dunkeena n eeri. A yuun daɣɛ soogɛa. Bala la, a wan eŋɛ la wani ta’an zabɛ nyaŋɛ nadoma banaasi n tari paŋa wa? Sɛla n le pa’asɛ dela, Abraham mea ze’ele la Ur n boi Sinar tiŋa. Abraham yuun san zabɛ la nadoma wa, bala wan pa’alɛ ti a kan ta’an lebe Ur tiŋa leyɛ’ɛsa. Ge Abraham yuun ka ti’isɛ bala. A yuun mi ti Yehowa boti la a faaɛ Lot basɛ.
La ta’an dɛna ti sankaŋa la, Abraham yizuo nɛreba yuun ta’an gaŋɛ nɛreba 1,000. A yuun laɣesɛ la a yamesi sɛba n kumesɛ n de buraasi 318 ti ba keŋɛ ta zabɛ. Abraham yuun yele la a zɔdoma basɛba ti ba laɣum keŋɛ ta zabɛ la Elam naba, la a nɛreba la. Ba yuun doose la saazuo bɔba ta paɛ Dan tiŋa poan. Bilam ti ba yuun nyɛ ba dindoma la. Abraham yuun pu a nɛreba la mɛ ge nyaa isige yu’uŋɔ zabɛ la a dindoma la. La boi bim ti Abraham, la a nɛreba la yuun ka zo’e ge ba yuun nyaŋɛ ba dindoma la mɛ ti ba zɔ. Se’em ma’a ti nadoma banaasi la yuun zɔta zɔna saazuo bɔba la, Abraham la a nɛreba la yuun kɔ’ɔn digera ba mɛ. Ban yuun ta paɛ Hoba n boi Damaskus saazuo bɔba la, ti Abraham zabɛ nyaŋɛ ba ge faaɛ nɛresɛba ti ba nyɔɣɛ la ge me to’e lɔɣɔrɔ la za’a ti ba fã Kanaan tiŋa la. Abraham yuun nyaŋɛ faaɛ Lot la a deodoma mɛ!
Yehowa puti’irɛ yuun dela bem la Abraham n yuun dekɛ sakerɛ la sukpe’ene tum tuuma se’em la? Yehowa puti’irɛ yuun niɛ peelumi mɛ, se’em ma’a ti Abraham yuun ta lɛm Salem tiŋa la. Salem tiŋa naba yuun dela Melkizedek. A me yuun dela Yehowa malemadaana. Melkizedek wa yuun ze’ele la tiŋa la poan wa’ana seke Abraham ge yele en yeti Yehowa wan kã bo en. Abraham yuun dekɛ la lɔɣɔseto ti a zabɛ to’e la bunsoma pia puregerɛ woo bo Melkizedek. Bala pa’alɛ ti a yuun sirege la amea ge baŋɛ ti Yehowa n soŋɛ en ti a zabɛ nyaŋɛ a dindoma la.
La niɛ peelumi ti Abraham yuun zabɛ bo la Yehowa ge daɣɛ amea. Yehowa me n yuun soŋɛ en ti a zabɛ nyaŋɛ. Baabule la tɔɣɛ “Na’ayenɛ Zaba Yɛla Gɔŋɔ” yele mɛ. (Kan. 21:14) Daanse’ere, Abraham zaberɛ wa n deŋɛ nɛŋa ti ba gulesɛ eŋɛ gɔŋɔ wa poan. Yuuma zo’e zo’e pooren, Yehowa yuun soŋɛ Abraham yaasi mɛ ti ba zabɛ to’e Pu’ulumbiŋere Tiŋa la, Kanaandoma nu’usi.
Ge Naayinɛ nɛreba yuun san ni basɛ a pu’usegɔ, Naayinɛ me yuun ka le tɛ’ɛla ba. Ban yuun ta zaɣesɛ Naayinɛ Dayua la n de Mɛzaaya la, Yehowa me yuun zaɣesɛ ba mɛ. Yehowa yuun ka le kã’ara bɔ’ɔra Israel nɛreba ge a yuun nyaa kã’ari bɔ’ɔra la looredoma la ti Krista dɛna ba nɛŋadaana la. Yezu yuun kaɣɛ a podɔleba ti ba da zabera. (Mt. 26:52) Yezu yuun tuɣum pa’alɛ a podɔleba ti ba zabera la Sitaana, la yelese’a n ka ani soŋa. Yezu yuun eŋɛ la makesonɛ bo to. A yuun eŋɛ pa’alɛ ti la nari ti to tara sukpe’ene ta’an pu’usa Yehowa la yelemɛŋɛrɛ.
Kaalɛ Baabule zɛ’ɛsi wa:
Sɔsɛ ya sokere wa:
Abraham yuun eŋɛ la wani pa’alɛ ti a tari sukpe’ene?
Viisɛ Pa’asɛ
1. Bem yɛla ti ba tũ nyɛ ti la pa’alɛ ti Abraham yɛla wa dela yelemɛŋɛrɛ? (w89-E 7/1 5 ¶4–6 ¶1)
2. To san bisɛ Baabule la n pa’alɛ Sodom la Gomora tisi n yuun ani se’em la, daanse’ere la boi la bɛ zina beere wa? To eŋɛ la wani baŋɛ bala? (it-E “Salt Sea” ¶6) Bisɛ foote A
© Yadid Levy/age fotostock
Foote A: Hali zina wa, dãbino tiisi, la tiisi ase’a kɔ’ɔn buge zɛsɛka n yuun ta’an dɛna Sodom tiŋa la
3. Melkizedek yuun dela Salem tiŋa naba, la malemadaana. Salem yuun boi la bɛ? (it-E “Salem”)
4. Sarɔtuni poan ti Melkizedek yele la makɛ la Yezu? (it-E “High Priest” ¶27-28) Bisɛ foote B
Foote B
Ti’isɛ Hon Wan Dekɛ Tum Tuuma Se’em
Abraham yuun basɛ ti Lot loe la zɛsoŋa. To wan ta’an tɔɣesa Abraham la wani la to wan ita to deodoma, to mabiisi la nɛreba basɛba me se’em? Bisɛ foote D
Foote D
To wan ta’an zamesɛ la bem Abraham zɛ’an, la eŋa n yuun sakɛ faaɛ a suɔ bia basɛ la?
Ho wan eŋɛ la wani ta’an tɔɣesa Abraham sukpe’ene la?
Ti’isɛ Taɣesɛ Yehowa Yele
Abraham yele wa pa’alɛ mam ti Yehowa ani la wani?
Abraham yele wa makɛ la Yehowa puti’irɛ la wani?
Yehowa san ta isige Abraham la Lot kum poan, mam wan soke ba la bem?
Zamesɛ Yɛla Pa’asɛ
Geele bisɛ Abraham n yuun nyaa ta dekɛ amea delum Yehowa za’a za’a se’em.
Abraham yuun eŋɛ la bem pa’alɛ ti a tari sukpe’ene Ur tiŋa poan?