Ginasunod Mo Bala ang “Kaalam nga Halin sa Langit”?

1-3. (a) Paano ginpakita ni Solomon ang indi kinaandan nga kaalam sang ginsolbar niya ang kaso sang duha ka babayi? (b) Ano ang ginpromisa ni Jehova nga ihatag niya sa aton, kag ano nga mga pamangkot ang binagbinagon naton?

MABUDLAY ato nga kaso. Ginaagawan sang duha ka babayi ang isa ka bata. Ang duha ka babayi nagaistar sa isa lang ka balay, kag pareho sila nga nagbata sing lalaki, nga pila ka adlaw lang ang lang-at. Ang isa sa duha ka bata napatay, kag sa sini nga tion, ining duha ka babayi pareho nga nagasiling nga sia ang iloy sang buhi nga bata.a Wala sing iban nga nakasaksi sa natabo. Posible nga ginhusay ang kaso sa manubo nga korte pero wala ini masolbar. Sang ulihi, gindala ini nga kaso kay Solomon, nga hari sang Israel. Mabal-an bala niya ang kamatuoran?

² Sa tapos mapamatian ang pagbaisay sang duha ka babayi, nagpakuha si Solomon sing espada. Dayon nagsugo sia nga pihakon ang bata, kag ihatag sa duha ka babayi. Nakitluoy sa hari ang matuod nga iloy nga ihatag na lang ang bata, ang iya pinalangga nga bata, sa isa ka babayi. Pero nag-insister ang isa ka babayi nga pihakon ang bata. Nahibaluan na subong ni Solomon ang kamatuoran. May ihibalo sia parte sa mapinalanggaon nga kaluoy sang isa ka iloy sa bata nga naghalin sa iya taguangkan, kag gingamit niya ini nga ihibalo para husayon ini nga kaso. Imadyina ang kalipay sang iloy sang ginhatag sa iya ni Solomon ang iya bata kag nagsiling: “Sia ang iya iloy.”—1 Hari 3:16-27.

³ Maalamon gid ini nga desisyon! Sang mabatian sang mga tawo kon paano nasolbar ni Solomon ang kaso, nagdayaw gid sila, kay “nakita nila nga ang kaalam sang Dios . . . yara sa iya.” Huo, ang kaalam ni Solomon isa ka regalo sang Dios. Ginhatagan sia ni Jehova sing “maalam kag mahinangpanon nga tagipusuon.” (1 Hari 3:12, 28) Pero kamusta naman sa aton subong? Makabaton man bala kita sing kaalam halin sa Dios? Huo, kay gingiyahan niya si Solomon sa pagsulat: “Si Jehova mismo ang nagahatag sing kaalam.” (Hulubaton 2:6) Nagapromisa si Jehova nga hatagan niya sing kaalam ang sinsero nga nagapangita sini. Ini nga kaalam amo ang ikasarang nga gamiton sing maayo ang ihibalo, paghangop, kag paghantop. Paano kita makabaton sing kaalam nga halin sa langit? Kag paano naton ini magamit sa aton kabuhi?

‘Magkuha sing Kaalam’—Paano?

4-7. Ano ang apat ka paagi para makakuha kita sing kaalam?

⁴ Dapat bala nga maalam gid kita ukon may mataas nga tinun-an para makabaton sing kaalam nga halin sa Dios? Indi. Handa si Jehova nga hatagan kita sang iya kaalam bisan ano man ang aton ginhalinan kag edukasyon. (1 Corinto 1:26-29) Pero may dapat kita himuon, kay ginapalig-on kita sang Biblia nga ‘magkuha sing kaalam.’ (Hulubaton 4:7) Paano naton ini himuon?

⁵ Una, dapat kita mahadlok sa Dios. “Ang kahadlok kay Jehova amo ang una nga tikang sa pagtigayon sing kaalam,” siling sang Hulubaton 9:10. Ang kahadlok sa Dios amo ang pundasyon sang matuod nga kaalam. Ngaa? Dumduma nga para mangin maalam kita, dapat naton gamiton ang ihibalo kag paghangop para maghimo sing maayo. Ang pagkahadlok sa Dios indi pagbatyag sang grabe nga kakulba, kundi pagsunod sa iya bangod sang tudok nga pagtahod. Ini nga kahadlok mapuslanon kag bangod sini gusto naton himuon ang husto. Nagabulig ini sa aton nga magkabuhi base sa nahibaluan naton nga gusto sang Dios nga himuon naton. Amo ini ang pinakamaayo nga paagi sang pagkabuhi, kay ang mga ginasiling ni Jehova nga himuon naton amo pirme ang pinakamaayo para sa aton.

⁶ Ikaduha, dapat kita mangin mapainubuson kag maugdang. Wala sing kaalam halin sa Dios kon wala sing pagkamapainubuson kag pagkaugdang. (Hulubaton 11:2) Ngaa? Kay kon mapainubuson kita kag maugdang, handa kita sa pagbaton nga wala naton nahibaluan ang tanan, nga ang aton mga opinyon indi pirme amo ang husto, kag dapat naton hibaluon kon ano ang ginahunahuna ni Jehova parte sa mga butang. “Ginapamatukan [ni Jehova] ang mga matinaastaason,” pero nahamuot sia nga hatagan sing kaalam ang mga mapainubuson sa tagipusuon.—Santiago 4:6.

⁷ Ang ikatlo amo ang pagtuon sa nasulat nga Pulong sang Dios. Ang kaalam ni Jehova makita sa iya Pulong. Para mabaton ini nga kaalam, dapat kita manikasog nga pangitaon ini. (Hulubaton 2:1-5) Ang ikap-at amo ang pangamuyo. Kon sinsero kita nga mangayo sa Dios sing kaalam, maalwan nga ihatag niya ini sa aton. (Santiago 1:5) Sigurado nga sabton niya ang aton mga pangamuyo kag buligan kita sang iya espiritu. Paagi sa iya espiritu, makita naton ang bahandi sa iya Pulong nga makabulig sa aton sa pagsolbar sang mga problema, sa paglikaw sa katalagman, kag sa paghimo sing maalamon nga mga desisyon.—Lucas 11:13.

8. Ano ang makita sang iban sa aton kon may kaalam kita halin sa Dios?

⁸ Natun-an na naton sa Kapitulo 17 nga ang kaalam ni Jehova praktikal. Gani, kon nakabaton gid kita sing kaalam nga halin sa Dios, makita ini sa aton mga paggawi. Ginsugid ni disipulo Santiago ang paggawi sang mga nakabaton sang kaalam nga halin sa Dios. Sia nagsiling: “Ang kaalam nga halin sa langit una sa tanan putli, dayon mahidaiton, makatarunganon, handa sa pagtuman, puno sang kaluoy kag maayong mga bunga, wala sing ginapasulabi, kag indi salimpapaw.” (Santiago 3:17) Samtang ginabinagbinag naton ang kada bahin sining kaalam nga halin sa Dios, mahimo naton pamangkuton ang aton kaugalingon, ‘Ginasunod ko bala sa akon kabuhi ang kaalam nga halin sa langit?’

“Putli, Dayon Mahidaiton”

9. Ano ang buot silingon sang mangin putli, kag ngaa insakto gid nga sa mga kinaiya sang kaalam ang pagkaputli ang una nga ginsambit?

⁹ “Una sa tanan putli.” Para mangin putli, dapat matinlo kita, indi lang sa aton mga ginahimo, kundi pati man sa aton ginapensar kag ginabatyag. Sa Biblia, ang kaalam may koneksion sa tagipusuon. Pero ang kaalam nga halin sa langit indi makasulod sa tagipusuon nga nahigkuan sang malain nga mga pamensaron, mga handum, kag mga motibo. (Hulubaton 2:10; Mateo 15:19, 20) Kon putli ang aton tagipusuon, dapat naton ‘likawan ang malain kag himuon ang maayo’ asta sa masarangan himuon sang indi perpekto nga tawo. (Salmo 37:27; Hulubaton 3:7) Indi bala insakto gid nga sa mga kinaiya sang kaalam ang pagkaputli ang una nga ginsambit? Kay kon indi kita matinlo sa moral kag sa espirituwal, paano pa naton mapakita ang iban nga mga kinaiya sang kaalam nga halin sa langit?

10, 11. (a) Ngaa importante nga mangin mahidaiton kita? (b) Kon natalupangdan mo nga nasakit mo ang buot sang isa ka utod, paano mo mapakita nga mahidaiton ka? (Tan-awa man ang footnote.)

¹⁰ “Dayon mahidaiton.” Kon may kaalam kita halin kay Jehova, tinguhaan gid naton nga makighidait sa iban, nga nagapakita nga nagapagiya kita sa espiritu sang Dios. (Galacia 5:22) Nagatinguha kita nga likawan nga maguba ang paghiusa sang mga alagad ni Jehova. (Efeso 4:3) Ginahimo man naton ang tanan naton nga masarangan nga ibalik ang paghidait kon nadula ini. Ngaa importante ini? Ang Biblia nagasiling: “Padayon kamo nga . . . magmahidaiton; kag ang Dios sang gugma kag paghidait mangin kaupod ninyo.” (2 Corinto 13:11) Gani samtang nagakabuhi kita sing mahidaiton, ang Dios sang paghidait mangin kaupod naton. Ang pagtratar naton sa aton mga kauturan importante gid sa aton pagpakig-abyan kay Jehova. Paano kita mangin mahidaiton? Binagbinaga ang isa ka halimbawa.

¹¹ Ano ang himuon mo kon natalupangdan mo nga nasakit mo ang buot sang isa ka utod? Si Jesus nagsiling: “Gani, kon nagadala ka sang imo dulot sa halaran kag madumduman mo nga ang imo utod may malain nga buot sa imo, ibilin ang imo dulot sa atubangan sang halaran, kag maglakat ka. Makighidait ka anay sa imo utod, kag sa pagbalik mo, ihalad ang imo dulot.” (Mateo 5:23, 24) Masunod mo ini nga laygay kon mag-una ka sa pagpalapit sa imo utod. Ano dapat ang imo tuyo? Para “makighidait” sa iya.b Para mahimo ini, dapat mo akuon nga nasakit mo ang iya buot. Kon palapitan mo sia para makighidait, sigurado nga masolbar ninyo ang inyo problema. Mangayo sing pasaylo kon kinahanglanon kag magpatawaray. Kon ikaw ang mag-una sa pagpakighidait, ginapakita mo nga ginagiyahan ka sang kaalam nga halin sa Dios.

“Makatarunganon, Handa sa Pagtuman”

12, 13. (a) Ano ang kahulugan sang tinaga nga gin-translate “makatarunganon” sa Santiago 3:17? (b) Paano naton mapakita nga makatarunganon kita?

¹² “Makatarunganon.” Ano ang buot silingon sang mangin makatarunganon? Base sa mga scholar, ang orihinal nga Griego nga tinaga nga gin-translate “makatarunganon” sa Santiago 3:17 mabudlay i-translate. Ini nga tinaga may kahulugan man nga nagapaumod. Gingamit sang mga translator ang mga tinaga pareho sang “malulo,” “mapinasensiahon,” kag “may konsiderasyon.” Paano naton mapakita nga makatarunganon kita?

¹³ “Ipakita sa tanan nga tawo ang inyo pagkamakatarunganon,” siling sang Filipos 4:5. Ang isa pa ka translation nagasiling: “Mangin kilala sa pagkamakatarunganon.” (The New Testament in Modern English, ni J. B. Phillips) Wala sini ginapatalupangod kon paano naton ginatan-aw ang aton kaugalingon, kundi kon ano ang pagtan-aw sang iban sa aton, kag kon ano ang pagkakilala nila sa aton. Wala ginapilit sang tawo nga makatarunganon nga sundon gid kon ano ang nasulat sa kasuguan ukon kon ano ang gusto niya. Kundi, handa sia nga magpamati sa iban kag kon nagakaigo, magpaumod sa ila gusto. Ginatratar man niya ang iban sing malulo kag indi matigdas. Dapat ini himuon sang tanan nga Cristiano, pero mas importante ini para sa nagaalagad bilang mga gulang. Kon malulo ang mga gulang, mas madali sila palapitan. (1 Tesalonica 2:7, 8) Dapat naton pamangkuton ang aton kaugalingon, ‘Kilala bala ako nga may konsiderasyon, nagapaumod, kag malulo?’

14. Paano naton mapakita nga kita “handa sa pagtuman”?

¹⁴ “Handa sa pagtuman.” Ang Griego nga tinaga nga gin-translate “handa sa pagtuman” indi makita sa iban nga bahin sang Cristianong Griegong Kasulatan. Base sa isa ka scholar, ini nga tinaga “pirme ginagamit sa paglaragway sa mga soldado nga nagasunod dayon sa mando.” Ang ideya nga ginapahangop sini amo ang “madali makumbinsi” kag “mapinasakupon.” Ang isa nga ginagiyahan sang kaalam nga halin sa langit madali magsunod sa ginasiling sang Kasulatan. Indi sia kilala nga nagapakatig-a sa iya desisyon bisan pa pakitaan sia sing pamatuod nga sala sia. Kundi, nagabag-o sia dayon kon pakitaan sing maathag nga ebidensia halin sa Kasulatan nga sala ang iya desisyon ukon sala ang iya mga konklusion. Amo bala sini ang pagkakilala sa imo sang iban?

“Puno sang Kaluoy kag Maayong mga Bunga”

15. Ano ang kaluoy, kag ngaa nagakaigo nga ang “kaluoy” kag “maayong mga bunga” pareho nga ginsambit sa Santiago 3:17?

¹⁵ “Puno sang kaluoy kag maayong mga bunga.”c Ang kaluoy isa ka importante nga bahin sang kaalam nga halin sa langit, kay ini nga kaalam ginasiling nga “puno sang kaluoy.” Talupangda nga ang “kaluoy” kag “maayong mga bunga” pareho nga ginsambit. Nagakaigo ini, kay sa Biblia, ang kaluoy masami nga nagakahulugan sang pagpakita sing kabalaka sa iban kag paghimo sing maayo bangod sang kaluoy. Base sa isa ka reperensia, ang kaluoy amo ang “pagbatyag sang kasubo bangod sa makaluluoy nga sitwasyon sang isa ka tawo kag dayon nagatinguha nga buligan sia.” Gani, ang isa nga may kaalam halin sa Dios indi lang interesado sa impormasyon kag sa matuod nga sitwasyon. Kundi, interesado sia sa mga tawo, mainayuhon sia kag may konsiderasyon. Paano naton mapakita nga puno kita sing kaluoy?

16, 17. (a) Wala labot sa gugma sa Dios, ano pa ang rason nga gusto naton magpakigbahin sa pagbantala nga hilikuton, kag ngaa? (b) Paano pa gid naton mapakita nga puno kita sing kaluoy?

¹⁶ Ang isa ka importante nga paagi amo ang pagsugid sang maayong balita sang Ginharian sang Dios sa iban. Ngaa gusto gid naton nga himuon ini? Una, bangod sang aton gugma sa Dios. Pero ginahimo man naton ini bangod sang kaluoy, ukon kaawa sa iban. (Mateo 22:37-39) Madamo subong ang ‘ginpanitan kag nag-alaplaag kaangay sang mga karnero nga wala sing manugbantay.’ (Mateo 9:36) Ginpabay-an sila kag ginpatalang sang butig nga mga lider sang relihion. Bangod sini, wala nila mahibaluan ang mapuslanon nga giya halin sa Pulong sang Dios ukon ang mga pagpakamaayo nga himuon sang Ginharian sa sini nga duta sa indi madugay. Gani, kon pensaron naton nga kinahanglan gid sang mga tawo ang maayong balita, naluoy gid kita sa ila. Bangod sini, gusto gid naton himuon ang tanan naton nga masarangan para isugid sa ila ang mahigugmaon nga katuyuan ni Jehova.

¹⁷ Paano pa gid naton mapakita nga puno kita sing kaluoy? Dumduma ang ilustrasyon ni Jesus parte sa isa ka Samaritano nga nakakita sang manuglakbay nga nagahigda sa higad sang dalan, pagkatapos ginkawatan kag ginbakol. Bangod sang kaawa, ang Samaritano “nagpakita sang kaluoy,” kag ginbugkusan niya ang mga pilas sang biktima kag gin-atipan sia. (Lucas 10:29-37) Ginapakita sini nga ilustrasyon nga ang kaluoy masami nga nagalakip sang pagbulig sa mga nagakinahanglan. Ginasugo kita sang Biblia nga “himuon naton ang maayo sa tanan, ilabi na sa aton mga masigkatumuluo.” (Galacia 6:10) Binagbinaga ang pila ka butang nga puede naton mahimo. Ang isa ka tigulang na nga utod mahimo nga kinahanglan sugaton kag idul-ong para maka-attend sa Cristianong mga miting. Ang balay sang isa ka balo nga babayi sa kongregasyon mahimo nga may kalay-uhon kag kinahanglan niya ang bulig. (Santiago 1:27) Ang isa nga ginaluyahan sing buot mahimo nga nagakinahanglan sing “maayo nga pulong” para mapalig-on sia. (Hulubaton 12:25) Kon magpakita kita sing kaluoy sa sini nga mga paagi, ginapamatud-an naton nga ginasunod naton ang kaalam nga halin sa langit.

“Wala sing Ginapasulabi, kag Indi Salimpapaw”

18. Kon ginagiyahan kita sang kaalam nga halin sa langit, ano ang dapat naton tinguhaan nga dulaon sa aton tagipusuon, kag ngaa?

¹⁸ “Wala sing ginapasulabi.” Ang kaalam nga halin sa Dios nagabulig sa aton nga indi magpensar nga mas maayo kita sangsa mga tawo nga lain ang kolor sang panit ukon naghalin sa iban nga pungsod. Kon ginagiyahan kita sini nga kaalam, magatinguha kita nga dulaon sa aton tagipusuon ang bisan ano nga klase sang paboritismo. (Santiago 2:9) Wala naton ginapasulabi ang iban bangod sang ila ineskwelahan, manggad, ukon responsibilidad sa kongregasyon. Wala man naton ginapakanubo ang bisan sin-o sa aton mga kauturan, bisan daw ano pa sila ka pigado. Kon ginapakitaan sila ni Jehova sang iya gugma, dapat man naton sila pakitaan sang aton gugma.

19, 20. (a) Ano ang ginbasihan sang Griego nga tinaga para sa “salimpapaw”? (b) Paano naton ginapakita ang ‘utudnon nga pagpalangga nga indi salimpapaw,’ kag ngaa importante ini?

¹⁹ “Indi salimpapaw.” Ang Griego nga tinaga para sa “salimpapaw” mahimo magkahulugan sang “isa ka artista nga may ginatungdan nga papel.” Sang una, ang Griego kag Romano nga mga artista nagasuksok sing dalagku nga mga maskara kon nagasalida sila. Gani, ang Griego nga tinaga nga “salimpapaw” amo ang tawag sa nagapakunokuno, ukon nagapaaboabo. Ini nga bahin sang kaalam halin sa Dios dapat makaimpluwensia sa aton indi lang kon paano naton ginatratar ang aton mga kauturan kundi pati man ang aton ginabatyag sa ila.

²⁰ Si apostol Pedro nagsiling nga ang aton “pagkamatinumanon sa kamatuoran” dapat magresulta sa ‘utudnon nga pagpalangga nga indi salimpapaw.’ (1 Pedro 1:22) Huo, dapat nga indi lang pakitakita ang aton gugma sa aton kauturan. Wala kita nagasuksok sing mga maskara ukon nagapakunokuno para tuntuhon ang iban. Dapat matuod gid kag tinagipusuon ang aton gugma. Kon amo sini, saligan kita sang aton mga kauturan, kay kabalo sila nga indi kita salimpapaw. Ini nga pagkasinsero magaresulta sa matuod nga pag-abyanay kag ang tanan sa kongregasyon makabatyag nga may seguridad kag proteksion.

“Tipigi ang Praktikal nga Kaalam”

21, 22. (a) Ngaa wala matipigan ni Solomon ang kaalam? (b) Paano naton matipigan ang kaalam, kag paano kita makabenepisyo sa paghimo sini?

²¹ Ang kaalam regalo halin kay Jehova, nga dapat tipigan. Si Solomon nagsiling: “Anak ko, . . . tipigi ang praktikal nga kaalam kag ang ikasarang sa paghunahuna sing maayo.” (Hulubaton 3:21) Makapasubo nga si Solomon mismo wala makahimo sini. Nangin maalam sia samtang matinumanon sia. Pero sang ulihi, ginpahilayo sang iya madamo nga dumuluong nga asawa ang iya tagipusuon sa putli nga pagsimba kay Jehova. (1 Hari 11:1-8) Ginapakita sang natabo kay Solomon nga wala sing pulos ang ihibalo kon indi naton ini paggamiton sing insakto.

²² Paano naton matipigan ang praktikal nga kaalam? Dapat naton basahon sing regular ang Biblia kag ang nabase sa Biblia nga mga publikasyon nga ginaaman sang “matutom kag mainandamon nga ulipon.” Dapat man naton tinguhaan nga sundon ang aton natun-an. (Mateo 24:45) May rason gid kita nga sundon ang kaalam sang Dios. Nagakahulugan ini sing mas maayo nga dalanon sang pagkabuhi subong. Makabulig ini sa aton para “makapanguyapot [kita] sing malig-on sa matuod nga kabuhi,” ang kabuhi sa bag-ong kalibutan sang Dios. (1 Timoteo 6:19) Kag ang pinakaimportante, paagi sa pagsunod sa kaalam nga halin sa langit, mas magasuod kita sa Isa nga Ginahalinan sang tanan nga kaalam, si Jehova nga Dios.