Pagkontrol sa Kaakig—Nimo kag sang Iban
NAGAKABUHI kita sa madali maakig nga katilingban. Ang nagaginutok nga trapiko, nagasumpakilay kag nagabag-o nga mga prinsipio, mga indi paghangpanay, mga inhustisya, ukon iban pa nga mga kapaslawan sang kabuhi sa adlaw-adlaw nagatuga sing daku nga kahuol. Ang kapiot nagasupot, kag halos ang tanan may punto sa pagbukal. Busa, dapat kita magtuon sa pagrelaks. Makasulod kita sa tagsa ka adlaw nga may positibo nga panimuot—nagapakita sing pagpailob, pagbatas, kag maalikaya nga panimuot. Ang kalabanan sa aton may pamilya nga nagahigugma sa aton. Ang mga Cristiano man may yara matutom nga mga masigka-Cristiano sa kongregasyon, kag labaw sa tanan, may yara sila mahigugmaon nga Manugbantay, si Jehova nga Dios. Busa, indi dapat kahadlukan ang isa ka kinaandan nga kabangdanan sang kaakig: ang pagbatyag nga nagaisahanon, ginbiyaan.—Salmo 23:1-6; Hebreo 13:5, 6.
Apang, kon akig kita ukon maatubang naton ang kaakig sang isa ka tawo, dapat naton kontrolon ini sing nagakaigo agod matipigan ang aton kalipay kag maayo nga pamatyag. Paano? Ang Biblia nagasiling sa aton: “Ang makuli sa pagpangakig maayo pa sa gamhanan, kag ang nagakontrol sa iya espiritu sang sa nagaagaw sing siudad.” (Hulubaton 16:32) Sa baylo sang padasudaso nga pagpautwas sang aton kaakig, dapat naton binagbinagon ang posible nga mangin resulta sang aton mga buhat. Ang pag-isip sing tubtob sa napulo makapugong sa aton sa paghimo sing butang nga mahimo hinulsulan naton sa ulihi.—Hulubaton 14:17.
Kon nagakaakig kita kag wala naton nahibaluan ang kabangdanan, dapat kita sing mapainubuson kag bunayag mangayo sing bulig. Indi kaluyahon kon batunon naton sa iban, labi na sa aton mga hinigugma, ang aton mga ginakahadlukan ukon ginakinahanglan; isa ini ka dalanon sang kaalam kag kaisog. Nian maatubang naton ang gamot sang palaligban. Ang Biblia nagasiling: “Ang mga plano nagakapaslawan kon wala sing kompidensial nga paghambalanay, apang may katigayunan sa kadam-an sang mga manuglaygay.”—Hulubaton 15:22.
Ang pagtinguha nga hangpon ang mga kabangdanan sang paggawi sang iban makabulig sa pagkontrol sang aton emosyonal nga mga reaksion. Dugang pa, kon sabton naton ang isa ka akig nga tawo sing, “Nahangpan ko kon ngaa akig ikaw,” mahimo nga magaugdaw sia sa gilayon. Ang Biblia nagalaygay: “Ang paghantop sang tawo nagapakuli sa iya sa pagpangakig, kag himaya niya ang pagpasaylo sang paglalis.”—Hulubaton 19:11.
Kon indi hungod nga mahalitan naton ang isa ka tawo, dapat kita mangayo sing pasaylo. Halimbawa, kon matapakan ang imo tiil, mahimo nga mangakig ikaw. Apang kon mangayo sia sing pasaylo, ang imo kaakig nagakadula. Ang imo tiil mahimo nga magasakit pa, apang gintahod ang imo dignidad. Sing kaanggid, ang aton maayong pamatasan, lakip ang pagkamatinahuron kag ang maayong disposisyon makapaugdaw sang kaakig kag makatipig sing pagtahod sa aton, sa aton relasyon sa aton tiayon, kabataan, kaabyanan, kag sa mga katapo sang Cristianong kongregasyon.—Hulubaton 16:24; Colosas 4:6; 1 Pedro 3:8.
Sa pag-atubang sa isa ka kahimtangan nga nagapaakig sa aton, makabulig kon makahibalo kita magpaathag sang aton ginakaakigan nga wala ginaatake ang isa ka tawo. May daku nga kinatuhayan ang nagaatake nga mga pulong (“Ikaw nga kulangkulang!” ukon, “Huyapan ko ikaw!”) kag ang pagreport sang imo kaakig (“Akig gid ako” ukon, “Masakit ang akon buot”). Ang nagaatake nga mga pulong masami nga nagakapaslawan bangod ginapukaw sini ang isa ka tawo sa pagbalos, samtang ang pagreport kon ano ang imo ginabatyag indi isa ka pag-atake, kag ang isa ka tawo mahimo nga mapahulag sa pagpakighusay. Subong ginasiling sang Biblia: “Ang mahumok nga panalabton nagapalugpay sang kasingkal, apang ang matigdas nga pulong nagapaibwal sang kaakig. Ang masingkal nga tawo nagapaibwal sing pagbanggianay, apang ang makuli sa pagpangakig nagapalugpay sang kasuayon.”—Hulubaton 15:1, 18.
Matarong nga Kaakig
Sa kalabanan sa aton kinaugali lamang nga maakig kita kon kaisa. Ginareport sang Biblia nga bisan si Jehova nagapangakig. (Sofonias 2:2, 3; 3:8) Gani indi makapakibot nga ang tawo, nga ginhimo sa Iya larawan, makaeksperiensia sing kaanggid nga balatyagon. (Genesis 1:26) Busa, ang pagbatyag sing kaakig indi isa ka sala.
Apang, kon nagapangakig si Jehova, pirme ini nga may nagakaigo nga kabangdanan: Ginlalis ang matarong nga mga prinsipio. Kag ang iya reaksion pirme nga matarong gid kag kontrolado sing himpit. Tuhay sa dihimpit nga mga tawo. Pirme kita nagapangakig bangod nasaklaw ang aton bugal ukon bangod sang kaluyahon sang iban nga tawo. Busa, kinahanglan nga maghalong kita sa aton pagpangakig. Subong ginpaandam ni apostol Pablo: “Magpangakig, apang dili magpakasala; dili pagpatunuri sing adlaw ang inyo kaakig, kag dili paghatagi sing kahigayunan ang Yawa.” (Efeso 4:26, 27) Huo, mahimo himuslan ni Satanas ang aton wala ginakontrol nga kaakig. Sa kamatuoran, ang “kasingkal” ginlista sa tunga sang “mga buhat sang unod” nga nagasablag sa isa ka tawo sa pagpanubli sing Ginharian sang Dios.—Galacia 5:19-21.
Amo kon ngaa si disipulo Santiago naglaygay: “Kilalaha ini, hinigugma ko nga mga kauturan. Ang tagsa ka tawo . . . magmakuli sa pagpangakig; kay ang kaakig sang tawo wala nagahikot sing pagkamatarong sang Dios.” (Santiago 1:19, 20) Bisan pa may makatarunganon nga kabangdanan ang aton kaakig, ang pagkadihimpit mahimo nga magdul-ong sa aton sa paghulag sa isa ka indi makontrol kag sayop nga paagi. Busa, dapat kita pirme magpatuytoy sa prinsipio: “Dili kamo magtimalos, mga hinigugma, kundi pabayai ang kasingkal; kay nasulat na: ‘Akon ang pagtimalos; ako ang magatumbas, siling ni Jehova.’” (Roma 12:19) Dumduma, man, nga subong dihimpit nga mga tawo, mahimo nga magsayop kita. Busa, makatalagam nga hukman naton dayon ang iban sa ngalan sang matarong nga kasingkal.—Santiago 2:13; 4:11, 12; 5:9.
Suno sa Kasulatan, nagakabuhi kita sa tion sang katapusan. Sa sining katapusan nga mga adlaw, “naakig ang kapungsuran” batok sa Ginharian sang Dios, kag ang Yawa may “dakung kasingkal, bangod nga nakahibalo sia nga may malip-ot lamang sia nga tion.” (Bugna 11:17, 18; 12:10-12) Busa, ang aton pagkabuhi suno sa Pulong sang Dios amo lamang ang matuod gid nga pangamlig naton. (Salmo 119:105) Sa dili madugay hukman sang Dios ang mga pungsod, kag ang tanan nga pagkadimatarong dulaon sa duta. (Isaias 35:10; 65:23; Miqueas 4:3, 4) Samtang sa wala pa ina, dapat naton pat-uron nga indi pag-ilugon ang mga dalanon sining akig nga kalibutan. Ang nagakaigo nga pagkontrol sa aton kaakig makabulig sa pagtipig sang gugma sang mag-asawa, sang Cristianong paghiusa, kag sang personal nga paghidait kag kalipay. Kag labing importante, magabulig ini sa aton sa pagtigayon gihapon sang pabor kag pagpakamaayo ni Jehova nga Dios.—Salmo 119:165.