Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • g93 1/8 rau 28-29
  • Tanobada Amo Sivarai Idauidau

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Tanobada Amo Sivarai Idauidau
  • Noga!—1993
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Tauanina ese Sibona Ia Hanamoa Siahuna be Doketa Edia Heduru Dala ese Ia Durua
  • Sinana Ena Rata Inua Karana bona AIDS Gorere
  • Tanobada Haheaua Dala Matamata Idia Tahua
  • Hodahoda Dikana ese Ozone Ori Ia Hadikaia
  • Brazil Ena “Ala-Ala Nanigo”
  • Kerere Ia Davaria Peleini amo Roho Mauri Dalana Idia Hepapahuahulaia
  • Dagedage Karana Idia Hahedibalaia
  • Spain Ena Dubu Idia Maumauraia
  • “Beibi Idia Hamasea”
  • Niuklia Tuarina Dekenai Baibel Ena Hereva be Dahaka?
    Topik Ma Haida
  • Niuklia Ena Dika Ia Ore Momokani!
    1994 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
Noga!—1993
g93 1/8 rau 28-29

Tanobada Amo Sivarai Idauidau

Tauanina ese Sibona Ia Hanamoa Siahuna be Doketa Edia Heduru Dala ese Ia Durua

Harvard Medical School idia halasia The Harvard Mental Health Letter lalonai, ia gwau harana eiava lalohadai ese kansa gorerena ena hanamoa dalana ia durua diba. Hegeregere, edia rata dekenai kansa gorere ia vara hahinedia idia stadilaia neganai, unai hahine orea ta be pura ta ta iboudiai idia lao sikuli bona heduru idia abia, hegeregere, edia gorere dainai idia gari henia gaudia kokia totona bona edia ruma bese danu do idia noho namonamo daladia. Orea ma ta be muramura sibona idia abia. Unai ripoti ia gwau: “Ai davaria gaudia ese ai idia hahoaia. Orea ginigunana hahinedia ese lalo-hekwarahi, lalohisihisi bona hisihisi mamina idia haheaukalaia namonamo bona muramura idia abia matama nega amo edia mauri ena daudau be hua 37, to orea iharuana hahinedia be hua 19 sibona idia mauri vadaeni idia mase. Ma gorere ta ladana malignant melanoma (kopina kansa) idia karaia stadi amo idia davaria, pura 6 ai gorere durua sikuli dekenai idia lao taudia be idia hesiku momo lasi, edia lalona be ia boio o idia hisihisi kava momo lasi, to edia “tauanina ena sibona hanamoa siahuna be ia goada” bona muramura sibona idia abia taudia edia goada ia hanaia.

Sinana Ena Rata Inua Karana bona AIDS Gorere

Times International magasin, ia gwau: “Sina edia rata ese Ogogami Tanodia lalodiai natudia momo do idia hamasedia.” Unai hereva ia vara ena badina be AIDS gorere dainai. Africa dekenai unai kara ena badina idia tahua bona New England Journal of Medicine magasin lalonai ia gwau AIDS gorere idia davaria beibidia idia stadilaia neganai beibi 15 amo 8 ese AIDS gorere be sinadia edia rata amo idia abia. Bema unai stadi ena hereva be momokani neganai, health gunalaia taudia be inai hekwakwanai do idia davaria: Idia ese kavabu amo rata do idia henia eiava? Bema kavabu be idia hagoevaia namonamo lasi neganai natudia momo idia mase diba. Reana 500 pesen amo edia mase ena namba ia habadaia. Eiava idia ese kopina rata inua do idia hahegoadalaia to unai amo natuna ese AIDS gorere do idia davaria? Doketa Jean Mayer, aniani ia stadilaia doketa ta ia hereva: “Hekwakwanai hanamoa dalana be ia noho lasi . . . Inai be dara doko havaraia gauna.”

[Picture on page 28]

AIDS

Tanobada Haheaua Dala Matamata Idia Tahua

Idia hanaia vadaeni lagani 40 lalodiai, inai be nega ginigunana idia halasia United Nations sibona be maino bona noho-namo ena badina. January 31, New York dekenai do idia laloatao hanaihanai hebou ta idia abia. Gavamani idauidau edia gunalaia taudia bona lada bada, lada maragi bona ogogami taudia idia lao unai UN Security Kaunsolo edia hebou ginigunana dekenai. Unai anina bada dina-tamona hebouhebouna ena badina korikori be tanobada haheaua dala matamata idia tahua bona idia gwau unai amo heduru bada do idia davaria niuklia tuari koua totona. Britain ena Prime Minister, John Major ia gwau unai hebou “be mai anina bada tanobada ibounai bona United Nations dekenai danu.” Tanobada gunalaia taudia idia ura UN oreana ese tuari gabudiai maino ia havaraia karadia do idia durua bona unai hebou ena hereva badana be:“Inai kaunsolo ena memba iboudiai idia abia dae momokani United Nations ia gini nega sibona amo ia mai bona hari​—⁠hari inai nega be tanobada hegegemadai maino bona noho-namo do ia vara ena nega korikori.”

Hodahoda Dikana ese Ozone Ori Ia Hadikaia

Tahua gaukara amo idia davaria tanobada ena mirigini bona diho kaha dekenai ozone ori (muramura idauidau ese idia havaraia hodahoda ese ia hadikaia gauna) be ia maragi ia lao noho. The Diplomatic World Bulletin, ia gwau tanobada 25 amo saiens taudia ibounai 80 idia hebou bona idia hamomokania hanaia lagani 10 lalodiai Europe bona North America atai ai unai ori be ia maragi ia lao. Tanobada ena tubu gabuna ena ladana be Antarctica. Unai gabu dekenai inai hodahoda dikana ia bada to hari inai negai be nega ibounai ia hedinarai. Saiens taudia idia gwau unai hodahoda dikana be taunimanima idia karaia gauna, hegeregere kuku ania kara, ese idia habadaia bona unai ese nega ia idau dalana ia hakererea, uma aniani do ia hadikaia bona kopina dekenai gorere dikana do ia henia.

Brazil Ena “Ala-Ala Nanigo”

Brazil ena “ala-ala nanigo” ena siahu be dahaka? 1956 ai Africa amo idia mailaia nanigo ibounai 26 be idia naria namonamo lasi bena idia roho boio bona Newsweek magasin ai ripoti ia gwau: “Brazil taudia ese unai Africa amo idia mailaia nanigo edia mauri dalana idia lalo-pararalaia vadaeni . . . Io, unai Africa nanigo idia do mai lasi neganai lagani ta ta ai honey ibounai idia haboua guguru neganai​—⁠2,700 ton bamona idia haboua to lagani gunana ai unai Africa nanigo idia vareailaia neganai​—⁠42,000 ton idia haboua.” Aonega dalana be “nanigo ruma biagudia hadibaia namonamo edena dala ai Africa nanigo do idia gaukaralaia bona taunimanima hadibadia nanigo ese do idia koria lasi dalana idia diba totona.” Unai magasin ma ia gwau: “Ena be unai nanigo ese lagani ta lalonai boroma sisina momo idia hamasedia to idia amo taunimanima ese mase idia davaria momo lasi.”

Kerere Ia Davaria Peleini amo Roho Mauri Dalana Idia Hepapahuahulaia

Bema oi guia peleini be kerere ia davaria edena bamona bero lasi danu do oi roho mauri? Peleini edia heau dalana idia herevalaia taudia idia gwau peleini ena roho mauri dala be ia auka bona hekwakwanai ia habadaia gauna be ena be gabu be hegeregere lasi, to peleini karaia taudia ese helai gabudia ma haida idia atoa peleini lalonai. Hegeregere, peleini haheaua bisinesi ta ena 747 peleini Los Angeles, U.S.A., amo ia lao Sydney, Australia ese taunimanima 378 ia udaia, to Japan dekenai unai bamona peleini tamona be Osaka amo ia lao Tokyo neganai taunimanima 533 ia udadia. Ena be idia gwau peleini amo loa ena namo ese motuka ena ia hanaia, to bema peleini lalodiai taunimanima hutuma idia udaia bona kerere ia vara neganai hekwakwanai bada do ia vara diba. McDonnell Douglas MD-11 peleini be taunimanima 287 ia udaia hanaihanai, to taunimanima 410 ia udaia diba eiava idia sekea, bona ena kerere ai do idia roho mauri dala idia tohoa neganai, hahine ta ena doruna ia hakwaidua bena aiona amo ia lao aena be idia mase; taunimanima 46 ese bero idia davaria​—⁠6 be edia turia ta idia hamakohia. U.S. gavamani ena taravatu be peleini idia karaia taudia ese do idia hamomokania miniti rua ia do ore lasi neganai guia taudia ese peleini do idia rakatania bona unai tohoa lalonai bema iduara be 6 neganai toi be do idia kehoa diba lasi.

Dagedage Karana Idia Hahedibalaia

Japan ena Kobe Municipal Industrial Technical College dekenai natudia 5 ese lagani 5 idia sikuli murinai edia tahua dekenai idia kwalimu pepa idia abia lasi. To sikuli ia ura do idia giroa lou bona ma unai lagani orena idia karaia lou badina idia ese heatu gadara ta ladana kendo ai idia vareai lasi dainai. The Daily Yomiuri magasin ia gwau unai sikuli natudia “idia gwau bema unai dagedage gadara ai idia vareai neganai idia ese Buka Helaga ena taravatu do idia utua.” Mainichi Daily News ia gwau, unai Iehova ena Witness natudia ese edia sikuli be kota dekenai idia atoa badina idia gwau “sikuli ese idia 5 idia hadokodia kava karana ese ia hahedinaraia sikuli be gavamani ena taravatu tomadiho dekenai ia utua.”

Spain Ena Dubu Idia Maumauraia

Roman Katolik Dubu ese ia henia sisiba be ia hegeregere ruma bese ena mauri hanamoa totona, a? Orea ta ladana Centro de Investigaciones sobre la Realidad Social ese Spain taudia idia nanadaidia neganai 100 100 amo 35 35 sibona edia haere be oibe. Taunimanima be lauma dalanai idia boga kunu, a? Taunimanima 100 100 amo 42 42 sibona idia haere dubu ese unai maduna idia hagugurua. To lauma dala ai taunimanima boga kunu ia henia bona ruma bese ena mauri hanamoa dala ia hahedinaraia namonamo bukana​—⁠Buka Helaga, be taunimanima 100 100 amo 4 4 sibona ese idia duahia.

“Beibi Idia Hamasea”

United Nations edia duahiduahi orea ia hahedinaraia: Kemena lalonai goreredia, hegeregere bronchitus bona pneumonia (gorere maragidia hegeregere kuru o huahua ese idia havaraia goreredia unai) ese edia mauri laganidia 1 ia lao 5 natudia idia hamasedia. “Wiki ta ta iboudiai idia halasia niuspepa, ladana, Corriere salute lalonai idia gwau, “miniti tamona lalonai natudia 8 idia mase unai goreredia amo. Anina be lagani ta lalonai natudia ibounai 4 million idia mase.” Hanamoa dala ia noho a? Aonega taudia idia gwau: “Idia karukaru neganai muramura henidia edia tauanina lalona hagoadaia totona, aniani maorodia amo ubudia bona gorere badadia koua totona hekodo be gabu ibounai dekenai do idia gaukaralaia.”

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2026)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia