“Inai Hereva Idia Kamonai Taudia Danu, Namona be Idia Gwau, ‘Oi Mai’ ”
“Lauma Helaga bona Headava Matamata Hahine idia gwau, ‘Oi mai.’ Bona inai hereva idia kamonai taudia danu, namona be idia gwau, ‘Oi mai.’ Ranu mase taudia, umui mai. Bona ranu umui ura henia taudia, mauri ranuna do umui abia dae, ia be davana lasi.”—APOKALUPO 22:17.
Lagani 1991 ena hua iboudiai lalonai Iehova ena Witness taudia tano 200 bona ma haida lalonai idia gaukara goadagoada lagani 1991 ena siri badana ena hereva hegeregerena, ia gwau: “INAI HEREVA IDIA KAMONAI TAUDIA DANU, NAMONA BE IDIA GWAU, ‘OI MAI.’ ”
OI IDIA boiria, “oi mai” totona. Dahaka totona oi mai? Emu ranu mase ena mamina be ranu amo oi haorea totona. Unai ranu be ranu korikorina lasi, to ia be Iesu Keriso ese ia gwauraia gauna, ia ese Samaria hahine ranu guri dekenai ia hereva henia neganai, ia gwau: “Lau ese do lau henia ranuna be inai tau lalonai sinavai bamona do ia aru noho, bona mauri ranuna do ia henia. Ma mauri hanaihanai danu do ia henia.” (Ioane 4:14) Iesu ese unai “ranu” be edeseni amo ia abia?
2. Unai “ranu” be edena gabu amo ia mai, bona dahaka ia vara murinai ia aru lao diba?
2 Aposetolo Ioane be matahanai lalonai ia itaia unai “ranu” be dahaka gau amo ia lohilohi. Apokalupo 22:1 dekenai ia herevalaia, ia gwau: “Aneru ese mauri ranuna ena sinavai lau dekenai ia hedinaraia. Ia be galasi bamona ia diari, bona iena ranu be Dirava bona Mamoe ena Natuna edia helai gabuna badana dekena amo ia aru lao.” Oibe, unai ranu goevagoevana, mauri ia henia ranuna be Mauri Ia Henia Tauna, Iehova Dirava, amo ia mai. Ia ese unai ranu be Mamoe ena Natuna, Iesu Keriso, ena amo ia henia. (Apokalupo 21:6 danu hahegeregerea.) Ioane ese “Dirava bona Mamoe ena Natuna edia helai gabuna badana” ia itaia dainai, ita diba unai be Mesia Basileiana idia haginia murinai, Lohiabada ena Dina ia hamatamaia murinai, unai mauri ranuna ia aru lao matamaia.—Apokalupo 1:10.
3, 4. Unai “ranu” ese dahaka ia laulaulaia, bona daika daika ese idia abia diba?
3 Unai mauri ranuna ese dahaka ia laulaulaia? Ia ese Dirava ese ia hegaegaelaia dalana ia laulaulaia. Unai dala amo, mauri goevadaena be taunimanima dekenai do ia henia lou, mauri hanaihanai tanobada paradaisona lalonai. Mauri ranuna ese Keriso ena amo idia mai mauri henia gaudia ia laulaulaia. Unai gau iboudiai be hari inai negai ita abia diba, a? Lasi, unai gau iboudiai ita abia diba lasi, badina namona be Dirava ese hari ia noho nega dikana bona iena lohia, itaia diba lasi tauna Satana Diabolo, ia kokia guna. To bema Basileia ena sivarai namona ita kamonai henia bona iseda mauri lalonai ita badinaia, ita ese hari ia noho “ranu” ita abia diba.—Ioane 3:16; Roma 12:2.
4 Unai dainai, Iesu be Ioane dekenai “mauri ranuna ena sinavai” ia hahedinaraia murinai, Ioane ia hamaoroa dahaka dainai unai matahanai ia siaia neganai Iena aneru ia siaia danu. Bena Ioane ese inai hereva badana ia kamonaia: “Lauma Helaga bona Headava Matamata Hahine idia gwau, ‘Oi mai.’ Bona inai hereva idia kamonai taudia danu, namona be idia gwau, ‘Oi mai.’ Ranu mase taudia, umui mai. Bona ranu umui ura henia taudia, mauri ranuna do umui abia dae, ia be davana lasi.” (Apokalupo 22:17) Unai dainai, Dirava ena hesiai taudia ese ranu mase taudia iboudiai idia boiria mai, mauri hanaihanai tanobada dekenai Dirava ena Mamoe ena Natuna ena amo do idia abia totona.—Ioane 1:29.
Mauri Ranuna ena Heduru Idia Abia be Namo
5. Dahaka dainai taunimanima ese Dirava amo unai ranu idia abia be namo?
5 Madi, taunimanima edia tamana bona sinana ginigunadia ese dala maorona idia badinaia lasi dainai, dala idia koua bena edia natudia ese mauri hanaihanai goevadaena paradaiso lalonai idia abia diba lasi. Unai neganai taunimanima ese mauri hanaihanai do idia abia totona, gau badana be Adam be mai ena ura ida dala ia abia hidi iena Havaraia Tauna do ia kamonai henia. Gwau-edeede lauma tauna ta ese Eva ia veria dainai, ia ese kara ta ia havaraia, bena ia dainai taunimanima idia mase; bona ena tau goevadaena, Adam, be ia ida unai mase havaraia dalana ia badinaia. Unai dainai, gabeai do idia vara taunimanima urudia edia mauri ia henia tauna, Adam, ese mase be taunimanima iboudiai ia henidia. Unai dainai Bible ia gwau: “Tau tamona dekena amo kara dika ia vareai mai tanobada dekenai, bona iena kara dika ese mase ia mailaia. Unai dainai mase be taunimanima ibounai ese idia abia, badina be ibounai be mai edia kara dika.” (Roma 5:12) Adam bona Eva idia kara dika murinai, natudia ia havaraia.—Salamo 51:5.
6. Dahaka dainai Iehova ese dala ia hegaegaelaia unai “ranu” ia noho totona?
6 Idia ese Dirava ena dala idia koua ela bona hanaihanai, eiava? Ia ese ena ura do ia karaia diba lasi bona inai tanobada paradaisona be goevadae taudia amo do ia hahonua diba lasi, a? Bible ena haere be, lasi bona lasi momokani! To, Iehova ese iena ura do ia hagugurua totona, mai ena lalokau ida dala ia karaia Adam ena kerere badana ena dika do ia koua totona, bona unai dala be Dirava ese ia haheitalaia goevagoeva karadia hegeregerena, kara maoromaoro bona hahemaoro maoromaoro unai. Unai bamona ia karaia “mauri ranuna ena sinavai” amo. Unai dala amo mauri goevadaena be kamonai taudia do ia henidia lou. Adam ese edia dala ia koua, mauri ena Badina dekenai idia lao totona. Unai sinavai do ia aru lao badabada Iesu Keriso ena Lagani 1,000 Lohia Negana lalonai. Unai dainai Keriso be Lagani 1,000 lalonai ia lohia neganai, taunimanima, idia toreisi lou taudia danu, be “mauri ranuna ena sinavai” amo idia inuinu be gau badana.—Esekiel 47:1-10; Kara 24:15 danu hahegeregerea.
7. Iehova ese unai “ranu” ia henia diba ena badina be dahaka?
7 Iehova ese sibona ena mauri ia moalelaia, bona danu ia moale badina mauri bona aonega be ia havaraia gaudia haida ia henidia dainai. Iesu ena boubou dainai, Iehova ese mauri henia daladia ia hegaegaelaia. (Mareko 10:45; 1 Ioane 4:9, 10) Danu, Dirava ena Hereva be gau badana. Nega haida Bible lalonai Dirava ena Hereva ia gwauraia “ranu.” (Efeso 5:26) Vadaeni, Iehova be tanobada taudia dekenai ia gwau, “Oi mai.” Unai taudia ese Dirava be guna taunimanima goevadaedia Adam bona Eva dekenai ia henia gaudia idia abia lasi.
Headava Matamata Hahine Oreana Danu Ia Gwau, “Oi Mai.”
8. Unai “ranu” be daika daika dekenai idia henia guna, bona edena negai idia henia?
8 “Oi mai” herevana idia habadaia taudia ginigunadia be Mamoe ena Natuna ena headava matamata hahine taudia. Mamoe ena Natuna be vara guna Natuna, Iehova ena lauma Natuna unai. (Apokalupo 14:1, 3, 4; 21:9) Keriso ena lauma headava matamata hahinena ia gwau “Oi mai” neganai, ia ese sibona ia hereva henia lasi. Idia be headava matamata hahine lalonai do idia vareai totona bona iena memba taudia edia namba 144,000 do ia hagugurua totona Iehova ese do ia haboua taudia dekenai idia hereva lasi. Lasi, to idia dekenai unai boiria mai herevadia idia henidia taudia edia helaro be Aramagedono murinai mauri goevadaena do idia abia. (Apokalupo 16:14, 16) Lagani 1914 amo, ita kamonai “Headava Matamata Hahine” ese taunimanima ia boiria mai noho, Dirava ena lauma helaga danu idia gaukara hebou.
9. Edena bamona ita diba orea maragina ta sibona lasi, to ma taunimanima haida danu ese unai ranu idia abia diba?
9 Bible ena buka dokona ia hahedinaraia ‘tau ta be ia duahia diba lasi hutuma bada herea’ ese Dirava ena Basileia ena sivarai namona do idia kamonai bona ena pavapava gavamani ena kahana dekenai do idia gini goada. (Apokalupo 7:9, 10, 16, 17) Oi be unai hutuma bada herea tauna ta, a? Bema oibe, “inai hereva idia kamonai taudia danu, namona be idia gwau, ‘Oi mai.’ ”
Lauma Helaga bona Headava Matamata Hahine Idia Gwau,“Oi Mai.”
10. Unai laulau ranuna be edena gabu amo ia mai, bona dahaka dainai?
10 To dahaka dainai Apokalupo 22:17 dekenai Dirava bona Headava Matamata Tauna be idia gwauraia lasi? Inai oi laloa guna: Unai siri lalonai ia hahedinaraia lasi lauma helaga be daika ena hahegani ia badinaia. To unai siri lalonai lauma helaga ia gwauraia dainai, Iehova Dirava ita laloa. Tamana ita laloaboio lasi, badina ia be lauma helaga ena Badina. Inai oi laloa danu: Natuna be iena Tamana ida idia gaukara hebou namonamo. Ia gwau: “Natuna be sibona kara ta do ia karaia diba lasi, to ia ese Tamana ena kara do ia itaia, vadaeni unai kara sibona do ia karaia.” (Ioane 5:19) Danu, ena be unai boiboi be Dirava ena amo ia mai, to Iesu Keriso, “Hereva,” amo taunimanima ese Dirava ena sisiba, eiava iena lauma helaga ese ia havaraia herevadia, idia abia. (Apokalupo 22:6; Ioane 1:1) Unai dainai, ita diba Headava Matamata Tauna Keriso be unai boiboi karana lalonai ia vareai. Oibe, ita diba momokani Iehova Dirava, Headava Matamata Tauna ena Tamana, bona Iesu Keriso, Headava Matamata Tauna, be headava matamata hahine ida lauma helaga amo “Oi mai” herevana idia boiboilaia hebou.
11, 12. (a) Nega gunanai, dahaka ia hahedinaraia ma taunimanima haida do idia boiria mai idia inuinu totona? (b) Idia hanai vadaeni laganidia lalonai, unai gau dekenai edia lalo-parara be edena bamona ia bada ia lao?
11 Lagani momo lalonai, “mauri ranuna” totona idia ranu mase taudia dekenai idia boiboi “Oi mai.” Lagani 1918 ai, headava matamata hahine oreana taudia ese gau ta idia harorolaia matamaia, unai gau be mai anina tanobada latanai do idia mauri taudia dekenai. Pablik tok idia henia, ena ladana be “Hari Idia Mauri Noho Taudia Milion Milion Reana Do Idia Mase Lasi.” Unai pablik tok ese ia henia helarona be taunimanima momo be Aramagedono amo do idia roho mauri bona mauri hanaihanai do idia abia Paradaiso lalonai, Dirava ena Mesia Basileiana henunai. To unai pablik tok ese roho mauri dalana ia hahedinaraia goevagoeva lasi, to kara maoromaoro taudia iboudiai ia herevalaia.
12 “Oi mai” boiboina be ma taunimanima haida dekenai idia halasia totona, lagani 1922 ai, idia ura Dirava idia hesiai henia taudia iboudiai dekenai inai hereva idia siaia: “King bona Basileia oi harorolaia.” Lagani 1923 ai, headava matamata hahine oreana taudia idia lalo-parara, Iesu be ena parabole Mataio 25:31-46 dekenai ia gwauraia “mamoe” bona “nanigosi” taudia be Aramagedono ia do mai lasi neganai do idia hedinarai. Bena, lagani 1929 ai, The Watch Tower, March 15 gauna, lalonai “Gracious Invitation [Mai Hebogahisi Ida Boiria Mai Herevana],” idia torea. Unai hereva ena siri badana be Apokalupo 22:17, bona ia hahedinaraia goevagoeva headava matamata hahine oreana ena maduna be “Oi mai” boiboina ma haida dekenai do idia henia.—Rau 87-9.a
Mamoe Idaudia Danu Idia Gwau, “Oi Mai.”
13, 14. Lagani 1930 murinai, edena bamona idia hahedinaraia goevagoeva ma taunimanima haida danu ese unai laulau ranuna do idia inua?
13 Danu, lagani 1932 ai, The Watchtower magasin lalonai ia hahedinaraia “mamoe idaudia” be mai edia maduna idia gwau, “Oi mai” totona. (Ioane 10:16) The Watchtower magasin, August 1, 1932, rau 232, paragraf 29 dekenai ia gwau, “Iehova ena Witness taudia edia lalo-goada be Iehu ena lalo-goada bamona, bona namona be Iehonadab orea taudia [mamoe idaudia] idia hagoadaia idia danu idia gaukara hebou bona ma taunimanima haida dekenai idia haroro, idia gwau Dirava ena Basileia be kahirakahira do ia mai.” Apokalupo 22:17 ena hereva ia gwauraia lou murinai, inai paragraf lalonai ia gwau: “Namona be horoa taudia ese Basileia ena sivarai namona idia ura harorolaia taudia iboudiai edia lalona idia hagoadaia. Lohiabada ena sivarai idia harorolaia taudia be horoa taudia sibona lasi. Hari, Iehova ena Witness taudia idia diba, reana taunimanima haida be Aramagedono amo do idia roho mauri bona Iehova ena hariharibada dainai mauri hanaihanai tanobada dekenai do idia abia, bona mauri ranuna be unai orea taudia dekenai idia mailaia diba.”b
14 Lagani 1934 amo, horoa orena taudia idia hahedinaraia unai mamoe idaudia be Dirava dekenai idia gwauhamata bona ranu lalonai idia bapatiso edia gwauhamata idia hamomokania totona be gau badana, bena namona be headava matamata hahine ida ranu mase taudia ma haida dekenai idia gwau, “Oi mai.” Unai dala amo, headava matamata hahine oreana ese haida idia boiria mai momokani, unai ranu mase mamoe idaudia be ‘orea tamona’ ai idia haboua totona, ‘naria tauna tamona’ Iesu Keriso henunai. (Ioane 10:16) Lagani 1935 ai, horoa orena taudia idia moale badina unai lagani lalonai edia hebouhebou badana dekenai idia kamonai, mamoe bamona taudia, idia dekenai idia gwau “Oi mai” taudia, be unai “hutuma bada herea” taudia, Apokalupo 7:9-17 lalonai ia gwauraia taudia unai. Unai ese taunimanima boiria mai gaukarana ia durua bada.
15. “Lauma Helaga” be edena bamona ia gwau, “Oi mai”?
15 Headava matamata hahine oreana taudia idia gwau, “Oi mai” neganai, idia be Dirava ena lauma helaga danu idia gaukara hebou. Dirava be unai lauma amo, headava matamata hahine oreana ena orena taudia ia durua; dala ia kehoa iena peroveta herevadia edia anina dekenai idia lalo-parara totona. Unai dainai, idia ese ma taunimanima haida idia boiria mai. Dirava ese unai peroveta herevadia be ena lauma helaga amo ia havaraia, bona unai hereva dainai ma taunimanima haida idia boiria mai. Unai dainai, Dirava ena lauma be Keriso bona iena headava matamata hahine edia amo ia aru mai, bona ia be mamoe bamona hutuma bada herea taudia dekenai ia gwau, “Oi mai.”—Apokalupo 19:10.
16. Hari inai negai lauma helaga bona headava matamata hahine ese taunimanima edena bamona idia boiria mai?
16 Ema bona hari, lauma bona headava matamata hahine, orena taudia idia laulaulaia gauna unai, “idia gwau, ‘Oi mai.’ ” Orena taudia ese unai mamoe idaudia idia hamaorodia ma taunimanima haida dekenai idia gwau, “Oi mai.” Hari ia noho “mauri ranuna” bema sibodia edia idia dogoatao bona ma taunimanima haida dekenai idia henidia lasi, unai be namo lasi. Gau badana be “Lauma Helaga bona Headava Matamata Hahine” edia hahegani idia karaia, unai hahegani be: “Inai hereva idia kamonai taudia danu, namona be idia gwau, ‘Oi mai.’ ” Edia ranu mase idia haorea taudia iboudiai ese ma taunimanima haida idia boiria mai be namo. Gau badana be taunimanima iboudiai idia boiria mai—kopina idauidau iboudiai, bese iboudiai, gado iboudiai, bona tomadiho iboudiai taudia—taunimanima iboudiai unai, gabu iboudiai dekenai! Iehova ena Witness taudia ese taunimanima iboudiai idia boiria mai bona unai taudia idia durua hari ia noho “mauri ranuna” idia inua totona, davana lasi!
17. Hari inai negai, taunimanima ese edena bamona “ranuna” idia abia diba?
17 Tanobada ibounai lalonai Mamoe ena Natuna, Iesu Keriso, ese hutuma bada herea taudia ia hakaua lao “mauri ranuna, ia lohilohi gauna, dekenai.” (Apokalupo 7:17) Unai ranu ia miro lasi, to ia goeva, ia keru bona ia namo, bona ia be ena Badina ena amo ia aru mai. Unai ranu ese ia laulaulaia gauna be lalo-parara Bible ena hereva momokani dekenai sibona lasi, to Dirava be Iesu Keriso amo ia henia gaudia iboudiai danu, hari inai negai unai gaudia ese hutuma bada herea taudia idia durua mauri hanaihanai mai moale danu do idia abia dalana idia badinaia totona.
Hari, Haroro Gaukara Lalonai Oi Vareai
18. Hari iseda nega lalonai taunimanima idia boiria mai gaukarana be edena bada bamona?
18 Hari, unai hutuma bada herea taudia milion haida idia noho. Mai edia lalo-goada ida Basileia ena sivarai namona idia harorolaia tanobada ibounai lalonai. Hua ta ta iboudiai, edia Basileia harorolaia gaukarana idia ripotilaia, unai gaukara be tano 212 dekenai idia karaia. Hari ita be nega dokona ai ita noho, bona unai nega ia do ore lasi neganai, Nega Ia Naria Tauna Badana, Iehova Dirava, ena hebogahisi bona ena haheauka hegeregerena, taunimanima ita boiria mai noho. Nega korikorina ia ginidae neganai Iehova be unai do ia diba, bona Bible ena peroveta momo lalonai ia gwauhamata hegeregerena, unai nega ai taunimanima iboudiai dekenai do ia hahedinaraia ia sibona be Iehova.—Esekiel 36:23; 38:21-23; 39:7.
19. Edena bamona ita gwau diba unai “ranu” idia henia, davana lasi?
19 Unai dainai nega ia do noho neganai, hutuma bada herea taudia be mai edia moale ida headava matamata oreana ena orea taudia ida idia gaukara hebou bona idia gwau: ‘Oi mai bona mauri ranuna oi abia, davana lasi!’ Unai hahemauri sivaraina namona idia harorolaia taudia idia gaukara davana lasi, bona Basileia sivaraina be tanobada ibounai lalonai idia harorolaia neganai, moni idia noinoilaia lasi, edia gaukara ena davana bamona.
20. Taunimanima ese unai “ranu” idia abia diba dainai, dahaka idia davaria diba?
20 Tanobada ibounai dekenai taunimanima ese mauri ranuna idia abia diba, unai dainai unai ranu idia ura abia taudia idia abia diba ela bona idia boga kunu, bona unai amo hahemauri idia abia diba. Iesu ese edia mauri ia hoia lou taudia be mauri hanaihanai do idia abia inai tanobada dekenai. Tanobada be paradaiso ai do idia halaoa, bona unai dala amo Iehova ena ura hereadaena do ia kwalimu. Ita ia Havaraia Tauna ese tanobada ia karaia kava lasi, to ia ura tanobada ibounai be Eden umana, moale Paradaisona unai, bona ia ura taunimanima goevadaedia, Dirava ena laulau bona iena toana hegeregerena, ese do idia noholaia.
21. Dirava ena ura tanobada dekenai be edena bamona do ia guguru?
21 Momokani, unai bamona tanobada matamatana lalonai idia noho taudia ese hahenamo bona moale badana do idia abia! Unai neganai, Dirava be Genese 1:27, 28 ai tau bona hahine ginigunadia ia henia haheganina do ia guguru momokani. Iehova ese taunimanima dekenai ia vara gau dikana do ia hanaia momokani dainai, tanobada be paradaiso ai do idia halaoa, bona taunimanima goevadaedia ese do idia noholaia. Oibe, Dirava ese ia karaia gaudia iboudiai do ia raraia, bona, itaia, do ia namo herea. Oi be unai gabu dekenai do oi noho, a? Bema oibe, namona be hari mai emu kudouna ibounai ida mauri ranuna momo oi inua. “Oi mai,” bona oi inuinu ela bona oi boga kunu. Oi ranu mase lasi totona mauri ranuna oi inua; unai ranu ia aru lao noho, bona Lagani 1,000 ai unai ranu bada herea do ia aru lao. Bona namona be unai boiboi namona idia kamonai taudia iboudiai idia gwau, “Oi mai.”
[Footnotes]
a Unai hereva lalonai ma ia gwau: “Idia hanai laganidia lalonai hereva momokani idia harorolaia badabada, guna idia be unai bamona idia karaia lasi. . . . Orena taudia ese sivarai namona idia mailaia idia dekenai, bona idia hereva henidia, idia gwau: ‘Ranu umui ura henia taudia, mauri ranuna do umui abia dae, ia be davana lasi.” Idia hamaorodia gau badana be hari Lohiabada ena kahana dekenai idia gini, Diabolo idia dadaraia bona hahenamo do idia abia. Namona be unai orea taudia ese lalo-manau bona kara maoromaoro idia tahua hari, ani? Namona be do idia hehuni Dirava ena badu dinana ai, ani? Namona be tuari badana Aramagedono amo do idia roho mauri, bona do idia mauri ela bona hanaihanai bona do idia mase lasi, ani? (Sef. 2:3) . . . Mai edia kamonai ida orena taudia ese unai hebogahisi hereva idia henia, idia gwau, ‘Oi mai.’ Gau badana be unai hereva be kara maoromaoro bona hereva momokani idia ura henia taudia dekenai idia harorolaia. Harihari idia karaia be gau badana.”
b The Watchtower, August 15, 1934 gauna, danu ese mamoe idaudia edia maduna ia gwauraia, bona rau 249, paragraf 31 dekenai ia gwau: “Ionadab oreana taudia ese hereva momokani idia ‘kamonai’ bona gau badana be ma taunimanima haida dekenai idia gwau: ‘ “Oi mai.” Bona inai hereva idia kamonai taudia danu, namona be idia gwau, “Oi mai.” Ranu mase taudia, umui mai. Bona ranu umui ura henia taudia, mauri ranuna do umui abia dae, ia be davana lasi.’ (Apok. 22:17) Gau badana be Ionadab oreana taudia be Iehu oreana taudia danu, anina be horoa taudia danu, idia gaukara hebou bona Basileia sivaraina idia harorolaia, ena be idia be Iehova ena horoa witness taudia lasi.”
Emu Haere be Dahaka?
◻ Apokalupo 22:17 dekenai, dahaka “ranu” ia gwauraia?
◻ Unai “ranu” be edeseni amo ia mai?
◻ Dahaka dainai taunimanima ese unai “ranu” idia abia be namo, bona edena nega dekenai sibona unai ranu ia aru lao diba?
◻ Iseda siri badana lalonai “Lauma Helaga” ia gwauraia dainai, dahaka ia hedinarai, bona “Headava Matamata Hahine” be edena bamona unai kara lalonai ia vareai?
◻ Daika ese unai ranu idia inua diba, bona unai dainai dahaka do idia davaria?
1. Idia gwau, “Oi mai” neganai, dahaka “ranu” dekenai ita idia boiria mai?