“Umui Itaia Lasi to Umui Lalokau Henia”
“Iesu umui itaia lasi, to umui lalokau henia. Umui ese umui itaia noho lasi, to umui abidadama henia noho. Unai dainai do umui moale bada.”—1 PETERO 1:8.
HARI inai negai tanobada ai idia noho taudia ta lasi ese Iesu Keriso ia itaia vadaeni. To taunimanima milioni momo idia gwau ia idia lalokau henia. Lagani ta ta amo, January 9 ai, Manila, Philippines ai, koroa gauna ta, Iesu Keriso korosi ta ia huaia ena laulau, be dala ai idia veria lao. Idia gwau unai be hoa karana badana, unai tano taudia edia tomadiho karana badana. Taunimanima hutuma be mai moale ida idia doria heheni. Idia haida be ma haida edia latanai idia rau hanai, kaivakuku do idia daua toho totona. Unai idia raraia taudia momo unuseni idia lao ena badina badana be unai raka idia moalelaia. To, momokani idia haida ese Iesu idia ura henia momokani. Unai hahedinaraia totona, reana korosi maragina be edia aiodia ai idia kwatua o reana dubu idia lao henia loulou. To unai kaivakuku tomadiho henia karana be tomadiho momokani karana ita gwauraia diba, a?
2 Iesu ena negai, taunimanima tausen momo Roma ena provinsi, Iudea, Samaria, Perea, bona Galilea ai idia noho, ese Iesu Keriso idia itaia bona ena hereva idia kamonai. Dirava ena Basileia hereva namodia ia gwauraia hedinarai neganai, idia kamonai. Iena hoa karadia be sibodia edia matana amo idia itaia. Idia haida be ena hahediba taudia ai idia lao bena idia badinaia momokani, badina be idia laloa ia be “Keriso, Mauri Diravana ena Natuna.” (Mataio 16:16) To, aposetolo Petero ese ena revareva helagana ginigunana amo ia tore henidia taudia be idau.
3 Petero ese ia tore henia taudia be Roma ena provinsi, Ponto, Galatia, Kapadokia, Asia, bona Bitunia ai idia noho—hari unai gabu iboudiai be Turkey lalonai. Petero ese ia tore henidia, ia gwau: “Iesu umui itaia lasi, to umui lalokau henia. Umui ese umui itaia noho lasi, to umui abidadama henia noho. Unai dainai do umui moale bada. . . . Inai emui moale be ia bada herea dainai, emui uduna dekenai do umui herevalaia diba lasi.” (1 Petero 1:1, 8) Idia ese Iesu Keriso be edena bamona idia dibaia bena idia lalokau henia bona idia abidadama henia?
4 Toana be idia haida be Ierusalema ai idia noho, lagani 33 C.E. ai Petero ese Pentekoste ariana idia lao henia taudia hutuma ia haroro henidia neganai. Unai aria murinai hahediba taudia momo be Ierusalema ai idia noho, aposetolo ese ma gau haida do idia hamaorodia totona. (Kara 2:9, 41, 42; danu 1 Petero 1:1 itaia.) Inai danu, aposetolo Paulo be misinari gaukarana lalonai ia laolao loulou negadiai, Petero ese gabeai ena Baibel revarevana ginigunana amo ia tore henidia taudia edia noho gabudia ai danu ia haroro goadagoada.—Kara 18:23; 19:10; Galatia 1:1, 2.
5 Dahaka dainai unai taunimanima, Iesu idia itaia lasi taudia, ese idia ura henia bada? Iseda negai, dahaka dainai ma milioni momo, tanobada hegegemadai, ese idia lalokau henia bada?
Idia Kamonai Gaudia
6 Lagani 33 C.E. ai, Petero ese unai aria taudia hutuma ia hereva henidia neganai, bema oi be Ierusalema ai oi noho, dahaka Iesu sivaraina do oi dibaia? Momokani, ena hoa karadia ese idia hahedinaraia Dirava ese ia siaia. Ena be kara dika taudia ese Iesu idia hamasea, to ia be mase gurina lalonai ia noho lasi, badina be Dirava ese ia hatorea isi lou bena guba ai ia abia dae iena idibana kahanai. Iesu be momokani Keriso, peroveta taudia ese ena sivarai idia torea Mesiana unai. Iesu Keriso ena amo Dirava ese lauma helaga be iena hahediba taudia latadiai ia bubua diho dainai, Dirava ese ena Natuna ena amo ia karaia karadia hereadaedia be karaharaga bese idauidau momo taudia dekenai idia harorolaia diba. Unai neganai Petero ena hereva idia kamonai taudia momo edia kudouna idia marere bada, bona 3,000 be Keristani hahediba taudia ai idia lao bona bapatiso idia abia. (Kara 2:14-42) Bema oi be unuseniai, oi be mai emu lalo-goada ida unai bamona do oi karaia, a?
7 Roma ena provinsi Galatia lalonai, Antioka ai, aposetolo Paulo ese ia hadibaia taudia bogaragidiai bema oi noho, ma dahaka Iesu sivaraina do oi dibaia? Paulo ena hereva do oi kamonai, ia gwau Ierusalema ena lohia ese Iesu hamasea herevana idia gwauraia neganai peroveta taudia edia hereva idia hamomokania. Oi ese danu haida be edia matana amo Iesu ena toreisi lou idia hamomokania herevadia do oi kamonai. Paulo ena hereva ma ta be momokani oi hoalaia, ia gwau Iehova ese Iesu be mase amo ia hatorea isi lou neganai, unai amo ia hamomokania ia be Dirava ena Natuna. Ma ia gwau, Iesu idia abidadama henia taudia edia dika be Dirava ese ia gwauatao diba, bona unai dainai mauri hanaihanai do idia abia diba—unai oi dibaia neganai, emu lalona do ia moale, ani? (Kara 13:16-41, 46, 47; Roma 1:4) Antioka ai, haida be idia lalo-parara idia kamonai herevadia be mai anina bada dainai, hahediba taudia ai idia lao, bena sivarai namona be ma haida dekenai idia harorolaia, dagedage bada garina idia gari lasi.—Kara 13:42, 43, 48-52; 14:1-7, 21-23.
8 Roma ena provinsi Asia lalonai, Efeso ena Keristani kongregesen lalonai, hahediba taudia ese Paulo ena revareva helagana idia davaria neganai, bema oi be unai kongregesen tauna ta, be edena bamona? Unai revareva amo Dirava ena palani lalonai Iesu ena gaukara dekenai dahaka do oi diba? Unai revareva ai Paulo ia gwau, Keriso ena amo Dirava ese guba gaudia bona tanobada gaudia ibounai edia lalodia be iena lalona ida do ia hatamonadia lou, ma ia gwau Dirava ese ena harihari gauna Keriso ena amo be bese iboudiai taudia ia henidia, bona guna edia kara dikadia dainai Dirava ena matanai idia mase taudia be ia ese ia hamauridia, Keriso idia abidadama henia dainai, bona unai hahemauri karana dainai, taunimanima be Dirava ena natuna lalokaudia ai idia lao diba.—Efeso 1:1, 5-10; 2:4, 5, 11-13.
9 Unai ibounai ena namo oi lalo-pararalaia dainai, emu lalokau Dirava ena Natuna dekenai ia hadobua, eiava? Aposetolo Paulo ese Efeso ena karoa 4 ela bona 6 lalodiai ia torea hagoadaia herevadia hegeregeredia, dina ta ta ai unai lalokau be mai anina emu mauri lalonai, eiava? Oi laloa bada dainai, emu mauri lalonai do oi tahua guna gaudia be oi laloa namonamo, a? Dirava oi lalokau henia bona ena Natuna oi tanikiu henia dainai, Dirava ena ura karaia daladia be emu mauri lalonai do oi tahua guna totona, emu raka dalana oi haidaua, a? (Efeso 5:15-17) Keristani taudia, Asia, Galatia, bona Roma ena provinsi ma haida lalodiai, ese idia dibaia gaudia dainai idia abia lalokauna be aposetolo Petero ese ia gwauraia; ia tore henidia neganai, ia gwau: “Iesu umui itaia lasi, to umui lalokau henia. . . . Umui abidadama henia noho. Unai dainai do umui moale bada. . . . Inai emui moale be ia bada herea dainai, emui uduna dekenai do umui herevalaia diba lasi.”—1 Petero 1:8.
10 Momokani gau ma ta ese unai Keristani taudia gunadia, Petero ese ia tore henia taudia, edia lalokau Dirava ena Natuna dekenai ia habadaia. Unai be dahaka? Petero ese ena revareva ginigunana ia torea neganai, Evanelia Bukadia rua—Mataio bona Luka—idia halasia vadaeni. Unai negai Keristani taudia, Iesu idia itaia lasi taudia, ese unai Evanelia Bukadia idia duahia diba. Ita danu ese. Evanelia sivaraidia be gori lasi; edia toana ibounai be sivarai momokanidia edia. Unai sivarai, Dirava ena lauma amo idia torea gaudia, lalodiai, iseda lalokau Dirava ena Natuna dekenai idia hadobua gaudia momo ita davaria.
Iena Kara Ena Toana
11 Iesu ena mauri sivaraina, idia torea gauna, lalonai, taunimanima ia kara henidia daladia ita dibaia. Ia mase murinai lagani 1,960 mai kahana idia ore vadaeni, to hari inai negai danu taunimanima ese ena kara ena toana idia laloa bada. Mauri taudia iboudiai be kara dika ena anina ese ia hametaudia. Milioni momo be kara gagevadia dainai hisihisi idia ania, o gorere idia hekwarahilaia, o gau idaudia dainai idia lalohisihisi bada. Unai bamona taudia iboudiai be Iesu ese ia hereva henidia, ia gwau: “Tauanina manokamanoka bona gaukara metau taudia ibounai, lau dekenai umui mai, lau ese laga-ani do lau henia umui dekenai. Egu huaia auna be emui pagana dekenai do umui atoa, lau dekenai diba do umui tahua, badina lau be dagedage lasi bona manau tauna. Vadaeni emui laumana be do idia laga-ani. Badina be lauegu huaia auna be ia metau lasi, bona huaia neganai danu hekwarahi lasi.”—Mataio 11:28-30.
12 Iesu ese ogogami taudia, hitolo taudia, bona lalohisihisi taudia ia hebogahisi henidia. Bema mai badina negadiai, hoa dalanai taunimanima hutuma ia ubua danu. (Luka 9:12-17) Sene herevadia edia igui amo ia ruhadia. Ia ese danu edia lalona ia hagoadaia, Dirava ese politik taudia bona bisinesi taudia edia hahisia karadia do ia hadokoa dalana do idia abidadama henia totona. Idia moia vadaeni taudia edia lalona be Iesu ese ia hahisia lasi. Aonega dalana ai manau taudia ia abia isi, mai ena hebogahisi bona mai ena lalokau ida. Haida ese idia moidia dainai idia kwaidu siriho bamona taudia bona kahirakahira idia bodo lamepa edia uiki bamona taudia edia lalona ia hagoadaia lou. Ema bona hari, ena ladana ese helaro ia havaraia, idia itaia lasi taudia edia lalona ai danu.—Mataio 12:15-21; 15:3-10.
13 Iesu ese kara kereredia ia gwauraia namo lasi, to edia kara kereredia amo idia helalo-kerehai bona ia dekenai heduru idia tahua taudia ia hebogahisi henidia. (Luka 7:36-50) Ia helai diho bona edia hanua taudia ese idia dadaraia taudia ida ia aniani hebou, bema ia laloa unai amo lauma dalanai do ia durudia diba neganai. (Mataio 9:9-13) Iena kara ena toana dainai, unai bamona taudia milioni momo, Iesu idia itaia lasi taudia, ese idia dibaia mai edia ura ida bona idia abidadama henia.
14 Iesu ese gorere taudia bona tauanina dika taudia ia kara henia daladia ese ena lalokau bona ena hebogahisi idia hahedinaraia, bona idia hahedinaraia ia hamauridia diba. Unai hegeregerena, lepera ese ena kopina ibounai ia abia tauna ta be ia dekenai ia lao bona ia noia do ia durua neganai, unai tau ena toana dainai Iesu ese ia dadaraia lasi. Bona ia hamaoroa lasi, ena be ia hebogahisi henia to ena lepera be bada dainai hanamoa dalana be lasi. Unai tau ese ia noia, ia gwau: “Lohiabada e, bema oi ura, oi hagoevaia diba lau.” Maoromaoro Iesu ese ena imana ia toia roro, lepera tauna ia daua toho, bona ia gwau: “Lau ura, hari oi goeva.” (Mataio 8:2, 3) Ma nega ta ai, hahine ta ese Iesu ena dabua ena duduna ia daua toho hehuni, ena gorere do ia hanamoa totona. Iesu ese ia kara henia mai ena hebogahisi ida bona ena lalona ia hagoadaia. (Luka 8:43-48) Bona mase tauna ta, vabu ta ena natuna tamona, idia huaia lao taudia ia hedavari henidia neganai, unai vabu dekenai ia hebogahisi bada. Ena be Iesu be sibona ena aniani abia totona ena siahu, Dirava amo ia mai gauna, ia ura lasi gaukaralaia, to ia gaukaralaia unai mase tauna ia hatorea isi lou, bena ena sinana dekenai ia henia lou.—Luka 4:2-4; 7:11-16.
15 Unai sivarai ita duahidia bona Iesu ese ia hahedinaraia karadia ita laloa dobu neganai, iseda lalokau ia dekenai, ita mauri hanaihanai diba totona ena tanobada maurina ia henia tauna dekenai, ia dobu. Ena be nega ta ia ita itaia lasi, to ita ura henia, bona ita ura ena aena gabudia ai do ita raka.—1 Petero 2:21.
Dirava Dekenai Ia Tabekau mai Ena Manau Ida
16 Gau badana be inai: Iesu ese ena Tamana guba ai, Iehova Dirava, ia laloa bada bona ita ia hadibaia, ita danu be unai bamona do ita laloa be namo. Ia gwau Taravatu ena hahegani badana be inai: “Lohiabada oiemu Dirava dekenai do oi lalokau henia mai emu lalona ibounai, mai emu lauma ibounai, mai emu kudouna ibounai.” (Mataio 22:36, 37) Ena hahediba taudia ia sisiba henidia, ia gwau: “Dirava umui abidadama henia.” (Mareko 11:22) Edia abidadama do ia tohoa momokani gauna be kahirakahira neganai, ia hamaorodia, ia gwau: “Umui guriguri.”—Mataio 26:41.
17 Iesu sibona ese unai ia haheitalaia. Guriguri be mai anina bada iena mauri lalonai. (Mataio 14:23; Luka 9:28; 18:1) Ena be guna Iesu ese aneru guba ai ia biagudia, to ena aposetolo ia abidia hidi neganai, sibona ena lalohadai ia badinaia lasi. Hanuaboi ta ibounai lalonai ena Tamana ia guriguri henia mai ena lalo-manau ida. (Luka 6:12, 13) Do idia dogoatao bena do ia mase mai ena hisihisi ida negana be kahirakahira neganai, Iesu ese ena Tamana ena heduru ia tahua lou, ia guriguri goadagoada. Sibona ena lalona ai ia gwau lasi ia be Satani ia diba momokani bona unai dika tauna ese do ia lalohadailaia gaudia iboudiai do ia koua haraga. Iesu ia diba do ia lusi lasi be gau badana. Bema ia moru, unai ese ena Tamana do ia hahemaraia bada! Bona taunimanima be madi dala lasi, badina be mauri do idia abia dalana tamona be Iesu ese ia henia gwauraia boubouna!
18 Iesu ia guriguri loulou—Ierusalema ai, atai daiutuna ta lalonai ena aposetolo ida idia noho neganai ia guriguri bona Getesemane umana lalonai ma ia guriguri goadagoada. (Mataio 26:36-44; Ioane 17:1-26; Heberu 5:7) Satauro ai hisihisi ia ania neganai, idia kirikirilaia taudia ia gwau dika henidia lasi. Lasi, edia lalo-duhu dainai unai bamona idia kara taudia dainai ia guriguri, ia gwau: “Egu Tamana e, inai taudia edia dika mani oi gwauatao, badina idia diba lasi dekenai inai bamona idia karaia noho.” (Luka 23:34) Ia ese ena Tamana ia laloa hanaihanai, bona “sibona ena mauri be Dirava ena imana dekenai ia henia. Badina Keriso ia diba Dirava be Kota Biaguna maoromaorona.” Satauro ai ia gwauraia hereva ginigabedia be iena Tamana ia guriguri henia herevadia. (1 Petero 2:23; Luka 23:46) Iesu ita tanikiu henia bada, badina be Iehova dekenai ia tabekau momokani, bona ena Tamana ese ia henia gaukarana ia karaia guguru mai ena kamonai ida! Ena be Iesu Keriso ita itaia lasi, to ena kara dainai ita lalokau henia bada!
Ita Hahedinaraia Ita Lalokau Henia
19 Edena bamona do ita hahedinaraia iseda lalokau be hereva sibona lasi? Iesu ena Tamana, ia lalokau henia Diravana, ese kaivakuku karaia bena tomadiho henidia karadia ia taravatua dainai, bema kaivakuku ta be seini amo iseda aiona ai ita kwatua, o bema kaivakuku ta be dala ai ita huaia loaloa, momokani unai amo Iesu ita hanamoa lasi. (Esodo 20:4, 5; Ioane 4:24) Bema pura ta lalonai dubu ita lao loulou, to pura orena lalonai Iesu ena hahediba herevadia ita badinaia lasi, ita be unai amo Iesu ita hanamoa lasi. Iesu ia gwau: “Lauegu taravatu ia abia dae bona ia badinaia tauna, inai tau ese lau ia lalokau henia. Lau ia lalokau henia tauna, be lauegu Tamana ese ia do ia lalokau henia.”—Ioane 14:21, 23; 15:10.
20 Dahaka hahegani ita ia henia? Badana be inai: Dirava momokanina, Iehova, sibona mo do ita tomadiho henia. (Mataio 4: 10; Ioane 17:3) Iesu ena gaukara Dirava ena palani lalonai dainai, ia ese danu ita ia hadibaia, namona be do ita abia dae ia be Dirava ena Natuna, bona unai hegeregerena do ita abidadama henia; unai hahedinaraia totona, namona be kara dikadia do ita dadaraia bona diari lalonai do ita raka. (Ioane 3:16-21) Ita ia sisiba henia, Dirava ena Basileia bona ena kara maoromaoro do ita tahua guna, iseda tauanina durua gaudia be gabeai. (Mataio 6:31-33) Ita ia hagania, do ita lalokau heheni, ita ia lalokau henia hegeregerena. (Ioane 13:34; 1 Petero 1:22) Bona ia ese gaukara be ita ia henia, Dirava ena palani do ita harorolaia, ia harorolaia bamona. (Mataio 24:14; 28:19, 20; Apokalupo 3:14) Ena be Iesu idia itaia lasi, to hari inai negai Iehova ena Witness taudia milioni ima bamona ese idia lalokau henia momokani; unai dainai unai hahegani idia badinaia. Ena be Iesu idia itaia lasi, to unai ese edia lalohadai aukana, Iesu do idia badinaia lalohadaina, ia hamanokaia lasi. Edia Lohiabada ese aposetolo Toma dekenai ia gwauraia herevana idia laloa; ia gwau: “Lau oi itaia dainai lau dekenai oi abidadama, ani? Lau idia itaia lasi, to idia abidadama lau dekenai taudia be namo do idia davaria!”—Ioane 20:29.
21 Emai ura be inai: Sunday, March 23, 1997 ai, dina do ia diho murinai, tanobada hegegemadai Iehova ena Witness taudia edia Kingdom Hall ai momo do idia hebou neganai oi be idia huanai, Dirava ese ena lalokau taunimanima dekenai ia hahedinaraia dalana badana bona ena Natuna mai ena kamonai, Iesu Keriso, ena mase laloa lou totona. Unai neganai do idia gwauraia herevadia bona do idia karaia karadia ese emu lalokau Iehova bona ena Natuna dekenai do idia hadobua, bona unai dainai do oi ura bada Dirava ena hahegani do oi badinaia.—1 Ioane 5:3.
Edena Bamona Do Oi Haere?
◻ Petero ese ena revareva ginigunana amo ia tore henia taudia ese Iesu be edena bamona idia dibaia bena idia lalokau henia?
◻ Keristani taudia gunadia idia kamonai herevadia, oi laloa bada herevadia, haida be dahaka?
◻ Iesu ena kara ena toana be edena bamona dainai ia oi lalokau henia bada?
◻ Iesu be mai ena manau ida Dirava dekenai ia tabekau karana be dahaka dainai mai anina bada ita dekenai?
◻ Edena bamona ita hahedinaraia diba Iesu Keriso ita lalokau henia?
[Study Questions]
1. Ena be hari inai negai tanobada ai idia noho taudia ta lasi ese Iesu Keriso ia itaia vadaeni, to tomadiho taudia haida ese edena bamona idia hahedinaraia idia ura henia bada?
2, 3. (a) Iesu idia badinaia taudia amo, daidia be ia idia itaia bona ena hereva idia kamonai? (b) Aposetolo edia negai, daidia danu, ena be Iesu idia itaia lasi, to idia lalokau henia bona idia abidadama henia?
4, 5. Unai Iesu idia itaia lasi taudia ese edena bamona idia dibaia bena idia lalokau henia bona idia abidadama henia?
6. (a) Pentekoste 33 C.E. ai, Petero ese Iesu sivaraina ia harorolaia neganai, bema ena hereva oi kamonai, dahaka oi dibaia diba? (b) Unuseniai idia hebou taudia 3,000 be unai hereva dainai edena bamona idia kara?
7. (a) Aposetolo Paulo be Antioka ai ia haroro neganai, bema oi be unuseniai, reana dahaka do oi dibaia? (b) Dahaka dainai unai hebou taudia haida be Keristani taudia ai idia lao bena sivarai namona be ma haida dekenai idia harorolaia?
8. Efeso ena kongregesen ena hebou lalonai Paulo ena revareva idia davaria neganai, bema oi be unuseniai, dahaka oi dibaia diba?
9. (a) Dahaka amo do oi diba Paulo ese Efeso taudia ia tore henia herevadia edia anina oi lalo-pararalaia eiava lasi? (b) Roma ena provinsi haida, Petero ese ia gwauraia gabudia, lalodiai idia noho tadikakadia ese Iesu sivaraina idia dibaia neganai, unai sivarai dainai dahaka idia karaia?
10. (a) Dahaka danu ese Keristani taudia gunadia edia lalokau Iesu dekenai ia habadaia? (b) Ita danu ese namo edena bamona ita davaria diba?
11, 12. Iesu ese taunimanima be edena bamona ia kara henidia dainai ia oi lalokau henia?
13. Dahaka dainai Iesu ese kara dika taudia ia kara henidia dalana ese taunimanima edia lalona ia veria?
14. Iesu ese gorere taudia, tauanina dika taudia, o mase idia taitailaia taudia ia kara henidia dalana dekenai, dahaka oi laloa bada?
15. Iesu ena sivarai idauidau oi duahia bona oi laloa namonamo neganai, edia anina oi dekenai be dahaka?
16. Iesu ese daika ia laloa bada, bona ita ia hagoadaia edena bamona do ita kara?
17, 18. (a) Iesu ese edena bamona ia hahedinaraia ena Tamana dekenai ia tabekau mai ena manau ida? (b) Dahaka dainai ena kara be mai anina bada ita dekenai?
19. Iseda lalokau Iesu dekenai ita hahedinaraia neganai, dahaka kara amo ita siri be namo, idia be kerere momokani dainai?
20. Edena dala haida amo do ita hahedinaraia Iesu ita lalokau henia momokani?
21. Hari lagani lalonai, Sunday, March 23 ai, Keriso ena mase be Memorial heboudia ai do idia laloa lou neganai, bema unai hebou ta ita lao henia, dahaka namo do ita davaria?
[Picture on page 16]
Iesu ita ura henia iena kara ena toana dainai