Emu Lalona Oi Hadibaia be Gau Badana
Toana be Antarctica dekenai ia lao Air New Zealand Flight 901 idia guia taudia bona taria taudia ese dina namona do idia abia. Kamera idia hegeregere vadaeni, bona DC-10 be Antarctica kahirakahira ia lao neganai, guia taudia ese unai tano bada kurokurona idia itaia namonamo totona ataiai momokani ia roho lasi, bona taunimanima idia moale bada.
KAPENA tauna be lagani 15, hora 11,000 bamona, peleini ia taria vadaeni. Idia do daekau lasi neganai, peleini ena kompiuta dekenai do idia roho dalana ia atoa namonamo, to ia diba lasi ia dekenai idia henia roho dalana idia makaia namba idia maoro lasi. Unai DC-10 be mita 600 bamona ataiai ia roho neganai, ori ta lalonai ia vareai bona Erebus Ororona ena ororo gabana ia bampaia, idia guia taudia 257 iboudiai idia mase.
Hari inai negai atai dekenai peleini idia hakaua totona kompiuta idia noho hegeregerena, taunimanima be lalona idia abia ena mamina ese mauri lalonai idia ia hakaua totona. Bona unai Flight 901 dekenai ia vara aksiden badana amo, iseda lalona ena mamina dekenai gau badadia ita dibaia diba. Hegeregere, roho dalana davaria gaudia idia gaukara namonamo bona roho dalana idia makaia namba idia maoro sibona neganai, peleini be aksiden ia davaria lasi, unai bamona danu, lauma bona tauanina dalanai do ita namo bona iseda kara ia maoro noho dalana tamona be iseda lalona ena mamina ia gaukara namonamo bona kara taravatu maorodia ese iseda dala idia makaia.
To madi, hari inai negai tanobadana dekenai, unai bamona taravatu idia boio haraga eiava taunimanima ese idia lalodia lasi. America ai tisa ta ia gwau: “Hari nega momo ita kamonai America ena sikuli merona ia duahiduahi diba lasi, ia toretore diba lasi, bona mapu ai France ia davaria diba lasi. To, ia ese maoro bona kerere edia idau ia diba totona ia hekwarahi danu. Edukeisen dalanai idia vara hekwakwanai momo herea ita herevalaia lalonai, duahiduahi bona toretore diba lasi bona matematik diba lasi karadia ida, kara maoromaoro daradaralaia bada karana ita herevalaia be namo.” Ma ia gwau, “hari inai negai matamata taudia be kara maoromaoro dalana idia itaia diba lasi. Idia ta oi nanadaia bema ‘maoro bona kerere idia gwauraia taravatudia’ idia noho, bona karaharaga ia daradara, ia hereva diba lasi, bona ia gari. . . . Bona koledi dekenai idia lao neganai unai daradara ia ore lasi to ia bada ia lao.”
Unai daradara ena badina ta be momo ese idia abia dae moral relativism lalohadaina, anina be taunimanima iboudiai ese edia ura bona noho hegeregerena taravatu idia abia hidi diba. Mani oi laloa dahaka do ia vara, bema peleini taria taudia be edia gabu korikorina ai idia noho dala makaia gaudia lasi, to idia loaloa bona nega haida idia boio momokani gaudia hegeregerena peleini idia taria! Ita daradara lasi, Erebus Ororona dekenai ia vara aksiden bamona gaudia be nega momo do idia vara. Unai hegeregerena, tanobada ai kara maoromaoro taravatudia idia dadaraia karana ese ia havaraia anina be lalohisihisi bona mase, badina heudahanai dainai ruma bese idia parara bona taunimanima milioni momo ese AIDS eiava pokese gorere ma haida dainai hisihisi idia abia.
Reana toana be moral relativism be hari inai negai gauna, to unai lalohadai idia abia dae taudia be idaunegai Nineva taudia bamona edia imana idibana bona imana laurina edia idau idia diba lasi. Unai lalohadai idia badinaia taudia be tomadiho momokani idia negea Israela taudia bamona, idia ese ‘dika idia gwauraia namo, bona namo idia gwauraia dika.’—Iona 4:11, NW; Isaia 5:20.
Unai dainai, idia hedinarai goevagoeva taravatu bona hakaua hereva goadadia be edeseniai ita davaria, iseda lalona ena mamina ita hadibaia bona ita ia hakaua namonamo totona? Taunimanima milioni momo idia diba Baibel ai do ita davaridia. Baibel ese kara maoromaoro bona gaukara taravatudia bona natudia hadibaia bona Dirava tomadiho henia karadia ia hahedinaraia, mai anina bada gauna ta ia reaia lasi. (2 Timoteo 3:16) Lagani handred momo lalodiai, ia hedinarai vadaeni Baibel ita abidadama henia momokani diba. Baibel ena kara maoromaoro taravatudia be siahu bada tauna, ita ia Havaraia Tauna, ese ia karaia dainai, taunimanima iboudiai dekenai idia namo. Unai dainai, kara maoro bona dika ita daradaralaia be badina lasi.
To, hari inai negai emu lalona ena mamina idia hakererea gaudia be momo herea, guna bamona lasi. Dahaka dainai unai be momokani? Bona edena dala ai emu lalona oi gimaia diba? Dala namona be unai hakererea gaudia edia badina bona ena gaukara dalana oi diba. Hereva gabena ese unai do ia hahedinaraia.