Gaukara Lasi Hekwakwanaina Amo Ruhadia—Edena Dalai Bona Edena Negai?
GAUKARA be “Dirava ena harihari gauna” idia gwauraia be maoro, bona taunimanima ia karaia Diravana hegeregerena idia ese gaukara idia moalelaia diba. (Hadibaia Tauna 3:12, 13; Ioane 5:17) Gaukara namona ese ita ia hamoalea diba, bona ia dainai ita laloa ita be mai anina bona haida ese ita idia ura henia. Ena be ta ese ena moni gaukara ia moalelaia lasi reana, to ia ura lasi do ia haboioa. Pei ia abia mo lasi, to ena gaukara dainai mamina ia abia ena mauri be mai anina. Unai dainai “gaukara lasi taudia idia ura dikadika moni gaukara do idia davaria.”
Moni Gaukara Tahua Daladia
Ita itaia vadaeni hegeregerena, moni gaukara henia bona abia daladia be momo. Unai dainai, moni gaukara tahua daladia maorodia be momo. Taunimanima haida be sibodia edia bisinesi idia haheaua matamaia. To namona be idia naria namonamo. Idia momo be matamana ai moni bada idia negea, bena idia abia torehai monina idia haloua be auka reana. Namona be moni bona takisi taravatudia idia diba bona idia badinaia—tano haida dekenai unai idia karaia be auka herea!—Roma 13:1-7; Efeso 4:28.
Moni gaukara davaria totona, haida ese idia tahua goadagoada mai edia aonega bona mai edia haheauka ida. Ma haida ese gaukara taudia idia tahua kampanidia idia tore henia, eiava hereva be niuspepa dekenai idia atoa. Nega momo Noga! ese unai kara ia sisibalaia namonamo—unai amo taunimanima matamatadia bona badadia danu ia durudia.a—Maua itaia, rau 19 ai.
Namona be emu lalona ia hegeregere gaukara idauidau do oi karaia, oi ura henia lasi gaukaradia danu. Diba momo taudia idia gwau bosi ese gaukara tahua taudia idia nanadailaia gaudia ginigunadia be inai: Dahaka gaukara be guna idia karaia, bona idia noho kava negana ena lata be edena bamona? Bema ta be nega daudau ia noho kava vadaeni, gaukara taudia ia tahudia bosina ese unai ia moalelaia lasi.
Sikuli lalonai ia noho neganai diba ia abia merona o kekenina ese ena moni gaukara ginigunana ia davaria be haraga. Alberto Majocchi, moni gaukaralaia daladia hahedibalaia tauna ta, be ia gwau: “Moni gaukara lasi hekwakwanaina ese diba lasi taudia ia hadikaia bada.”
Edia Lalona Idia Hagoadaia be mai Anina Bada
Gau badana be ta ena lalona ia goada. Reana unai dainai moni gaukara do ia davaria. Idia davaria lasi taudia idia ura bada haida ese edia lalona do idia hagoadaia. Unai ese ia durudia, idia ta ta be sibona sibona do idia noho lasi, bona edia lalona do idia hesiku lasi. Unai ese danu ta ena hemarai ia haorea diba, ia laloa edia moni gaukara idia haboioa lasi taudia ese ia idia hereaia dainai ia abia hemaraina unai.
Reana ta ese moni sisina amo ena mauri ia naria be auka. Stefano ia gwau: “Lau laloa momo dainai, egu nega lau gaukaralaia namonamo be auka.” Francesco ia gwau: “Egu lalona ia hekwarahi bada dainai, egu lalokau turadia lau maumauraia matamaia.” Unai bamona negadiai edia famili taudia ese idia hagoadadia be namo. Moni abia dalana be lasi neganai, namona be famili taudia iboudiai ese edia lalona idia haidaua, edia ogogami do idia haheaukalaia totona. Franco ena mauri laganidia be 43 neganai, lagani 23 lalodiai kampani tamona dekenai ia gaukara murinai idia hadokoa be ia gwau: “Lau idia hadokoa negana amo, egu adavana ena lalona ia goada bona egu lalona ia hagoadaia bada.” Armando ese ena adavana ia tanikiu henia bada, badina be “ia hoihoi mai ena aonega bada ida.”—Aonega Herevadia 31:10-31; Mataio 6:19-22; Ioane 6:12; 1 Timoteo 6:8-10.
Baibel ena hakaua herevadia ese ita idia durua diba, iseda lalona do idia goada noho, bona mai anina bada gaudia do ita laloaboio lasi totona. Noga! ese ia nanadaia taudia, ataiai ai gwauraia taudia, ese hahegoada herevadia be Baibel amo idia abia. Unai dainai mamina idia abia idia be Iehova kahirakahira dekenai. (Salamo 34:10; 37:25; 55:22; Filipi 4:6, 7) Ita be Iehova ida ita hetura heheni be mai anina bada, badina be ia gwauhamata, ia gwau: “Lau ese umui do lau negea lasi, bona umui do lau rakatania lasi. Lasi bona lasi momokani.”—Heberu 13:5.
Herevana ta be mai ena moni gaukara eiava lasi, Dirava ena Hereva ese ia hagoadaia, dina iboudiai kara namodia do ia goadalaia toho totona. Unai hegeregerena, nega haida gaukara biagudia ese Iehova ena Witness taudia idia tahua bona idia lalodia bada, badina be idia gaukara mai edia momokani ida. Baibel ese ia sisiba henidia do idia gaukara goadagoada mai edia momokani ida bona do idia lahedo lasi, bona unai sisiba idia badinaia.—Aonega Herevadia 13:4; 22:29; 1 Tesalonika 4:10-12; 2 Tesalonika 3:10-12.
Gaukara Lasi Ena Hekwakwanai amo Do Ia Ruhadia
Taunimanima be gaukara dekenai idia dabu be mai ena badina badana—taunimanima be sibodia idia laloa guna bona idia mataganigani dainai ia vara. Baibel ia gwauraia bamona, “taunimanima haida ese ma haida idia biagua noho, bona idia hisihisi henidia noho.”—Hadibaia Tauna 8:9.
Gaukara lasi ena hekwakwanai—bona ma hekwakwanai haida danu—be do idia ore, taunimanima edia gavamanidia idia haorea neganai. Hari, unai gavamani be edia ‘dina gabedia’ lalonai idia noho. (2 Timoteo 3:1-3) Namona be tanobada matamatana korikorina do ia vara. Oibe, unai tanobada dekenai kara maoromaoro besena be gavamani maoromaorona henunai do idia noho bona do idia gaukara. Unuseniai mataganigani be lasi. (1 Korinto 6:9, 10; 2 Petero 3:13) Unai dainai Iesu ese taunimanima ia hadibadia do idia guriguri, Dirava do idia noia, iena Basileia do ia mai bona Iena ura tanobada ai do idia karaia.—Mataio 6:10.
Dirava ena Hereva ese taunimanima edia hekwakwanai badadia haorea karana ia perovetalaia; unai Basileia ena anina be inai bamona ia hahedinaraia, ia gwau: “Idia ese edia ruma do idia haginia, bona unai ruma lalonai do idia noho. Idau taudia ese edia ruma do idia abia lasi. Bona idia ese vain umadia do idia hadoa, vadaeni vain ena anina, uaina do idia inua. Idau taudia ese edia uaina do idia inua lasi. . . . Bona lauegu abia hidi taudia ese, edia imana gaukara dekenai idia karaia gaudia do idia moalelaia. Do idia hekwarahi kava lasi, bona edia natudia ese dika do idia davaria lasi.” (Isaia 65:21-23) Nega daudau lasi gaukara lasi hekwakwanaina do ia ore ela bona hanaihanai. Bema oi ura emu diba Dirava ese do ia haorea dalana dekenai do oi habadaia, mani Iehova ena Witness taudia emu gabu dekenai oi hereva henidia.
[Footnote]
a Noga!, July-September 1995, rau 18-20; Awake!, August 8, 1991, rau 6-10; Noga!, Issue 3, 1983, rau 16-19; Awake!, January 22, 1983, rau 17-19; bona June 8, 1982, rau 3-8.
[Box on page 19]
Ruma Dekenai Gaukara Havaraia
• Beibi bona maragidia naria
• Emu uma gaudia, kabisi o palauapalaua, hoihoilaia
• Dabua turia, haidaua, bona hanamoa
• Faktori gaukara maragidia
• Aniani gabua bona hegaegaelaia
• Kiapa, o sivaivai, o geda turia, bosea karaia, uro karaia, unai bamona gaukaradia ma haida
• Ruma kohudia hanamoa lou
• Akaun naria, o taipi, o kompiuta gaukaradia
• Telefon haere henia
• Haida edia huina pakosia o pania
• Daiutu rentaia
• Motuka huria bona polisia (motuka idia mailaia emu ruma dekenai)
• Animal naria gaukarana
• Loka hanamoa bona ki karaia (emu gaukara gabuna be emu ruma dekenai)
• Inai gaukara momo gwauraia pepadia be supamaketi edia notisbodi ai do oi atoa diba
[Box on page 19]
Gaukara Havaraia Ruma Murimurinai
• Livi idia abia taudia edia ruma naria
• Hagoevaia gaukarana: sitoa, opesi; ruma, idia haginidia murinai, lahi murinai, noholaia taudia ese idia rakatania murinai; (haida edia) ruma gaukaradia; uindo (bisinesi edia bona taunimanima edia)
• Gau hanamodia lou: gau idauidau iboudiai (inai gaukara gwauraia bukadia, edia hereva do oi lalo-pararalaia haraga diba gaudia, be laiberi lalonai)
• Gaukara maragidia: ruma edia haba koua; seifi, iduara, dehe karaia; penipeni gaukara; magu haginia; guhi karaia
• Uma gaukaradia: hadohado eiava geigei, au huahuadia gogoa
• Opesi, banika, sitoa badadia dekenai uro lalodiai idia hadoa gaudia naria
• Ruma badana hagoevaia o naria (reana noho rumana do oi abia davana lasi)
• Insurens, ruma hoihoilaia
• Kapet atoa, hagoevaia
• Niuspepa laohaidia (tatau bona hahine, memero bona kekeni)
• Kohu be taraka amo laohaia, atoa
• Palauapalaua umadia karaia, au rigidia utua oho, rei utua, au siria
• Sikuli ena basi taria
• Taunimanima ta ta bona hebou edia foto abia
• Kimai taudia edia guma hoihoilaia
• Gaukara ena davana be gaukara: motuka hanamoa be elektrik gaukarana ena davana, dabua turia be plama gaukarana ena, bona unai bamona
[Picture on page 18]
“Lauegu abia hidi taudia ese, edia imana gaukara dekenai idia karaia gaudia do idia moalelaia.”—Isaia 65:22