“Maino Ia Henia Dirava” ese Hisihisi Idia Ania Taudia Ia Laloa
BAIBEL ese ia hahedinaraia idaunegai tauna Davida ese hisihisi ia mamia danu. Lagani momo lalodiai ia heau mauri, bona lalo-auka pavapava dikana ese ia tahua do ia hamasea totona. Unai hisihisi negana lalonai, Davida be taunimanima lasi gabudiai ia hunia. To ma kara ta ia karaia. Ia abia hisihisina dainai mai momokani ida Iehova ia guriguri henia. Gabeai unai hisihisi ia herevalaia neganai, ia gwau: “Durua totona lau ese Lohiabada dekenai lau boiboi. Egu lalohisihisi bona hekwarahi gaudia, be iena vairana dekenai lau gwauraia noho.”—Salamo 142:1, 2.
Hari inai negai, haida be Davida ena Dirava tabekau henia karana idia kirikirilaia. Idia gwau reana guriguri ese iseda lalona ia durua sisina, to momokani ia be nega negea kava karana ta. To, Davida ese Dirava ia abidadama henia kava lasi, badina dokonai ena inai taudia ia halusia. Ia dekenai idia vara gaudia ia laloa neganai, Davida ia gwau: “Lau be durua tauna ta lasi neganai, Lohiabada dekenai lau taitai, vadaeni ia ese lau dekenai ia haere, bona egu hekwarahi ibounai dekena amo lau ia hamauria.” (Salamo 34:6) Davida ese ia guriguri henia Dirava momokanina be idia gwauraia “maino ia henia Dirava.” (Filipi 4:9; Heberu 13:20) Ia ese hisihisi amo ita do ia hamauria, bena maino do ita abia, a?
Iehova ese Oi Ia Laloa
Iehova ese ena taunimanima edia hisihisi ia laloa. (Salamo 34:15) Ia ese ena hesiai taudia edia orea ia laloa sibona lasi to ia idia gari henia taudia ta ta danu. Idaunegai Ierusalema dekenai dubu helagana idia hahelagaia neganai, Solomona ese Iehova ia noia “Israela taudia ese, mai lalohisihisi momokani danu be Dubu Helaga dekenai edia imana idia duduia neganai” edia guriguri do ia kamonai. (2 Sivarai 6:29) Solomona ia diba hegeregerena, taunimanima ta ta be edia lalohisihisi idia haheaukalaia. Taunimanima ta be reana ia gorere. Ma ta be ia lalo-metau. Reana haida ese edia lalokau tauna ena mase idia lalohisihisilaia. Gaukara lasi, moni lasi, bona famili lalonai hekwakwanai idia vara be hari inai nega aukana lalonai taunimanima momo ese idia lalohisihisilaia gaudia.
Nega sisina mani sibona emu “lalohisihisi” oi laloa. Reana nega haida emu hemami be salamo torea tauna Davida ena hegeregerena, ia gwau: “Taunimanima edia bogahisihisi be lau tahua, to ta lasi. Hereva namona lau do idia henia taudia lau davaria lasi.” To, momokani Dirava ese oi ia laloa, badina gabeai unai salamo tamona lalonai, Davida ia gwau: “Lohiabada ese, gau lasi taudia edia noinoi ia kamonai henia noho, bona dibura ruma lalonai idia noho taudia, be ia laloaboio lasi.”—Salamo 69:20, 33.
Davida ena hereva hegeregerena, ita diba momokani taunimanima ia Havaraia Tauna ese dibura bamona taudia, edia lalohisihisi ese ia guia taudia, edia guriguri ia kamonai henia. To ia kamonai henia sibona lasi, ia ese edia hisihisi ia laloa. Hisihisi idia ania taudia dekenai Iehova ena hebogahisi karana idia hahedinaraia herevadia mani oi laloa.
“Vabu, o tamana sinana lasi maragina ta dekenai hisihisi do umui henia lasi. Bema hisihisi umui henidia, vadaeni lau dekenai idia tai, be momokani edia tai do lau kamonai. Vadaeni lauegu badu be do ia siahu umui dekenai.”—Esodo 22:22-24.
“Dirava ese ia abia hidi taudia, dina bona hanuaboi ia dekenai idia taitai taudia, be idia dekenai idia badu taudia edia davana do ia henia lasi, a? Dirava ese iena taudia do ia durudia haraga lasi, a?”—Luka 18:7.
“Ogogami taudia be ia dekenai idia boiboi neganai, ia ese do ia durua. Edia gau be lasi, bona edia durua be lasi taudia, be king ese do ia hamauria. Ia ese manoka taudia, bona ogogami taudia dekenai do ia bogahisihisi, bona gau lasi taudia be mase dekena amo, ia ese do ia hamauria. Bema unai ogogami taudia, be haida ese idia dagedage henia neganai, king ese unai ogogami taudia do ia hamauria. Ia ese edia mauri do ia naria namonamo noho, badina edia mauri be gau namo herea ia dekenai.”—Salamo 72:12-14.
“Umui [Dirava ena taunimanima tanobada ai] idia botaia taudia ese, lau Lohiabada . . . idia botaia noho.”—Sekaraia 2:8.
Unai haheitalai ese idia hahedinaraia ita ia Havaraia Tauna ese ena taunimanima edia namo ia laloa bada. Unai badina namona dainai aposetolo Petero ena hereva ita badinaia, ia gwau: “Ia ese umui ia naria noho. Unai dainai emui laloa hekwarahi gaudia ibounai be iena imana dekenai do umui atoa.” (1 Petero 5:7) To hisihisi negadiai edena bamona Dirava ese ita ia durua?
Edena Bamona Dirava ese Hisihisi Idia Ania Taudia Ia Durua?
Ita itaia vadaeni, Davida be hisihisi ia ania neganai, mai momokani ida Dirava ia guriguri henia heduru ia abia totona. Unai neganai danu, mai aonega ida ena inai taudia amo ia heau, bona unai amo sibona ia durua toho. Unai bamona, Iehova dekenai ia tabekau bona ia hekwarahi dainai Davida ese hisihisi ia haheaukalaia diba. Unai amo dahaka ita diba?
Hisihisi ita ania neganai, mai aonega ida unai ita hanaia dalana ita tahua be kerere lasi. Hegeregere, bema Keristani tauna ese ena gaukara ia haboioa, ma gaukara ta do ia tahua goadagoada, ani? Eiava bema ia gorere neganai, doketa dekenai do ia lao, ani? Momokani, Iesu danu, ena be gorere idauidau ia hanamoa diba, to ia gwau ‘gorere taudia ese doketa do idia tahua.’ (Mataio 9:12; 1 Timoteo 5:23 itaia.) To momokani, hisihisi haida be ita kokia diba lasi; ita haheaukalaia sibona. To, Keristani tauna korikorina ia laloa lasi hisihisi ania be gau namona ta, haida idia laloa bamona. (1 King Taudia 18:28 itaia.) To idau, dala ia tahua ena hisihisi do ia haorea toho totona.
To unai neganai danu, Iehova ia guriguri henia be aonega karana. Dahaka dainai? Badina ginigunana be ita ia Havaraia Tauna dekenai ita tabekau karana ese ita ia durua “gau namodia edia toana” do ita diba. (Filipi 1:10) Hegeregere, gaukara ita tahua neganai, mai guriguri ida Dirava dekenai ita tabekau karana ese ita ia durua Baibel ena hakaua herevadia ia utua gaukarana ita abia dae lasi. Ma danu ita do ia durua moni ura henia dainai ‘abidadama karana ita rakatania’ lasi. (1 Timoteo 6:10) Momokani, gau badadia—gaukara eiava mauri gauna badana ma ta—ita lalohadailaia neganai, namona be Davida ena hereva ita badinaia, ia gwau: “Oiemu laloa hekwarahi be Lohiabada dekenai do oi henia, bona ia ese idia dekena amo oi do ia durua. Ia ese kara maoromaoro taudia ia durua noho. Idia be do idia moru lasi, lasi momokani.”—Salamo 55:22.
Guriguri ese ita ia durua danu do ita laloa maoro totona, bena iseda hisihisi gaudia dainai do ita daradoko lasi. Aposetolo Paulo ia gwau: “Umui dekenai hegeregere lasi gaudia do umui abia totona, Dirava do umui noia. Bona umui noia negadia ibounai, mai tanikiu danu do umui guriguri henia.” Bena dahaka do ia vara? “Dirava ena maino ese taunimanima edia diba ia hanaia momokani. Keriso Iesu umui danu ia hakapua tamona dainai, inai maino ese emui laloa gaudia, bona emui kudouna idia mamia gaudia ibounai do ia gimaia namonamo.” (Filipi 4:6, 7) Oibe, maino, Dirava ena maino. Unai maino ese “taunimanima edia diba ia hanaia momokani,” unai dainai ita lalohisihisi negadiai, ia ese ita ia hagoadaia diba. Ia ese ‘iseda laloa gaudia, bona iseda kudouna idia mamia gaudia ibounai do ia gimaia,’ unai amo ita ia durua bena aonega lasi karana ta, iseda hisihisi ia habadaia karana, do ita karaia haraga lasi.—Hadibaia Tauna 7:7, NW.
Guriguri be ma gau haida ia karaia diba. Hisihisi lalonai gau haida ia haidaua diba. Baibel ena haheitalai ta mani oi laloa. Aposetolo Paulo be Roma ai dibura rumana dekenai ia noho neganai, Keristani tadikaka ia noia ia totona do idia guriguri. Dahaka dainai? Idia dekenai ia torea, ia gwau: “Lau be umui lau noia goadagoada, Dirava do umui noia, ia ese lauegu mai dala do ia durua. Vadaeni ia ese, umui dekenai lau do ia siaia haragaharaga.” (Heberu 13:19) Paulo ia diba orea tamona taudia edia guriguri loulou karana ese ia idia ruhaia negana ia haidaua diba.—Filemona 22.
Guriguri ese oiemu hisihisi do ia haidaua, a? Ia haidaua diba. To, namona be ita lalo-parara, reana Iehova ese ita laloa dalanai iseda guriguri ia haere henia lasi. Hegeregere, Paulo ese “ginigini ta”—reana ena matana ena gorere ta—dainai ia guriguri loulou. Dirava ese unai hisihisi ia kokia lasi, to Paulo dekenai ia gwau: “Lauegu hariharibada be oi dekenai ia hegeregere momokani vadaeni. Badina be lauegu siahu be manokamanoka tauna lalonai ia hedinarai momokani.”—2 Korinto 12:7-9.
Unai dainai nega haida iseda hisihisi gaudia do ia kokia lasi. To, ita dekenai dala ia noho ita ia Havaraia Tauna dekenai ita tabekau karana ita hamomokania totona. (Kara 14:22) Ma danu, ita diba momokani ena be Iehova ese hisihisi ia kokia lasi, to ia ese “dala ta do ia kehoa” ita haheaukalaia totona. (1 Korinto 10:13) Oibe, badina namona dainai Iehova idia gwauraia ‘durua ibounai ia henia Diravana. Iseda hisihisi ibounai lalonai ia ese ita ia durua noho.’ (2 Korinto 1:3, 4) Anina bada gaudia ia henia mai maino bada ida do ita haheauka totona.
Daudau Lasi Murinai—Hisihisi Lasi Tanobadana!
Havaraia Tauna ia gwauhamata daudau lasi murinai iena Basileia amo taunimanima edia hisihisi ibounai do ia kokia. Edena bamona unai do ia karaia? Satani Diabolo, hisihisi ia havaraia tauna badana bona maino ia inai henia tauna badana, Baibel ese ia gwauraia “tanobada ena dirava,” be do ia kokia. (2 Korinto 4:4) Daudau lasi murinai Satani ese tanobada ia biagua negana do ia ore. Ia idia haorea murinai dala ia kehoa Dirava idia gari henia taudia ese hahenamo momo do idia davaria. Baibel ese ia gwauhamatalaia Iehova be “matana ranu ibounai edia matana dekena amo do ia dahua. Mase bona lalohisihisi, bona taitai, bona hisihisi be do idia ore momokani. Badina be gau gunadia be idia ore vadaeni.”—Apokalupo 21:1-4.
Oi laloa hisihisi lasi tanobada gwauhamatana be namo to reana do ia vara momokani lasi, a? Hisihisi ita manadalaia dainai do ia ore ita laloa be ia auka. To gari lasi, lalo-hekwarahi lasi, bona dika lasi maurina be Dirava ese taunimanima ia havaraia neganai ia palanilaia gauna, bona iena palani be do ia guguru momokani.—Isaia 55:10, 11.
Unai be Sonia, Fabiana, bona Ana, hereva gunana lalonai ita herevalaia hahinedia, ese idia davaria. Sonia, ena natuna memero rua be AIDS dainai idia mase hahinena, ese Baibel ena helaro—kara maoromaoro taudia bona kara maoromaoro lasi taudia edia toreisi lou—amo maino bada ia abia. (Kara 24:15) Ia gwau: “Gau ta ia momokani, iseda helaro ese hisihisi ibounai ia hanaia.”
Ana be tamana bona sinana lasi natudia idia naria gabuna dekenai ia do noho neganai, Iehova ena Witness hahinena ta ese ia vadivadi henia. Ana ia gwau: “Baibel amo Iehova ena ladana ia hahedinaraia bona unai dainai lau moale bona lau tai. Heduru lau ura dikadika, bona lau diba ita ia laloa Diravana ia noho.” Unai gabu ia rakatania murinai, Ana ese Baibel stadi ia abia dae bona Iehova ena gwauhamata ia dibaia namonamo. Gabeai Iehova dekenai ena mauri ia gwauhamatalaia bona ia bapatiso. Ia gwau: “Unai negana amo Iehova lau guriguri henia noho, bona lau diba ia ese lau do ia durua bona unai diba ese lau ia hagoadaia.”
Fabiana danu be Dirava ena vaira negana gwauhamatadia amo heduru bona lalo-maino ia abia. Ia gwau: “Baibel ena hereva momokani dibaia karana be dibura bona hagaria gabuna rakatania bona diari ia noho daiutu goevana dekenai vareai karana hegeregerena.”—Salamo 118:5 itaia.
To edena bamona bona edena negai tanobada ibounai maino do ia vara? Hereva gabedia amo do ita itaia.
[Box on page 6]
Hisihisi Idauidau
▪ Tanobada taudia edia kahana hani amo kahana ta bamona be ogogoami momokani taudia, bona ma milioni momo be mase idia havaraia diba gabudia dekenai idia noho.
▪ Edia aniani be hegeregere lasi natudia edia namba be milioni 200 ia hanaia.
▪ Lagani ta ta, mauri lagani ima amo idia diho natudia milioni toi bamona be kukuri ranu dainai idia mase.
▪ Lagani tamona, 1993 lalonai, daihanai goreredia ese taunimanima milioni 16.5 idia hamasedia. Tano idauidau ai gorere edia orea idia laloa daladia be idau dainai, reana namba korikorina be bada herea.
▪ Idia laloa taunimanima milioni 500 bamona be kwarana gorerena ta idia abia.
▪ Taunimanima ibounai amo matamta taudia huanai sibona idia hamasea taudia edia namba ia bada daekau haraga.
▪ The Unesco Courier ia gwau: “Hitolo bona gaukara lasi be tanobada ena dika bada gaudia ai idia lao. Tanobada ena kohu momo tanodia badadia 7 lalonai, taunimanima milioni 35 be gaukara lasi, bona Brazil sibona dekenai, gaukara taudia milioni 20 idia abia monina be hegeregere lasi edia aniani ibounai hoia totona.”
[Picture on page 7]
Guriguri ese ita ia durua Dirava ena hisihisi lasi tanobadana gwauhamatana ita laloa totona