Կենսագրություն
Ուրախ և երախտապարտ՝ չնայած ցավալի կորստին
Պատմում է Նենսի Փորտերը
Դա պատահեց 1947 թ. հունիսի 5–ի մի տաք երեկո, երբ ես ու ամուսինս՝ Ջորջը, Բահամյան կղզիներում էինք։ Այդ երկիրը գտնվում է ԱՄՆ–ի հարավարևելյան ափերից այն կողմ։ Մեզ անսպասելիորեն այցի եկավ ներգաղթյալների հարցերով զբաղվող մի պաշտոնյա։ Նա հանձնեց մի նամակ, որում ասվում էր, որ մեր ներկայությունը կղզիներում այլևս ցանկալի չէ և պետք է «անհապաղ հեռանանք գաղութից»։
Ես ու Ջորջը Եհովայի վկաների միսիոներներից առաջինն էինք, որ ժամանել էինք Նասաու՝ Բահամյան կղզիների ամենամեծ քաղաքը։ Նյու Յորքի հյուսիսային մասում գտնվող «Գաղաադ» դպրոցի 8–րդ դասարանը ավարտելուց հետո մեզ այստեղ էին նշանակել։ Ի՞նչ էինք արել, որ այսպիսի խիստ վերաբերմունքի արժանացանք այստեղ գալուց ընդամենը երեք ամիս անց։ Եվ ինչպե՞ս եղավ, որ մինչև օրս՝ ավելի քան 50 տարի անց էլ ես այստեղ եմ։
Նախապատրաստվում ենք ծառայությանը
Հայրս՝ Հարի Քիլները, մեծ ազդեցություն է թողել կյանքիս վրա։ Եհովայի վկա դառնալու համար նրա կատարած բազմաթիվ զոհողությունները ինձ համար գերազանց օրինակ հանդիսացան։ Չնայած վատառողջ էր, այնուամենայնիվ, գրեթե ամեն հանգստյան օր գնում էր քարոզչության՝ Թագավորության շահերը նախանձախնդիր կերպով առաջին տեղում դնելով (Մատթէոս 6։33)։ Մենք ֆինանսական նեղություններ ունեինք, սակայն հորս կոշիկի խանութը Լեթբրիջի (Ալբերտա նահանգ, Կանադա) հոգևոր գործունեության կենտրոնն էր հանդիսանում 1930–ականներին։ Մանկության հուշերիս մեջ մնացել են Եհովայի վկաների լիաժամ ծառայողները, որոնք կոչվում են ռահվիրաներ, որ գալիս էին մեր տուն և զանազան դեպքեր պատմում։
1943 թ.–ին սկսեցի իմ ռահվիրայական ծառայությունը Ֆորտ Մաքլաուդ և Քլարսհոլմ քաղաքների մոտակայքում (Ալբերտա նահանգ)։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին հակառակորդները ապատեղեկատվություն տարածեցին, որի հետևանքով մեր քարոզչական գործունեությունը Կանադայում արգելվեց։ Մեր քարոզչական տարածքը ձգվում էր մինչև 100 կմ, սակայն մենք, լինելով երիտասարդ և եռանդուն, դեմ չէինք հեծանիվներով կամ ոտքով գնալ տարածաշրջանի փոքր բնակավայրերն ու ֆերմաները։ Այդ ընթացքում շփվեցի «Գաղաադի» մի քանի շրջանավարտների հետ, և նրանց պատմածները իմ մեջ միսիոներ դառնալու ցանկություն արթնացրին։
1945 թ.–ին ամուսնացա Ջորջ Փորտերի հետ, որը կանադական Սասկաչևան նահանգից էր։ Նրա ծնողները, սկսած 1916 թ.–ից, նախանձախնդիր Վկաներ էին. Ջորջը նույնպես լիաժամ ծառայությունը ընտրել էր որպես կյանքի ուղի։ Մեր առաջին նշանակումը Նորթ Վանկուվեր քաղաքի (Կանադա) գեղեցիկ Լին Վելի արվարձանն էր։ Սակայն շատ չանցած հրավիրվեցինք «Գաղաադ»։
Ես տարիների ընթացքում զրուցել եմ տարբեր ճեմարանների շրջանավարտների հետ և տեսել եմ, թե ինչպես է նրանց ստացած կրթությունը քայքայել նրանց հավատը Աստծո և նրա Խոսքի՝ Աստվածաշնչի հանդեպ։ Ի տարբերություն դրա՝ «Գաղաադում» ստացած կրթությունը սրեց մեր միտքը և, որ ամենակարևորն է, ուժեղացրեց մեր հավատը Եհովա Աստծո և նրա Խոսքի հանդեպ։ Մեր դասարանցիները նշանակվեցին ծառայելու Չինաստանում, Սինգապուրում, Հնդկաստանում, աֆրիկյան երկրներում, Հարավային Ամերիկաում և այլուր։ Մինչև հիմա հիշում եմ, թե ինչ հուզում էր պատել մեզ, երբ իմացանք, որ ծառայելու ենք արևադարձային Բահամյան կղզիներում։
Թե ինչպես հաջողվեց մնալ այստեղ
Համադասարանցիների անցած ճանապարհի հետ համեմատած՝ մեր ճանապարհորդությունը դեպի Բահամյան կղզիներ կարճ տևեց։ Շուտով մենք վայելում էինք այնտեղի տաք կլիման և հիանում շրջակայքով. երկինքը կապույտ էր, ջուրը՝ փիրուզյա, տները բաց գույնի էին, իսկ հեծանիվները՝ անհաշիվ։ Սակայն ինձ ամենաշատը տպավորեցին այն հինգ Վկաները, որոնք ծովի ափին սպասում էին մեզ։ Կարճ ժամանակ անց հասկացանք, որ տեղի մշակույթը խիստ տարբերվում է մեր մշակույթից։ Օրինակ՝ մի անգամ ամուսնուս խնդրեցին մարդկանց ներկայությամբ ինձ չասել՝ անուշիկս, քանի որ դա արտամուսնական կապի մասին էր խոսում։
Շուտով հոգևորականները, ըստ երևույթին՝ մարդկանց հետ մեր ազատ շփումից երկյուղ զգալով, շինծու կերպով մեզ մեղադրեցին կոմունիստ լինելու մեջ։ Արդյունքում՝ մեզ կարգադրեցին հեռանալ երկրից։ Սակայն Վկաները, որոնց թիվն այն ժամանակ քսանի էլ չէր հասնում, անհապաղ հազարավոր ստորագրություններ հավաքեցին, որպեսզի մեզ թույլատրեին մնալ։ Ահա այսպես արտաքսման հրամանը ետ վերցվեց։
Դեպի նոր տարածք
Աստվածաշնչյան ճշմարտությունը արագորեն արմատներ էր գցում աստվածասերների սրտում, ուստի և «Գաղաադի» ավելի շատ միսիոներներ ուղարկվեցին Բահամյան կղզիներ։ Հետո՝ 1950 թ.–ին, մասնաճյուղ հիմնվեց։ Տասը տարի անց Միլթոն Հենշելը՝ Բրուքլինում (Նյու Յորք) գտնվող գլխավոր վարչության անդամներից մեկը, Բահամյան կղզիներ կատարած այցելության ժամանակ միսիոներներին հարցրեց, թե ով կցանկանար քարոզել մեկ ուրիշ կղզում։ Ես ու Ջորջը ցանկություն հայտնեցինք։ Դա Լոնգ Այլենդ կղզին էր, որտեղ 11 տարի ծառայեցինք։
Այս կղզին ևս մտնում էր Բահամյան կղզիների մեջ։ Նրա երկարությունը հասնում է 140 կմ–ի, իսկ լայնությունը՝ 6 կմ–ի։ Այն օրերին կղզում ոչ մի իսկական քաղաք չկար։ Կղզու վարչական կենտրոն Քլարենս Թաունում մոտ 50 տուն կար։ Կյանքը բավական պարզունակ էր. չկար էլեկտրականություն, հոսող ջուր, տանը ճաշ պատրաստելու հարմարություններ, կոյուղի։ Եվ այսպես, մենք պետք է հարմարվեինք այս հեռավոր կղզու պայմաններին։ Այստեղ բոլորը խոսում էին իրենց առողջությունից։ Ուստի, մարդկանց ողջունելիս խուսափում էինք հարցնել՝ ո՞նց ես, քանի որ նման դեպքում հաճախ պատասխանը իրենից ներկայացնում էր տվյալ մարդու հիվանդության պատմության մի երկար շարան։
Հիմնականում քարոզում էինք խոհանոցից խոհանոց, որովհետև մարդիկ սովորաբար իրենց տնից դուրս գտնվող խոհանոցում էին լինում՝ եղեգնածածկի տակ՝ փայտով վառվող օջախի մոտ։ Մարդիկ հիմնականում աղքատ էին, բայց՝ շատ բարի. զբաղվում էին գյուղատնտեսությամբ և ձկնորսությամբ։ Նրանց մեծ մասը ոչ միայն կրոնասեր էր, այլև՝ անչափ սնահավատ։ Անսովոր պատահարները սովորաբար ինչ–որ նշաններ էին համարվում։
Հոգևորականներն առանց աչք թարթելու՝ անկոչ հյուրերի պես մտնում էին մարդկանց տները և պատառոտում մեր թողած աստվածաշնչյան գրականությունը։ Դրանով նրանք վախեցրին երկչոտներին, սակայն՝ ոչ բոլորին։ Օրինակ՝ 70–ամյա մի կրակոտ կին չվախեցավ նրանցից։ Նա ցանկանում էր հասկանալ Աստվածաշունչը, և, ի վերջո, ի թիվս մյուսների ինքն էլ դարձավ Վկա։ Քանի որ մենք ավելի շատ հետաքրքրվողներ էինք գտնում, Ջորջը որոշ կիրակի օրեր 300 կմ ճանապարհ էր անցնում ավտոմեքենայով, որպեսզի նրանց օգներ հաճախելու մեր հանդիպումներին։
Առաջին ամիսներին, երբ այստեղ դեռ ոչ մի ուրիշ Վկա չկար, ես ու Ջորջը մեր հոգևոր առողջությունը պահպանում էինք՝ բոլոր քրիստոնեական հանդիպումներն անցկացնելով։ Բացի այդ, մենք ջանասիրաբար ամեն երկուշաբթի երեկոյան «Դիտարան» պարբերագրից ուսումնասիրություն էինք կատարում և Աստվածաշունչ ընթերցում։ Նաև ստանալուն պես կարդում էինք «Դիտարան» և «Արթնացե՛ք» պարբերագրերը։
Հայրս մահացավ, երբ մենք Լոնգ Այլենդում էինք։ Հաջորդ ամռանը՝ 1963 թ.–ին, այնպես արինք, որ մայրս գար ու մեր կողքին ապրեր։ Չնայած արդեն ծեր էր՝ նա բավական լավ հարմարվեց ու Լոնգ Այլենդում ապրեց մինչև իր կյանքի վերջը՝ 1971 թ.–ը։ Այսօր Լոնգ Այլենդում կա ժողով՝ իր բոլորովին նոր Թագավորության սրահով։
Ցավալի կորուստ
1980 թ.–ին Ջորջը զգաց, որ առողջությունը վատանում է։ Սկսվեց կյանքիս ամենադժվար շրջաններից մեկը. տեսնել, թե ինչպես է Ալցգեյմերի հիվանդությունը նվաճում իմ սիրելի ամուսնուն, գործընկերոջը և ուղեկցին։ Նրա ողջ էությունը փոխվեց։ Հիվանդության վերջին և ամենածանր շրջանը մոտ չորս տարի տևեց, մինչև որ նա մահացավ 1987 թ.–ին։ Ջորջը ուժերի ներածին չափով ինձ հետ էր լինում ծառայության և հանդիպումների ժամանակ. շատ անգամ, տեսնելով նրա գործադրած ջանքերը, լաց էի լինում։ Նրա մահից հետո ինձ շատ սփոփեց մեր քրիստոնյա եղբայրների ցուցաբերած մեծ սերը, բայց ես մինչև հիմա ամուսնուս կարիքը շատ եմ զգում։
Մեր ամուսնական կյանքի ամենահատկանշական կողմերից մեկն այն էր, որ իրար հետ հաճախակի էինք հաղորդակցվում և հաճելի ընկերակցություն վայելում։ Այժմ, երբ Ջորջը չկա, ես առավել քան երբևէ երախտապարտ եմ Եհովային, որ նա իր ծառաներին կոչ է անում «անդադար աղօթել», «աղօթքում յարատեւել» և օգուտ քաղել «ամենայն աղօթքներից» (Ա Թեսաղոնիկեցիս 5։17; Հռովմայեցիս 12։12 ԱԹ; Եփեսացիս 6։18)։ Մխիթարական է իմանալ, որ Եհովան հետաքրքրվում է մեր բարօրությամբ։ Այն, ինչ ես իրոք զգացել եմ, կարող եմ արտահայտել սաղմոսերգուի խոսքերով. «Օրհնյալ լինի Եհովան, որ ամեն օր տանում է մեր բեռը» (Սաղմոս 68։19, ՆԱ)։ Հիսուսի խորհրդի համաձայն ապրելը՝ վաղվա մասին չափից դուրս չանհանգստանալով, սահմանափակումների հետ համակերպվելով և օրվա օրհնությունների համար երախտապարտ լինելով՝ իսկապես լավագույն կենսաձևն է (Մատթէոս 6։34)։
Ծառայության բերած ուրախությունը
Քրիստոնեական ծառայության մեջ զբաղված լինելն օգնեց ինձ, որ չափից դուրս չտարվեմ անցյալով։ Այսպես ես կարող եմ հաղթահարել այն զգացմունքները, որոնք կարող են ինձ դեպրեսիայի մեջ գցել։ Աստվածաշնչյան ճշմարտությունը ուրիշներին սովորեցնելը մի առանձին ուրախություն է ինձ բերում։ Դա կարգավորում է իմ հոգևոր առօրյան, ինչն էլ կազմակերպվածություն և կայունություն է հաղորդում իմ կյանքին (Փիլիպպեցիս 3։16)։
Մի անգամ հեռախոսազանգ եկավ մի կնոջից, որի հետ Թագավորության լուրի մասին խոսել էի մոտ 47 տարի առաջ։ Նա, մեր՝ 1947 թ.–ին Բահամյան կղզիներ գալուց հետո, առաջին ուսումնասիրողներից մեկի աղջիկն էր։ Նրա մայրը, հայրը, բոլոր եղբայրներն ու քույրերը, ինչպես նաև նրանց երեխաների ու թոռնիկների մեծ մասը դարձել էին Եհովայի վկաներ. ընդհանուր թվով՝ ավելի քան 60 հոգի։ Բայց ինքը երբեք չէր ընդունում աստվածաշնչյան ճշմարտությունը։ Եվ հիմա, վերջապես, պատրաստ էր ծառայել Եհովա Աստծուն։ Ի՜նչ մեծ ուրախություն է պատճառում այն, որ Բահամյան կղզիներում մի բուռ Վկաների թիվը իմ ու Ջորջի գալու օրվանից մեծացել և դարձել է ավելի քան 1400։
Երբեմն մարդիկ հարցնում են, թե արդյոք չեմ ափսոսում, որ երեխաներ չեմ ունեցել։ Ինչ խոսք, երեխաներ ունենալը կարող է օրհնություն լինել։ Այնուամենայնիվ, այն սերը, որ միշտ ցույց են տալիս իմ հոգևոր երեխաները, թոռները և ծոռները, հավանաբար չեն զգացել բոլոր ծնողները։ Իսկապես, ամենաերջանիկ մարդիկ նրանք են, ովքեր ‘բարիք են գործում, բարի գործերով հարստանում’ (Ա Տիմոթէոս 6։18)։ Ահա թե ինչու եմ շարունակում ծառայել, ինչքան որ առողջությունս թույլ է տալիս։
Մի օր, երբ ատամնաբույժի մոտ էի գնացել, մի երիտասարդ կին մոտեցավ ինձ և ասաց. «Դուք չեք ճանաչում ինձ, բայց ես ձեզ ճանաչում եմ. ես պարզապես ուզում եմ ասել, որ սիրում եմ ձեզ»։ Հետո նա պատմեց, թե ինչպես էր իմացել աստվածաշնչյան ճշմարտությունը և ինչքան երախտապարտ է, որ մենք՝ միսիոներներս, եկել ենք Բահամյան կղզիներ։
Իսկ մի անգամ, արձակուրդից վերադառնալով տուն, որը գտնվում է Եհովայի վկաների Նասաուում գտնվող մասնաճյուղում, դռան վրա մի վարդ տեսա, որի հետ գրություն կար. «Շատ ուրախ ենք, որ վերադարձել ես»։ Սիրտս լցվեց երախտագիտության զգացումով, և սկսեցի է՛լ ավելի շատ սիրել Եհովային, որ նրա Խոսքը, կազմակերպությունը և ոգին այսպիսի անհատներ են կերտում։ Այո՛, Եհովան հաճախ օգնության ձեռք է մեկնում մեզ շրջապատողների միջոցով։
Երախտագիտությանս սահման չկա
Կյանքս ոչ միշտ է հանգիստ անցել, և հիմա էլ այդպես է։ Բայց շնորհակալ լինելու այնքան բաներ ունեմ. ծառայության պարգևած ուրախությունը, բազմաթիվ քրիստոնյա եղբայրների ու քույրերի սերն ու կապվածությունը, Եհովայի կազմակերպության սիրալիր հոգատարությունը, աստվածաշնչյան գեղեցիկ ճշմարտությունները, սիրելի մարդկանց հետ կրկին լինելու հույսը, երբ նրանք հարություն առնեն և Եհովայի հավատարիմ ծառայի հետ անցկացրած ամուսնական 42 տարիները։ Նախքան մեր ամուսնանալը, ես աղոթում էի, որ կարողանամ միշտ սատար լինել իմ ամուսնուն՝ մնալու լիաժամ ծառայության մեջ, որն այնպե՜ս սիրում էր նա։ Եհովան ողորմածորեն պատասխանել է այդ աղոթքին։ Ուստի, ես ցանկանում եմ երախտագիտությունս հայտնել Եհովային՝ միշտ հավատարիմ մնալով իրեն։
Բահամյան կղզիները գրավում են զբոսաշրջիկներին, որոնք հազարավոր դոլարներ են ծախսում, որպեսզի վայելեն այստեղի արևադարձային հաճույքները։ Ցանկանալով ծառայել Եհովային այնտեղ, որտեղ որ իր կազմակերպությունը կուղարկեր՝ ես ուրախ կյանք եմ անցկացրել՝ ճանապարհորդելով այս կղզիների մի ծայրից դեպի մյուսը, քարոզելով Աստծո Թագավորության բարի լուրը։ Բայց որ շատ ավելի կարևոր է՝ ես տեսել և գանձի պես պահել եմ իմ սրտում այն չքնաղ սերը, որ իմ հանդեպ ցույց են տվել բարյացակամ բահամացիները։
Անչափ շնորհակալ եմ նրանցից, ովքեր ճշմարտությունը բերեցին իմ ծնողներին, որոնք էլ իրենց հերթին արմատավորեցին իմ մատղաշ սրտում նախևառաջ Աստծո Թագավորությունը փնտրելու մեծ ցանկությունը։ Եհովայի երիտասարդ ծառաներն այսօր կարող են նմանապես առատորեն օրհնվել, եթե մտնեն այն ‘մեծ դռնով’, որը ընդլայնված ծառայության մեծ հնարավորություններ է բացում (Ա Կորնթացիս 16։9)։ Ձեր երախտագիտությունը նույնպես սահման չի ունենա, եթե օգտագործեք ձեր կյանքը ‘աստվածների Աստծուն’՝ Եհովային, պատվելու համար (Բ Օրինաց 10։17; Դանիէլ 2։47)։
[նկար 24–րդ էջի վրա]
Վիկտորիայում (Բրիտանական Կոլումբիա նահանգ)՝ 1944 թ.–ին փողոցի ծառայություն կատարելիս
[նկար 24–րդ էջի վրա]
Ես ու Ջորջը հաճախեցինք «Գաղաադ» դպրոց 1946 թ.–ին
[նկար 25–րդ էջի վրա]
Ջորջի հետ Նասաուում (Բահամյան կղզիներ) գտնվող միսիոներական տան առջև 1955 թ.–ին
[նկար 26–րդ էջի վրա]
Միսիոներական տունը Դեդմենս Քիում, որտեղ ծառայել ենք 1961–ից մինչև 1972 թվականը