Կենսագրություն

Օգտվելով հանգամանքներից՝ քարոզել ենք հեռավոր վայրերում

Պատմում է Ռիկարդո Մալիքսին

Երբ քրիստոնեական չեզոքություն պահպանելու պատճառով կորցրի աշխատանքս, ընտանիքի անդամներով դիմեցինք Եհովային, որպեսզի օգնի ծրագրել մեր ապագան։ Աղոթքում հայտնեցինք, որ ցանկանում ենք ընդլայնել մեր ծառայությունը։ Կարճ ժամանակ անց մենք սկսեցինք թափառական կյանքով ապրել, որի ընթացքում եղանք երկու տարբեր մայրցամաքների վրա գտնվող ութ երկրներում։ Արդյունքը եղավ այն, որ կարողացանք մեր ծառայությունը կատարել հեռավոր վայրերում։

ԵՍ ԾՆՎԵԼ եմ Ֆիլիպիններում 1933 թ.–ին, մի ընտանիքում, որը հարում էր Ֆիլիպինյան անկախ եկեղեցուն։ Մեր ընտանիքի բոլոր 14 անդամները այդ եկեղեցին էին հաճախում։ Երբ մոտ 12 տարեկան էի, Աստծուն աղոթքով խնդրեցի, որ առաջնորդի ինձ գտնելու ճշմարիտ հավատը։ Ուսուցիչներիցս մեկը անդամագրեց ինձ կրոնի դասերի, և ես դարձա ջերմեռանդ կաթոլիկ։ Երբեք չէի բացակայում շաբաթօրյա խոստովանությունից ու կիրակնօրյա պատարագից։ Սակայն աստիճանաբար դարձա կասկածամիտ ու դժգոհ։ Ինձ անհանգստացնում էր այն, թե ինչ է պատահում մարդուն մահից հետո, ինչպես նաև Երրորդության, դժոխքի հետ կապված հարցերը։ Կրոնական առաջնորդների տված պատասխաններն անիմաստ էին և ինձ չէին գոհացնում։

Գտնում եմ գոհացուցիչ պատասխաններ

Երբ սովորում էի քոլեջում, միացա մի խմբավորման, որը ներքաշեց ինձ ծեծկռտուքների մեջ, ծխում էի, զբաղվում մոլեխաղերով և ուրիշ վատ գործերով։ Մի երեկո հանդիպեցի դասընկերներիցս մեկի մորը։ Նա Եհովայի վկա էր։ Ես նրան մի քանի հարցեր տվեցի, որոնցով նախկինում դիմել էի նաև կրոնի ուսուցիչներին։ Նա իմ բոլոր հարցերին պատասխանեց՝ հիմնվելով Աստվածաշնչի վրա, ու ես համոզվեցի, որ նրա ասածները ճշմարիտ են։

Ես Աստվածաշունչ գնեցի, սկսեցի ուսումնասիրել Վկաների հետ ու հաճախել նրանց բոլոր հանդիպումներին։ Հետևելով Աստվածաշնչի այն իմաստուն խորհրդին, որ «չար ընկերակցութիւններն ապականում են բարի վարքերը»՝ կապերս խզեցի իմ անբարոյական ընկերների հետ (Ա Կորնթացիս 15։33)։ Դա օգնեց, որ առաջադիմեմ Աստվածաշնչի ուսումնասիրության մեջ և արդյունքում նվիրվեմ Եհովային։ Ես մկրտվեցի 1951 թ.–ին, որից հետո որոշ ժամանակ ծառայեցի լիաժամ (ռահվիրա)։ Այնուհետև՝ 1953 թ.–ի գարնանը, ամուսնացա Օրեյ Մենդոզա Կրուզի հետ, որը դարձավ կյանքիս ընկերը և հավատարիմ գործակիցը ծառայության մեջ։

Մեր աղոթքների պատասխանը

Մեր երազանքն էր ծառայել որպես ռահվիրա։ Սակայն Եհովային ավելի շատ ծառայելու ցանկությունը անմիջապես չիրականացավ։ Այնուամենայնիվ, շարունակ խնդրում էինք Եհովային, որ մեր առջև դռներ բացեր ծառայության մեջ։ Մեր կյանքը ծանր էր։ Այնուհանդերձ, մտքում պահում էինք մեր հոգևոր նպատակները։ Քսանհինգ տարեկանում ես նշանակվեցի ժողովի ծառայող՝ Եհովայի վկաների ժողովներից մեկում որպես նախագահող վերակացու։

Աստվածաշնչյան ավելի շատ գիտելիքներ ձեռք բերելով ու ավելի լավ հասկանալով Եհովայի սկզբունքները՝ գիտակցեցի, որ աշխատանքս խանգարում է պահպանել քրիստոնեական չեզոքությունս և խղճիս դեմ է (Եսայիա 2։2–4)։ Ուստի որոշեցի հեռանալ այնտեղից։ Դա մեր հավատը փորձության ենթարկեց։ Ինչպե՞ս էի հոգալու ընտանիքիս կարիքները։ Այս անգամ ևս աղոթքով դիմեցինք Եհովային (Սաղմոս 65։2)։ Պատմեցինք նրան մեր մտահոգությունների ու անհանգստությունների, նաև այն մասին, որ ցանկանում ենք ծառայել այնտեղ, որտեղ Թագավորության քարոզիչների ավելի մեծ կարիք կա (Փիլիպպեցիս 4։6, 7)։ Մենք չէինք պատկերացնում, թե մեր առջև ծառայության ինչպիսի՜ դռներ էին բացվելու։

Սկսում ենք մեր ճանապարհորդությունը

1965​թ.–ին աշխատանքի անցա որպես հրշեջ–​փրկարարների տեսուչ Վիենտյանի (Լաոս) միջազգային օդանավակայանում, ու մենք տեղափոխվեցինք այնտեղ։ Վիենտյան քաղաքում կային 24 Վկաներ։ Մենք հաճույք էինք ստանում՝ ծառայելով միսիոներների ու տեղի մի քանի եղբայրների հետ։ Ավելի ուշ ինձ տեղափոխեցին Ուդոնտհանիի (Թաիլանդ) օդանավակայան։ Ուդոնտհանի քաղաքում Եհովայի վկաներ չկային։ Մենք ընտանիքով ինքներս էինք անցկացնում ժողովի բոլոր հանդիպումները։ Քարոզում էինք տնետուն, վերայցելություններ կատարում և Աստվածաշնչի ուսումնասիրություններ անցկացնում։

Մենք հիշում էինք Հիսուսի պատվերը իր աշակերտներին, որ նրանք պետք է ‘շատ պտուղ բերեն’ (Յովհաննէս 15։8)։ Ուստի որոշեցինք հետևել նրանց օրինակին և շարունակեցինք հռչակել բարի լուրը։ Շուտով սկսեցինք վայելել պտուղները։ Թաիլանդացի մի աղջիկ ընդունեց ճշմարտությունը և դարձավ մեր հոգևոր քույրը։ Ճշմարտությունը ընդունեցին նաև երկու մարդ, որ Հյուսիսային Ամերիկայից էին եկել. ժամանակի ընթացքում նրանք դարձան քրիստոնյա երեցներ։ Թաիլանդի հյուսիսում ավելի քան տասը տարի քարոզեցինք բարի լուրը։ Որքան ուրախ ենք՝ իմանալով, որ այսօր Ուդոնտհանիում կա մի ժողով։ Մեր ցանած ճշմարտության սերմերից մի քանիսը դեռ շարունակում են պտուղներ բերել։

Ցավոք, մենք ստիպված եղանք նորից տեղափոխվել ու աղոթեցինք «հնձի Տիրոջը», որ օգնի մեզ շարունակելու մասնակցություն բերել քարոզչական գործում (Մատթէոս 9։38)։ Մենք տեղափոխվեցինք Թեհրան՝ Իրանի մայրաքաղաք։ Շահի իշխանության տարիներն էին։

Քարոզում ենք դժվար տարածքներում

Ժամանելով Թեհրան՝ անմիջապես գտանք մեր հոգևոր եղբայրներին։ Մենք համագործակցում էինք 13 ազգություններից բաղկացած Վկաների մի փոքր խմբի հետ։ Բարի լուրը Իրանում քարոզելու համար որոշ փոփոխություններ պետք է կատարեինք։ Չնայած առերես հալածանքի չէինք հանդիպում, բայց պետք է զգույշ լինեինք։

Քանի որ հետաքրքրվող անհատները աշխատանքային տարբեր գրաֆիկներ ունեին, Աստվածաշնչի ուսումնասիրությունները երբեմն ստիպված էինք անցկացնել կեսգիշերին կամ ավելի ուշ՝ մինչև վաղ առավոտ։ Այնուհանդերձ, որքան էինք ուրախանում՝ տեսնելով մեր տքնաջան աշխատանքի պտուղները։ Ֆիլիպինցի ու կորեացի մի քանի ընտանիքներ ընդունեցին ճշմարտությունը և նվիրվեցին Եհովային։

Մեր հաջորդ նշանակման վայրն էր Դաքքան (Բանգլադեշ)։ Մենք մեկնեցինք այնտեղ 1977 թ.–ին։ Սա մեկ ուրիշ երկիր էր, որտեղ նույնպես հեշտ չէր կատարել քարոզչական գործը։ Այնուհանդերձ, միշտ հիշում էինք, որ պետք է շարունակենք գործունյա մնալ։ Եհովայի ոգու առաջնորդության շնորհիվ հանդիպեցինք մի շարք ընտանիքների, որոնք իրենց քրիստոնյա էին համարում։ Նրանցից ոմանք ծարավ էին սուրբգրային ճշմարտության թարմացնող ջրերին (Եսայիա 55։1)։ Արդյունքում՝ սկսեցինք անցկացնել Աստվածաշնչի բազմաթիվ ուսումնասիրություններ։

Մենք չէինք մոռանում, որ Աստված կամենում է՝ «ամեն մարդիկ փրկուին» (Ա Տիմոթէոս 2։4)։ Բարեբախտաբար, ոչ ոքի հետ խնդիրներ չառաջացան։ Կանխակալ կարծիքները հաղթահարելու համար բարյացակամ վերաբերմունք էինք դրսևորում։ Պողոս առաքյալի նման՝ մենք ձգտում էինք ‘ամենին ամեն բան լինել’ (Ա Կորնթացիս 9։22)։ Երբ մարդիկ հարցնում էին, թե ինչու ենք իրենց այցելում, բարյացակամորեն պատասխանում էինք, և նկատեցինք, որ շատերը սիրալիր են տրամադրված։

Դաքքայում տեղացի մի Վկա գտանք ու հորդորեցինք նրան, որ մեզ հետ մասնակցի քրիստոնեական հանդիպումներին և քարոզչական գործին։ Այնուհետև կինս սկսեց Աստվածաշնչի ուսումնասիրություն անցկացնել մի ընտանիքի հետ ու նրանց հրավիրեց մեր հանդիպումներին։ Եհովայի սիրառատ բարության շնորհիվ ամբողջ ընտանիքն ընդունեց ճշմարտությունը։ Ավելի ուշ նրանց երկու դուստրերը իրենց մասնակցությունը բերեցին աստվածաշնչյան գրականությունը բենգալերեն լեզվով թարգմանելու գործում, նաև նրանց հարազատներից շատերը ճանաչեցին Եհովային։ Բազմաթիվ մարդիկ ընդունեցին ճշմարտությունը։ Նրանցից շատերն այսօր ծառայում են որպես երեցներ ու ռահվիրաներ։

Քանի որ Դաքքան մարդաշատ քաղաք է, մեր հարազատներից մի քանիսին հրավիրեցինք, որ օգնեն քարոզչական գործում։ Ոմանք արձագանքեցին ու եկան Բանգլադեշ։ Որքա՜ն ուրախ ենք ու երախտապարտ Եհովային, որ հնարավորություն ունեցանք բարի լուրը քարոզելու այդ երկրում։ Բանգլադեշում սկզբում ընդամենը մեկ Վկա կար, իսկ այսօր՝ արդեն երկու ժողով։

1982 թ. հուլիսին ստիպված էինք հավաքելու մեր իրերն ու հեռանալու Բանգլադեշից։ Արցունքներն աչքներիս բաժանվեցինք մեր եղբայրներից։ Կարճ ժամանակ անց ինձ հրավիրեցին աշխատելու Էնտեբեի միջազգային օդանավակայանում (Ուգանդա), որտեղ պետք է մնայինք չորս տարի և յոթ ամիս։ Ինչպե՞ս էինք Եհովայի անվանը պատիվ բերելու այդ երկրում։

Ծառայում ենք Եհովային Արևելյան Աֆրիկայում

Երբ հասանք Էնտեբե, մի վարորդ առաջարկեց ինձ ու կնոջս տանել մինչև մեր իջևանելու վայրը։ Ճանապարհին սկսեցի նրան քարոզել Աստծու Թագավորության մասին։ Նա հարցրեց. «Եհովայի վկա՞ ես»։ Դրական պատասխան ստանալով՝ վարորդն ասաց. «Ձեր եղբայրներից մեկն աշխատում է օդային երթևեկության կառավարման շենքում»։ Ես անմիջապես խնդրեցի նրան տանել ինձ այնտեղ։ Մենք հանդիպեցինք եղբորը, որը մեզ տեսնելով՝ շատ ուրախացավ, և պայմանավորվեցինք հանդիպումների ու ծառայության համար։

Այդ ժամանակ Ուգանդայում կային Թագավորության 228 քարոզիչներ։ Առաջին տարում Էնտեբեում երկու եղբայրների հետ ճշմարտության սերմեր ցանեցինք։ Քանի որ այնտեղ մարդիկ սիրում են կարդալ, տարածեցինք բազմաթիվ գրականություն, այդ թվում հարյուրավոր պարբերագրեր։ Կամպալայից՝ մայրաքաղաքից, հրավիրեցինք եղբայրների, որպեսզի օգնեն մեզ հանգստյան օրերին քարոզելու Էնտեբեում։ Իմ առաջին հանրային ելույթին ներկա էին հինգ հոգի, այդ թվում նաև ես։

Հաջորդ երեք տարիների ընթացքում մենք շատ ուրախ պահեր ապրեցինք՝ տեսնելով, թե ինչպես են Աստվածաշունչ ուսումնասիրողները քայլեր կատարում և արագորեն առաջադիմում (Գ Յովհաննէս 4)։ Շրջանային համաժողովներից մեկի ժամանակ մկրտվեցին մեր ուսումնասիրողներից միանգամից վեց հոգի։ Շատերն են ասել, որ իրենք քաջալերվել են ծառայելու լիաժամ՝ տեսնելով, թե ինչպես էինք մենք, ամբողջ օր աշխատելով հանդերձ, ծառայում որպես ռահվիրա։

Մենք հասկանում էինք, որ մեր աշխատավայրը նույնպես կարող էր արդյունավետ տարածք լինել։ Մի առիթով մոտեցա օդանավակայանի հրշեջ ծառայության տեսուչին և պատմեցի դրախտում ապրելու աստվածաշնչյան հույսի մասին։ Իր իսկ Աստվածաշնչում ես ցույց տվեցի, որ հնազանդ մարդիկ կապրեն խաղաղ ու համերաշխ, այլևս չեն տառապի աղքատությունից, պատերազմից, հիվանդություններից ու մահից, չեն ունենա բնակարանի հետ կապված խնդիրներ (Սաղմոս 46։9; Եսայիա 33։24; 65։21, 22; Յայտնութիւն 21։3, 4)։ Այս ամենի մասին կարդալով իր Աստվածաշնչում՝ նա խիստ հետաքրքրվեց, և նրա հետ անմիջապես Աստվածաշնչի ուսումնասիրություն սկսվեց։ Նա հաճախում էր բոլոր հանդիպումներին։ Շուտով նվիրվեց Եհովային ու մկրտվեց։ Հետագայում միացավ մեզ լիաժամ ծառայության մեջ։

Երբ Ուգանդայում էինք, երկու անգամ քաղաքացիական անկարգություններ ծագեցին, բայց դրանք պատճառ չդարձան, որ մեր հոգևոր գործունեությունը կանգ առնի։ Միջազգային գործակալություններում աշխատողների հարազատներին վեց ամսով տեղափոխեցին Նայրոբի (Քենիա)։ Մեզնից նրանք, ովքեր մնացին Ուգանդայում, շարունակեցին հաճախել քրիստոնեական հանդիպումներին ու մասնակցել քարոզչական գործին, թեպետ պետք է ողջամիտ և զգույշ լինեինք։

1998 թ. ապրիլին աշխատանքային պայմանագրիս ժամկետը լրացավ, և մենք նորից տեղափոխվեցինք։ Էնտեբեի ժողովից հեռացանք՝ ուրախությամբ լի նրանց հոգևոր աճի համար։ 1997 թ. հուլիսին առիթ ստեղծվեց այցելելու Էնտեբե։ Աստվածաշնչի մեր նախկին ուսումնասիրողներից ոմանք արդեն ծառայում էին որպես երեցներ։ Ի՜նչ հուզիչ էր տեսնել 166 ներկաների, որոնք եկել էին Հանրային հանդիպմանը։

Տեղափոխվում ենք չմշակված տարածքներ

Արդյոք կկարողանայի՞նք մտնել նոր բացված դռներով։ Այո՛։ Ինձ աշխատանքի նշանակեցին Մոգադիշոյի (Սոմալի) միջազգային օդանավակայանում։ Մենք որոշեցինք այս նոր հնարավորությունը լավագույն կերպով օգտագործել չմշակված տարածքներում ծառայելու համար։

Մեր քարոզչական գործը սահմանափակվում էր գլխավորապես դեսպանատան անձնակազմով, ֆիլիպինցի աշխատակիցներով և ուրիշ օտարերկրացիներով։ Հաճախ նրանց հանդիպում էինք շուկայում, նաև բարեկամաբար այցելում էինք նրանց տները։ Շրջահայեցություն, հնարամտություն, ողջամտություն դրսևորելով և ամբողջությամբ ապավինելով Եհովային՝ կարողացանք մարդկանց հայտնել Աստվածաշնչի ճշմարտությունը, և սա տարբեր ազգերի մարդկանց մեջ իր պտուղները բերեց։ Երկու տարի անց՝ նախքան պատերազմի սկսվելը, մենք հեռացանք Մոգադիշոյից։

Այնուհետև Քաղաքացիական ավիացիայի միջազգային կազմակերպությունը ինձ նշանակեց աշխատելու Յանգոնում (Մյանմա)։ Նորից հրաշալի հնարավորություններ բացվեցին մեր առջև՝ օգնելու ազնվասիրտ մարդկանց իմանալ Աստծու նպատակների մասին։ Մյանմայից հետո մեզ ուղարկեցին Դար էս-Սալամ (Տանզանիա)։ Այնտեղ ավելի հեշտ էր քարոզել տնետուն, քանի որ Դար–Էս–Սալամում կար անգլիախոս համայնք։

Այն բոլոր երկրներում, որտեղ աշխատել ենք, մեր ծառայությունը կատարելիս քիչ խնդիրների ենք բախվել, թեպետ շատ դեպքերում Եհովայի վկաների գործունեությունը սահմանափակումների տակ է եղել։ Աշխատանքիս բնույթի շնորհիվ, որը սովորաբար առնչվում էր կառավարության կամ միջազգային գործակալությունների հետ, մարդիկ կասկածանքով չէին վերաբերվում մեր գործունեությանը։

Գործի բերումով ես ու կինս երեք տասնամյակ թափառական կյանքով ենք ապրել։ Այնուհանդերձ, աշխատանքը միայն միջոց էր՝ իրականացնելու մեր երազանքը։ Մեր առաջին նպատակն էր՝ միշտ նպաստել Աստծու Թագավորության շահերին։ Շնորհակալ ենք Եհովայից, որ օգնեց մեզ ճիշտ կերպով օգտագործել փոփոխվող հանգամանքները և վայելել հեռավոր վայրերում բարի լուրը տարածելու հրաշալի առանձնաշնորհումը։

Վերադառնում ենք հայրենիք

Հիսունութ տարեկանում որոշեցի թոշակի անցնել ու վերադառնալ Ֆիլիպիններ։ Տեղ հասնելով՝ աղոթքով դիմեցինք Եհովային, որ առաջնորդի մեր քայլերը։ Սկսեցինք ծառայել Տրեսե Մարտիրես քաղաքում գտնվող ժողովներից մեկում (Կավիտե նահանգ)։ Երբ նոր էինք եկել, այնտեղ կային Աստծու Թագավորության ընդամենը 19 քարոզիչներ։ Կազմակերպվեց ամենօրյա քարոզչական գործունեություն, և Աստվածաշնչի բազմաթիվ ուսումնասիրություններ սկսվեցին։ Ժողովը սկսեց աճել։ Այնպես եղավ, որ կինս Աստվածաշնչի 19 տնային ուսումնասիրություն էր անցկացնում, իսկ ես՝ 14։

Շուտով Թագավորության սրահն արդեն փոքր էր մեզ համար։ Մենք այդ մասին աղոթեցինք Եհովային։ Հոգևոր եղբայրներից մեկն իր կնոջ հետ որոշեց նվիրաբերել մի հողաբաժին, ու մասնաճյուղը իր հավանությունը տվեց, որպեսզի այնտեղ Թագավորության նոր սրահ կառուցվի։ Նորակառույց շինությունը մեծ լիցք հաղորդեց քարոզչական գործին, և շաբաթ առ շաբաթ հաճախողների թիվն ավելանում էր։ Ներկայումս մեկ ժամից ավելի ճանապարհ ենք գնում՝ օգնելու 17 քարոզիչներից բաղկացած մեկ ուրիշ ժողովի։

Ես ու կինս բարձր ենք գնահատում այն, որ առանձնաշնորհում ունեցանք ծառայելու բազմաթիվ երկրներում։ Երբ ետադարձ հայացք ենք նետում մեր թափառական կյանքին, գոհունակությամբ ենք լցվում՝ գիտակցելով, որ այն ապրել ենք լավագույն ձևով, այսինքն՝ օգնել ենք մարդկանց սովորելու Եհովայի մասին։

[նկար 24–րդ էջի վրա]

(Ամբողջությամբ տեքստը տեսեք պարբերագրում)

ԻՐԱՆ

ՈՒԳԱՆԴԱ

ՍՈՄԱԼԻ

ՏԱՆԶԱՆԻԱ

ԲԱՆԳԼԱԴԵՇ

ՄՅԱՆՄԱ

ԼԱՈՍ

ԹԱԻԼԱՆԴ

ՖԻԼԻՊԻՆՆԵՐ

[նկարազարդում 23–րդ էջի վրա]

Կնոջս՝ Օրեյի հետ