Օգնություն այն Աստծուց, «որը տոկունություն և մխիթարություն է տալիս»
ՄՈՏ 2 000 տարի առաջ Աստվածաշնչի գրողներից մեկը՝ Պողոսը, նկարագրեց Եհովային որպես մի Աստծու, «որը տոկունություն և մխիթարություն է տալիս» (Հռոմեացիներ 15:5)։ Քանի որ Աստվածաշունչը մեզ հավաստիացնում է, որ Եհովան ժամանակի ընթացքում չի փոխվում, մենք կարող ենք վստահ լինել, որ Աստված իրեն ծառայողներին մխիթարություն է տալիս նաև այսօր (Հակոբոս 1:17)։ Աստվածաշունչը ցույց է տալիս, որ Եհովան մխիթարում է տարբեր կերպերով։ Ինչպե՞ս։ Օրինակ՝ Աստված զորություն է տալիս նրանց, ովքեր աղոթքով իրենից օգնություն են խնդրում։ Բացի այդ, նա մխիթարություն է տալիս իր ծառաների միջոցով։ Եհովան նաև սիրտ ջերմացնող արձանագրություններ է ներառել իր Խոսքում՝ Աստվածաշնչում, որոնք հատկապես ուժ են տալիս նրանց, ովքեր սգում են իրենց երեխայի մահը։ Եկեք քննարկենք մխիթարության այս երեք կերպերը մեկ առ մեկ։
«Տէրը լսեց»
Մեր Ստեղծիչի՝ Եհովա Աստծու մասին Դավիթ թագավորը գրեց. «Յուսացէք նորան ամեն ժամանակ, ով ժողովուրդներ, թոթափեցէք ձեր սրտերը նորա առաջին. Աստուած մեր ապաւէնն է» (Սաղմոս 62:8)։ Ինչո՞ւ էր Դավիթը վստահությամբ լցված Եհովայի հանդեպ։ Նա, իրեն ի նկատի ունենալով, գրեց. «Այս խեղճը կանչեց, եւ Տէրը լսեց. եւ իր ամեն նեղութիւններիցը փրկեց սորան» (Սաղմոս 34:6)։ Իր կրած բոլոր նեղությունների ժամանակ Դավիթը մշտապես աղոթում էր Աստծուն՝ օգնություն խնդրելով նրանից, և Եհովան միշտ աջակցում էր նրան։ Դավիթն իր փորձից գիտեր, որ Աստված թիկունք կկանգնի իրեն և կօգնի դիմանալ դժվարություններին։
Որդեկորույս ծնողները կարող են համոզված լինել, որ Եհովան իրենց կսատարի խոր տխրության պահերին, ճիշտ ինչպես որ Դավթին սատարեց։ Նրանք կարող են մոտենալ «աղոթք լսողին»՝ վստահ լինելով, որ Աստված կօգնի իրենց (Սաղմոս 65:2)։ Ուիլյամը, որի խոսքերը մեջբերվեցին նախորդ հոդվածում, նշում է. «Շատ անգամ եմ զգացել, որ մեկ վայրկյան իսկ չեմ կարող դիմանալ առանց որդուս, ուստի Եհովային խնդրել եմ ուժ տալ ինձ։ Նա միշտ զորացրել է ինձ և քաջություն տվել, որ շարունակեմ ապրել»։ Եթե դուք նույնպես վստահությամբ աղոթեք Եհովային, ապա երկնքի Բարձրյալ Աստվածը նեցուկ կլինի ձեզ։ Նա խոստանում է նրանց, ովքեր ջանում են ծառայել իրեն. «Ես Եհովաս՝ քո Աստուածը՝ զօրացնում եմ քո աջը. որ ասում եմ քեզ, Մի վախենար, ես կ’օգնեմ քեզ» (Եսայիա 41:13)։
Օգնություն՝ իսկական ընկերների կողմից
Նրանք, ովքեր երեխա են կորցրել, հաճախ կարիք ունեն առանձնանալու, որպեսզի սգան և վերագտնեն իրենց հոգեկան հավասարակշռությունը։ Սակայն իմաստուն չի լինի երկար ժամանակով մեկուսանալ ուրիշներից և խուսափել շփումից։ Համաձայն Առակաց 18:1–ի (ԱԱ, ծնթ.)՝ «զատուող» մարդը գուցե վնաս կրի։ Այդ իսկ պատճառով վշտահար մարդիկ պետք է ուշադիր լինեն, որ չընկնեն մեկուսանալու ծուղակը։
Աստվածավախ ընկերները կարող են զգալի աջակցություն ցույց տալ նրանց։ Առակաց 17:17–ում ասվում է. «Ամեն ժամանակ սիրող է բարեկամը, եւ եղբայրը նեղ օրուան համար է ծնուած»։ Լյուսին, որի մասին նշվեց նախորդ հոդվածում, որդուն կորցնելուց հետո մեծ մխիթարություն ստացավ իր քրիստոնյա ընկերներից։ Իր մտերիմների մասին նա ասաց. «Նրանց այցելություններն ինձ շատ օգնեցին, թեև երբեմն նրանք ոչինչ չէին ասում։ Ընկերուհիներիցս մեկն այցելում էր ինձ այն օրերին, երբ մենակ էի։ Նա գիտեր, որ այդ ժամանակ ես տանը լացելիս կլինեմ, և հաճախ գալիս էր ու ինձ հետ միասին լաց լինում։ Մեկ ուրիշը ամեն օր այցելում էր, որ քաջալերի ինձ։ Մյուսները հրավիրում էին ճաշի իրենց տուն, և մինչև հիմա էլ շարունակում են այդպես վարվել»։
Թեև այն խոր ցավը, որ զգում են ծնողները զավակ կորցնելիս, հեշտությամբ չի անցնում, սակայն Աստծուն աղոթելն ու ճշմարիտ քրիստոնյաների հետ ընկերակցելը իսկական մխիթարություն է բերում վշտահարներին։ Զավակ կորցրած բազմաթիվ քրիստոնյա ծնողներ զգացել են, որ Եհովան իրենց հետ է։ Այո՛, Եհովան «բժշկում է սրտով կոտրուածներին եւ փաթաթում՝ նորանց խոցերը» (Սաղմոս 147:3)։
Սուրբգրային պատմություններ, որոնք մխիթարում են
Սգացողների համար, բացի աղոթքից և կերտիչ ընկերակցությունից, մխիթարության աղբյուր է նաև Աստծու գրավոր Խոսքը։ Աստվածաշնչային պատմություններից պարզ է դառնում, որ Հիսուսը ունի մեծ ցանկություն, ինչպես նաև կարողություն կյանքի վերադարձնելու մահացած երեխաներին՝ այդպիսով ամոքելով սգացող ծնողների ցավը։ Գրությունների այդ հատվածները մխիթարություն են բերում սգավորներին։ Եկեք Աստվածաշնչից քննենք երկու այդպիսի դրվագ։
Ղուկասի Ավետարանի 7–րդ գլխում նկարագրվում է, թե ինչ տեղի ունեցավ, երբ Նային քաղաքում Հիսուսն ականատես եղավ թաղման արարողության. մահացել էր մի այրու միակ որդին։ 13–րդ համարում նշվում է. «Երբ Տերը տեսավ, խղճաց նրան ու ասաց. «Լաց մի՛ լինիր»»։
Թերևս քչերը համարձակվեն վշտահար մորն ասել, որ լաց չլինի որդու թաղման ժամանակ։ Այդ դեպքում ինչո՞ւ Հիսուսը նման խոսքեր ասաց։ Որովհետև նա գիտեր, որ շուտով մոր վիշտը անհետանալու է։ Պատմության մեջ այնուհետև նշվում է. «Մոտենալով [Հիսուսը] դիպավ պատգարակին, և տանողները կանգ առան, ու նա ասաց. «Երիտասա՛րդ, քե՛զ եմ ասում, վե՛ր կաց»։ Եվ մահացածը նստեց ու սկսեց խոսել, և նա նրան իր մորը տվեց» (Ղուկաս 7:14, 15)։ Այդ պահին մոր աչքերից թերևս կրկին արցունքներ հոսեցին, բայց այս անգամ արդեն՝ ուրախության արցունքներ։
Մեկ այլ դրվագում նկարագրվում է, որ Հիսուսին մոտեցավ Հայրոս անունով մի մարդ ու օգնություն խնդրեց իր 12–ամյա դստեր համար, որը մահամերձ էր։ Կարճ ժամանակ անց լուր բերեցին, թե երեխան մահացել է։ Այս լուրը փշրեց Հայրոսի սիրտը, սակայն Հիսուսն ասաց նրան. «Մի՛ վախեցիր, այլ միայն հավա՛տ ունեցիր»։ Երբ հասան Հայրոսի տուն, Հիսուսը մոտեցավ մահացած աղջկան և նրա ձեռքը բռնելով՝ ասաց. ««Աղջի՛կ, քե՛զ եմ ասում, վե՛ր կաց»»։ Ի՞նչ տեղի ունեցավ։ «Աղջիկը.... իսկույն վեր կացավ ու սկսեց քայլել»։ Ինչպե՞ս արձագանքեցին նրա ծնողները։ «Նրանք մեծ ցնծություն ապրեցին»։ Երբ Հայրոսն ու իր կինը գրկեցին իրենց դստերը, մեծ երջանկություն զգացին։ Նրանց թվում էր, թե իրենք երազ են տեսնում (Մարկոս 5:22–24, 35–43)։
Հարության վերաբերյալ Աստվածաշնչի դրվագների այդպիսի մանրամասն նկարագրությունները ցույց են տալիս, թե վշտահար ծնողներն այսօր ինչ ակնկալիքներ կարող են ունենալ։ Հիսուսն ասաց. «Գալիս է ժամը, երբ բոլոր նրանք, ովքեր գերեզմաններում են գտնվում, նրա ձայնը կլսեն և դուրս կգան» (Հովհաննես 5:28, 29)։ Եհովան նպատակադրել է, որ իր Որդին հարություն տա մահացածներին։ Անթիվ–անհամար երեխաներ, որոնք մահացել են, «նրա ձայնը կլսեն», երբ նա ասի. «Քե՛զ եմ ասում, վե՛ր կաց»։ Այդ փոքրիկները կրկին կսկսեն քայլել ու խոսել։ Ինչպես որ Հայրոսն ու իր կինը «մեծ ցնծություն ապրեցին», այնպես էլ այդ երեխաների ծնողները մեծապես կուրախանան։
Եթե ձեր որդին կամ դուստրը մահացել է, վստահ եղեք, որ Եհովան հարության միջոցով կարող է ձեր վիշտը վերածել ուրախության։ Որպեսզի դուք հնարավորություն ունենաք ներկա լինելու այդ չքնաղ իրադարձությանը, հետևեք սաղմոսերգուի հորդորին. «Խնդրեցէք Տիրոջը եւ նորա զօրութիւնը. խնդրեցէք [«փնտռեցէ՜ք», ԱԱ] նորա երեսը ամեն ժամանակ: Յիշեցէք նորա հրաշքները որ արաւ» (Սաղմոս 105:4, 5)։ Այո՛, ծառայեք ճշմարիտ Աստծուն՝ Եհովային, և երկրպագեք նրան ընդունելի կերպով։
Ի՞նչ կլինի արդյունքը, եթե անհապաղ «փնտրեք Տիրոջը»՝ Եհովային։ Աստծուն աղոթելով՝ դուք ուժ կստանաք, ճշմարիտ քրիստոնյա ընկերների հետ շփվելով՝ կմխիթարվեք և Աստծու Խոսքը ուսումնասիրելով՝ կքաջալերվեք։ Դեռ ավելին, մոտ ապագայում կտեսնեք, թե ինչպես Եհովան «հրաշքներ և նշաններ կանի», որոնք հավիտենական օրհնություններ կբերեն ինչպես անձամբ ձեզ, այնպես էլ ձեր այն երեխային, որին կորցրել եք մահվան պատճառով։
[շրջանակ 5–րդ էջի վրա]
«Բերեք այն կնոջը, որը երկու երեխա է կորցրել»
Կեհինդին և Բինտուն՝ նիգերիացի ամուսիններ, որ Եհովայի վկաներ են, ավտովթարի հետևանքով կորցրեցին իրենց երեխաներից երկուսին։ Այդ ժամանակվանից՝ նրանք իրենց սրտում սոսկալի ցավ են զգում։ Այնուամենայնիվ, նրանք Եհովայի հանդեպ լի են վստահությամբ, և դա ուժ է տալիս նրանց, որ շարունակեն Աստվածաշնչի հուսադրող պատգամը հայտնել ուրիշներին։
Մարդիկ նկատում են Կեհինդիի և Բինտուի հանգստությունն ու ներքին ուժը։ Մի օր Ուկոլի անունով մի տիկին Բինտուի ընկերուհիներից մեկին ասաց. «Ինձ մոտ բերեք այն կնոջը, որը միանգամից երկու երեխա է կորցրել, բայց դեռ շարունակում է քարոզել Աստվածաշունչը։ Ուզում եմ իմանալ, թե ինչն է նրան այդքան ուժ տալիս դիմանալու»։ Երբ Բինտուն այցելեց տիկին Ուկոլիին, վերջինս նրան ասաց. «Հետաքրքիր է, թե ինչու եք շարունակում քարոզել Աստծու մասին, որը սպանեց ձեր երեխաներին։ Աստված տարել է իմ միակ աղջկան։ Այդ ժամանակից ի վեր Աստծու անունն անգամ չեմ ուզում լսել»։ Բինտուն Աստվածաշնչի օգնությամբ բացատրեց նրան, թե ինչու են մարդիկ մահանում, և թե ինչու մենք կարող ենք վստահ լինել, որ մեր սիրելիները հարություն կառնեն (Գործեր 24:15; Հռոմեացիներ 5:12)։
Դրանից հետո տիկին Ուկոլին ասաց. «Ես կարծում էի, թե մահվան պատճառն Աստված է։ Այժմ իմացա ճշմարտությունը»։ Նա որոշեց Աստվածաշունչ ուսումնասիրել Եհովայի վկաների հետ, որպեսզի ավելի շատ բան սովորի Աստծու խոստումների մասին։
[շրջանակ 6–րդ էջի վրա]
«Ուզում եմ օգնել, բայց չգիտեմ, թե ինչպես»
Մահացած երեխայի ծնողները, եղբայրներն ու քույրերը խոր ցավ են ապրում։ Նրա ընկերները նույնպես տխուր են և ցանկանում են ինչ–որ ձևով օգնել որդեկորույս ընտանիքին, սակայն վախենում են, որ եթե որևէ սխալ բան ասեն կամ անեն, կխորացնեն նրանց ցավը։ Ահա մի քանի առաջարկներ նրանց համար, ովքեր ուզում են օգնել, բայց չգիտեն, թե ինչպես։
❖ Խույս մի տվեք վշտահար անհատից զուտ այն պատճառով, որ չգիտեք, թե ինչ ասել կամ անել։ Ձեր ներկայությունն ինքնին արդեն զորացնում է նրանց։ Բառեր չե՞ք գտնում ասելու։ Այդ դեպքում գրկախառնությունը և անկեղծորեն «ցավակցում եմ» ասելը ցույց կտա, որ մտածում եք նրանց մասին։ Վախենո՞ւմ եք, որ եթե լաց լինեք, ապա ավելի կխորացնեք նրանց վիշտը։ Աստվածաշնչում ասվում է. «Ուրախացողների հետ ուրախացե՛ք, լաց լինողների հետ լա՛ց եղեք» (Հռոմեացիներ 12:15)։ Ձեր արցունքները ցույց են տալիս, որ վշտակցում եք նրանց, և դա կարող է նրանց մխիթարել։
❖ Նախաձեռնություն վերցրեք։ Կարո՞ղ եք կերակուր պատրաստել ընտանիքի համար կամ լվանալ կուտակված ափսեները։ Կարո՞ղ եք զանազան հանձնարարություններ կատարել նրանց համար։ Մի՛ ասեք. «Ինձ տեղյակ պահեք, եթե ինչ–որ բանի կարիք ունենաք»։ Նույնիսկ եթե այս խոսքերն անկեղծությամբ են ասվում, միևնույն է, վշտահար ծնողները կարող են ենթադրել, թե դուք չափազանց զբաղված եք ու չեք կարող օգնել նրանց։ Փոխարենը՝ կարող եք հարցնել՝ «ինչո՞վ կարող եմ ձեզ օգնել հիմա», և հետո կատարեք նրանց խնդրանքը։ Բայց զգույշ եղեք, որ չմտնեք տան այն տեղերը, որոնք ձեզ չեն վերաբերում, և չխառնվեք նրանց անձնական գործերին։
❖ Մի՛ ասեք. «Հասկանում եմ զգացմունքներդ»։ Տարբեր մարդիկ տարբեր կերպով են տանում հարազատի կորուստը։ Նույնիսկ եթե դուք էլ եք երեխա կորցրել, դուք ճշգրտորեն չգիտեք, թե նրանք ինչ են զգում։
❖ Շատ ժամանակ է հարկավոր, որպեսզի նրանք վերսկսեն ինչ–որ չափով նորմալ զգալ իրենց։ Շարունակեք օգնել նրանց այնքան, որքան կարող եք։ Ճիշտ է, վշտահար ընտանիքին սկզբնական շրջանում մեծ ուշադրություն է ցույց տրվում, սակայն նրանք դրա կարիքը ունենում են նաև հետագայում։ Ուշադիր եղեք նրանց կարիքների հանդեպ մոտակա շաբաթների և ամիսների ընթացքում։a
[ծանոթագրություն]
a Ավելի շատ տեղեկություն ստանալու համար, թե ինչպես օգնել որդեկորույս ծնողներին, տե՛ս «Երբ մահանում է քո սիրելիներից մեկը» գրքույկի «Ինչպե՞ս կարող են օգնել ուրիշները» գլուխը (էջ 20–24)։ Հրատարակվել է Եհովայի վկաների կողմից։
[նկարներ 7–րդ էջի վրա]
Աստվածաշունչը ցույց է տալիս, որ Հիսուսը զորություն և ցանկություն ունի կյանքի վերադարձնելու մահացած երեխաներին