Յիսուս մահուան կը դատապարտուի

Հակառակ անոր որ Յիսուս վայրագօրէն կը մտրակուի, ծաղրանքի առարկայ կը դառնայ եւ Պիղատոս ինչե՜ր կ’ընէ որ զինք ազատ արձակէ, քահանայապետները եւ անոնց հետ եղողները իրենց միտքը չեն փոխեր։ Անոնք անպայման կ’ուզեն Յիսուսը մահուան դատապարտել։ Անոնք կը շարունակեն պոռչտալ. «Խա՛չը հանէ, խա՛չը հանէ ատիկա»։ Պիղատոս կը պատասխանէ. «Դո՛ւք առէք ատիկա ու խաչը հանեցէք, վասն զի ես ատոր վրայ յանցանք մը չեմ գտներ» (Յովհաննէս 19։6)։

Հրեաներուն քաղաքական ամբաստանութիւնը չի համոզեր Պիղատոսը որ Յիսուս մահուան արժանի է։ Հիմա անոնք ուրիշ մեթոտի կը դիմեն։ Այս անգամ անոնք կը փորձեն կրօնական գետնի վրայ զինք ամբաստանել, ըսելով որ Աստուծոյ հայհոյեց։ Անոնք կ’ըսեն. «Մենք օրէնք ունինք եւ մեր օրէնքին համեմատ պէտք է որ մեռնի, վասն զի ինքզինք Աստուծոյ Որդի ըրաւ» (Յովհաննէս 19։7)։ Այս ամբաստանութիւնը նոր բան է Պիղատոսին համար։

Ան պալատ կը մտնէ եւ կը փորձէ Յիսուսը ազատելու կերպ մը գտնել,– այս մարդը որ քաջաբար տոկաց չարչարանքին եւ որուն մասին իր կինը երազ տեսաւ (Մատթէոս 27։19)։ Հիմա ալ հրեաները նոր բանով կ’ամբաստանեն Յիսուսը, նշելով որ ան կ’ըսէ թէ «Աստուծոյ Որդի» է։ Պիղատոս գիտէ որ Յիսուս Գալիլիայէն է (Ղուկաս 23։5-7)։ Բայց եւ այնպէս, անոր կը հարցնէ. «Ուրկէ՞ ես դուն» (Յովհաննէս 19։9)։ Թերեւս Պիղատոս կ’ուզէ գիտնալ որ արդեօք Յիսուս ասկէ առաջ երկնքին մէջ ապրա՞ծ է կամ աստուածային ծագում ունի՞։

Յիսուս արդէն Պիղատոսին ըսած էր, որ ինք թագաւոր է եւ թէ իր Թագաւորութիւնը այս աշխարհէն չէ։ Ան այս նիւթին մասին չի փափաքիր աւելի խօսիլ եւ լուռ կը մնայ։ Իր լռութիւնը Պիղատոսը կը վիրաւորէ եւ ան բարկացած կ’ըսէ. «Ինծի հետ չե՞ս խօսիր. չե՞ս գիտեր թէ ես իշխանութիւն ունիմ քեզ խաչը հանելու ու իշխանութիւն ունիմ քեզ արձակելու» (Յովհաննէս 19։10)։

Յիսուս պարզապէս կ’ըսէ. «Դուն իմ վրաս իշխանութիւն մըն ալ չէիր ունենար, եթէ քեզի վերէն տրուած չըլլար։ Անոր համար՝ ան որ զիս քեզի մատնեց, անոր մեղքը աւելի մեծ է» (Յովհաննէս 19։11)։ Հաւանաբար Յիսուսի մտքին մէջ միայն մէկ անհատ չկայ։ Փոխարէնը, ան ըսել կ’ուզէ որ Կայիափան, անոր հետ եղողները եւ Յուդա Իսկարիովտացին աւելի ծանր պատասխանատուութիւն կը կրեն, քան՝ Պիղատոսը։

Յիսուսի խօսքերով եւ կեցուածքով տպաւորուած եւ աւելի վախնալով որ ան թերեւս աստուածային ծագում ունի, Պիղատոս նորէն կը փորձէ զինք ազատ արձակել։ Բայց հրեաները ուրիշ բան մը կ’ըսեն, որ Պիղատոսը կը վախցնէ։ Անոնք կը սպառնան. «Եթէ ատիկա արձակես, Կայսրին բարեկամը չես. ամէն ով որ ինքզինք թագաւոր կ’անուանէ, անիկա Կայսրին հակառակ կը խօսի» (Յովհաննէս 19։12)։

Պիղատոս Յիսուսը նորէն դուրս կը բերէ եւ դատական աթոռին վրայ նստելով՝ ժողովուրդին կ’ըսէ. «Ահա ձեր թագաւորը»։ Բայց հրեաները նորէն կ’ըսեն. «Վերցո՛ւր, վերցո՛ւր, խա՛չը հանէ ատիկա»։ Պիղատոս կ’ըսէ. «Ձեր թագաւորը խա՞չը հանեմ»։ Հրեաները հռոմէական իշխանութիւնը չեն սիրեր. բայց եւ այնպէս, քահանայապետները ամենայն համարձակութեամբ կը պատասխանեն. «Մենք Կայսրէն զատ թագաւոր չունինք» (Յովհաննէս 19։14, 15)։

Պիղատոս հրեաներէն վախնալով՝ տեղի կու տայ անոնց վճռակամ պահանջներուն եւ Յիսուսը կը յանձնէ, որպէսզի մահապատիժի ենթարկուի։ Զինուորները անոր վրայէն կը հանեն ծիրանի վերարկուն եւ ետ իր հանդերձները կը հագցնեն։ Ետքը Յիսուսին շալկել կու տան իր տանջանքի ցիցը, որուն վրայ քիչ ետք պիտի գամուի։

Հիմա ուրբաթ, նիսան 14–ի կէսօրուան դէմ է։ Եւ քանի՛ որ Յիսուս հինգշաբթի առտուընէ ի վեր չէ քնացած եւ դաժան կերպով չարչարուած է, ցիցը շալկած ատեն իր ուժը կը կորսնցնէ։ Զինուորները կը պարտադրեն Սիմոն անունով անցորդ մը, որ կիւրենացի է, որ իր տեղը շալկէ ցիցը մինչեւ մահապատիժը գործադրելու տեղը։ Անոնց կը հետեւի մեծ բազմութիւն մը, որոնցմէ ոմանք կ’ողբան ու կու լան եղածներուն համար։

Յիսուս լացող կիներուն կ’ըսէ. «Ո՛վ Երուսաղէմի աղջիկներ, իմ վրաս մի՛ լաք, հապա ձեր անձերուն վրայ ու ձեր զաւակներուն վրայ լացէք։ Վասն զի ահա օրեր պիտի գան, որոնց մէջ պիտի ըսեն. ‘Երանի՜ ամուլներուն եւ այն որովայններուն որոնք չծնան եւ ծիծերուն՝ որոնք կաթ չտուին’։ Այն ատեն պիտի սկսին ըսել լեռներուն. ‘Մեր վրայ ինկէք’ ու բլուրներուն՝ ‘Մեզ ծածկեցէք’։ Վասն զի եթէ դալար փայտին այսպէս կ’ընեն, հապա չորին ի՞նչ պիտի ընեն» (Ղուկաս 23։28-31)։

Յիսուս կ’ակնարկէ հրեայ ազգին։ Ատիկա կը նմանի երթալով չորցող փայտի, որ տակաւին քիչ մը խոնաւութիւն ունի, դալար է, քանի որ Յիսուս իրենց հետ է եւ կան կարգ մը հրեաներ, որոնք իրեն կը հաւատան։ Երբ Յիսուս մեռնի եւ աշակերտները նոր հոգեւոր ազգի մը մաս կազմեն, հրեայ ազգը հոգեւորապէս պիտի չորնայ, այսինքն՝ չոր փայտի պէս պիտի ըլլայ։ Իրապէս մեծ ողբ պիտի ըլլայ, երբ հռոմէական զօրքը Աստուծոյ դատաստանը գործադրէ այդ ազգին դէմ։