Կեանքի եւ խաղաղութեան համար, հոգեւո՛րապէս քալէ
«Մարմնաւորապէս չենք քալեր, հապա՝ հոգեւորապէս» (ՀՌՈՎ. 8։4)։
1, 2. ա) Ինքնաշարժ վարելու ատեն մտացիր ըլլալը ի՞նչ վտանգ պատճառած է։ բ) Հոգեւորապէս մտացիր ըլլալը ի՞նչ վտանգ կրնայ յառաջ բերել։
ՄԻԱՑԵԱԼ Նահանգներու փոխադրամիջոցի նախարարը ըսաւ որ ինքնաշարժ վարելու ատեն մտացիր ըլլալու խնդիրը տարիէ տարի կը վատթարանայ։ Բջիջային հեռախօսը այն գործիքներէն մէկն է, որ կրնայ շարժավարին ուշադրութիւնը շեղել այն միակ բանէն որ պէտք է ընէ,– վարել։ Փորձագիտանքի մը մասնակցող մարդոցմէ աւելի քան մէկ երրորդը ըսին, որ ինքնաշարժի արկած ունեցած են կամ ունենալու վրայ էին, քանի որ վարորդը քշելու ատեն բջիջային հեռախօս կը գործածէր։ Մարդիկ թերեւս խորհին թէ քշելու ատեն հեռախօսիկ գործածելով ժամանակ շահած կ’ըլլան, բայց ասոր արդիւնքը կրնայ աղէտալի ըլլալ։
2 Նոյն բանը կրնայ ըսուիլ մեր հոգեւոր բարօրութեան մասին։ Ճիշդ ինչպէս որ մտացիր վարորդը յաճախ կրնայ չնկատել ճամբուն վրայ եղած վտանգները, հոգեւորապէս մտացիր անհատն ալ կրնայ դիւրութեամբ վնաս կրել։ Եթէ մենք մեզի թոյլ տանք որ քրիստոնէական ընթացքէն եւ աստուածպետական գործունէութիւններէն շեղինք, մեր հաւատքը կրնայ նաւակոծութեան ենթարկուիլ (Ա. Տիմ. 1։18, 19)։ Պօղոս առաքեալ այս վտանգին մասին ազդարարութիւն տուաւ, երբ Հռոմի մէջ եղող իր հաւատակիցները զգուշացուց. «Մարմնաւոր խորհուրդը մահ է իսկ հոգեւոր խորհուրդը՝ կեանք ու խաղաղութիւն» (Հռով. 8։6)։ Պօղոս այս խօսքով ի՞նչ ըսել ուզեց։ Ինչպէ՞ս կրնանք «մարմնաւոր խորհուրդ»էն խուսափիլ եւ «հոգեւոր խորհուրդը» հետապնդել։
Անոնց «դատապարտութիւն չկայ»
3, 4. ա) Պօղոս ի՞նչ անձնական պայքարի մասին գրեց։ բ) Պօղոսի կացութեամբ ինչո՞ւ պէտք է հետաքրքրուինք։
3 Հռոմայեցիներուն ուղղած իր նամակին մէջ, Պօղոս իր դիմագրաւած պայքարին, այսինքն՝ իր մարմնին եւ մտքին միջեւ եղած պատերազմին մասին գրեց (կարդա՛ Հռովմայեցիս 7։21-23)։ Պօղոս ինքնարդարացում չէր ըներ կամ իր անձին վրայ չէր խղճար, կարծես թէ մեղքով ա՛յնքան ծանրաբեռնուած էր որ չէր կրնար ինքզինքին օգնել։ Վերջ ի վերջոյ, ան հասուն ու հոգիէն–օծուած քրիստոնեայ մըն էր, եւ ընտրուած էր «հեթանոսներուն առաքեալ» ըլլալու (Հռով. 1։1. 11։13)։ Ուստի Պօղոս ինչո՞ւ իր անձնական պայքարին մասին գրեց։
4 Պօղոս անկեղծաբար կ’ընդունէր, թէ անկարող էր մինակը կատարել Աստուծոյ կամքը՝ իր փափաքած տարողութեամբ։ Պատճառը ի՞նչ էր։ «Ամէնքը մեղք գործեցին եւ Աստուծոյ փառքէն պակսեցան», ըսաւ ան (Հռով. 3։23)։ Ադամէն սերած ըլլալով, Պօղոս ենթակայ էր անկատար մարմնին վրայ մեղքին ունեցած ազդեցութիւններուն։ Իր պարագան կրնանք հասկնալ, քանի որ բոլորս ալ անկատար ենք եւ ամէն օր ստիպուած ենք նոյնանման պայքարներ դիմագրաւել։ Ասկէ զատ, մտացիր ըլլալու բազմաթիւ ազդակներ կան, որոնք կրնան մեր ուշադրութիւնը շեղել եւ ‘կեանքի տանող նեղ ճամբայէն’ մեզ դուրս հանել (Մատ. 7։14)։ Սակայն Պօղոսի կացութիւնը անյոյս չէր. մեր կացութիւնն ալ անյոյս չէ։
5. Պօղոս ո՞ւր օգնութիւն եւ հանգստութիւն գտաւ։
5 Պօղոս գրեց. «Ո՞վ պիտի ազատէ զիս. . . Գոհութիւն Աստուծոյ մեր Տէրոջը Յիսուս Քրիստոսին ձեռքով» (Հռով. 7։24, 25)։ Ապա, ան իր խօսքը ուղղեց «Քրիստոս Յիսուսով եղողներուն»,– օծեալ քրիստոնեաներուն (կարդա՛ Հռովմայեցիս 8։1, 2)։ Իր սուրբ հոգիին միջոցով, Եհովան զանոնք կ’որդեգրէ որպէս որդիներ եւ անոնց կոչում կու տայ որ «Քրիստոսին ժառանգակիցներ» ըլլան (Հռով. 8։14-17)։ Աստուծոյ հոգին, Քրիստոսի փրկանքի զոհին վրայ եղած իրենց հաւատքին հետ մէկտեղ, զիրենք կարող կը դարձնէ որ Պօղոսի նկարագրած պայքարէն յաղթական դուրս ելլեն եւ այսպէս ‘դատապարտութիւն չունենան’։ Անոնք «մեղքի եւ մահուան օրէնքէն» կ’ազատին։
6. Ինչո՞ւ Աստուծոյ բոլոր ծառաները պէտք է նկատի առնեն Պօղոսի խօսքերը։
6 Պօղոս իր դիտողութիւնները օծեալ քրիստոնեաներուն ուղղեց. այսուհանդերձ, Աստուծոյ հոգիին եւ Քրիստոսի փրկանքի զոհին մասին իր ըսածները կրնան Եհովայի բոլո՛ր ծառաներուն օգտել, ի՛նչ յոյս ալ ունենան։ Թէեւ Պօղոս ներշնչման ներքեւ այդպիսի խրատ տուաւ օծեալ քրիստոնեաներուն, սակայն կենսական է որ Աստուծոյ բոլոր ծառաները հասկնան իր գրածները եւ ջանան օգտուիլ։
Աստուած ինչպէ՛ս «դատապարտեց մեղքը այն մարմնին մէջ»
7, 8. ա) Ի՞նչ առումով Օրէնքը «տկար էր մարմնով»։ բ) Իր հոգիին եւ փրկանքին միջոցով, Աստուած ի՞նչ իրագործած է։
7 Հռովմայեցիս 7–րդ գլուխին մէջ, Պօղոս հաստատեց մեղքին զօրութիւնը անկատար մարմնին վրայ։ Իսկ 8–րդ գլուխին մէջ, ան սուրբ հոգիին զօրութեան մասին խօսեցաւ։ Առաքեալը բացատրեց թէ Աստուծոյ հոգին ինչպէ՛ս կրնայ քրիստոնեաներուն օգնել մեղքի զօրութեան դէմ պայքարելու, որպէսզի կարենան Եհովայի կամքին հետ ներդաշնակ ապրիլ եւ անոր հաւանութիւնը ստանալ։ Պօղոս մատնանշեց թէ Աստուծոյ հոգիին եւ անոր Որդիին փրկանքի զոհին միջոցով, Աստուած իրագործած է բան մը, որ մովսիսական օրէնքը չէր կրնար իրագործել։
8 Օրէնքը, իր շատ մը պատուիրաններով, մեղաւորները դատապարտեց: Աւելին, Օրէնքին ներքեւ ծառայող իսրայէլացի քահանայապետները անկատար էին եւ մեղքին համար համապատասխան զոհ չէին կրնար մատուցանել: Ուստի Օրէնքը «տկար էր մարմնով»։ Սակայն, «իր Որդին ղրկելով մեղանչական մարմնի նմանութեամբ» եւ զինք որպէս փրկանք տալով, Աստուած «դատապարտեց մեղքը այն մարմնին մէջ», այսպէս յաղթահարելով այն բանը, որ «օրէնքին համար անկարելի էր»։ Որպէս արդիւնք, օծեալ քրիստոնեաները արդա՛ր կը սեպուին՝ Յիսուսի փրկանքի զոհին հաւատք ընծայելով։ Անոնց յորդոր կը տրուի որ ‘մարմնաւորապէս չքալեն, հապա՝ հոգեւորապէս’ (կարդա՛ Հռովմայեցիս 8։3, 4)։ Արդարեւ, անոնք մինչեւ իրենց երկրային ընթացքին աւարտը հաւատարմօրէն այսպէ՛ս պէտք է ընեն, որպէսզի «կենաց պսակը» ստանան (Յայտ. 2։10)։
9. Հռովմայեցիս 8։2–ի մէջ գործածուած «օրէնք» բառին իմաստը ի՞նչ է։
9 Պօղոս նաեւ «հոգիին օրէնք»ին ու «մեղքի եւ մահուան օրէնք»ին մասին խօսեցաւ (Հռով. 8։2)։ Այս օրէնքները ի՞նչ են։ Հոս նշուած «օրէնք» բառը չ’ակնարկեր որոշ կանոններու, ինչպէս՝ մովսիսական օրէնքին բովանդակած կանոնները։ Աշխատասիրութիւն մը կը թելադրէ. «Հոս, օրէնք թարգմանուած յունարէն բառը կը նշանակէ՝ գործելու ներքին սկզբունք,– ըլլա՛յ բարի թէ չար,– որ մարդուն վրայ կ’իշխէ օրէնքի մը պէս։ Այս բառը նաեւ անհատի մը կեանքի չափանիշը կը մատնանշէ»։
10. Ի՞նչ կերպով ենթակայ ենք մեղքի եւ մահուան օրէնքին։
10 Պօղոս առաքեալ գրեց. «Ինչպէս մարդէ մը մեղքը աշխարհ մտաւ եւ այն մեղքէն՝ մահը, այնպէս բոլոր մարդոց վրայ տարածուեցաւ մահը, քանզի ամէնքն ալ մեղանչեցին» (Հռով. 5։12)։ Ադամէն սերած ըլլալով, բոլորս ալ ենթակայ ենք մեղքի եւ մահուան օրէնքին։ Մեր մեղաւոր մարմինը շարունակաբար մեզ կը դրդէ որ Աստուծոյ հաճելի չեղող բաներ ընենք՝ միայն մահուան հեռանկարը ունենալով։ Գաղատացիներուն ուղղած իր նամակին մէջ, Պօղոս այսպիսի արարքներ ու վարքագիծեր կոչեց՝ «մարմնին գործերը», եւ յետոյ աւելցուց. «Այսպիսի բաներ գործողները Աստուծոյ արքայութիւնը պիտի չժառանգեն» (Գաղ. 5։19-21)։ Այսպիսի բաներ գործողները մարմնաւորապէս կը քալեն (Հռով. 8։4)։ Իրենց «գործելու ներքին սկզբունք»ը եւ «կեանքի չափանիշը» ամբողջութեամբ մարմնաւոր են։ Բայց մարմնաւորապէս քալողները միայն անո՞նք են, որոնք պոռնկութեան, կռապաշտութեան, ոգեհարցութեան կամ այլ լուրջ մեղքերու միջամուխ կ’ըլլան։ Ո՛չ, որովհետեւ մարմնին գործերը նաեւ կը պարփակեն բաներ, որոնք թերեւս ոմանք պարզապէս անձնաւորութեան թերութիւններ կը նկատեն, ինչպէս՝ նախանձներ, բարկութիւններ, հակառակութիւններ եւ չար նայուածքներ։ Ո՞վ կրնայ ըսել թէ լման կերպով ձերբազատուեր է մարմնաւորապէս քալելէն։
11, 12. Եհովան ի՞նչ կարգադրութիւն ըրած է մեզի օգնելու որ մեղքին եւ մահուան օրէնքէն ազատինք, եւ ի՞նչ պէտք է ընենք իր հաճութիւնը վայելելու համար։
11 Ո՜րքան ուրախ ենք որ Եհովան կարելի դարձուցած է, որ մեղքին եւ մահուան օրէնքէն ազատինք։ Յիսուս ըսաւ. «Աստուած այնպէս սիրեց աշխարհը, մինչեւ իր միածին Որդին տուաւ, որպէս զի ամէն ո՛վ որ անոր հաւատայ՝ չկորսուի, հապա յաւիտենական կեանք ունենայ»։ Աստուծոյ սէրը ընդունելով եւ Յիսուս Քրիստոսի փրկանքի զոհին հաւատք ընծայելով, կրնա՛նք մեր ժառանգած մեղքին առթած դատապարտութենէն ազատիլ (Յովհ. 3։16-18)։ Ուստի կրնանք մղուիլ բացագանչելու, ինչպէս որ Պօղոս ըրաւ. «Գոհութիւն Աստուծոյ մեր Տէրոջը Յիսուս Քրիստոսին ձեռքով»։
12 Մեր կացութիւնը լուրջ հիւանդութենէ մը բժշկուելուն պէս է։ Եթէ կը յուսանք լիովին ապաքինիլ, հարկ է որ բժիշկին ըսածները ընենք։ Ճիշդ է որ փրկանքին հաւատք ընծայելով կրնանք մեղքին եւ մահուան օրէնքէն ազատիլ, բայց տակաւին անկատար եւ մեղաւոր ենք։ Հոգեւոր լաւ առողջութիւն ձեռք բերելու եւ Աստուծոյ հաճութիւնն ու օրհնութիւնը վայելելու համար, ուրիշ բան մըն ալ պէտք է ընենք։ «Օրէնքին արդարութիւնը» կատարելուն առնչութեամբ, Պօղոս նաեւ հոգեւորապէս՝ կամ հոգիին համաձայն՝ քալելու նիւթը կը բանայ։
Ինչպէ՞ս կրնանք հոգեւորապէս քալել
13. Հոգեւորապէս քալելը ի՞նչ կը նշանակէ։
13 Քալելու ատեն, շարժելով աստիճանաբար կ’ընթանանք դէպի որոշեալ տեղ մը։ Հետեւաբար, հոգեւորապէս՝ կամ հոգիին համաձայն՝ քալելը կը պահանջէ հոգեւոր հաստատ յառաջդիմութիւն,– ոչ թէ հոգեւոր կատարելութիւն (Ա. Տիմ. 4։15)։ Օրէ օր եւ մեր ամբողջ կարողութեամբ, պէտք է ձգտինք հոգիին առաջնորդութեան համաձայն քալել կամ ապրիլ։ ‘Հոգիով ընթանալը’ Աստուծոյ հաւանութեան կ’առաջնորդէ (Գաղ. 5։16, ԱԾ)։
14. «Մարմնաւոր եղողներ»ուն հակումը ի՞նչ է։
14 Հռոմայեցիներուն ուղղած իր նամակին մէջ, Պօղոս ապա նշեց երկու տեսակ մարդիկ, որոնք հակասական մտավիճակներ ունին (կարդա՛ Հռովմայեցիս 8։5)։ Հոս նշուած մարմին բառը միայն ֆիզիքական մարմնին չ’ակնարկեր։ Աստուածաշունչին մէջ, «մարմին» բառը երբեմն կը գործածուի՝ ինկած մարմնին մեղաւոր եւ անկատար բնոյթը մատնանշելու համար։ Այս բնո՛յթն է որ Պօղոսի նախապէս նշած՝ մարմնին եւ մտքին միջեւ եղած պատերազմը կը պատճառէ։ Սակայն, ի տարբերութիւն Պօղոսին, «մարմնաւոր եղողները» ջանք մը իսկ չեն թափեր պայքար մղելու։ Փոխանակ նկատի առնելու թէ Աստուած իրենցմէ ի՛նչ կը պահանջէ եւ փոխանակ անոր կարգադրած օգնութիւնն ընդունելու, անոնք «մարմնին բաները կը մտածեն»։ Անոնք յաճախ կը կեդրոնանան իրենց մարմնաւոր հանգստութեան եւ ֆիզիքական ցանկութիւններուն գոհացում տալու վրայ։ Առ ի հակապատկեր, «հոգեւոր եղողները» կը մտածեն «հոգիին բաները»,– հոգեւոր կարգադրութիւններ եւ գործունէութիւններ։
15, 16. ա) Բանի մը մասին մտածելը ինչո՞ւ անհատին մտավիճակին կ’ազդէ։ բ) Ներկայիս, մարդոց մեծամասնութեան մտավիճակին մասին ի՞նչ կրնանք ըսել։
15 Կարդա՛ Հռովմայեցիս 8։6։ Որեւէ բան ընելու համար,– ըլլայ լա՛ւ թէ գէշ,– անհատ մը ատոր մասին պէտք է մտածէ։ Անոնք որոնք յարատեւաբար մարմնին բաները կը մտածեն, արագօրէն մտավիճակ մը կամ հակում մը կը զարգացնեն, որ ամբողջովին կեդրոնացած կ’ըլլայ մարմնին բաներուն վրայ։ Այսպիսի բաներ սովորաբար անոնց հետաքրքրութիւններուն ու զգացումներուն առանցքը կը կազմեն։
16 Ներկայիս, մարդոց մեծամասնութիւնը ի՞նչ բաներով հետաքրքրուած է։ Յովհաննէս առաքեալ գրեց. «Ամէն բան որ աշխարհի մէջ է՝ մարմնի ցանկութիւնը ու աչքերու ցանկութիւնը եւ այս կեանքին ամբարտաւանութիւնը՝ Հօրմէն չէ, հապա այս աշխարհէն է» (Ա. Յովհ. 2։16)։ Այս ցանկութիւնները կը պարփակեն կարգ մը բաներ, ինչպէս՝ անբարոյութիւն, երեւելիութիւն եւ ստացուածքներ դիզել։ Գիրքերը, պարբերաթերթերը, լրագիրները, ֆիլմերը, հեռատեսիլի յայտագիրները եւ համացանցը ողողուա՛ծ են այս տեսակ բաներով, գլխաւորաբար քանի որ մարդոց մեծամասնութիւնը ա՛յս բաները կը մտածէ եւ իրապէս կ’ուզէ։ Սակայն, «մարմնաւոր խորհուրդը մահ է»,– այժմ՝ հոգեւոր գետնի վրայ, իսկ մօտ ապագային՝ ֆիզիքապէս։ Ինչո՞ւ։ «Քանզի մարմնաւոր խորհուրդը Աստուծոյ դէմ թշնամութիւն է. վասն զի Աստուծոյ օրէնքին չի հնազանդիր, մանաւանդ չի կրնար ալ։ Վասն զի մարմնով եղողները չեն կրնար Աստուծոյ հաճոյ ըլլալ» (Հռով. 8։7, 8)։
17, 18. Ինչպէ՞ս կրնանք հոգեւոր խորհուրդը հետապնդել, եւ ասիկա ընելուն արդիւնքը ի՞նչ պիտի ըլլայ։
17 Միւս կողմէ, «հոգեւոր խորհուրդը՝ կեանք ու խաղաղութիւն» է,– ապագային՝ յաւիտենական կեանք, իսկ այժմ՝ ներքին անդորրութիւն ու Աստուծոյ հետ խաղաղութիւն։ Ինչպէ՞ս կրնանք «հոգեւոր խորհուրդը» հետապնդել։ Կանոնաւորաբար հոգիին բաները մտածելով եւ թոյլ տալով որ մեր մէջ հոգեւոր հակում եւ կեցուածք մը զարգանայ։ Երբ ասիկա կ’ընենք, ‘Աստուծոյ օրէնքին հնազանդող’ եւ անոր խորհուրդներուն հետ ներդաշնակ եղող մտավիճակ մը կ’ունենանք։ Երբ փորձութիւն դիմագրաւենք, ո՛ր ընթացքը բռնելու առնչութեամբ անվստահ պիտի չըլլանք։ Պիտի մղուինք շիտակ ընտրութիւնը ընելու,– ընտրութիւն մը որ հոգիին համաձայն է։
18 Ուստի կենսակա՛ն է որ հոգեւոր բաները մտածենք։ Ասիկա կ’ընենք՝ ‘մեր մտքերը գօտեպնդելով’, հոգեւոր սովորամոլութիւնը մեր կեանքին առանցքը դարձնելով,– կանոնաւորաբար աղօթել, Աստուածաշունչը կարդալ ու սերտել, ժողովներու ներկայ գտնուիլ եւ քրիստոնէական ծառայութեան մասնակցիլ (Ա. Պետ. 1։13)։ Փոխանակ մարմնին բաներուն թոյլ տալու որ մեզ մտացիր ընեն, թող որ հոգեւո՛ր բաները մտածենք։ Այսպիսով պիտի շարունակենք հոգեւորապէս քալել։ Ասիկա ընելը մեզի օրհնութիւններ պիտի բերէ, քանի որ հոգեւոր խորհուրդը կեանք ու խաղաղութիւն է (Գաղ. 6։7, 8)։
Կրնա՞ս բացատրել
• Ի՞նչ բան «օրէնքին համար անկարելի էր», եւ Աստուած ինչպէ՞ս յաղթահարեց զայն։
• «Մեղքի եւ մահուան օրէնք»ը ի՞նչ է, եւ ինչպէ՞ս կրնանք անկէ ազատիլ։
• Ի՞նչ պէտք է ընենք, որ «հոգեւոր խորհուրդը» մշակենք։
[Նկարներ՝ էջ 16, 17]
Մարմնաւորապէ՞ս կը քալես, թէ ոչ՝ հոգեւորապէս