Ka Anyị Ghara Iwezụga Onwe Anyị Mgbe Ọ Bụla Ịla n’Iyi!
“Anyị adịghị n’etiti ndị wezụgara onwe ha ịla n’iyi.”—NDỊ HIBRU 10:39.
1. Ọnọdụ ndị dị aṅaa mere ka egwu merie Pita onyeozi?
IBOBO aghaghị ịnwụwo ndị ozi ahụ n’ahụ mgbe Onyenwe ha ha hụrụ n’anya, bụ́ Jisọs, gwara ha na ha nile ga-agbasasị ma gbahapụ ya. Olee otú ihe dị otú ahụ pụrụ isi mee—n’awa a ọ kasị nọrọ ná mkpa? Pita siri ọnwụ, sị: “Ọ bụrụ na a ga-eme ọbụna mmadụ nile ka ha ma n’ọnyà, ma a gaghị eme mụ onwe m.” N’eziokwu, Pita bụ nwoke obi ike, nke nwere nkwuwa okwu. Ma mgbe a raara Jisọs nye ma jide ya, ndị ozi ahụ—gụnyere Pita—gbasasịrị. E mesịa, mgbe a na-agba Jisọs ajụjụ n’ebe obibi Onyeisi Nchụàjà bụ́ Kaịafas, Pita kwụgharịrị n’ahụ erughị ala n’ogige ahụ. Ka chi na-ejimi n’abalị ahụ oyi na-atụ, ma eleghị anya Pita bịara tụwa egwu na a pụrụ igbu Jisọs na onye ọ bụla nke ya na ya na-akpakọrịta. Mgbe ụfọdụ ndị guzo n’akụkụ matara Pita dị ka otu n’ime ezi ndị enyi Jisọs, ụjọ jidere ya. Ọ gọnahụrụ inwe ihe jikọrọ ya na Jisọs ugboro atọ. Pita gọpụrụ ọbụna ịma onye ọ bụ!—Mak 14:27-31, 66-72.
2. (a) N’ihi gịnị ka egwu Pita tụrụ n’abalị ahụ e jidere Jisọs na-ejighị mee ka ọ dị “n’etiti ndị wezụgara onwe ha”? (b) Gịnị kwesịrị ịbụ mkpebi anyị?
2 Nke ahụ bụ oge dị njọ ná ndụ Pita, oge nke obi abụọ na-adịghị ya na ọ kwara ụta banyere ya ná ndụ ya fọdụrụnụ. Ma omume Pita n’abalị ahụ ò mere ka ọ bụrụ onye ụjọ? O mere ka ọ bụrụ otu n’ime “ndị” Pọl onyeozi mesịrị kọwaa mgbe o dere, sị: “Ma anyị onwe anyị adịghị n’etiti ndị wezụgara onwe ha ịla n’iyi”? (Ndị Hibru 10:39) O yikarịrị ka ihe ka ọtụtụ n’ime anyị hà ga-ekweta na okwu Pọl emetụtaghị Pita. N’ihi gịnị? N’ihi na egwu Pita adịteghị anya, ọ bụ ndaghachi azụ dị mkpirikpi bụ́ nke obi ike na okwukwe pụtara ìhè kara akara. N’otu aka ahụ, ọtụtụ n’ime anyị nwere oge ndị anyị na-ejitụ ihere echeta ná ndụ anyị, bụ́ oge ndị egwu jidere anyị na mberede ma mee ka anyị ghara iji obi ike kwụrụ maka eziokwu dị ka anyị gaara achọ ime. (Tụlee Ndị Rom 7:21-23.) Anyị pụrụ ijide n’aka na ndaghachi azụ dị otú ahụ bụ́ ndị na-adịteghị anya adịghị eme ka anyị dịrị n’etiti ndị wezụgara onwe ha ịla n’iyi. Ma, ọ dị anyị mkpa ikpebisi ike ịghara ịdị n’etiti ndị ahụ. N’ihi gịnị? Oleekwa otú anyị pụrụ isi zere ịghọ mmadụ dị otú ahụ?
Ihe Iwezụga Onwe Onye Ịla n’Iyi Pụtara
3. Olee otú ndị amụma bụ́ Elaịja na Jona si kwe ka egwu merie ha?
3 Mgbe Pọl dere banyere “ndị wezụgara onwe ha,” o bughị ndị pụrụ inwe ndaghachi azụ n’inwe obi ike ruo nwa oge, n’uche. N’ezie Pọl maara banyere ahụmahụ Pita nakwa ọnọdụ ọzọ ndị yiri nke ahụ. Otu mgbe, Elaịja, bụ́ onye amụma nwere obi ike ma nwee nkwuwa okwu, tụrụ egwu ma rie mbọ mbọ iji zọrọ isi ya n’ihi egwu ọnwụ nke ajọ Eze Nwanyị Jezebel yiri ya. (1 Ndị Eze 19:1-4) Egwu nyụrụ onye amụma bụ́ Jona ịkpakwụ n’ụzọ ka sie ike. Jehova nyere ya ọrụ ime njem gaa Nineve, bụ́ obodo e ji ime ihe ike na ajọ omume mara. Ozugbo, Jona banyere ụgbọ mmiri na-aga Tashish—kilomita 3,500 n’ụzọ dị iche n’ebe a gwara ya! (Jona 1:1-3) Ma, ọ dịghị nke ọ bụla n’ime ndị amụma a kwesịrị ntụkwasị obi ma ọ bụ Pita onyeozi a pụrụ ịkọwa n’ụzọ ziri ezi dị ka ndị wezụgara onwe ha ịla n’iyi. N’ihi gịnị?
4, 5. (a) Olee otú ihe a na-ekwu banyere ya si enyere anyị aka ịmata ihe Pọl bu n’uche mgbe o kwuru banyere “mbibi” ná Ndị Hibru 10:39? (b) Gịnị ka Pọl bu n’uche mgbe ọ sịrị: “Anyị adịghị n’etiti ndị wezụgara onwe ha ịla n’iyi”?
4 Rịba nkebi ahịrịokwu Pọl ji mee ihe ama: “Ma anyị onwe anyị adịghị n’etiti ndị wezụgara onwe ha ịla n’iyi.” (Ọ bụ anyị dere okwu ụfọdụ n’ụdị dị iche.) Gịnị ka o bu n’uche kwuo banyere “ịla n’iyi”? Okwu Grik o ji mee ihe na-ezo aka mgbe ụfọdụ ná mbibi ebighị ebi. Nkọwa a kwekọrọ n’ihe a na-ekwu banyere ya. Pọl ka dọsịrị aka ná ntị, sị: “A sị na anyị weere ọchịchọ obi na-anọ ná mmehie mgbe anyị nataworo mmazu nke eziokwu, àjà a ga-achụ banyere mmehie dị iche iche afọdụghị ọzọ, kama nke fọdụrụ bụ oké olileanya dị egwu nke ikpe, ya na [ekworo na-ere ka ọkụ, NW] nke gaje iripịa ndị na-eguzogide Chineke.”—Ndị Hibru 10:26, 27.
5 Ya mere mgbe Pọl gwara ndị kwere ekwe ibe ya, sị, “Anyị adịghị n’etiti ndị wezụgara onwe ha ịla n’iyi,” o bu n’uche na ya na ndị Kraịst kwesịrị ntụkwasị obi na-agụ akwụkwọ ya kpebisiri ike ịghara ma ọlị iwezụga onwe ha n’ebe Jehova nọ ma kwụsị ijere ya ozi. Ime otú ahụ pụrụ nanị iduga ná mbibi ebighị ebi. Judas Iskariọt bụ otu onye wezụgara onwe ya gaa n’ịla n’iyi dị otú ahụ, dịkwa ka ndị iro ndị ọzọ nke eziokwu ahụ mere bụ́ ndị ma ụma rụọ ọrụ megide mmụọ Jehova. (Jọn 17:12; 2 Ndị Tesalọnaịka 2:3) Mmadụ ndị dị otú ahụ so n’etiti “ndị na-atụ ụjọ” bụ́ ndị ga-enweta mbibi ebighị ebi n’ime ọdọ ọkụ ihe atụ ahụ. (Mkpughe 21:8) Ee e, anyị achọghị ịdị n’etiti ndị ahụ ma ọlị!
6. Olee ụzọ Setan bụ́ Ekwensu na-achọ ka anyị gbasoo?
6 Setan bụ́ Ekwensu chọrọ ka anyị wezụga onwe anyị ịla n’iyi. N’ịbụ ọkà nke “nzupụta aghụghọ,” ọ maara na omume mbibi dị otú ahụ na-amalitekarị n’ụzọ ndị dị ntakịrị. (Ndị Efesọs 6:1, nkọwa ala ala peji nke NW) Ọ bụrụ na mkpagbu ihu na ihu arụzughị ihe ọ chọrọ, ọ na-anwa imebi okwukwe nke ezi ndị Kraịst site n’ụzọ ndị dị aghụghọ karị. Ọ chọrọ ịhụ ka e mechiri ọnụ Ndịàmà Jehova nwere obi ike, ma na-anụ ọkụ n’obi. Ka anyị lee ụzọ aghụghọ ndị o ji mee ihe megide ndị Hibru bụ́ ndị Kraịst bụ́ ndị Pọl degaara akwụkwọ.
Otú E Si Rụgide Ndị Kraịst Iwezụga Onwe Ha
7. (a) Gịnị bụ akụkọ ihe mere eme nke ọgbakọ ahụ dị na Jerusalem? (b) Ọnọdụ ime mmụọ ndị dị aṅaa ka ụfọdụ ndị na-agụ akwụkwọ Pọl nwere?
7 Ihe àmà na-egosi na Pọl dere akwụkwọ ozi o degaara ndị Hibru n’ihe dị ka 61 O.A. Akụkọ ihe mere eme nke ọgbakọ ahụ dị na Jerusalem jupụtara n’ọgba aghara. Mgbe ọnwụ Jisọs gasịrị, ọtụtụ mkpagbu kpụ ọkụ n’ọnụ tiwapụrụ, na-amanye ọtụtụ ndị Kraịst nọ n’obodo ahụ ịgbasasị. Otú ọ dị, a bịara nwee oge udo, na-ekwe ka ọnụ ọgụgụ ndị Kraịst mụbaa. (Ọrụ 8:4; 9:31) Ka afọ na-agafe, mkpagbu na ihe isi ike ndị ọzọ bịara ma laa. O yiri ka n’oge Pọl degaara ndị Hibru akwụkwọ ozi ahụ, ọgbakọ ahụ nọ ọzọ na-anụ ụtọ oge udo hitụrụ nne. Ma, e nwere nrụgide. Ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ iri afọ atọ agafewo kemgbe Jisọs buru amụma banyere mbibi Jerusalem. O yiri ka e nwere ụfọdụ ndị chere na ọgwụgwụ ahụ anọọla ọdụ n’ụzọ ezi uche na-adịghị na ya, nakwa na e nwere ike ọ gaghị abịa n’oge ndụ ha. Mkpagbu kpụ ọkụ n’ọnụ elebeghị ndị ọzọ ule, karịsịa ndị ka chegharịrị ọhụrụ, ha makwaara ihe dị nta banyere mkpa ọ dị ịtachi obi n’ule. (Ndị Hibru 12:4) N’ezie Setan nwara iji ọnọdụ ndị dị otú ahụ mee ihe. Olee “nzupụta aghụghọ” ndị o ji mee ihe?
8. Àgwà dị aṅaa ka ọtụtụ ndị Juu nwere n’ebe ọgbakọ ndị Kraịst ka dị ọhụrụ bụ́ nke na-enwechaghị ahụmahụ dị?
8 Ndị Juu nọ na Jerusalem na Judia lelịrị ọgbakọ ndị Kraịst ka dị ọhụrụ bụ́ nke na-enwechaghị ahụmahụ anya. N’ịdabere n’ihe dị n’akwụkwọ ozi Pọl, anyị na-enweta nkọwa ụfọdụ banyere emo ndị ndú okpukpe ndị Juu ahụ dị mpako na ụmụazụ ha kwara ndị Kraịst. Dị ka a pụrụ isi kwuo ya, ha pụrụ ịsịwo: ‘Anyị nwere ụlọ nsọ ukwu dị na Jerusalem, nke dịworo ọtụtụ narị afọ! Anyị nwere onyeisi nchụàjà a ma ama nke na-eje ozi n’ebe ahụ, tinyere ndị nchụàjà nọ n’okpuru ya. A na-achụ àjà kwa ụbọchị. Anyị nwere Iwu ahụ, bụ́ nke ndị mmụọ ozi nyere Mosis, nke e jikwa oké ihe ịrịba ama guzobe n’Ugwu Saịnaị. Ịrọ òtù a malitere ọhụrụ, ndị Kraịst a, bụ́ ndị dapụrụ site n’okpukpe ndị Juu, enweghị nke ọ bụla n’ime ihe ndị a!’ Ịkwa emo dị otú ahụ ọ̀ rụzuru nzube e ji kwaa ya? Ihe àmà na-egosi na mwakpo ndị ahụ nyere ụfọdụ ndị Hibru bụ́ ndị Kraịst nsogbu n’obi. Akwụkwọ ozi Pọl nyeere ha nnọọ aka mgbe ọ dị ha mkpa.
Ihe Mere Ha Na-agaghị Eji Wezụga Onwe Ha Ma Ọlị Ịla n’Iyi
9. (a) Olee isiokwu jupụtara n’akwụkwọ ozi ahụ e degaara ndị Hibru? (b) N’echiche dị aṅaa ka ndị Kraịst jere ozi n’ụlọ nsọ dị mma karịa nke ahụ dị na Jerusalem?
9 Ka anyị nyochaa ihe abụọ Pọl gwara ụmụnna ya ndị nwoke na ndị nwanyị nọ na Judia mere ha na-agaghị eji wezụga onwe ha ma ọlị ịla n’iyi. Nke mbụ—ọkịka nke usoro ofufe ndị Kraịst ka ndị ọzọ—jupụtara n’akwụkwọ ozi ahụ o degaara ndị Hibru. Site ná mmalite ruo ná ngwụsị nke akwụkwọ ozi ya, Pọl wulitere isiokwu a. Ụlọ nsọ ahụ dị na Jerusalem bụ onyinyo nkịtị nke ihe ka ukwuu gaje ịdị adị, ụlọ nsọ ime mmụọ nke Jehova, bụ́ ihe owuwu “[na-abụghị] nke e ji aka mee.” (Ndị Hibru 9:11) Ndị Kraịst ahụ nwere ihe ùgwù nke ije ozi ná ndokwa ime mmụọ ahụ e mere maka ofufe dị ọcha. Ha na-eje ozi n’okpuru ọgbụgba ndụ ka mma, ọgbụgba ndụ ọhụrụ ahụ e kwere ná nkwa eri oge, bụ́ nke nwere Onye Ogbugbo ka Mosis ukwuu, bụ́ Jisọs Kraịst.—Jeremaịa 31:31-34.
10, 11. (a) N’ihi gịnị ka usoro ọmụmụ Jisọs na-ejighị mee ka ọ ghara iru eru ije ozi dị ka Onyeisi Nchụàjà n’ụlọ nsọ ime mmụọ ahụ? (b) N’ụzọ ndị dị aṅaa ka Jisọs si bụrụ Onyeisi Nchụàjà nke ka nke ahụ na-eje ozi n’ụlọ nsọ ahụ dị na Jerusalem elu?
10 Ndị Kraịst ahụ nwekwara Onyeisi Nchụàjà ka nnọọ mma, bụ́ Jisọs Kraịst. Ee e, o siteghị n’usoro ọmụmụ Erọn. Kama nke ahụ, ọ bụ Onyeisi Nchụàjà “dị ka usoro Melkizedek si dị.” (Abụ Ọma 110:4) Melkizedek bụ́ onye a na-edekọghị usoro ọmụmụ ya edekọ, bụ eze Selem oge ochie nakwa onyeisi nchụàjà ya. O si otú a see onyinyo kwekọrọ ekwekọ e buru n’amụma banyere Jisọs, onye ịbụ onye nchụàjà ya na-adabereghị n’usoro ọmụmụ ọ bụla nke ụmụ mmadụ na-ezughị okè, kama n’ihe ka nnọọ ukwuu—ịṅụ iyi nke Jehova Chineke n’onwe ya. Dị ka Melkizedek, Jisọs na-eje ozi ọ bụghị nanị dị ka Onyeisi Nchụàjà kamakwa dị ka Eze, nke na-agaghị anwụ anwụ ma ọlị.—Ndị Hibru 7:11-21.
11 Ọzọkwa, n’adịghị ka onyeisi nchụàjà nọ n’ụlọ nsọ dị na Jerusalem, ọ dịghị Jisọs mkpa ịchụ àjà kwa afọ. Àjà ya bụ ndụ ya zuru okè, nke ọ chụrụ n’àjà otu ugbo. (Ndị Hibru 7:27) Àjà nile ahụ a chụrụ n’ụlọ nsọ bụ nanị onyinyo, ihe ndị na-egosi ihe Jisọs chụrụ n’àjà. Àjà ya zuru okè mere ka e nwee ezi mgbaghara mmehie maka ndị nile gosipụtara okwukwe. Ihe na-enyekwa obi ụtọ bụ okwu Pọl nke na-egosi na Onyeisi Nchụàjà a bụ otu Jisọs ahụ na-adịghị agbanwe agbanwe bụ́ onye ndị Kraịst nọ na Jerusalem mawooro. Ọ dị obi umeala, obiọma, bụrụkwa onye pụrụ “iji obi so anyị hụkọọ ahụhụ n’adịghị ike anyị.” (Ndị Hibru 4:15; 13:8) Ndị Kraịst ahụ e tere mmanụ nwere atụmanya nke ije ozi dị ka ndị nchụàjà nọ n’okpuru Kraịst! Olee otú ha pụrụ isi chetụdị n’echiche iwezụga onwe ha gaa ‘n’ihe na-adịghị ike na-enweghịkwa ihe ọ bụla’ nke okpukpe ndị Juu rụrụ arụ?—Ndị Galetia 4:9.
12, 13. (a) Olee ihe nke abụọ Pọl sịrị mere anyị na-agaghị eji wezụga onwe anyị ma ọlị? (b) N’ihi gịnị ka ntachi obi ndị Hibru bụ́ ndị Kraịst tachirila ga-eji gbaa ha ume ịghara iwezụga onwe ha ịla iyi?
12 Dị ka a ga-asị na nke ahụ ezughị, Pọl gwara ndị Hibru ihe nke abụọ mere ha na-agaghị eji wezụga onwe ha ịla n’iyi—ntachi obi ndị ha tachirila. O dere, sị: “Na-echetanụ ụbọchị mbụ ahụ, nke ọ bụ n’ime ha, mgbe e nyesịrị unu ìhè, ka unu tachiri obi n’oké ịgba mgba nke ahụhụ dị iche iche.” Pọl chetaara ha na ‘e mewo ka ha bụrụ ihe nkiri’ nye nkọcha na mkpagbu. A tụwo ụfọdụ mkpọrọ; ndị ọzọ enwewo ọmịiko n’ebe ndị nọ n’ụlọ mkpọrọ nọ ma kwadoo ha. Ee, ha egosiwo okwukwe na nnọgidesi ike kwesịrị nṅomi. (Ndị Hibru 10:32-34) Ma, n’ihi gịnị ka Pọl ji gwa ha ka ha ‘na-echeta’ ahụmahụ ndị dị otú ahụ dị ilu? Nke ahụ ọ́ gaghị abụ ihe nkụda mmụọ?
13 N’ụzọ megidere nke ahụ, ‘icheta ụbọchị mbụ ahụ’ ga-echetara ndị Hibru ahụ otú Jehova siworo kwagide ha n’oge ule. Site n’enyemaka ya, ha eguzogideworị ọtụtụ n’ime mwakpo Setan. Pọl dere, sị: “Chineke abụghị onye ajọ omume ichezọ ọrụ unu na ịhụnanya ahụ unu gosiri n’ebe aha Ya dị.” (Ndị Hibru 6:10) Ee, Jehova chetara ọrụ nile ha rụrụ n’ikwesị ntụkwasị obi, na-edebe ha n’ikike ncheta ya na-enweghị nsọtụ. A na-echetara anyị agbamume Jisọs ịkpado akụ̀ n’eluigwe. Ọ dịghị onye ohi ga-ezu akụ̀ ndị a; ọ dịghị nla ma ọ bụ nchara pụrụ irichapụ ha. (Matiu 6:19-21) N’ezie, a pụrụ imebi akụ̀ ndị a nanị ma ọ bụrụ na onye Kraịst ewezụga onwe ya ịla n’iyi. Nke ahụ ga-etisasị akụ̀ ọ bụla ọ kpadoworo n’eluigwe. Lee ihe dị ike Pọl gwara ndị Hibru bụ́ ndị Kraịst mere ha na-agaghị eji gbasoo ụzọ dị otú ahụ ma ọlị! N’ihi gịnị ka ha ga-eji mee ka afọ nile ha jeworo ozi dị nsọ laa n’iyi? Ọ ga-abụ ihe ziri ezi na ihe ka nnọọ mma ịnọgide na-atachi obi.
Ihe Mere Anyị Na-ekwesịghị Iji Wezụga Onwe Anyị Ịla n’Iyi
14. Olee ihe ịma aka ndị anyị na-eche ihu bụ́ ndị yiri ndị ahụ ndị Kraịst narị afọ mbụ chere ihu?
14 Ezi ndị Kraịst taa nwekwara ihe ndị siri ike mere ha na-agaghị eji wezụga onwe ha. Nke mbụ, ka anyị cheta ụdị ngọzi anyị nwere n’ụdị ofufe dị ọcha nke Jehova nyeworo anyị. Dị ka ndị Kraịst narị afọ mbụ, anyị na-ebi n’oge ndị na-ekpe okpukpe ndị a ka mara amara na-ama anyị njakịrị, na-emekwa anyị akaje, na-eji nganga na-ezo aka ná nnukwu ụlọ okpukpe ha dị iche iche na ịdị ochie nke ọdịnala ha. Otú ọ dị, Jehova na-emesi anyị obi ike na ọ na-anabata ụdị ofufe anyị. N’ezie, taa anyị na-enweta ngọzi nke ndị Kraịst oge mbụ na-enwetaghị. Ị pụrụ ịjụ sị, ‘Olee otú nke ahụ pụrụ isi mee?’ E kwuwerị, ha dịrị ndụ mgbe ụlọ nsọ ime mmụọ ahụ malitere ọrụ. Kraịst ghọrọ Onyeisi Nchụàjà ya mgbe e mesịrị ya baptism na 29 O.A. Ụfọdụ n’ime ha hụrụ Ọkpara Chineke ahụ na-arụ ọrụ ebube. Ọbụna mgbe ọnwụ ya gasịrị, e nwekwuru ọrụ ebube. Otú ọ dị, dị ka e buru n’amụma, onyinye ndị dị otú ahụ mesịrị kwụsị.—1 Ndị Kọrint 13:8.
15. Ezi ndị Kraịst taa na-ebi n’oge mmezu nke amụma dị aṅaa, gịnịkwa ka nke ahụ pụtara nye anyị?
15 Otú ọ dị, anyị na-ebi n’oge mmezu dị ịrịba ama nke amụma ahụ sara mbara banyere ụlọ nsọ nke dị n’Ezikiel isi nke 40-48.a N’ihi ya, anyị ahụwo mweghachi nke ndokwa Chineke maka ofufe dị ọcha. E kpochapụwo ụdị nile nke mmetọ na ikpere arụsị okpukpe n’ụlọ nsọ ime mmụọ ahụ. (Ezikiel 43:9; Malakaị 3:1-5) Chee banyere abamuru mkpocha a wetawooro anyị.
16. Ihe omume dị aṅaa na-akụda mmụọ ka ndị Kraịst narị afọ mbụ chere ihu?
16 Na narị afọ mbụ, ọdịnihu yiri ihe olileanya na-adịghị na ya nye ọgbakọ ndị Kraịst ahụ a haziri ahazi. Jisọs ebuwo n’amụma na ọ ga-adị ka a ga-asị na a kụnyekọtara ata n’ubi ọka a kụrụ ọhụrụ, na-eme ka ọ fọdụ nke nta ka a ghara ịmata ọdịiche dị n’etiti ọka na ata. (Matiu 13:24-30) Otú ahụ kwa ka ọ dịrịị. Ka ọ na-erule ná ngwụsị nke narị afọ mbụ, mgbe Jọn onyeozi meworo agadi na-arụ ọrụ dị ka onye ikpeazụ na-egbochi ịkpa àgwà na-ezighị ezi, ndapụ n’ezi ofufe ejupụtaworị ebe nile. (2 Ndị Tesalọnaịka 2:6; 1 Jọn 2:18) N’oge na-adịghị anya ndị ozi nwụsịrị, òtù ndị ụkọchukwu dị iche bilitere, na-emegbu ìgwè atụrụ ahụ ma na-eyi uwe ndị pụrụ iche. Ndapụ n’ezi ofufe gbasara ebe nile dị ka gangrene. Lee ihe na-akụda mmụọ ọ bụ nye ndị Kraịst kwesịrị ntụkwasị obi! Ha hụrụ ka ụdị ofufe rụrụ arụ rikpuru ndokwa ahụ e guzobere ọhụrụ maka ofufe dị ọcha. Nke a mere mgbe ọ na-erubeghị otu narị afọ Kraịst guzobesịrị ọgbakọ ahụ.
17. N’echiche dị aṅaa ka ọgbakọ ndị Kraịst nke oge a dịteworo aka karịa ogbo ya nke narị afọ mbụ?
17 Ugbu a, tụlee ihe dị iche. Taa, ofufe dị ọcha adịteela aka karịa ka ọ dị n’oge ahụ tupu ndị ozi anwụsịa. Site n’oge e wepụtara mbipụta nke mbụ nke magazin a laa azụ na 1879, Jehova ejiwo ofufe a na-emewanye ka ọ dị ọcha gọzie anyị. Jehova na Kraịst Jisọs banyere n’ụlọ nsọ ime mmụọ ahụ na 1918 ná nzube nke ikpocha ya. (Malakaị 3:1-5) Kemgbe 1919, a nụchawo n’ụzọ na-agawanye n’ihu ndokwa ndị e mere maka ife Jehova Chineke ofufe. Nghọta anyị nke amụma na ụkpụrụ Bible edowo anya karị. (Ilu 4:18) Ònye ka otuto na-agara? Ọ naghị agara ụmụ mmadụ nkịtị na-ezughị okè. Ọ bụ nanị Jehova, tinyere Ọkpara ya dị ka Isi nke ọgbakọ, pụrụ ichebe ndị Ya pụọ n’ịkpa àgwà na-ezighị ezi n’oge a rụrụ arụ. Mgbe ahụ, ka anyị ghara ịhapụ ma ọlị ikele Jehova maka ikwe ka anyị na-ekere òkè n’ofufe dị ọcha taa. Ka anyị kpebisiekwa ike ịghara iwezụga onwe anyị ịla n’iyi ma ọlị!
18. Olee ihe mere anyị na-agaghị eji wezụga onwe anyị ịla n’iyi?
18 Dị ka ndị Hibru ahụ bụ́ ndị Kraịst, anyị nwere ihe nke abụọ mere anyị ga-eji ajụ omume ịtụ ụjọ na nke iwezụga onwe onye—ntachi obi anyị tachirila. Ma ànyị malitere ijere Jehova ozi n’afọ ndị na-adịbeghị anya ma ọ bụ na anyị anọwo na-eme otú ahụ ruo ọtụtụ iri afọ, anyị ekerewo òkè n’ọrụ ndị Kraist. A kpagbuwo ọtụtụ n’ime anyị, ma ọ̀ bụ site n’ịtụ mkpọrọ, mmachibido iwu, mmeso obi ọjọọ, ma ọ bụ site ná mfu nke ihe onwunwe. Ihe ka ọtụtụ echewo mmegide ezinụlọ, nlelị, ịkwa emo, na enweghị mmasị, ihu. Anyị nile atachiwo obi, nọgide na-ejere Jehova ozi n’ikwesị ntụkwasị obi n’agbanyeghị ihe ịma aka na ule dị iche iche nke ndụ. Site n’ime otú ahụ, anyị amụbawo ịnọgidesi ike anyị bụ́ ihe Jehova na-agaghị echefu echefu, nke bụ́ akụ̀ dị oké ọnụ ahịa n’eluigwe. N’ezie, nke a abụghị oge iwezụga onwe anyị gaa n’usoro ihe ochie rụrụ arụ nke anyị hapụworo! N’ihi gịnị ka anyị ga-eji mee ka nrụsi ọrụ ike anyị nile bụrụ ihe na-abaghị n’ihe? Nke a dị otú a taa karịsịa, bụ́ mgbe ọ fọdụrụ nanị “nwa oge nta” tupu ọgwụgwụ eruo.—Ndị Hibru 10:37.
19. Gịnị ka a ga-atụle n’isiokwu anyị na-esonụ?
19 Ee, ka anyị kpebisie ike na “anyị adịghị n’etiti ndị wezụgara onwe ha ịla n’iyi”! Kama nke ahụ, ka anyị dị “n’etiti ndị kwere ekwe.” (Ndị Hibru 10:39) Olee otú anyị pụrụ isi jide n’aka na anyị na-ekwekọ ná nkọwa ahụ, oleekwa otú anyị pụrụ isi nyere ndị Kraịst ibe anyị aka ime otu ihe ahụ? Isiokwu anyị na-esonụ ga-atụle nke a.
[Ihe e dere n’ala ala peeji]
Ị̀ Na-echeta?
◻ Gịnị ka mmadụ iwezụga onwe ya ịla n’iyi pụtara?
◻ Nrụgide ndị dị aṅaa ka ndị Hibru bụ́ ndị Kraịst bụ́ ndị Pọl degaara akwụkwọ nọ na-enwe?
◻ Olee ihe ndị Pọl sịrị mere ndị Hibru na-agaghị eji wezụga onwe ha ịla n’iyi?
◻ Olee ihe ndị mere anyị ga-eji kpebisie ike ịghara iwezụga onwe anyị ịla n’iyi ma ọlị?
[Foto ndị dị na peeji nke 15]
Ndaba Pita dabara n’egwu emeghị ka ọ dị “n’etiti ndị wezụgara onwe ha ịla n’iyi”