Jesus Bei Kiriogbo Bọọ Timi Kunumọ 40 Ereinbo Duo Tolumọ Akị Yebo

1-2. Jesus tuuduo-otubo Emmaus amútimi ifiemị teeki paa ma o?

NISAN 16, 33 C.E ereinma paaye duonị, Jesus tuuduo-otubo bolouịmbẹlẹgha bá mala kpọ famịnị. Maa tuuduo-otu Jerusalem á barasinwẹrị Emmaus tịịnmịnị ama wẹnịmomị, Jerusalem duo mú bịsẹ yọmị 11 kilometers (7 mi) laaemi. Jesus baa yọmị bei maa kịmịbọ mịẹ suusụọmị. Ámịnị, Messiah-bị ebi yeama mịẹ Jew-otubo pịrịmụ bara kị tọn wẹrịmị, anịa ụ baa yọmị ánị tọnwẹrị yebo afen fadẹ bara kị paadẹ. Alaghatimi kẹnị tamamaye paamị.

² Ánị nimigha ụbọ ụwọụbịrịmị bo á mọ mọ́ sụọ wẹnịmị. Bei tuuduo-otubo Jesus paamọ sei yebo gbaa bei kịmị pịrịmị. Kịmịbị yeama gbaa á pịrịmị, ámịnị bei yebo baragha fa. Ómịnị “bọlọụ Moses, bá bụrụ-otubosẹ,” gbaawẹrị yebo duo zụọbụọmo-oweimi ụyafị bá fịịmụ tuu kpọ gbaa á pịrịmị. Tara kịmịbọ mú Emmaus laadẹ ifiemị, bei kịmịbị wó angọ mịẹgaan á pịrịmị—ómịnị fịyọduo-waịseribodẹ, ómịnị kị Jesus mị! Jesus fịyọduo-waiseridẹ bara ámọ nimi yọmị ámịẹ pọwẹị kụrọmọmị!—Luke 24:​13-35.

3-4. Teeki Jesus tuuduọ-otubo paamo ma o, bá omịnị mị egberitịbị duo te yeama kị tolumọ dọụmịnị a o? (Acts 1:3)

³ Jesus kiriogboma timi kunumọ 40 ereinbo, biin ifieama ómịnị angọ paamọ wó tuuduo-otubo pịrị ẹrịmị. (Acts 1:3 goo.) Bịsẹ ifiemị, Jesus wó malafaghatimi tuuduo-otubo kụrọmọmị. Anịduonị, ámịnị bo pọwẹị, boloukụrọ bá eti nana bara kọn Daabụọ ebiegberi gbaa bá kịmịotu tolumọmị.a

⁴ Omịnị kpọ Jesus bịsẹ ifie bọọ mịẹ yebo tolumọ nimidaba arere nanamịnị. Mị egberitịbịmị, Jesus bịsẹ kọọemi ifiemị kọn (1) wó tuuduo-otubo kụrọmọ bara mọ, (2) baratụa á pịrịwẹrị Ọkponanaowei egberimi asụọtuu nimi bara mọ, bá (3) ánị nana wẹrịemi opu fịrị wẹnị beinmọmụ tolumọyeama akị á pịrị bara kpọ wo mọ tolumọmịnị. Mị tara ụwọụbọ, omịnị Jesus dimịẹmụ bara dọụ ẹrịmịnị.

ZỊNỊOTU KỤRỌMỌ

5. Tetuu kị duonị Jesus tuuduo-otubo kụrọmọye dọụ ma o?

⁵ Jesus tuuduo-otubo kụrọmọye dọụ wẹrịemi. Tetuu a? Zụa-otu ánị nanawẹrị warịama, bịnaotuama, yọụtimi fọụama kpọ a barasinwẹrị beinmọ beinmọ bara Jesus a tuuduomịnị. (Matt. 19:27) Zụa-otu ba Jesus tuuduomịnị duonị á pịrị ụyamọmịnị. (John 9:22) Jesus kị Messiah bara ámịnị mọ pei wẹrịemi kị duonị ámịnị angọ paamọwẹrị Jesus a tuuduomị. (Matt. 16:16) Anịa Jesus ámọ baa ifiemị, ánị nanawẹrị ukiemọyebosẹ fasindẹ bara kị paadẹ anịduonị ámịnị bolouịmbẹlẹgha.

6. Jesus fịyọ duo waịsẹrịbị teeki mịẹ ma o?

⁶ Jesus wó tuuduo-otubo pọwẹịgha bara ẹrị ifiemị, ámịnị tẹmẹ-anga bọọ suuemi bara irorogha, anịa wó fịịmị wó tuuduo-otubo gbele kụrọmọ bara Jesus mọ nimi wẹrịemi. Anịkị duonị ómịnị fịyọduo waị seribo erein duobosẹ, kụrọmọye akị wó ikieotubo pịrịmị. Gbaamaba, Mary Magdalene dụwẹị-ogugu ma youtimi ifiebị, Jesus wó angọ paamọ á pịrị ẹrịmị. (John 20:​11, 16) Jesus mọkpọ angọ paamọ bọlọụ-anga bọọ wo gbaawẹrị maá tuuduo-otubo kpọ pịrị ẹrịmị. Jesus fịrịmọpaaowei Peter kpọ pịrị ẹrịmị. (Luke 24:34) Omịnị te ka kị Jesus mịẹdịaye duo tolumọ aki ma? Wo wẹrị Jesus Mary Magdalene paamọ ifie bọọ paaye dii.

7. John 20:​11-16 gbaa baramị, Nisan 16 pekeimị Mary teeki mịẹtimi Jesus pịrị ẹrị ma, bá bịsẹ yemị ụ dẹnịmọwẹrị teeki mịẹ ma o? (Foto kpọ dii.)

⁷ John 20:​11-16 goo. Nisan 16 pekeimị, biin angọ-iyerimọ ere-ama Jesus dibi wẹrịemi yọma amúmị. (Luke 24:​1, 10) Wo wẹrị erebo kẹnị ubọ ditụa, anị Mary Magdalene. Mary mú dụwẹị-ogugu laa ifiemị, ámịnị Jesus ẹrịgha. Ámịnị baịn mú gbaa Peter mọ John mọ pịrịmị. Peter mọ John mọ baịn yọ dịyọ amú ifiemị, Mary Magdalene kpọ á mọ mọ́ múmị. Jesus angọmị ámọ ẹrịgha duonị, Peter mọ John mọ waị warị amúmị. Anịa Mary múgha. Ámịnị yọ ka timi youmị. Ámịnị Jesus timi á dimịnị bara nimigha. Bei peibolou nana erema ómịnị kị duonị youmịnị bara Jesus mọ nimi yọmị ụ dịnẹmọwẹrị á kụrọmọ dọụmị. Anịduonị ọ́mịnị angọpaamọ Mary pịrị ẹrịwẹrị á kụrọmọmị. Jesus kẹnịye mịẹwẹrị á kụrọmọmị. Ómịnị á mo mó ẹrẹwẹrị yelaa fịrị kọn á pịrịmị—ómịnị waị fịyọduo seridẹ ebiegberi gbaa wo bịnaotubo pịrịmụ fịrị kọn á pịrịmị.—John 20:​17, 18.

8. Omịnị tebara ka kị Jesus dimịẹ a paaemi a o?

⁸ Omịnị Tebara Ka Kị Jesus Dimịẹ A Paaemi a o? Omịnị ifiebosẹ wo bịnaotubo kụrọmọwẹrị Jehovah karịmịnị yọmị, omịnị Jesus kị dimịẹmịnị, Jesus mịẹ baramị, wo kpọ baratụa bụụdọọnye bolou emi bịnaotubo pịrị, bá á kụrọmọ. Wo wẹrị bịnaraụ Jocelyn paamọye dii, ánị bịnaraụ accident asụọwẹrị fịịmị. Á gbaamị “Ịmịnị biin agọnọwei-ama akị ineni kẹrịmị.” Anịa, kẹnị bịnaowei mọ ụ taa mọ Jocelyn tịịn ánị warịma amúwẹrị, beritịẹmọ ánị gbaamịnị egberibo pei, bá ámịnị Ọkpọnanaowei tọrụyọma yelaaemi bara gbaa á pịrịwẹrị á kụrọmọmị. Jocelyn mọkpọ gbaamị: “Ịmịnị opu ikime paamịnị abadi bolou a timi Jehovah pịrị aru akị ị saịwẹrị ine ụndụ zụọbụọmọdẹ bara k’emi. Ámịnị baratụa ị pịrịwẹrị Jehovah karị bọlọụ amúmụ dịsẹ nanamị.” Omịnị kpọ baratụa zịnịotụ pịrị a paaemi, ámịnị ánị bụụdọọnyebo gbaamịnị ifiemị omịnị ebibara á pei, bá tarị nana bara kọn á mọ mọ́ ẹrẹdaba laa baratụa á pịrịwẹrị Jehovah karị bọlọụ amúmịnị.—Rom. 12:15.

BARATỤA Á PỊRỊWẸRỊ ỌKPỌNANAOWEI EGBERI BỌỌ SỤỌTUU NIMI

9. Te bụụdọọnye kị Jesus tuuduo-otubo laa ma, bá ómịnị tebara ka kị baratụa á pịrị ma o?

⁹ Jesus tuuduo-otubo Ọkpọnanaowei egberi kẹrịakị bá tụa inyenrinmị. (John 17:6) Anịa, Jesus akị furu-kịmị bara baa yọmị á mịẹ kẹnị-bara kị paamị, ámịnị tamanainyọ nanamị. Ámịnị ebi adụdụ nanagha kị duonị tamanaịnyọ nanamịnị bara Jesus mọ iroro, anịa ámịnị ye asụọtuu nimigha bara kị Jesus mọ dọụ ẹrịmị. (Luke 9:​44, 45; John 20:9) Anịduonị Jesus baratụa á pịrịwẹrị Ọkpọnanaowei egberima sụọtuu nimimị. Jesus, Emmaus ụwọụmị kọn bịsẹ bara mịẹ baramị wo wẹrị mọ dii.

10. Jesus tebara ka kị baratụa wo tuuduo-otubo pịrịwẹrị, ómịnị kị kọkọ Messiah bara á mọ nimi ma o? (Luke 24:​18-27)

¹⁰ Luke 24:​18-27 goo. Jesus saramọ bara wó angọ gbaa akị wo mọ mọ wẹnịtimi kịmịbo pịrịgha. Anịa, ómịnị biibịbịama ka kị á biimị. Tetuu a o? Ómịnị á bụọmọwẹrị ánị adụdụbo iroromịnị yebo gbaa dọụmịnị kị duonị bịsẹ bara mịẹmị. Ámịnị kọkọ ánị tọnwẹrị baramị gbaa ụ pịrịmị. Ánị tonwẹrị barasẹ, Jesus Israel Pẹrẹowei a paawẹrị Roman daabụọ duo á zụọbụọmọmịnị. Ámịnị bịsẹ bara kị gbaa ụ pịrịmị. Ámịnị ánị irorotimi yebo gbaadẹbị, ámịnị paayemị asụọtuu nimimọ yọ duonị Jesus Bible duo á tolumọmị.b Bịsẹ buburumị, Jesus tuugbaa kọọ tuuduo-otubo kpọ pịrịmị. (Luke 24:​33-48) Omịnị te ka kị bei paaye duo tolumọ akị ma o?

11-12. (a) Jesus Bible duo gesii tolumọ baramị, te ka kị wo tolumọ ma o? (Fotobo kpọ dii.) (b) Bible akị Nortey tolumọ bịnaoweimị tebara ka kị baratụa ụ pịrị ma o?

¹¹ Omịnị Tebara Ka Kị Jesus Dimịẹ A Paaemi A O? Bọlọụ yemị, Bible akị kịmịotu tolumọmịnịsẹ, baratụa á pịrịwẹrị ánị adụdụbo emi egberibo gbaamụ biibịbịama kị bii. (Prov. 20:5) Ị́mịnị ánị iroromịnị yebo asụọtuu nimidaba, baratụa á pịrịmụ Bible yọ dọụ ẹrịmụ bara akị á dịa. Ánị mịẹmụ bara gbaa á pịrị kụmọ. Anịa, baratụa á pịrịdá Bible gbaa barabị akị ánị ụndụbo atụa inyenrimọ barabị lelei angọ pịrị. Wo wẹrị Nortey kẹnị Ghana k’emi bịnaowei paamọye dii.

¹² Nortey oị-sondịa kụraị laabị ómịnị koro Bible tolumọmị. Alaghatimi, wó warịbolou otubo ụ penimọmị. Teeki baratụa Nortey pịrịwẹrị mọkpọ Bible tolumọ bọlọụ amú ma o? Ụ mọ mó Bible tolumọmịnị binaoweimị Christtuuduo-kimi a paadẹ ụbọsẹ paamọmịnị yebo akị Matthew chapter 10 bọọ ụ tolumọdẹ wẹrịmị. “Penimọye bo ifiemị,” Nortey gbaamị, “Ịmịnị kọkọ gesii dọụ ẹrịdẹ bara nimi-mị.” Bịnaoweimị Baratụa Nortey pịrịwẹrị ebibara Matthew 10:16 gbaa egberi bọọ suotuu nimi-mị, bịsẹ yọmị baratụa ụ pịrịwẹrị wó peibolou gbaa akị wó warịbolou otubo pịrịmịnị ifiesẹ kịlịkịlị bá didụbamọye nana bara ka kị mịẹ agbẹị-emi bara nimi-mị. Nortey timi bo benibeledẹmị, ómịnị ụwọụpẹlẹ fịrịwẹnị dọụmị, Anịa ụ daụ, ómịnị opu sukulu amú kị dọụmị. Mịẹmụye gbaa Nortey pịrịmụ bara dii a, ụ mọ mọ́ Bible tolumọmịnị binaoweimị biibịbịama akị wó bii bá Bible ka kị baratụapịrịye mịẹpaamọ ụ pịrịmị. Teeki tuu bọọ paa ma? Nortey ụwọụpẹlẹ fịrị kị wẹnịmị. Wó dau ụ duo warị kpọ duopaamọmị. Nortey tebara ka kị ụ paamọyebo dii ma o? Ụ gbaamị, “Ine sẹlẹ akị yọkị ebidẹịn bara ị mọ nimi-mị.” Wo kpọ Bible duo kịmịotu kụrọmọdaba, baratụa á pịrịwẹrị ámịnị kpọ bo Ọkpọnanaowei karịmịnị yọ bọọ tịẹkụrọmịnị.—Eph. 3:​16-19.

BARATỤA BỊNAOWEIAMA PỊRỊDÁ ÄMỊNỊ “EBI DỊẸPỊRỊYẸ A PAAEMI OWEIAMA” A PAA

13. Ụ daụ fịrịwẹnị bọlọụ amúmụ yọ duonị Jesus tekẹ mịẹ ma o? (Ephesians 4:8)

¹³ Kiriogbo bọọ a timi ifiemị, Jesus ebibara kọn wó daụ ụ fịrịmọ fịrị wẹnịmị. (John 17:4) Ómịnị kị laa Jehovah fịrịsẹ wẹnịsiinmụ bara kọn angọ mịẹgha, ‘kịrịịye ị́ mọ mịẹ dọụmịnịsẹ, bẹtịbị mịẹ kị ebidẹịn-emi kabụmị Jesus mọ dịmịẹgha.’ Ómịnị tara-kụraị-mọ-ikise mọ kọn egberigbaa fịrị wẹnị ifiemị, ómịnị akị fịrịwẹnịmụ bara kọn zịnịotu kpọ tolumọmị. Ụ waị agọnọ amú dọụmịnị ifiemị, Jesus fịrị kọn wó tuuduo-otubo pịrịmị. Zụayaị sia kụraị duomú si-oia kụraị ovoru k’emi. Ámịnị tọrụtụa Jehovah anịnabo dii bá bọlọụ atimi egberigbaa fịrị mọ, bá kịmịotu tolumọ fịrị mọ mịẹmịnị. (Ephesians 4:8 goo.) Bei kịmịbo angọtụa Jesus mọ fịrịwẹnịmị, ámịnị Jesus mọ kpẹkpẹrẹẹ kị timi-mị. Anịa Jesus waị agọnọ amú dọụtimi ifiemị, ómịnị tebara ka kị wó kunumọ 40 ereinbo kọn baratụa á pịrịwẹrị ámịnị bo “ebi dịẹpịrịye a paaemi oweiama” a paamịnị a o?—Ephesians 4:8 bọọ emi study note dii.

14. Jesus kunumọ 40 ereinbo, ómịnị tebara ka kị baratụa wó tuuduo-otubo pịrịwẹrị tẹmẹ-anga bọọ tịẹkụrọ ma o? (Foto kpọ dii.)

¹⁴ Jesus tarị nana bara tolumọbịbị akị wó tuuduo-otubo pịrịmị. Gbaamaba, zụa tuuduo-otuama ómịnị fịyọ duo seridẹ tamanaịnyọ nanamịnị duonị ómịnị ánị kịrịgha iroroye kẹrịmọ-tịẹmọmị. (Luke 24:​25-27; John 20:27) Ámịnị angọtụa egberigbaa fịrị wẹnịmụ yọ ka kị bọlọụdá zịnị fịrịama dẹịn agbẹị-emi bara Jesus mọ gbaa á pịrịmị. (John 21:15) Ámịnị ánị wẹnịmịnị Ọkpọnanaowei fịrịbị akị zịnịotu mọ epiyaị kụmọ bara Jesus mọ gbaa á pịrịmị. (John 21:​20-22) Daabụọ gbelemọ yọbị ánị irorotimi kịrịgha yeama Jesus mọ kẹrịmọ-tịẹmọmị bá baratụa á pịrị ánị ịkịọụsẹ akị Daabụọ ebiegberi gbaamụ fịrị ka tụamị. (Acts 1:​6-8) Itu-kosuotu te ka kị Jesus duo tolumọ akị a paaemi a o?

15-16. (a) Itu-kosuotu te ụwọụama ka kị Jesus dimịẹ a paaemi a o? Tuugbaa. (b) Patrick tebara ka kị zezemọye duo arere nana ma o?

¹⁵ Itu-kosuotu Tebara Ka Kị Jesus Dimịẹ A Paaemi A? Ámịnị bịnaoweiama tolumọ, asịyaịpesiama kị gbaa kpọ, ámịnị laa itu bọọ fịrịwẹnịmụ bara kọn á tolumọ.c Bei bịnaotubo biin yeama kị tolumọ nimimọ bara itu-kosuotubo mọ nimi wẹrịemi. Itu-kosuotubo tarị nana bara itu bọọ emi asịyaịpesibo tolumọwẹrị ebibara fịrịbo nimi, angọ-iyerimọ, peibolou nana, bá fịrịwẹnị zịnịotu pịrị dịsẹ nana.—1Tim. 3:1; 2Tim. 2:2; 1Pet. 5:5.

¹⁶ Kẹnị Patrick tịịnmịnị bịnaowei zezemọye duo arerenana bara dii. Ómịnị asịyaịpesị a timi ifiemị, ụsịa bá angọ kẹrịgha bara kị ẹrẹsei bịnaotubo pịrịtimimị, ómịnị bịnaerebo kpọ didụbamọgha. Kẹnị kasụọdẹ itu-kosuowei Patrick suusụọyọmị leleiwẹrị tolumọbịbị akị ụ pịrịmị. Patrick gbaamị, “Itu-kosuoweimị ine mịẹmụ bara gbaa ị pịrị yọmị ị mịẹ pọwẹịmị.” Ómịnị mọkpọ gbaamị, “Itumị ine wẹnị dịsẹ-emi fịrị dịẹpaamọ zịnị bịnaoweiama pịrị daba ị mịẹ suusụọ timimị. Itu-kosuoweimị baratụa ị pịrịwẹrị, ịmịnị angọ-iyerimọ bara fịrịwẹnị bịnaotubo pịrịmịnị yọkị yelaa akị, itu bọọ nanamụ fịrịama dẹịn-emi bara nimimị.” Tuubị, Patrick naa sii-nia kụraị fịnị laagha timi itu-kosuowei a paamị.—Prov. 27:9.

17. Jesus tebara ka kị eti kọn wó tuuduo-otubo atụa wẹrịemi bara mịẹdịa ma o?

¹⁷ Jesus egberigbaa fịrị mọ bá Bible akị kịmịotu tolumọ fịrị mọ ka kị wó tuuduo-otubo pịrịmị. (Matthew 28:20 bọọ emi “teaching them” study notebị dii.) Tuuduo-otubo Jesus akị á pịrị fịrịbị ámịnị laa wẹnịgha fa bara kị irorotimi kpọ paaemi. Anịa, ámịnị laa bei fịrị wẹnịgha fa bara Jesus mọ irorogha. Ómịnị bịsẹ bara kpọ gbaa á pịrịmị. Ómịnị beinmọ beinmọ eti akị ánị atụa wẹrịemi bara gbaa á pịrịmị, Jesus gbaamị: “Daụmị ị fịrịmọ bara kị, ịmịnị kpọ á fịrịmọmịnị.”—John 20:21.

18. Itu-kosuotu tebara ka kị Jesus dimịẹ a paaemi a o?

¹⁸ Itu-kosuotu Tebara Ka Kị Jesus Dimịẹ A Paaemi A? Kịlịkịlị emi itu-kosuowei zịnịotu tolumọ, bá fịrị dịẹpaamọ á pịrịmịnị. (Phil. 2:​19-22) Gbaamaba, Itu-kosuotubo asịyaịpesịama kpọ akị tụa Kingdom Hall tọlọmọ fịrị wẹnị a paaemi. Fịrị dịẹpaamọ á pịrịdaba, fịrị wẹnịmụ bara kpọ akị á tolumọ bá ámịnị fịrị wẹnịmụ eti akị bịsẹ bịnaotubo atụa. Matthew tịịnmịnị aya itu-kosuowei gbaa amọ, kịlịkịlị emị itu-kosuotuama fịrịwẹnịmịnị bara kon ụ tolumọ bá ómịnị laa fịrị wẹnị a paaemi eti akị wó atụa yọmị wó a tọrụkẹrịmị. Matthew gbaamị, “Ámịnị ine mịẹkiri yebo akị ị tolumọwẹrị, zịnị ifie ịmịnị ebibara mịẹ yọbị opu arere kị ị laamị.”d

19. Omịnị teeki gbịnịpẹlẹ agbẹị-emi a o?

¹⁹ Jesus kiriogbo bọọ timi wó kunumọ 40 ereinbo kọn kịmịama kụrọmọ, bá á tolumọmị. Wo kpọ angọtụadá ụ dimịẹ. (1Pet. 2:21) Jesus baratụa wo pịrịwẹrị ụ dimịẹmịnị. Jesus kikoromọ amọ, “Ịmịnị ifiebosẹ ámọ mó timi yebosẹ kunumọmụ ifie kị laamịnị.”—Matt. 28:20.