Naimbag nga Ammuenyo ti Garantiyayo
“MAKAPNEK A GARANTIYA.” “Garantiya a maisubli ti kuarta.” “Garantiya nga ingganat’ tungpal-biag.” “Awan inggana a patalged.” Dagidiay laeng dagiti sumagmamano a sasao nga inusar dagiti adbertiser a mangawis kadagiti gumatang a gumatang kadagiti bambanag wenno produkto. Maawiskay kadi kadagita a karkari? No wen, agannadkayo!
Ni Lynne Gordon ilawlawagna no apay iti The Consumer’s Handbook: “Dagidiay a sasao ket kasla nakataltalgedda iti partikular a gagatangen, ket masarakanto kamaudiananna, inton padasenda a gun-oden dagiti gunggona iti garantiya, nga awan met gayam dayta, wenno dina saklawen ti nasken a panangtarimaan wenno pannakasukat.” Ammuenyo ti garantiyayo sakbay nga agpirmakayo tapno mailisikayo iti danag, pannakaupay, ken kuarta.
Ania ti Garantiya?
Nupay no ti sao a “garantiya” saan a nalatak a maus-usar, ti talaga a matuktukoy isut’ maysa a pammatalged. Daytoy, sigun iti Webster’s Third New International Unabridged Dictionary, kaipapanannat’: “Naisurat a garantiya iti nasayaat a kasasaad ti produkto ken ti naimbag a nakem ti nangaramid iti gimmatang ket kaaduanna ipanamnamana a ti nangaramid biangna iti sumagmamano a tiempo ti panangtarimaan wenno ti panangsukat kadagiti addaan depekto a paspaset ken no dadduma mangipaay iti panapanawen a panangmantener.”
Dagiti pammatalged mabalin a salaknibandakayo manipud kadagiti nailemmeng wenno nakaro nga ar-aramid dagiti nakusit a managlako. Kas pangarigan, idi ti managlako iparangna ti nausaren a kotse a kas primera klase no dayta ket pudno a rutroten, ti gimmatang impanna ti nangilako iti korte. Agsipud ta nasalakniban ti gimmatang babaen iti naiyebkas a garantiya, ti hues imbilinna ti nangilako iti nausaren a kotse a bayadanna ti suki iti doble iti inggatangna.
Ammuenyo ti Garantiyayo!
Dagiti patalged wenno garantiya mabalin nga agparangda iti tarheta wenno etikita wenno mabalin a maiprenta iti material a naipakuyog iti produkto. Dagiti sumaganad isut’ dadduma kadagiti termino a gagangay a maus-usar:
Ti NAISAO A PATALGED narigrigat nga ipatungpal ngem ti naisurat. Gapuna, nasaysayaat a maisurat amin a garantiya uray pagaammo a napudno ti naglako.
Ti PATALGED TI NAGLAKO ikarina a biang ti naglako nga awaten ti rebbengen a nasayaat ti panagandar wenno kualidad ti produkto nga ilakona. Dagitoy a garantiya kaaduanna ket nabatad wenno naiyebkas a patalged.
Dagiti NABATAD A PATALGED maipagarup a nairaman kadagiti amin a kontrata ti mangusar. Ti nabatad a patalged, kuna ti libro a You and the Law, “ipanamnamana a ti naglako adda kalinteganna a mangilako iti tagilako, a ti tagilako masabetna dagiti kaaduan a termino ti naited a deskripsion, a dagitoy ket nasayaat ti kasasaadda ket kangrunaanna maitutop iti panggep a naibaga.” Kas pangarigan, ti maysa a toaster masapul nga agitostar ti tinapay. Gapu ta ti kasta a kari ket nabatad, mabalin a saan a pagaammo ti mangusar dayta. Ti maysa a produkto a nailako “sigun iti kasasaadna” awan ti nabatad a patalgedna.
Ti NAIYEBKAS A PATALGED mangipaay iti espesipiko a karkari maipapan iti panagandar ken kualidad dagiti tagilako. Gagangay a daytat’ maisurat. Dagiti naiyebkas a patalged dina pagbalinen nga awan ti mamaay ti garantiya a pinagbalin a nabatad ti linteg. Kas nailawlawag iti libro a Consumer Rights and Responsibilities, “ti naiyebkas a kasasaad wenno patalged isinggalutna ti managpataud wenno ti naglako (siasinoman ti nangaramid iti kari) a mangtungpal met iti karida/garantiyada, saan a kasukat, dagidiay kalkalikagumanen ti linteg.”
Ti PATALGED TI MANAGPATAUD garantiyaanna ti kaaduan a kasasaad ti produkto ket gagangay iramanna ti maysa a katulagan a mangtarimaan iti aniaman a depekto a daytat’ bayadan ti nangpataud bayat iti naituding a tiempo. Napateg a laglagipen, kas nailawlawag iti You and the Law, a dagiti “korte agkedkedda a mangpabasol iti nangpataud no adda naisurat a garantiya iti aniaman a depekto wenno panangdalus a saan a naibaga nga espisipiko ken saan a nalawag a sinaklaw dagiti sasaona.” Laglagipenyo, met, a kaaduan a produkto addaanda ti kasayaatan a garantiya kadagiti kalalagdaan a pasetda. Dagiti paspaset a nalaka a marunot gagangay a saanda a nairaman. Siguraduenyo no aniat’ pudno a nairaman.
Dadduma a tattao matmatanda ti AWAN KONDISIONNA A GARANTIYA a mangipaay iti kasayaatan a proteksion kadagiti amin. Daytoy a garantiya maipagarup nga “awan ti sungsungbatanna.” Dadduma a tattao, nupay kasta, makumbinsirda nga amin a garantiya iramanna dagiti dadduma a kondision.
Sisasaganakay Koma
Ti maysa a garantiya mabalin a di unay naawatan. Kas pangarigan, ti “inggat’ tungpal biag a garantiya” dina kaipapanan a daytat’ agkurri aginggana a sibibiagkayo. Imbes ketdi, dayta kaaduanna tuktukoyenna ti kapaut ti produkto no la ketdi no ik-ikutam dayta a produkto. Ti ngay termino a “naipatalged ti pannakapnek”? Daytoy ket saan met a nalawag a maibilang a napudno a garantiya.
Siguraduenyo a BASAEN DAGITI BABASSIT A NAIPRENTA sakbay ti panangpirmayo. Masansan ti nagarantiyaan iti dadakkel a prenta iti sango ti katulagan ket napagbalin nga awan mamaayna iti babasit a prenta iti likud. Wen, naimbag nga ammuenyo ti garantiyayo agsipud ta kas pammakdaar ti The Consumer’s Handbook, “Ti dadakkel a prenta mangipaay ket ti babassit a prenta ti mangikkat iti dayta.”
[Kahon iti panid 26]
Sukimatenyo ti Garantiyayo
◻ Naisao kadi dayta wenno naisurat?
◻ Aniat’ eksakto a nairaman?
◻ Kasanot’ kawatiwatna?
◻ Sino dagiti mangsuportar iti dayta, ken aniat’ pakasarsaritaanda?
◻ Siasinot’ agbayad ti pannakatarimaan?
◻ Siasinot’ sapulenyo no adda parikut dagiti bambanag?
◻ Kasapulan kadi ti panagtignay tapno magunggonaan manipud iti garantiya?
◻ Ania dagiti rebbengem a mangtaginayon ken mangsalimetmet iti dayta?