Agimtuod Dagiti Agtutubo . . .

Apay Addaanak Kadagitoy a Rikna?

“Mariknak a kasla adda agdadangadang iti unegko. Diak ammo no sadinot’ pagpaarayatak.”​—Bob.

ADU nga agtutubo ti agsagsagaba iti umasping a panangtutuok ti panunot. Saan a kas kadagiti kapatadanda a kasla makumikom iti panaginteresda iti kasungani a sekso, masarakanda ti bagbagida a kumarkaro ti pannakaallukoyda kadagiti kaseksoda. Iti adu, makariribuk daytoy a kinapudno.

Kinuna ti maysa a babai maipapan iti balasangna: “Kimmapuy ti salun-atna, di makapangan wenno makaturog, ken nagbalinen a naliday ken naalipunget. Ginandatna payen ti agpakamatay.” Aniat’ kangrunaan a pakaigapuan ti pakariribukanna? “Adda rikrikna ti Kinatomboy kenkuana.” Iti dadduma, mabalin a narigat a parukmaen ti kasta a pagannayasan. “Idi sakbay nga agbalinak a tin-edyer,” ipudno ti maysa a baro nga awagantay iti Mark, “nangrugiak a naaddaan iti homoseksual a rikrikna iti dadduma kadagiti gagayyemko. Intultuloyko daytoy kabayatan ti kinaagtutubok agingga a nangrugiak a nakiadal iti Biblia kadagiti Saksi ni Jehova. Ngem no dadduma, sumken pay met laeng idi ti dakes a rikriknak.”

Aniat’ gapuna a maallukoy ti maysa nga agtutubo iti kaseksona? Ket aniat’ rumbeng nga aramiden ti maysa nga agtutubo no sumken ti kasta a rikrikna?

Kasisigud Wenno Napatanor?

Kadawyan ita a kunaenda a dagiti homoseksual ket nayanak a kasta sa din mabalbaliwan ti pagannayasanda maipapan iti sekso. Ti magasin a Time, kas pagarigan, sibabatad nga impakaammona: “Iparangarang ti kabbaro a panagadal nga adda nagdumaan ti istruktura ti utek dagiti homoseksual ken heteroseksual a lallaki.” Nupay kasta, naaramid daytoy a panagadal iti utek dagiti lallaki a natay gapu iti AIDS. Sigurado a di paneknekan daytoy ti punto!

Ti sabali pay a teoria iramanna dagiti hormone. Napaliiw dagiti sientista a dagiti utot iti laboratorio a naikkatan iti hormone ti lallaki ket nangiparangarang iti kababalin ti pannakiasawa ti “babbai.” Ti konklusionda ket mabalin nga umasping ti panagbalin dagiti homoseksual a biktima ti biolohikal a kinadaksanggasat​—pannakaisarang iti adu unay wenno manmano a hormone ti lalaki sakbay ti pannakaipasngayda. Patien ti adu a sientista, nupay kasta, a ti karkarna a kababalin dagiti utot ket medio kaasping laeng​—saan a talaga a ‘homoseksualidad.’ Malaksid pay, dagiti tattao ket saan nga utot. Ikalintegan ti The Harvard Medical School Mental Health Letter: “Nalabit saan unay a posible nga impluensiaan dagiti hormone sakbay ti pannakaipasngay . . . ti seksualidad ti tao iti isu met laeng a direkta a wagas a naurnosda dagiti pagaspingan a nainaig iti kababalin ti pannakiasawa dagiti utot.”

Kasta unay met ti naipaay nga atension iti pannakaadal ti genetiko. Kadagiti homoseksual a lallaki ken babbai a kaing-ingasda ti kasinginda, agkagudua kadagiti kasinginda ti homoseksual met. Tangay dagiti monozygotic [agkaingas] a singin ket genetiko a kopia, kasla nainkalintegan kas konklusion nga adda dadduma a misterioso a gene a nangpataud ti panaggidiat. Nupay kasta, paliiwenyo a kagudua kadagiti singin nga ubbing ket saan a homoseksual. No daytoy a kababalin ket talaga a genetiko ti pannakaiprogramana, di amin koma a singin ket kasta? Pudno a mabalin nga adda pakaigapuan ti dadduma a gene ken hormone. Nupay kasta, impadamag ti Scientific American ti natakuatan ti dadduma a ti ebidensia “nalawag nga ipamatmatna a ti aglawlaw dakkel ti maaramidanna iti pannakaisuro iti sekso.”

Dagiti Maaramidan ti Aglawlaw

Usigenyo ti aglawlaw ti kadaanan a Grecia. Gapu ta naimpluensiaan kadagiti erotiko nga estoria maipapan iti dadduma a didios kadagiti sarsaritada, ti sursurat dagiti pilosopo a kas ken Plato, ken ti kultura ti gymnasium a nagpabuyaan dagiti lamolamo nga agtutubo, nagraira ti homoseksualidad kadagiti natan-ok iti Griegot’-pagsasaona a lubong. Sigun iti libro a Love in Ancient Greece, “naibilang a nakababain iti lalaki a naipasngay iti natan-ok a grupo ti kagimongan idiay Creta ti di maaddaan iti [lalaki a] kaayan-ayat.” Awan misterioso a gene wenno hormone a nakaigapuan ti kasta a kinalulok. Nagraira dayta agsipud ta impalubos ti Griego a kultura, wen, imparegtana dayta! Nalawag a yilustrar daytoy no kasano kabileg ti maaramidan ti aglawlaw.

Di pagduaduaan a dakkel ti naaramidan ti kasta unay a yaadu dagiti propaganda a mangiparparegta iti homoseksualidad iti panagsaknap ti kasta a panangmatmat itatta. Nasaknap ti pannakaisingasing ti homoseksualidad iti TV, sine, musika, ken magasin. Pinalaka ti cable television ti panagbuya ti dadduma nga agtutubo iti nabatad nga eksena ti pornograpia. Nagbalinen nga uso ti maibagay iti agsungani a sekso (unisex) nga estilo ti panagkawkawes ken panagay-ayus. Marikna met ti dadduma nga eksperto a ti kontra lalaki a propaganda nga itantandudo dagiti dadduma a pabor iti kalintegan ti babbai ti nakatulong iti yaadu dagiti tomboy. Mabalin a maisarang met dagiti agtutubo iti dakes nga impluensia babaen ti pannakitimpuyogda kadagiti kaklaseda a sibabatad a mangitantandudo iti estilo ti panagbiag dagiti homoseksual.

Ama ken Anak a Lalaki

No dadduma, kasla dakkel ti maaramidan ti adda depektona nga aglawlaw ti pamilia, nangnangruna kadagiti lallaki.a Dakkel ti maaramidan ti ama iti emosional a pannakapatanor ti ubing. (Efeso 6:4) Ti libro a Panangparagsak ti Biag ti Pamiliayo kunana: “Ti impluensia ti limmalakian a kualidad ti ama ti makaipaay ti nasken a tulong iti irarang-ay ti nabukel, natimbeng a personalidad.”b Kasapulan met ti anak a lalaki ti pannakabigbig, ayat, ken pananganamong ni amana. (Idiligyo ti Lucas 3:22.) Aniat’ ibungana no di ipaay ti ama iti anakna daytoy a kasapulan nga atension? Panagsagaba ti emosion. Kuna ti mannurat ti salun-at ti isip a ni Joseph Nicolosi a ti panagbalin ti lalaki a binabai ket “gistay kanayon a bunga dagiti parikut iti relasion ti pamilia, nangnangruna iti nagbaetan ti ama ken anak a lalaki.”

Mabalin a ti ina ti mangpakaro ti kasasaad babaen ti panangtagibassitna iti asawana wenno babaen iti nalabes a panangkontrolna iti anakna a lalaki. Kastoy ti kapaliiwan ti maysa a pannakaadal dagiti binabai a lallaki: “Dadduma kadagiti nagannak a nangarapaap a maaddaan iti anak a babai imbes a lalaki ti sisisikap a mangiparegta iti baritoda nga agkawes kas babai wenno kawesanda a kasta.”

Di kaipapanan daytoy a ti tiritir a rikrikna iti sekso ket dagus a maipabasol iti nagannak ti maysa. Adu a lallaki a dimmakkel iti sidong ti nalabes panangkontrolna nga inna ken naliway, awan, wenno abusado nga amma ti nakapataud pay laeng iti linalakian a personalidad. Kanayonanna pay, saan nga amin nga addaan homoseksual a pagannayasan ket agtaud a kanayon kadagiti adda depektona nga aglawlaw ti pamilia. Ngem, agparang a dadduma a lallaki ti napasaktan iti espesipiko unay a pamay-an. “Kas bunga ti nasapa a pannakadlawna iti panangilaksid ti ama . . . ,” kuna ni Dr. Nicolosi, “ti homoseksual adda latta kapkapuyna ken di makabael no maipapan kadagiti kababalin a mainaig iti kinalalaki, nga isu ti bileg, kinatibker, ken pigsa. Maallukoy iti linalakian a kinapigsa gapu iti dina mapakpakadaan a panangikagumaan agpaay iti bukodna a kinalalaki.”

Insurat ti maysa a Kristiano nga agtutubo a lalaki nga agnagan Peter: “Mangnginum ni tatangko ken kanayon a kabilenna ni nanangko, ken pasaray dakami nga annakna. Idi agtawenak iti 12, pinanawannakami. Talaga a napadasak ti awanan iti ama. Kanayon nga inar-arapaapko nga adda koma agbalin a tatangko iti kada aldaw. Kamaudiananna, idi nakigayyemak iti nasingpet a Kristiano a lalaki a pagarupko a mangpunno iti kasta a tarigagay, nangrugin a mapadasak ti seksual a rikrikna kenkuana.”

Nakaskasdaaw ta adu a bilang dagiti homoseksual ti biktima ti pannakamolestia idi ubbingda pay.c Mangpataud ti kasta a pannakamolestia iti manayon a pisikal ken emosional a pannakadangran. Iti dadduma, mabalin a mangparnuay dayta iti aw-awagan ti maysa a mannurat a “tiritir a seksual a pannakabigbig.” Nabatad a napasamak daytoy idiay kadaanan a Sodoma, a sadiay a nangiparangarang dagiti ubbing a lallaki iti napalalo a gagar iti dakes a relasion. (Genesis 19:4, 5) Nalawag nga isudat’ biktima ti pananggundaway dagiti adulto.

Ti Moral nga Isyu

Mabalin a dinto pulos naan-anay a marisut dagiti sientista ti kadakkel ti maaramidan ti nakaisigudan ken panangpatanor iti pannakaallukoy iti kasekso. Ngem maysa a banag ti nalawag: Amin a tattao ket naipasngay nga addaan pagannayasan a kumanunong iti dakes a panagpampanunot ken panagduyos.​—Roma 3:23.

Masapul ngarud a makitunos ti maysa nga agtutubo nga agtarigagay a mangay-ayo iti Dios iti pagalagadanna iti moral ken liklikanna ti imoral a kababalin, nupay mabalin a ti panangaramid iti dayta ket addanto rigrigatna. Pudno, mabalin a dadduma nga indibidual ket nalaka unay nga agduyos iti homoseksualidad, a kas iti dadduma nga indibidual, a sigun iti Biblia, “nalaka nga agpungtot.” (Tito 1:7) Ngem kaskasdi a kondenaren ti Biblia ti panangiparangarang iti di nainkalintegan a pungtot. (Efeso 4:31) Umasping iti dayta, di maipambar ti maysa a Kristiano ti imoral a kababalin babaen ti panagkunana a ‘nayanak a kasta.’ Dakamaten dagiti manangmolestia iti ubbing ti isu met la a nakapuy a pambar no kunada a ti tarigagayda kadagiti ubbing ket “nainkasigudan.” Ngem adda kadi asinoman a makailibak a ti seksual a tarigagayda ket maikaniwas? Kasta met laeng ti seksual a tarigagay iti kasekso.

Masapul ngarud a liklikan dagiti agtutubo a makasarak iti bagbagida a maallukoy iti kaseksoda a panuynoyan ti rikriknada. Ngem, apay a nabatad unay a kondenaren ti Biblia ti homoseksualidad? Talaga kadi a dakes ken maikaniwas ti kasta nga estilo ti panagbiag? No kasta, aniat’ maaramidan ti maysa nga agtutubo tapno maliklikan dayta? Malawlawaganto dagitoy a saludsod iti masanguanan a ruar ti Agriingkayo!

[Dagiti Footnote]