Pakasaritaan ti Biag
Panangtaginayon iti Simple a Panagbiag Tapno Makapagserbi ken Jehova
KAS INSALAYSAY NI CLARA GERBER MOYER
Agtawenak iti 92 ket marigatanakon a magna, ngem natadem ken nasayaat pay la ti memoriak. Anian a yamanko ta naaddaanak iti pribilehio nga agserbi ken Jehova sipud kinaubingko! Nakatulong unay iti dayta a pribilehio ti simple ken di narikut a panagbiag.
NAYANAKAK idi Agosto 18, 1907, idiay Alliance, Ohio, E.U.A. Siak ti inauna kadakami a lima nga agkakabsat. Idi agtawenak iti walo, nakabisikleta nga immay iti pagtaraknanmi kadagiti baka ti maysa nga amin-tiempo a ministro dagiti Bible Students, kas pannakaawag idi dagiti Saksi ni Jehova. Ni Laura Gerber a nanangko ti nakasaritana iti ruangan ket inimtuodna no ammo ni nanang ti gapu a naipalubos ti kinadakes. Idi pay la a pampanunoten ni Nanang dayta.
Kalpasan nga impakadana ken ni Tatang, nga adda idi idiay kamalig, nangala ni Nanang iti innem a tomo ti Studies in the Scriptures. Naay-ayatan kadagitoy ni Nanang ken kasta unay ti pannakatukayna kadagiti kinapudno iti Biblia a naammuanna. Inadalna ti Tomo 6, ti The New Creation, ket naawatanna a nalaing a nasken ti Nakristianuan a panagpabautisar babaen ti pannakaitaneb. Gapu ta dina ammo ti pangbirokanna kadagiti Bible Students, indawatna nga isut’ bautisaran ni Tatang iti bassit a waig iti away, nupay nalam-ek a bulan idi ti Marso 1916.
Di nagbayag kalpasanna, nakita ni Nanang ti maysa a pakaammo iti pagiwarnak nga adda palawag a maangay sadi Daughters of Veterans Hall idiay Alliance. Napauluan dayta a palawag iti “The Divine Plan of the Ages.” Nagtignay a dagus, yantangay agpada ti paulo ti palawag ken ti Tomo 1 iti Studies in the Scriptures. Naisagana ti kalesa ket dayta ti inusar ti intero a pamiliami a timmabuno iti gimong iti damo a gundaway. Sipud idin, tinabunuanmi dagiti gimong kadagiti pagtaengan ti kakabsat kada rabii ti Domingo ken Mierkoles. Di nagbayag kalpasanna, nabautisaran manen ni Nanang babaen ti maysa a pannakabagi ti kongregasion Kristiano. Nupay kanayon idi nga okupado ni Tatang iti trabaho idiay away, nagadal met la iti Biblia, ket nabautisaran kalpasan ti sumagmamano a tawen.
Panangam-ammo Kadagiti Mangidadaulo
Idi Hunio 10, 1917, simmarungkar idiay Alliance ni J. F. Rutherford, ti agdama idi a presidente ti Watch Tower Society, tapno agpalawag iti tema nga “Apay nga Aggugubat Dagiti Nasion?” Agtawenak idi ti siam ket timmabunokami kadagiti dadakkelko ken ti dua a kabsatko a lallaki, da Willie ken Charles. Nasurok a sangagasut ti immay nagimdeng. Kalpasan ti palawag ni Kabsat Rutherford, nagparetrato ti kaaduan kadagiti immatendar iti ruar ti Columbia Theater a nakaangayan ti palawag. Iti simmaruno a lawas, iti dayta met la a lugar, nagpalawag ni A. H. Macmillan iti tema a “Ti Umad-adani a Pagarian ti Dios.” Pribilehiomi ti ibibisita dagitoy a kakabsat iti bassit nga ilimi.
Dagiti Kombension Idi a Nakallalagip
Naangay ti damo a kombension a natabunuak idi 1918 idiay Atwater, Ohio, sumagmamano a kilometro manipud Alliance. Sinaludsod ni Nanang iti pannakabagi ti Sosiedad nga adda sadiay no iti edadko ket mabalinkon ti agpabautisar. Mariknak nga addaanakon iti napasnek a dedikasion iti Dios a mangaramid iti pagayatanna. Napalubosanak ngarud nga agpabautisar iti dayta nga aldaw iti waig nga asideg ti maysa a nalawa a minuyongan ti mansanas. Nagsukatak iti tolda a binangon dagiti kakabsat. Sa nabautisaranak a naka-nightgown iti daan ken napuskol.
Idi Setiembre 1919, nag-trenkami kadagiti dadakkelko a napan idiay Sandusky, Ohio, iti Lake Erie. Nagbaporkami sadiay, ket di nagbayag, dimtengkami idiay Cedar Point a pakaangayan ti nakallalagip a kombensionmi. Idi dimsaagkami, adda bassit a puesto iti sangladan a paggatangan iti pangaldaw. Gimmatangak iti hamburger, a no kaniak ket para laeng kadagiti adda mabalinna kadagidi a panawen. Nagimas! Dimmanon iti 7,000 ti bilang dagiti timmabuno iti walo nga aldaw a kombensionmi. Awan ti sound system isu a nagimdengak a nalaing.
Nairuar iti daytoy a kombension ti kakuyog Ti Pagwanawanan a magasin a napauluan ti The Golden Age (Agriingkayo! itan). Linanganak ti umuna a lawas ti eskuela tapno matabunuak ti kombension, ket dakkel ti nagunggonak. Pagbakasionan ti Cedar Point, ken adda dagiti kosinero ti restawran a nangisagana kadagiti taraon dagiti delegado. Ngem iti di ammo a rason, nagwelga dagiti kosinero ken serbidora. Dagiti ngarud kakabsat a nalaing nga agluto ti simmandi a nangisagana iti taraon dagiti delegado. Iti simmarsaruno nga adu a dekada, insaganan ti tattao ni Jehova ti bukodda a taraon kadagiti asamblea ken kombension.
Pribilehiomi met ti nagsubli idiay Cedar Point idi Setiembre 1922 para iti siam nga aldaw a kombension a tinabunuan ti nasurok a 18,000. Dita nga imparegta kadakami ni Kabsat Rutherford dagitoy a sasao: “Iwaragawagyo, iwaragawagyo, iwaragawagyo, ti Ari ken ti pagarianna.” Ngem sakbay pay dayta, sumagmamano a tawenen a rinugiak ti ministeriok babaen ti panagiwarasko kadagiti tract ken ti The Golden Age.
Panangipateg iti Ministerio
Iti rugrugi ti 1918, nakiramanak iti pannakaiwaras ti tract a The Fall of Babylon kadagiti kabangibang nga away. Gapu ta nalam-ek, papudotenmi iti pugon idiay balay ti maysa a nalamuyot a bato sami ilugan iti kalesa tapno adda mangpabara kadagiti sakami. Nagaruatkami kadagiti napuskol a kagay ken kallugong, yantangay addaan laeng ti kalesa iti atep ken kortina ngem awan heater-na. Ngem naragsak dagidi a tiempo.
Idi 1920, naaramid a magasin ti espesial nga edision ti The Finished Mystery, a naawagan ZG.a Awitmi kadagiti dadakkelko daytoy a publikasion a nangasaba idiay Alliance. Saggaysa laeng idi ti mangasaba kadagiti ruangan, isu a madanaganak idi immuliak iti maysa a balkon nga adda sumagmamano a tattao a situtugaw. Idi nalpasak a nangasaba, maysa a babai ti nagkuna: “Saan aya a makaay-ayo dagiti imbagana,” ket inawatna ti publikasion. Damdamok iti daydi nga aldaw ti nangipaay iti at-atiddog ken pormal a panangasaba iti binalaybalay ket 13 a ZG ti naipaimak.
Idi agtawenak iti agarup 15, napulmonia ni Nanang ket naidalit iti nasurok a makabulan. Maladaga pay la idi ti inaudi a kabsatko, ni Hazel, isu a nagsardengak nga ageskuela tapno makatulongak iti trabaho idiay away ken iti panangaywan kadagiti addik. Kaskasdi, impasnek ti pamiliami ti kinapudno iti Biblia, ket regular a tinabunuanmi ti amin a gimong ti kongregasion.
Idi 1928, kabayatan ti Pananglaglagip iti ipapatay ni Kristo, naikkan amin a timmabuno iti tract a napauluan “Where Are the Nine?” Inlawlawag daytoy a tract ti Lucas 17:11-19, ti salaysay ti Biblia maipapan iti sangapulo nga agkukutel a pinaimbag ni Jesus babaen ti milagro ket maysa laeng kadakuada ti sipapakumbaba a nagyaman kenkuana. Tinukayna ti pusok. Inyimtuodko iti bagik, ‘Kasano kadakkel ti panangipategko?’
Gapu ta nasayaaten ti taray dagiti bambanag idiay balay, sa nasalun-at ken nawayaak met, pimmanawak iti poder ti dadakkelko ket nagserbiak kas payunir, ti pannakaawag iti amin-tiempo a ministerio. Dayta ti imparegta dagiti dadakkelko nga aramidek. Iti kasta, inawatmi iti kaduak a ni Agnes Aleta ti naited a teritoriami. Idi Agosto 28, 1928, naglugankami iti tren iti alas 9:00 t.r. Saggaysa la ti awitmi a maleta ken bag a pagkargaanmi kadagiti literatura ti Biblia. Idiay estasion, nagsisinnangitkami kadagiti kakabsatko a babbai ken dagiti dadakkelko. Pampanunotek a nalabit diakton makita ida gapu ta impagarupmi idi nga asidegen ti Armagedon. Kabigatanna, simmangpetkami iti teritoriami idiay Brooksville, Kentucky.
Nagabangkami iti bassit a kuarto iti maysa a mapapaabangan a balay sakam gimmatang kadagiti de lata nga spaghetti ken nangpalamankam kadagiti tinapay. Kada aldaw, agsinakami iti pangasabaan, a mangitukon kadagiti bumalay iti lima a libro iti kontribusion a $1.98. In-inut a nawanasmi ti ili, a naam-ammomi ti adu nga aginteres iti Biblia.
Iti agarup tallo a bulan, nakasabaanmi amin nga adda iti Brooksville ken Augusta agraman iti aglawlawda. Isu nga immakarkami tapno mangasaba kadagiti ili ti Maysville, Paris, ken Richmond. Iti simmaruno a tallo a tawen, nakasabaanmi ti adu a rehion ti Kentucky. Awan pulos ti kongregasion sadiay. Masansan nga umay tumulong a mangasaba iti makalawas wenno nasursurok pay dagiti gagayyem ken kapamiliami manipud Ohio.
Dadduma pay a Nakallalagip a Kombension
Pudno a nakallalagip ti kombension idiay Columbus, Ohio, idi Hulio 24-30, 1931. Sadiay a naipakaammo ti naibatay-Biblia a pannakaawagtayo kas Saksi ni Jehova. (Isaias 43:12) Sakbay dayta, no damagen ti tattao no ania ti relihionmi, ti sungbatmi ket, “International Bible Students.” Ngem dinakami unay maiduma dayta a nagan, gapu ta adda met dagiti estudiante ti Biblia kadagiti nadumaduma a relihion.
Nakiasawa ni Agnes a kaduak isu a sisiak laengen. Naragsakanak ngarud idi naipakaammo a rumbeng nga agreport iti maysa a lugar dagiti agsapsapul iti makaduada a payunir. Sadiay a naam-ammok da Bertha ken Elsie Garty ken ni Bessie Ensminger. Adda dua a kotseda ket agsapsapulda iti maikapat a payunir a kabsat a babai a makipagtrabaho kadakuada. Nupay idi kam la a nagiinnammo, nagkukuyogkamin kalpasan ti kombension.
No kalgaw, mangasabakami iti intero nga estado ti Pennsylvania. No umadani met ti kalam-ekna, kiddawenmi ti mangasaba kadagiti saan a nalam-ek nga estado iti abagatan kas iti North Carolina, Virginia, ken Maryland. Iti primavera, agpaamianankami manen. Kasta idi ti rutina dagiti payunir. Idi 1934, inkuyog da John Booth ken Rudolph Abbuhl, nga agpada a mangsursurot iti kastoy a rutina, da Ralph Moyer ken ni adingna a Willard idiay Hazard, Kentucky.
Nakasarsaritak idin ni Ralph, ket ad-adda a naam-ammomi ti maysa ken maysa bayat ti dakkel a kombension idiay Washington, D.C., a naangay idi Mayo 30–Hunio 3, 1935. Agkatugawkami ken ni Ralph idiay balkonahe idi naiparang ti palawag maipapan ti “dakkel nga umariwekwek,” wenno “dakkel a bunggoy.” (Apocalipsis 7:9-14) Idiay langit ti ammomi idi a namnama dagiti kameng ti dakkel nga umariwekwek. Ngem ti kinamatalekda ket saan a kas iti 144,000. (Apocalipsis 14:1-3) Isu a diak kayat ti maibilang kadakuada!
Adu ti naklaat idi inlawlawag ni Kabsat Rutherford a ditoy daga ti namnama ti matalek a dakkel nga umariwekwek a makalasat iti Armagedon. Sana inawis a tumakder amin dagidiay kameng ti dakkel nga umariwekwek. Timmakder ni Ralph. Diak timmakder. Idi agangay, limmawag dagiti bambanag kaniak, isu nga idi 1935 ti naudi a pannakiramanko iti emblema a tinapay ken arak kabayatan ti Pananglaglagip iti ipapatay ni Kristo. Nupay kasta, nagtultuloy ni Nanang a nakiraman kadagiti emblema agingga a natay idi Nobiembre 1957.
Permanente a Katakunaynay
Nagtultuloy ti panagsinnuratmi ken Ralph. Agserserbiak idiay Lake Placid, New York, ket idiay met Pennsylvania ti pagserserbianna. Idi 1936, nangaramid iti bassit a trailer a mabalin a guyoden ti kotsena. Inusarna dayta manipud Pottstown, Pennsylvania, a napan idiay Newark, New Jersey, para iti kombension a naangay sadiay idi Oktubre 16-18. Kalpasan ti programa iti maysa a rabii, dadduma kadakami a payunir ti napan nangusioso iti baro a trailer ni Ralph. Nakatakderkami ken ni Ralph iti uneg ti trailer iti asideg ti lababo idi dinamagna, “Magustuam met la ti trailer?”
Idi timmang-edak, insaludsodna, “Kayatmo kadi ti agnaed ditoy?”
“Wen,” insungbatko, ket sidudungngo nga inagkannak a diakto pulos malipatan. Sumagmamano la nga aldaw kalpasanna, nangalakami iti lisensia nga agkasar. Idi Oktubre 19, ti aldaw kalpasan ti kombension, napankami idiay Brooklyn ket pinasiarmi ti pagimprentaan ti Watch Tower Society. Sakam nagkiddaw iti teritoria a trabahuenmi. Ni Grant Suiter ti makaammo kadagiti teritoria, ket dinamagna no asino ti mangtrabaho iti dayta. Kinuna ni Ralph, “Dakam a dua, no makapagkallaysakami.”
“No makasublikayo iti alas 5:00 t.m., mabalinmi nga iyurnos dayta,” kinuna ni Kabsat Suiter. Nagkasarkami ngarud iti dayta a rabii iti pagtaengan ti maysa a Saksi idiay Brooklyn Heights. Nangankami iti restawran iti dayta a lugar a kaduami ti sumagmamano a gagayyem, sakam naglugan a nagawid iti trailer ni Ralph idiay Newark, New Jersey.
Di nagbayag kalpasanna, napankamin idiay Heathsville, Virginia, ti damo a nakaibaonanmi a teritoria kas payunir nga agassawa. Nangasabakami sadi Northumberland County sa immakarkami kadagiti rehion ti Fulton ken Franklin idiay Pennsylvania. Idi 1939, naawis ni Ralph nga agbalin a zone overseer, maysa a trabaho mainaig iti panangbisita kadagiti nadumaduma a kongregasion. Nagserbikami kadagiti kongregasion iti estado ti Tennessee. Iti simmaruno a tawen, naipasngay ti anakmi a lalaki a ni Allen, isu nga idi 1941, nagsardengkami iti trabaho a panangbisita kadagiti kongregasion. Naibaonkami ngarud kas special pioneer idiay Marion, Virginia. Kadagidi a tiempo, 200 nga oras ti busbosenmi kada bulan a mangasaba.
Panangbaliw iti Kasasaad
Idi 1943, nakitak a masapul nga agsardengakon kas special pioneer. Bassit ti pagnanaedanmi a trailer. Siak ti agaw-awir, agluto, ken aglaba, sa mangbusbosak iti agarup 60 nga oras iti ministerio kada bulan. Ngem nagtultuloy ni Ralph kas special pioneer.
Idi 1945, nagsublikami idiay Alliance, Ohio, ket inlakomi ti trailer a nagyananmi iti siam a tawen, sakami immakar iti balay dagiti dadakkelko idiay away. Sadiay, iti makinsango a balkon, a naipasngay ti anakmi a babai a ni Rebekah. Nagtrabaho iti part-time ni Ralph idiay ili ket nag-regular pioneer. Nagtrabahoak iti away ket inaramidko ti kabaelak tapno makatulongak iti panagtultuloyna a payunir. Nupay intukon ti pamiliak ti libre a daga ken balay, nagkedkedan dagita ni Ralph. Kayatna nga agtalinaed a bassit la ti as-asikasuenna tapno ad-adda a maipangpangrunami a naan-anay dagiti interes ti Pagarian.
Idi 1950, nagnaedkami idiay Pottstown, Pennsylvania, ket nagabangkami iti balay iti $25 kada bulan. Iti simmaruno a 30 a tawen, ngimmato ti abang iti $75 laeng. Mariknami a tultulongannakami ni Jehova tapno mataginayonmi ti simple a panagbiag. (Mateo 6:31-33) Tallo nga aldaw kada lawas nga agtrabaho kas barbero ni Ralph. Linawas nga agadalkami iti Biblia ken ti dua nga annakmi, tumabuno kadagiti gimong ti kongregasion, ken mangikasaba iti naimbag a damag ti Pagarian kas maysa a pamilia. Ni Ralph ti nagserbi kas mamangulo a manangaywan ti kongregasion iti lugarmi. Babaen ti panangtaginayonmi iti simple a panagbiag, adu ti nagapuananmi iti panagserbi ken Jehova.
Ipupusay ti Dungdungnguek nga Asawa
Idi Mayo 17, 1981, nakatugawkami iti Kingdom Hall bayat nga im-imdenganmi ti maysa a palawag publiko. Madmadi ti rikna ni Ralph, napan idiay likud, sana impaited iti attendant ti maysa a surat a kunana nga isut’ nagawiden. Karkarna daytoy a tignay ni Ralph isu a nagpaitulodak a dagus iti maysa nga adda luganna idiay balay. Naistrok ni Ralph a nakatayanna iti dayta nga oras. Kalpasan ti panagadal iti Pagwanawanan iti dayta a bigat, naipakaammo iti kongregasion nga isut’ pimmusayen.
Addan nasurok a 50 nga oras a nabusbos ni Ralph a nangasaba iti dayta a bulan. Nasurok nga 46 a tawen ti nabusbosna iti amin-tiempo a serbisio kas payunir. Nayadalanna iti Biblia ti nasurok a sangagasut a tattao a nagbalin a bautisado a Saksi ni Jehova. Saan a nasayang dagiti panagsakripisiomi iti adu a tawen gapu kadagiti naespirituan a bendision a tinagiragsakmi.
Pagyamanak Dagiti Pribilehiok
Iti naglabas a 18 a tawen, nagbiagak nga agsolsolo, a tumabtabuno kadagiti gimong, mangasaba aginggat’ kabaelak, ken agad-adal iti Sao ti Dios. Agnanaedak itan iti maysa nga apartment a nairanta para kadagiti babbaket ken lallakay. Sumagmamano la ti alikamek ken diak kayat ti maaddaan iti telebision. Ngem naragsak ti biagko ken nabaknang iti naespirituan. Nagmatalek dagiti dadakkelko ken ti dua a kabsatko a lallaki agingga a natayda, ket simamatalek met nga agtultuloy iti dalan ti kinapudno ti dua a kabsatko a babbai.
Maragsakanak ta agserserbi kas Kristiano a panglakayen ti anakko a lalaki a ni Allen. Adu a tawenen nga as-asikasuenna ti sound system ti Kingdom Hall ken Assembly Hall ken kadagiti kombension a maang-angay kada kalgaw. Matalek nga adipen ti Dios ti asawana, ken agserserbi kas papanglakayen ti dua nga annakda a lallaki. Nasurok a 35 a tawen ti binusbos ti anakko a babai, ni Rebekah Karres, iti amin-tiempo a ministerio, agraman ti uppat a tawen idiay hedkuarter dagiti Saksi ni Jehova idiay Brooklyn. Iti naglabas a 25 tawen, nakikuyog ken ni lakayna nga agdaldaliasat a manangaywan iti nadumaduma a paset ti Estados Unidos.
Kinuna ni Jesus a mayasping ti Pagarian iti nailemmeng a gameng a mabalin a masarakan. (Mateo 13:44) Agyamanak ta idi pay laeng a nasarakan ti pamiliak dayta a gameng. Anian a pribilehio ti tumaliaw iti napalabas a nasurok a 80 a tawen a matalek a panagserbi iti Dios—nga awan panagbabawi! No mabalinko la nga uliten ti agbiag manen, daytoy met la a biag ti kayatko gapu ta, iti kinapudnona, ‘Ti kinamanagayat ti Dios nasaysayaat ngem ti biag.’—Salmo 63:3.
[Footnote]
a Ti The Finished Mystery ti maikapito kadagiti agsasaruno a tomo a napauluan iti Studies in the Scriptures, a ti immuna nga innem ket insurat ni Charles Taze Russell. Naipablaak ti The Finished Mystery kalpasan ti ipapatay ni Russell.
[Ladawan iti panid 23]
Naimdenganmi ti palawag ni Kabsat Rutherford idi 1917 idiay Alliance, Ohio
[Ladawan iti panid 23]
Dakami ken ni Ralph iti sango ti trailer nga inaramidna
[Ladawan iti panid 24]
Kaduak dagiti dua nga annakko ita