Kasanoyo a Matulongan ti “Barayuboy” nga Anak?
“Agrag-otayo, agsipud ta . . . napukaw ket nasarakan.”—LUCAS 15:32.
1, 2. (a) Ania ti inkeddeng dagiti dadduma nga agtutubo a Saksi? (b) Ania ti nalabit marikna dagiti nagannak ken annak no kasta ti kasasaad?
“DIAKON kayat ti agbalin a Saksi!” Dagiti managbuteng-Dios a nagannak a nangikagumaan a nangpadakkel kadagiti annakda iti Nakristianuan a panagbiag maklaatda la ketdi no kasta ti mangngegda iti anakda! Adda dagiti agtutubo a basta “mayayus” lattan uray no saanda nga iyebkas ti intensionda. (Hebreo 2:1) Adu kadagitoy ti kas iti barayuboy nga anak iti pangngarig ni Jesus, a nangpanaw iti balay ni amana ket sinayangna ti tawidna iti adayo a daga.—Lucas 15:11-16.
2 Nupay saan a dayta ti problema ti kaaduan a Saksi ni Jehova, kadagidiay kasta ti parikutda, awan dagiti makaliwliwa a sasao a naan-anay a makaikkat iti ladingitda. Ditay met koma liplipatan ti ladingit a sagabaen a mismo ti nasukir nga anak. Iti kaungganna, mabalin a sidsidiren ti konsiensiana. Iti pangngarig ni Jesus, ‘nakapagpanunot’ ti barayuboy nga anak idi kamaudiananna, ket naragsakan ti amana. Kasano a dagiti nagannak ken dagiti sabsabali iti kongregasion matulonganda a ‘makapagpanunot’ dagiti naiwawa nga annak?—Lucas 15:17.
No Apay a ti Dadduma Panawanda ti Kinapudno
3. Ania ti sumagmamano a rason a panawan dagiti dadduma nga agtutubo ti kongregasion Kristiano?
3 Ginasut a ribu dagiti agtutubo a siraragsak nga agserserbi ken Jehova iti kongregasion Kristiano. Apay ngarud a pumanaw dagiti dadduma? Mabalin nga ipagarupda a mapapaidamanda iti banag nga ididiaya ti lubong. (2 Timoteo 4:10) Wenno nalabit ibilangda a nainget unay ti panangsalaknib kadakuada ti organisasion ni Jehova. Mabalin a ti maysa nga agtutubo sumiasi met iti arban ni Jehova gapu ta nariribuk ti konsiensiana, adda maysa a lalaki wenno babai a magustuanna unay, wenno kayatna nga isu ket akseptaren dagiti kapatadanna. Mabalin a sumardeng nga agserbi iti Dios ti maysa nga agtutubo gapu iti kasla panaginsisingpet dagiti dadakkelna wenno ti dadduma a Kristiano.
4. Ania ti masansan a ramut ti isisiasi dagiti agtutubo?
4 Ti rebelioso a kababalin ken tignay ti maysa nga anak ket kadawyan a pagilasinan ti naespirituan a kinakapuy, a mangyanninaw iti linaon ti pusona. (Proverbio 15:13; Mateo 12:34) Aniaman ti makagapu a sumiasi ti maysa nga agtutubo, ti ramut ti parikut ket masansan a ti kinaawan ti “umiso a pannakaammo iti kinapudno.” (2 Timoteo 3:7) Imbes a basta ipakitada laeng nga agdaydayawda ken Jehova, nasken a patanoren dagiti agtutubo ti nasinged a personal a relasion kenkuana. Ania ti tumulong kadakuada a mangaramid iti kasta?
Umadani iti Dios
5. Ania ti nasken nga aramiden ti maysa nga agtutubo tapno mapatanorna ti personal a relasion iti Dios?
5 “Umadanikayo iti Dios,” insurat ni adalan a Santiago, “ket isu umadaninto kadakayo.” (Santiago 4:8) Tapno maaramidna dayta, masapul a matulongan ti maysa nga agtutubo a mangpatanor iti panagtarigagay iti Sao ti Dios. (Salmo 34:8) Iti damo, kasapulanna ti “gatas”—dagiti pagdamdamuan a sursuro ti Biblia. Ngem bayat a maragragsakan iti Sao ti Dios ken in-inut a magustuanna ti “nakired a taraon,”—dagiti nauneg a naespirituan nga impormasion—di agbayag agmataenganto iti naespirituan. (Hebreo 5:11-14; Salmo 1:2) Inamin ti maysa nga agtutubo nga isu ket naigamer iti nailubongan a wagas ti panagbiag ngem idi agangay nasursurona nga ipateg dagiti naespirituan a banag. Ania ti nakatulong kenkuana nga agbalbaliw? Kas panangipangag iti singasing a basaenna ti intero a Biblia, sinurotna ti regular nga eskediulna nga agbasa iti Biblia. Wen, ti regular a panagbasa iti Sao ti Dios ket nasken iti panangpatanor iti nasinged a relasion ken ni Jehova.
6, 7. Kasano a dagiti nagannak matulonganda ti annakda a mangipateg iti Sao ti Dios?
6 Anian a nagpateg a dagiti nagannak tulonganda dagiti annakda a mangpatanor iti panagtarigagay iti Sao ti Dios! Nupay adda regular a panagadal ti pamiliada, nakikadkadua ti maysa nga agtutubo a babai kadagiti delingkuente. Maipapan iti panagadal ti pamiliada, malagipna: “No agsaludsod ni Tatang, basta basaek laeng dagiti sungbat, a diak man la kumita kenkuana.” Imbes a saklawenda laeng ti material bayat ti panagadal ti pamilia, ipakat dagiti masirib a nagannak ti arte ti panagisuro. (2 Timoteo 4:2) Tapno ti panagadal ket matagiragsak ti maysa nga agtutubo, masapul a mariknana nga adda pakainaigan iti biagna ti ad-adalenda. Apay a dikay mangibangon kadagiti saludsod a mangaon iti kapanunotan ket bay-anyo nga iyebkasna ti kapanunotanna? Paregtaenyo ti anakyo a mangyaplikar iti maad-adalyo iti praktikal a pamay-an.a
7 Maysa pay, pagbalinenyo a naganaygay ti panagadalyo iti Biblia. No maitutop, ipaaktoyo kadagiti babassit nga annakyo dagiti pasamak ken drama a naisalaysay iti Biblia. Tulonganyo ida a mangiladawan iti panunotda kadagiti lugar ken disso a nakapasamakan dagiti bambanag a pagsasaritaanyo. Mabalin a makatulong ti panangusar kadagiti mapa ken tsart. Wen, babaen ti bassit nga imahinasion, mabalin a naganaygay ken saan a makauma ti panagadal ti pamilia. Sukimaten met koma dagiti nagannak ti mismo a relasionda ken ni Jehova. Bayat a sumingsingedda ken ni Jehova, matulonganda dagiti annakda a mangaramid met iti kasta.—Deuteronomio 6:5-7.
8. Kasano a ti kararag tulonganna ti maysa nga agbalin a nasinged iti Dios?
8 Ti kararag tulonganna met ti maysa a tao nga agbalin a nasinged iti Dios. Nariribukan ti maysa a tin-edyer a babai gapu ta dina masinunuo ti pilienna—no ti Nakristianuan a wagas ti panagbiag wenno ti pannakikaduana kadagiti gagayyemna a saanna a kapammatian. (Santiago 4:4) Ania ti inaramidna? “Idi laeng a talaga nga inkararagko ken Jehova ti maipapan iti riknak,” impudnona. Patienna a nasungbatan ti kararagna idi adda nasarakanna iti uneg ti kongregasion Kristiano a maysa a gayyem a mabalinna a pangyesngawan iti rikriknana. Yantangay mariknana nga isu ket idaldalan ni Jehova, rinugianna a pinatanor ti personal a relasionna iti Dios. Dagiti nagannak matulonganda dagiti annakda babaen ti panangpasayaatda kadagiti mismo a kararagda. No agkarkararagda a sangapamiliaan, dagiti nagannak mabalinda nga iyebkas a naan-anay ti linaon ti pusoda tapno marikna dagiti annakda ti personal a relasion nga adda iti nagbaetan dagiti dadakkelda ken ni Jehova.
Naanus Ngem Natibker
9, 10. Ania nga ulidan ti impaay ni Jehova iti panagan-anusna kadagiti nasukir nga Israelita?
9 No mangrugi a sumiasi ti maysa nga agtutubo, mabalin nga isinsinana ti bagina ken sarangtenna ti aniaman a panangikagumaan dagiti dadakkelna a makisarita kenkuana maipapan kadagiti naespirituan a banag. Ania ti mabalin nga aramiden dagiti nagannak iti kasta a narikut a situasion? Utobenyo no ania ti inaramid ni Jehova iti nagkauna nga Israel. Inan-anusanna dagiti “natangken ti panaglenglengngesna” nga Israelita iti nasurok a 900 a tawen sakbay a pinanawanda ti dakes a danada. (Exodo 34:9; 2 Cronicas 36:17-21; Roma 10:21) Iti laksid ti maulit-ulit a ‘panangsubokda kenkuana,’ ‘kinaasian’ ida ni Jehova. “Adu a daras nga insanudna ti ungetna, ket saanna a gutugoten ti isuamin a pungtotna.” (Salmo 78:38-42) Saan a nagkurang ti Dios iti pannakilangenna kadakuada. Dagiti naayat a nagannak tuladenda ni Jehova ken aganusda no saan a dagus nga ipangag ti anakda ti panangikagumaanda a tumulong kenkuana.
10 Ti tao a naanus ket saan a maawanan iti namnama a sumayaat ti nariribuk a relasion. Nangipaay ni Jehova iti ulidan no kasano ti agbalin a naanus. “Maulit-ulit” nga imbaonna dagiti mensaherona kadagiti Israelita. Ni Jehova “nariknana ti panangngaasi iti ilina,” nupay “nagtultuloy nga inang-angawda dagiti mensahero ti pudno a Dios ken inum-umsida ti sasaona.” (2 Cronicas 36:15, 16) Impakpakaasina kadagiti Israelita: “Agbaw-ingkayo, pangngaasiyo, tunggal maysa manipud iti dakes a dalanna.” (Jeremias 25:4, 5) Nupay kasta, saan nga inkompromiso ni Jehova dagiti nalinteg a prinsipiona. Naibilin kadagiti Israelita nga “agbaw-ingda” iti Dios ken kadagiti dalanna.
11. Kasano nga agbalin a naanus ngem natibker dagiti nagannak iti pannakilangenda iti naiwawa nga anak?
11 Dagiti nagannak matuladda ni Jehova iti panagbalin a naanus no saanda a maawanan a dagus iti namnama para iti naiwawa nga anakda. Mapagtalinaedda a nawaya wenno maipasdekda manen ti komunikasion no saanda a mapukawan iti namnama. Bayat a sursurotenda dagiti nalinteg a prinsipio, mabalinda a “maulit-ulit” nga ipakpakaasi iti anakda nga agsubli iti dana ti kinapudno.
No Mailaksid ti Menor de Edad
12. Ania ti rebbengen dagiti nagannak iti menor de edad nga anak nga adda iti poderda ngem nailaksid iti kongregasion?
12 Kasanon no ti menor de edad nga anak nga adda iti poder dagiti dadakkelna ket nakaaramid iti nadagsen a basol ken nailaksid iti kongregasion gapu ta saan a nagbabawi? Yantangay adda iti denna dagiti dadakkelna, rebbengen pay laeng dagiti nagannak nga isuro ken disiplinaan a maitunos iti Sao ti Dios. Kasano a maaramid daytoy?—Proverbio 6:20-22; 29:17.
13. Kasano a madanon dagiti nagannak ti puso ti nakabasol nga anakda?
13 Mabalin a posible—kinapudnona, kasayaatan—nga ipaay ti kasta a pannursuro ken disiplina bayat ti pribado a panagadal iti Biblia. Masapul a saan nga ukomen dagiti nagannak ti nasukir a kababalin ti anakda no di ket ikagumaanda nga ammuen ti linaon ti pusona. Ania ti pakabuklan ti naespirituan a sakitna? (Proverbio 20:5) Mabalin kadi a danonen ti nalukneng a paset ti pusona? Aniada a kasuratan ti maitutop nga usaren? Ipanamnama kadatayo ni apostol Pablo: “Ti sao ti Dios nabiag ken adda bilegna ken natartarumamis ngem iti aniaman a kampilan a dua ti tademna ket sumalput uray agingga iti paglasinan ti kararua ken espiritu, ken kadagiti nagsusuopan ken iti patada, ket kabaelanna a lasinen dagiti panunot ken dagiti panagem ti puso.” (Hebreo 4:12) Wen, dagiti nagannak saanda la koma a basta ibaga kadagiti annakda a saandan nga uliten ti agaramid iti dakes. Maipamuspusanda a paimbagen ti anakda.
14. Ania ti umuna nga addang a rumbeng nga aramiden ti agtutubo tapno maisubli ti relasionna ken ni Jehova, ken kasano a matulongan dagiti nagannak ti anakda a mangaramid iti dayta?
14 Ti nagbasol nga agtutubo nasken a maisublina ti relasionna ken ni Jehova. Ti umuna nga addang a masapul nga aramidenna isu ti ‘panagbabawi ken panagbaw-ing.’ (Aramid 3:19; Isaias 55:6, 7) Tapno matulonganda nga agbabawi ti agtutubo nga adda iti dennada, dagiti nagannak masapul nga ‘agtultuloy a medmedanda ti bagida iti sidong ti dakes, nga isuroda a buyogen ti kinaalumamay’ ti anak a saan a sidadaan nga umannugot. (2 Timoteo 2:24-26) Nasken a ‘tubngarenda’ iti Biblikal nga anag. Ti Griego a sao a naipatarus a ‘tubngaren’ ket maipatarus met kas ‘mangipaay iti makaallukoy a pammaneknek.’ (Apocalipsis 3:19; Juan 16:8) Gapuna, ti panangtubngar ramanenna ti panangipakita iti umdas a pammaneknek tapno makombinsir ti anak a dakes ti inaramidna. Kinapudnona, saan a nalaka nga aramiden daytoy. No posible, dagiti nagannak mabalinda a guyugoyen ti pusona, nga usarenda amin a maitutop a Nainkasuratan a pamay-an tapno makombinsir. Ikagumaanda koma a tulongan a mangtarus a nasken a ‘guraenna ti dakes, ket ayatenna ti naimbag.’ (Amos 5:15) Mabalin nga ‘agsublinto kadagiti umiso a panagpampanunotna manipud iti silo ti Diablo.’
15. Ania ti maaramidan ti kararag tapno ti tao a nakabasol maisublina ti relasionna ken ni Jehova?
15 Iti pannakaisubli ti relasion ken ni Jehova, nasken ti kararag. Siempre, di rumbeng ti ‘agdawat’ maipapan iti nadagsen a basol a nalawag nga agtultuloy nga ar-aramiden ti asinoman a dati a kameng ti kongregasion Kristiano. (1 Juan 5:16, 17; Jeremias 7:16-20; Hebreo 10:26, 27) Nupay kasta, dagiti nagannak mabalinda nga idawat ken Jehova nga ikkanna ida iti sirib a mangtaming iti kasasaad. (Santiago 1:5) No ipakpakita ti nailaksid nga agtutubo ti panagbabawina ngem awanan iti “wayawaya nga agsao iti Dios,” mabalin nga ikararag dagiti nagannak a no adda makita ti Dios a rason tapno pakawanenna ti basol ti anakda, maaramid koma ti pagayatanna. (1 Juan 3:21) Iti pannakangngegna kadagitoy a kararag, maawatan koma ti agtutubo a ni Jehova ket naasi a Dios.b—Exodo 34:6, 7; Santiago 5:16.
16. Kasanotay a matulongan dagiti kameng ti pamilia dagiti nailaksid a menor de edad?
16 No nailaksid ti maysa a bautisado nga agtutubo, manamnama a dagiti miembro ti kongregasion ‘isardengda ti makikadkadua’ kenkuana. (1 Corinto 5:11; 2 Juan 10, 11) Mabalin a makatulong daytoy kenkuana a ‘makapagpanunot’ ket agsublinto iti natalged nga arban ti Dios. (Lucas 15:17) Ngem agsubli man wenno saan, ti pamilia ti nailaksid nga agtutubo ket mabalin a paregtaen dagiti kameng ti kongregasion. Mabalintay amin ti sumapul kadagiti gundaway a mangipakita iti “pannakipagmaymaysa ti rikna” ken ‘nadungngo a pannakipagrikna’ kadakuada.—1 Pedro 3:8, 9.
No Kasano a Makatulong Dagiti Dadduma
17. Ania ti laglagipen koma dagiti miembro ti kongregasion no ikagkagumaanda a tulongan ti naiwawa nga anak?
17 Komusta met ngay ti maysa nga agtutubo a saan a nailaksid iti kongregasion Kristiano ngem kimmapuy ti pammatina? “No ti maysa a kameng agsagaba,” insurat ni apostol Pablo, “amin dagiti dadduma a kameng agsagabada a mairaman [kenkuana].” (1 Corinto 12:26) Mabalin nga ipakita dagiti dadduma ti napasnek a pannakaseknan iti kasta nga agtutubo. Siempre, nasken ti panagannad, yantangay ti agtutubo a masakit iti naespirituan mabalin a dakes ti impluensiana kadagiti sabsabali nga agtutubo. (Galacia 5:7-9) Iti maysa a kongregasion, adda dagiti nasayaat ti motiboda a natataengan a mayat a tumulong kadagiti dadduma nga agtutubo a nakapuy iti naespirituan. Inawisda ida kadagiti panagtitipon tapno agtokar iti popular a musika. Nupay immannugot a dagus dagiti agtutubo ken naayatanda kadagita a panagtitipon, ti impluensiada iti maysa ken maysa ket nagtungpal iti isisinada iti kongregasion. (1 Corinto 15:33; Judas 22, 23) Ti makatulong a mangpaimbag iti maysa nga agtutubo a masakit iti naespirituan ket, saan a dagiti sosial a panagtitipon nga awanan iti naespirituan a pannarabay, no di ket ti panaglalangen a makatulong kenkuana a mangpatanor iti panagtarigagay kadagiti naespirituan a banag.c
18. Kasanotay a matulad ti kababalin ti ama ti barayuboy iti pangngarig ni Jesus?
18 No makigimong manen iti Kingdom Hall wenno makiasamblea ti maysa nga agtutubo a nangpanaw iti kongregasion, panunotenyo no kasano ti panagriknana. Saan kadi a rumbeng nga awatentayo a kas iti inaramid ti ama ti barayuboy nga anak iti pangngarig ni Jesus? (Lucas 15:18-20, 25-32) Kastoy ti kinuna ti maysa a tin-edyer a nangpanaw iti kongregasion Kristiano ngem timmabuno idi agangay iti kombension distrito: “Impagarupko nga awan a pulos ti mangikankano iti tao a kas kaniak, ngem inasitgan ken inabrasadak dagiti kakabsat. Natukay unay ti riknak.” Nagadal manen iti Biblia ket nabautisaran idi agangay.
Dikay Sumuko
19, 20. Apay a rumbeng a taginayonentayo ti positibo a kababalin mainaig iti naiwawa nga anak?
19 Ti panangtulong iti “barayuboy” nga anak a ‘makapagpanunot’ kalikagumanna ti anus ket maysa a karit dayta kadagiti nagannak ken iti sabsabali. Ngem dikay sumuko. “Saan a nabannayat ni Jehova maipapan iti karina, kas ti panangibilang ti dadduma a tattao a kinabannayat, no di ket an-anusannakayo agsipud ta saanna a tarigagayan a madadael ti asinoman no di ket tarigagayanna a makagteng ti isuamin iti panagbabawi.” (2 Pedro 3:9) Addaantayo iti Nainkasuratan a pammatalged a kayat ni Jehova nga agbabawi ken agbiag dagiti tattao. Kinapudnona, nangaramid iti urnos tapno maikappia dagiti tattao kenkuana. (2 Corinto 5:18, 19) Gapu iti kinaanusna, minilion dagiti nakapagpanunot.—Isaias 2:2, 3.
20 Gapuna, saan kadi a rumbeng nga usaren dagiti nagannak ti amin a posible a Nainkasuratan a pamay-an tapno matulongan a makapagpanunot ti naiwawa a menor de edad nga anakda? Kas panangtulad ken ni Jehova, aganuskayo bayat nga ikagkagumaanyo a tulongan ti anakyo nga agsubli ken ni Jehova. Sititibker a surotenyo dagiti prinsipio ti Biblia, ken ikagumaanyo nga iyanninaw dagiti galad ni Jehova a kas iti ayat, kinahustisia, ken sirib bayat nga ikarkararagyo kenkuana a tulongannakayo. No kasano nga adu dagiti napeklan a nasukir a tattao a nangipangag iti naayat nga awis ni Jehova nga agsubli, mabalin nga agsublinto ti naiwawa nga anakyo iti natalged nga arban ni Jehova.—Lucas 15:6, 7.
[Footnotes]
a Para kadagiti kanayonan a singasing no kasano ti epektibo a panangisuro kadagiti annak, kitaenyo Ti Pagwanawanan, Hulio 1, 1999, panid 13-17.
b Kadagiti gimong ti kongregasion, saan a maikararagan iti publiko ti nailaksid a menor de edad, yantangay mabalin a saan nga ammo dagiti dadduma ti kasasaad ti nailaksid a tao.—Kitaenyo Ti Pagwanawanan, Abril 15, 1980, panid 30-1.
c Para kadagiti espesipiko a singasing, kitaenyo ti Agriingkayo! Nobiembre 22, 1972, panid 15-18; Setiembre 22, 1996, panid 21-3.
Malagipyo Kadi?
• Ania ti mabalin a ramut ti parikut no panawan dagiti agtutubo ti kongregasion?
• Kasano a matulongan dagiti agtutubo a mangpatanor iti personal a relasion ken ni Jehova?
• Apay a dagiti nagannak nasken nga aganusda ngem agbalinda a natibker no tultulonganda ti naiwawa nga anak?
• Kasano a dagiti kameng ti kongregasion matulonganda nga agsubli ti naiwawa nga agtutubo?
[Ladawan iti panid 15]
Nasken ti panangbasa iti Sao ti Dios iti panangpatanor iti nasinged a relasion ken ni Jehova
[Ladawan iti panid 15]
No naimpusuan ti panagkararag dagiti nagannak, marikna dagiti annakda ti personal a relasion dagiti dadakkelda ken ni Jehova
[Ladawan iti panid 17]
Awatenyo ti naiwawa nga anak no ‘makapagpanunot’
[Ladawan iti panid 18]
Mangaramidkayo kadagiti positibo nga addang tapno matulongan ti anakyo nga agsubli ken ni Jehova