Ti Espiritualidad ken ti Salun-atyo
NALABIT adu a tiempo ti busbusbosenyo a mangaywan iti pisikal a salun-atyo. Kada aldaw, nalabit nga agingga walo nga oras ti turogyo, sumagmamano nga oras nga agluto ken mangankayo, ken walo nga oras wenno nasursurok pay nga agtrabahokayo tapno adda pagabang ken pagbiagyo. No agsakitkayo, nalabit a mangbusboskayo iti panawen ken kuarta iti panagpadoktor wenno tradisional a panagpaagasyo. Agdalus, agdigus, ken nalabit a regular nga agehersisiokayo pay tapno laeng nasalun-atkayo.
Nupay kasta, ti panangtaginayon iti nasayaat a salun-at saanna laeng nga iraman ti panangaywan kadagiti pisikal a kasapulan. Adda banag a makatulong unay iti salun-atyo. Ipakita ti medikal a panagsirarak a ti pisikal a salun-atyo ket adda pakainaiganna iti naespirituan a salun-atyo—ti kaadda wenno kaawan ti espiritualidadyo.
Ti Direkta a Pakainaiganna
“Sigun iti kaaduan nga orihinal nga artikulo a nasirarak maipapan iti daytoy a topiko, ti nakaradkad a bagi ket adda direkta a pakainaiganna iti narayray nga espiritualidad,” kuna ni Propesor Hedley G. Peach ti University of Melbourne, Australia. Iti komentona kadagitoy a resulta ti panagadal, kuna ti The Medical Journal of Australia (MJA): “Ti kinarelihioso ket nainaig met iti . . . nababbaba a presion ti dara, nababbaba a kolesterol . . . ken basbassit ti posibilidad a maaddaan iti kanser iti bagis.”
Umasping iti dayta, iti Estados Unidos, iti maysa a panangadal kadagiti 6,545 a tattao nga impatungpal ti University of California (UC), Berkeley idi 2002, ipakitana a “dagiti tattao a linawas a tumabuno kadagiti narelihiosuan a gimong ket adayo a basbassit ti posibilidad a matayda no idilig kadagidiay manmano wenno saan a makigimgimong.” Kinuna ni Doug Oman, ti kangrunaan a nangidaulo iti panagadal ken mangisursuro iti UC Berkeley’s School of Public Health: “Adda dayta a panagduma uray kalpasan nga inkabilanganmi dagiti makagapu a kas kadagiti kalanglangen ken ar-aramid nga adda epektona iti salun-at, a pakaibilangan ti panagsigarilio ken panagwatwat.”
Iti panangtukoyna iti dadduma a pagimbagan dagidiay addaan iti naespirituan a panangmatmat iti biag, kuna ti MJA: “Ipakita dagiti panagadal idiay Australia a dagiti relihioso a tattao nataltalged ti relasionda iti asawada, saanda nga abusuen ti panagusar iti droga ken arak, manmano kadakuada ti makapanunot nga agpakamatay, saanda unay a maringgoran ken agleddaang, ken naparparaburda.” Kanayonanna, inreport ti BMJ (wenno ti dati a The British Medical Journal): “Kadagiti natayan iti patpatgen, dagidiay addaan iti nabileg a naespirituan a patpatien naparpartak ken naan-anay a mailiwliwagda ti ladingitda ngem kadagiti awanan iti naespirituan a patpatien.”
Nagduduma dagiti kapanunotan maipapan iti pudno a kinanaespirituan. Kaskasdi, ti naespirituan a kasasaadyo ket talaga nga adda epektona iti pisikal ken mental a salun-atyo. Daytoy a pammaneknek ket maitunos iti sasao ni Jesu-Kristo nganngani 2,000 a tawenen ti napalabas. Kinunana: “Naragsak dagidiay sipapanunot iti naespirituan a kasapulanda.” (Mateo 5:3) Yantangay ti salun-at ken kinaragsakyo ket adda pakainaiganna iti espiritualidadyo, nainkalintegan nga iyimtuod: ‘Pakasarakak iti mapagtalkan a naespirituan a panangiwanwan? Ken ania ti ramanen ti panagbalin a naespirituan a tao?’
[Picture Credit Lines iti panid 2]
Gubuayan Dagiti Retrato: Mao Tse-tung ken Golda Meir: Hulton/Archive babaen ti Getty Images; Francis Ferdinand: Manipud iti Libro a The War of the Nations; Hirohito, Lindbergh, & Einstein: Retrato a naggapu iti U.S. National Archives photo; Stalin: Retrato a naggapu iti U.S. Army photo; Roosevelt: Franklin D. Roosevelt Library; Churchill: The Trustees of the Imperial War Museum (MH 26392)