Dagiti Reperensia iti Workbook iti Gimong a Panagbiag ken Ministerio
AGOSTO 5-11
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | 2 TIMOTEO 1-4
“Ti Espiritu nga Inted ti Dios Kadatayo Saannatayo a Pagbalinen a Takrot”
(2 Timoteo 1:7) Ta ti espiritu nga inted ti Dios kadatayo saannatayo a pagbalinen a takrot, no di ket ikkannatayo iti pannakabalin, ayat, ken nasimbeng a panunot.
Dakayo nga Agtutubo—Iparangarangyo ti Panagrang-ayyo
9 Tapno matulonganna ni Timoteo, impalagip ni Pablo kenkuana idi agangay: “Ti Dios inikkannatayo saan a ti espiritu ti kinatakrot, no di ket ti pannakabalin ken ti ayat ken ti kinasimbeng ti panunot.” (2 Tim. 1:7) Ti “kinasimbeng ti panunot” ramanenna ti abilidad nga agpanunot ken agrason a nainsiriban. Ramanen dayta ti abilidad a mangsango iti aniaman a kasasaad, uray no saan a dayta ti kayatmo a mapasamak. Ipakpakita ti dadduma nga agtutubo ti espiritu ti kinatakrot ket padasenda a liklikan dagiti makapasikor a kasasaad babaen iti nalabes a pannaturog wenno panagbuya iti telebision, panagdroga wenno nalabes a panaginum, masansan nga ipapan kadagiti padaya, wenno seksual nga immoralidad. Nabalakadan dagiti Kristiano a ‘tallikudanda ti di kinanadiosan ken nailubongan a tartarigagay ken agbiagda a buyogen ti kinasimbeng ti panunot ken kinalinteg ken nadiosan a debosion iti tengnga daytoy agdama a sistema ti bambanag.’—Tito 2:12.
(2 Timoteo 1:8) Isu a dika agbain a mangsaksi maipapan iti Apotayo wenno kaniak, a naibalud maigapu kenkuana, no di ket makipagsagabaka iti rigat gapu iti naimbag a damag babaen ti panagpannuraymo iti pannakabalin ti Dios.
‘Bumileg ken Pumigsaka!’
7 Iti suratna ken ni Timoteo, kinuna ni Pablo: “Ti Dios inikkannatayo saan a ti espiritu ti kinatakrot, no di ket ti pannakabalin . . . Gapuna dika ibain ti pangsaksi maipapan iti Apotayo.” (2 Timoteo 1:7, 8; Marcos 8:38) Kalpasan a mabasatayo dagita a sasao, imtuodentayo iti bagitayo: ‘Ibainko kadi ti pammatik, wenno naturedak? Iti pagtrabahuak (wenno eskuelaak), iyam-ammok kadi ti bagik kas maysa a Saksi ni Jehova, wenno ilimlimedko? Mabainak kadi nga agbalin a naiduma kadagiti sabsabali, wenno naragsakak nga agbalin a naiduma gapu iti relasionko ken ni Jehova?’ No adda asinoman nga alusiisen a mangikasaba iti naimbag a damag wenno agbalin a naiduma, laglagipenna koma ti balakad ni Jehova ken ni Josue: “Bumilegka ken pumigsaka.” Ditay pulos liplipatan a ti napateg isu ti panangmatmat ni Jehova ken ni Jesu-Kristo, saan a ti opinion dagiti katrabahuan wenno dagiti kaeskuelaantayo.—Galacia 1:10.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
(2 Timoteo 2:3, 4) Kas pudno a soldado ni Kristo Jesus, makipagsagabaka iti rigat. 4 Awan ti soldado a makiraman iti negosio bayat nga adda iti serbisio, tapno maay-ayona daydiay nangiserrek kenkuana kas soldado.
Sapulen ti Pudpudno a Kinabaknang
13 Nabileg met ti pammati ni Timoteo. Inawagan ni Pablo ni Timoteo kas “nasayaat a soldado ni Kristo Jesus.” Kinuna ni Pablo kenkuana: “Awan tao nga agserserbi kas maysa a soldado ti makiraman kadagiti panagkomersio iti biag, tapno magun-odanna ti anamong daydiay nangipasalista kenkuana kas maysa a soldado.” (2 Tim. 2:3, 4) Dayta a balakad ni Pablo ket ikagkagumaan a suroten dagiti pasurot ni Jesus ita, agraman ti nasurok a maysa a milion nga agserserbi iti amin-tiempo. Lablabananda ti impluensia ti lubong ken saanda nga agpaallukoy kadagiti adbertismen ta silalagipda iti daytoy a prinsipio: “Ti nakabulod adipen iti tao nga agpapautang.” (Prov. 22:7) Kayat ni Satanas nga usarentayo ti amin a panawen ken pigsatayo a maadipen iti lubong ti komersio. Adda dagiti desision a mabalin a mangilumlom kadatayo iti utang iti adu a tawen. Kas pagarigan, panagutang iti dakkel para iti balay, panageskuela, nangina a lugan, ken uray nagarbo a kasar. Masiribtayo no pasimplientayo ti biagtayo ken liklikantayo ti umutang ken kissayantayo dagiti paggastuantayo. Iti kasta, nawayatayo nga agserbi iti Dios imbes nga agpaadipentayo iti sistema ti komersio ita.—1 Tim. 6:10.
(2 Timoteo 2:23) Laksidem met dagiti minamaag ken awan serserbina a panagdedebate, ta ammom nga agresulta dagita iti panagaapa.
Ti Ili ni Jehova ‘Pagpanawanna ti Kinakillo’
10 Ita, manmano met ketdi nga adda dagiti apostata iti uneg ti kongregasion. Ngem no maipasangotayo kadagiti di nainkasuratan a sursuro, aniaman ti nagtaudanda, determinadotayo koma a mangilaksid kadagita. Saan a nainsiriban ti makidebate kadagiti apostata—iti man personal, iti Internet, wenno iti dadduma pay a pamay-an. Uray no ti panggeptayo ket tulongan ida, ti kasta a pannakisarita ket di maitunos iti inusigtayo a bilin ti Biblia. Kas ili ni Jehova, masapul a naan-anay a liklikan ken laksidentayo ti apostasia.
Panagbasa iti Biblia
(2 Timoteo 1:1-18) Siak ni Pablo, apostol ni Kristo Jesus babaen ti pagayatan ti Dios maitunos iti kari a biag a nagbalin a posible babaen ken Kristo Jesus, 2 nagsuratak kenka Timoteo, a patpatgek nga anak: Adda koma kenka ti nagpaiduma a kinaimbag, asi, ken talna manipud iti Dios nga Ama ken ni Kristo Jesus nga Apotayo. 3 Agyamanak iti Dios, a pangipapaayak iti sagrado a panagserbi kas iti inaramid dagidi ammak, buyogen ti nadalus a konsiensia, a kanayon a laglagipenka iti panagpakpakaasik iti aldaw ken rabii. 4 No malagipko dagiti luam, mailiwak a makakita kenka, tapno mapnoak iti rag-o. 5 Ta malagipko ti napudno a pammatim, nga immuna nga impakita ni Loida nga apongmo ken ni Eunice nga inam, ket agtalekak a kasta met ti pammatim. 6 Gapu iti daytoy, ipalagipko a parangrangem a kas apuy ti sagut ti Dios a naadda kenka idi imparabawko kenka dagiti imak. 7 Ta ti espiritu nga inted ti Dios kadatayo saannatayo a pagbalinen a takrot, no di ket ikkannatayo iti pannakabalin, ayat, ken nasimbeng a panunot. 8 Isu a dika agbain a mangsaksi maipapan iti Apotayo wenno kaniak, a naibalud maigapu kenkuana, no di ket makipagsagabaka iti rigat gapu iti naimbag a damag babaen ti panagpannuraymo iti pannakabalin ti Dios. 9 Insalakannatayo ken inayabannatayo nga agbalin a nasantuan, saan a gapu kadagiti aramidtayo, no di ket gapu iti panggepna ken iti nagpaiduma a kinaimbagna. Nabayagen nga impakitana daytoy kadatayo babaen ken Kristo Jesus, 10 ngem nagbalinen a nalawag ita babaen ti panagparang ti Manangisalakan kadatayo, ni Kristo Jesus, a nangikkat iti ipapatay ken nangipakaammo iti biag ken di panagrupsa babaen ti naimbag a damag, 11 a makagapu a nadutokanak kas manangaskasaba, apostol, ken mannursuro. 12 Dayta ti makagapu a sagsagabaek met dagitoy a banag, ngem saanak a mabain. Ta ammok Daydiay pinatik, ket agtalekak a masalaknibanna ti amin nga intalekko kenkuana agingga iti naikeddeng nga aldaw. 13 Itultuloymo a suroten ti pagtuladan iti nasayaat a sasao a nangngegmo kaniak ken ipakitam ti pammati ken ayat a resulta ti pannakikaykaysa ken Kristo Jesus. 14 Salaknibam daytoy napateg a banag a naitalek kenka babaen ti nasantuan nga espiritu, nga adda kadatayo. 15 Ammom a tinallikudandak ti amin a lallaki iti probinsia ti Asia, agraman da Figelo ken Hermogenes. 16 Kaasian koma ti Apo ti sangakabbalayan ni Onesiforo, ta masansan a pinaregtanak, ken saanna nga imbain ti pannakaikawarko. 17 Imbes ketdi, idi adda iti Roma, sinapsapulnak ket nasarakannak. 18 Sapay koma ta kaasian ni Apo Jehova iti naikeddeng nga aldaw. Ammom amin a panagserbina kaniak idiay Efeso.
AGOSTO 12-18
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | TITO 1–FILEMON
“Mangdutokka Kadagiti Panglakayen”
(Tito 1:5-9) Imbatika idiay Creta tapno asikasuem ti bambanag a masapul a mailinteg ken mangdutokka kadagiti panglakayen iti tunggal siudad, kas imbilinko kenka: 6 no adda lalaki nga awan pakababalawanna, asawa ti maymaysa a babai, addaan iti manamati nga annak a saan a naakusaran iti naalas a panagbiag wenno kinarebelioso. 7 Ta kas mayordomo ti Dios, ti manangaywan ket masapul nga awan pakababalawanna, saanna nga ipilit ti kaykayatna, saan a nalaka nga agpungtot, saan a mammartek, saan a naranggas, saan a naagum iti material a gunggona, 8 no di ket managpadagus, managayat iti kinaimbag, nasimbeng ti panunotna, nalinteg, napudno, managteppel, 9 sursurotenna a naimbag ti mapagtalkan a sao iti pamay-an ti panangisurona, tapno kabaelanna ti mangparegta babaen ti nasayaat a pannursuro ken matubngarna dagidiay kumontra.
Salsaludsod Dagiti Agbasbasa
Nupay saan a detalyado a nadakamat iti Kasuratan no kasano idi a maar-aramid ti panangdutok, adda pamalatpatantayo no kasano a naaramid dayta. Kuna ti Biblia nga iti panagawid da Pablo ken Bernabe manipud iti umuna a panagdaliasatda kas misionero, “nangdutokda kadagiti lallakay maipaay kadakuada iti tunggal kongregasion ket, idi nangidatonda iti kararag a buyogen dagiti panagayunar, intalekda ida ken Jehova a kenkuana nagbalinda a manamati.” (Ara. 14:23) Tawtawen kalpasanna, kinuna ni Pablo ken Tito a kaduana nga agdaldaliasat: “Gapu itoy a rason imbatika idiay Creta, tapno mapalintegmo ti bambanag nga addaan pakapilawan ken tapno makadutokka kadagiti lallakay iti tunggal siudad, kas imbilbilinko kenka.” (Tito 1:5) Naikkan met iti kasta nga autoridad ni Timoteo a kadua ni apostol Pablo a nagdaliasat iti adu a luglugar. (1 Tim. 5:22) Nalawag a dagitoy a panangdutok ket inaramid dagiti agdaldaliasat a manangaywan, saan a dagiti apostol ken lallakay idiay Jerusalem.
Maitunos iti daytoy a Nainkasuratan a pagtuladan, nangaramid ti Bagi a Manarawidwid dagiti Saksi ni Jehova iti panagbalbaliw no kasano a madutokan dagiti panglakayen ken ministerial nga adipen. Mangrugi iti Septiembre 1, 2014 kastoyen ti masurot nga urnos: Repasuen a naimbag ti tunggal manangaywan iti sirkito ti kualipikasion dagiti mairekomenda iti sirkitona. Bayat ti ibibisitana kadagiti kongregasion, ikagumaanna nga am-ammuen dagiti nairekomenda ken kaduaen ida iti ministerio agingga’t mabalin. Kalpasan a pagsasaritaan ti bagi dagiti panglakayen ken ti manangaywan iti sirkito ti rekomendasion, ti manangaywan iti sirkito ti mangdutok kadagiti agbalin a panglakayen ken ministerial nga adipen. Daytoy nga urnos ket umasping iti urnos idi umuna a siglo.
Siasino dagiti karaman iti panangdutok? Kas iti dati, responsabilidad ti “matalek ken masirib nga adipen” a pakanen dagiti padana nga adipen. (Mat. 24:45-47) Ramanen daytoy ti panangsukimatda iti Kasuratan iti tulong ti nasantuan nga espiritu, iti kasta makaipaayda kadagiti instruksion no kasano a mayaplikar dagiti prinsipio ti Biblia a mainaig iti urnos ti sangalubongan a kongregasion. Kasta met, ti matalek nga adipen ti mangdutok iti amin a manangaywan iti sirkito ken miembro ti Komite ti Sangay. Mangted met ti tunggal sanga nga opisina kadagiti praktikal a tulong no kasano a maipatungpal dagiti maited nga instruksion. Responsabilidad ti tunggal bagi dagiti panglakayen a repasuen a naimbag dagiti Nainkasuratan a kualipikasion ti kabsat nga irekomendada a madutokan iti kongregasion ti Dios. Serioso met a pagrebbengan ti tunggal manangaywan iti sirkito ti siaannad ken nainkararagan a panangusig iti rekomendasion dagiti panglakayen sakbay a dutokanna dagiti kualipikado a lallaki.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
(Tito 1:12) Adda maysa a propeta a kailianda a nagkuna: “Kanayon nga agulbod dagiti Cretano, kaslada kadagiti naranggas nga atap nga animal, narawet a sadut.”
Dagiti Saludsod Manipud Kadagiti Agbasbasa
Pudno nga isu saan nga uman-anamong iti panangbusor iti intero a rasa wenno grupo dagiti taga Creta. Masiguradotayo dayta, ta ammo ni Pablo nga idiay Creta addada dagiti nagsasayaat a Kristiano nga inanamongan ti Dios ken pinulotanna babaen iti nasantuan nga espirituna. (Aramid 2:5, 11, 33) Addada kalkalainganna a kaadu a Kristiano a mangbukel kadagiti kongregasion iti “tunggal ili.” Agsipud ta dagita a Kristiano ket saanda a perpekto a tattao, masiguradotayo a dagitoy saanda a natiri ken nabuklis a sadut; ta no kasta saanda koma a nagtultuloy nga inanamongan ni Jehova. (Filipos 3:18, 19; Apocalipsis 21:8) Ket kas kadagiti masarakantayo itatta kadagiti amin a nasnasion, mabalin nga adda dagiti nasingpet-panagpuspusona idiay Creta a napaliday kadagiti nababa a pagalagadan ti moral nga adda iti aglawlawda ket sisasaganada a mangipangag iti Nakristianuan a mensahe.—Ezequiel 9:4; idiligyo iti Aramid 13:48.
(Filemon 15, 16) Nalabit daytoy ti makagapu a simmina kenka iti apagbiit, tapno mapasublim iti agnanayon, 16 saanen a kas adipen, no di ket nasaysayaat pay ngem iti adipen, kas kapammatian. Ipatpategko unay, ket ad-addanto nga ipategmo kas adipen ken kapammatian iti Apo.
Dagiti Tampok iti Surat ken Tito, Filemon, ken Kadagiti Hebreo
15, 16—Apay a saan a kiniddaw ni Pablo kenni Filemon a wayawayaanna ni Onesimo? Kayat ngamin ni Pablo nga ipamaysa ti atensionna iti annongenna a ‘mangikasaba iti pagarian ti Dios ken mangisuro kadagiti bambanag maipapan ken Apo Jesu-Kristo.’ Ngarud, pinilina ti saan a makibiang kadagiti isyu a kas iti mainaig iti panangadipen.—Ara. 28:31.
Panagbasa iti Biblia
(Tito 3:1-15) Itultuloymo a palagipan ida nga agpasakup ken agtulnogda kadagiti gobierno ken autoridad, a nakasaganada iti tunggal nasayaat nga aramid, 2 a saanda nga agsao iti dakes iti asinoman, saanda a mannakiriri, no di ket agbalinda a nainkalintegan, a naalumamayda iti amin a tattao. 3 Ta maagtayo met idi, nasukir, nayaw-awan, adipen iti nadumaduma a tarigagay ken ragragsak, dakes ti panagbiagna ken naapal, makaparurod, ken aggiginnura. 4 Ngem idi naipakita ti kinaimbag ti Dios, ti Manangisalakan kadatayo, ken ti ayatna iti sangatauan 5 (saan a gapu iti aniaman a nalinteg nga aramidtayo, no di ket iti asina), insalakannatayo idi dinalusannatayo isu a nagbiagtayo, ken idi inusarna ti nasantuan nga espirituna a nangpabaro kadatayo. 6 Sipaparabur nga inikkannatayo iti daytoy nga espiritu babaen ken Jesu-Kristo a Manangisalakan kadatayo, 7 tapno kalpasan a maideklaratayo a nalinteg babaen ti nagpaiduma a kinaimbagna, tawidentayo ti namnama a biag nga agnanayon. 8 Mapagtalkan dagitoy a sasao, ket kayatko nga itultuloymo nga ipaganetget dagitoy a banag, tapno maipamaysa ti panunot dagidiay namati iti Dios iti panangtaginayon kadagiti nasayaat nga aramid. Nasayaat dagitoy a banag ken makagunggona kadagiti tattao. 9 Ngem saanka a makibiang kadagiti minamaag nga argumento ken panagririri maipapan kadagiti kapuonan, ken panagsusupiat maipapan iti Linteg, ta saan a makagunggona ken awan serserbi dagita. 10 No maipapan iti tao a mangirugrugi iti maysa a sekta, liklikam kalpasan ti umuna ken maikadua a panangbalakad, 11 ta ammom a simmina ti kasta a tao iti umiso a dalan ken agbasbasol ken inukomna ti bagina. 12 Inton ibaonko kenka ni Artemas wenno ni Tiquico, ikagumaam ti umay kaniak idiay Nicopolis, ta inkeddengko a palabsen sadiay ti tiempo ti lam-ek. 13 Ikagumaam a tulongan ni Zenas, a nalaing iti Linteg, ken ni Apolos tapno saan nga agkurang ti kasapulanda iti panagdaliasatda. 14 Ngem sursuruen met koma dagiti kakabsattayo a taginayonen dagiti nasayaat nga aramid tapno makatulongda no adda naganat a panagkasapulan, ket saanda nga agbalin a di nabunga. 15 Pakpakomustaandaka ti amin a kakaduak. Idanonmo ti pakomustak kadagiti kapammatiantayo a mangipatpateg kadatayo. Adda koma kadakayo amin ti nagpaiduma a kinaimbag ti Dios.
AGOSTO 19-25
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | HEBREO 1-3
“Ayatem ti Kinalinteg ken Guraem ti Kinakillo”
(Hebreo 1:8) Ngem kinunana maipapan iti Anak: “Ti Dios ti tronom iti agnanayon nga awan inggana. Ti setro ti Pagariam ket isu ti setro ti kinalinteg.
Itan-ok ni Kristo, ti Nadayag nga Ari!
8 Insaad ni Jehova ti Anakna kas Mesianiko nga Ari idiay langit idi 1914. ‘Ti setro ti pagarianna ket maysa a setro ti kinapalungdo,’ isu a masiguradotayo a nalinteg ken awan idumduma ti panangiturayna. Legal ti autoridadna ta ti ‘Dios isu ti tronona,’ kayatna a sawen, ni Jehova ti pundasion ti pagarianna. Kasta met, agpaut ti trono ni Jesus “agingga iti tiempo a di nakedngan, iti mismo nga agnanayon.” Saan kadi a nagsayaat a pribilehio ti agserbi ken Jehova iti sidong ti dinutokanna a mannakabalin nga Ari?
(Hebreo 1:9) Inayatmo ti kinalinteg, ket ginuram ti kinakillo. Isu a ti Dios a Diosmo binukbokanna ti ulom iti lana a namagbalin kenka a naragragsak ngem kadagiti kakaduam.”
Itan-ok ni Kristo, ti Nadayag nga Ari!
7 Basaen ti Salmo 45:6, 7. Gapu iti nauneg a panagayat ni Jesus iti kinalinteg ken pananggurana iti aniaman a banag a pakaibabainan ni Amana, isu ket pinulotan ni Jehova kas Ari ti Mesianiko a Pagarian. Napulotan ni Jesus iti “lana ti panagrag-o” a nangnangruna ngem kadagiti ‘kakaduana,’ nga isu dagiti ar-ari ti Juda a nagtaud iti linia ni David. Kasano a kasta? Umuna, ni Jesus ket pinulotan a mismo ni Jehova. Maikadua, ni Jehova pinulotanna ni Jesus kas Ari ken Nangato a Padi. (Sal. 2:2; Heb. 5:5, 6) Maikatlo, saan a napulotan ni Jesus iti lana no di ket iti nasantuan nga espiritu, ken saan a naindagaan ti kinaarina no di ket nailangitan.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
(Hebreo 1:3) Isu ti mangyanninaw iti dayag ti Dios ken ti eksakto a ladawan ti personalidadna, ket tagtaginayonenna ti amin a banag babaen ti nabileg a saona. Ket kalpasan a dinalusannatayo kadagiti basoltayo, nagtugaw iti makannawan ti Kangatuan idiay langit.
Ladawan
Kanayon kadi nga agpapada ti rukod ti panangyanninaw ni Jesus iti langa ni Amana?
Ti inauna nga Anak ti Dios, nga idi agangay nagbalin a tao a ni Jesus, ket ladawan ni Amana. (2Co 4:4) Yantangay dayta nga Anak ti nabatad a kasasao ti Dios idi kinunana, “Aramidenta ti tao iti ladawanta,” daytoy a pannakiarngi ti langa ti Anak iti Ama, ti Namarsua, ket sipud pay idi naparsua ti Anak. (Ge 1:26; Jn 1:1-3; Col 1:15, 16) Idi adda ditoy daga kas perpekto a tao, inyanninawna dagiti kualidad ken personalidad ni Amana agingga iti naan-anay a rukod a posible a maaramidan ti tao, isu a maikunana a “ti nakakita kaniak nakitana met ti Ama.” (Jn 14:9; 5:17, 19, 30, 36; 8:28, 38, 42) Nupay kasta, daytoy a panagkaarngi ad-adda pay a nagminar idi tiempo a nagungar ni Jesus iti espiritu a biag ken idi “isuamin nga autoridad . . . idiay langit ken ditoy daga” inted kenkuana ti Amana, ni Jehova a Dios. (1Pe 3:18; Mt 28:18) Yantangay ti Dios intan-oknan ni Jesus iti “nangatngato a saad,” ti Anak ti Dios ad-addan a mayanninawna ti dayag ni Amana iti dakdakkel a rukod ngem idi sakbay a pinanawanna ti langlangit tapno umay ditoy daga. (Fil 2:9; Heb 2:9) Isu itan ti “apag-isu a ladawan ti mismo a kina-isu [ti Dios].”—Heb 1:2-4.
(Hebreo 1:10-12) Ken: “Idi un-unana, insaadmo dagiti pundasion ti daga, ken dagiti imam ti nangaramid iti langit. 11 Mapukawdanto, ngem agnanayonto nga addaka; madadaeldanto amin a kas iti bado. 12 Kupinemto ida a kas iti atiddog a lupot, ket masukatandanto a kas iti bado. Ngem saanka nga agbalbaliw ken dinto pulos agpatingga dagiti tawenmo.”
Langit
Ti sasao iti Salmo 102:25, 26 agaplikar ken Jehova a Dios, ngem ni apostol Pablo adawenna dagita kas tumukoy ken Jesu-Kristo. Maigapu daytoy iti akem ti bugbugtong nga Anak ti Dios kas personal nga Ahente ti Dios a naaramat iti pannakaparsua ti pisikal nga uniberso. Ipakita ni Pablo ti naggidiatan ti kinapermanente ti Anak ken ti kinapermanente ti pisikal a parsua, a mabalin nga ‘ikupin [ti Dios] kas maysa a kagay’ ken mabalinna nga ipakni, no koma kasta ti panggepna maipaay iti dayta.—Heb 1:1, 2, 8, 10-12; idiligyo ti 1Pe 2:3, Rbi8 ftn.
Panagbasa iti Biblia
(Hebreo 1:1-14) Idi un-unana, iti adu a gundaway ken adu a pamay-an, nakisarita ti Dios kadagidi ammatayo babaen kadagiti propeta. 2 Iti pagpatinggaan dagitoy nga aldaw, nakisarita kadatayo babaen ti maysa nga Anak, a dinutokanna nga agtawid iti amin a banag, ken babaen kenkuana, inaramidna dagiti sistema ti bambanag. 3 Isu ti mangyanninaw iti dayag ti Dios ken ti eksakto a ladawan ti personalidadna, ket tagtaginayonenna ti amin a banag babaen ti nabileg a saona. Ket kalpasan a dinalusannatayo kadagiti basoltayo, nagtugaw iti makannawan ti Kangatuan idiay langit. 4 Isu a nagbalin a nangatngato ngem kadagiti anghel, ta tinawidna ti maysa a nagan a natantan-ok ngem kadakuada. 5 Kas pagarigan, asino kadagiti anghel ti nangibagaan ti Dios: “Sika ti anakko, nagbalinak nga amam ita nga aldaw”? Sana innayon: “Agbalinakto nga amana, ket agbalinto nga anakko”? 6 Ngem inton iyegna manen ti Inaunana ditoy daga, kunana: “Agruknoy koma kenkuana ti amin nga anghel ti Dios.” 7 Imbagana pay maipapan kadagiti anghel: “Dagiti anghelmo ket pagbalinem nga espiritu. Dagiti ministrom ket pagbalinem a gil-ayab ti apuy.” 8 Ngem kinunana maipapan iti Anak: “Ti Dios ti tronom iti agnanayon nga awan inggana. Ti setro ti Pagariam ket isu ti setro ti kinalinteg. 9 Inayatmo ti kinalinteg, ket ginuram ti kinakillo. Isu a ti Dios a Diosmo binukbokanna ti ulom iti lana a namagbalin kenka a naragragsak ngem kadagiti kakaduam.” 10 Ken: “Idi un-unana, insaadmo dagiti pundasion ti daga, ken dagiti imam ti nangaramid iti langit. 11 Mapukawdanto, ngem agnanayonto nga addaka; madadaeldanto amin a kas iti bado. 12 Kupinemto ida a kas iti atiddog a lupot, ket masukatandanto a kas iti bado. Ngem saanka nga agbalbaliw ken dinto pulos agpatingga dagiti tawenmo.” 13 Ngem asino kadagiti anghel ti nangibagaanna: “Agtugawka iti makannawanko agingga nga ikabilko dagiti kabusormo a pagbatayan dagiti sakam”? 14 Saan aya nga espirituda amin para iti nasantuan a panagserbi, a naibaon tapno agserbida kadagidiay agtawid iti pannakaisalakan?
AGOSTO 26–SEPTIEMBRE 1
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | HEBREO 4-6
“Ikagumaam ti Sumrek iti Panaginana ti Dios”
(Hebreo 4:1) Agtultuloy pay laeng ti kari ti Dios a mabalintayo ti makikadua kenkuana iti panaginanana. Agannadtayo ngarud koma amangan no adda asinoman kadatayo a saan a maikari iti dayta.
(Hebreo 4:4) Ta imbagana iti maysa a paset ti kasuratan maipapan iti maikapito nga aldaw: “Ket naginana ti Dios iti maikapito nga aldaw iti amin nga inaramidna,”
Ania ti Panaginana ti Dios?
3 Adda dua a rason a maikunatayo a madama pay laeng ti maikapito nga aldaw idi panawen ni Jesus ken dagiti nagkauna a Kristiano. Umuna, usigentayo dagiti sasao ni Jesus kadagiti bumusbusor a nangbabalaw iti panangagasna bayat ti Sabbath, nga ibilangda a panagtrabaho. Kinuna kadakuada ni Jesus: “Ni Amak agtultuloy nga agar-aramid agingga ita, ket agtultuloyak nga agar-aramid.” (Juan 5:16, 17) Ania ti kayatna a sawen? Naakusaran ni Jesus nga agtartrabaho bayat ti Sabbath. Kas sungbat iti akusasionda, kinunana: “Ni Amak agtultuloy nga agar-aramid.” Kasla ibagbagana: ‘Agpada ti ar-aramidenmi ken Amak. Nagtrabaho ni Amak bayat ti rinibu a tawen ti Sabbath isu a mabalinko met ti agtultuloy nga agtrabaho uray Sabbath.’ Gapuna, ipaspasimudaag ni Jesus nga idi kaaldawanna madama pay laeng ti maikapito nga aldaw, ti aldaw a panaginana ti Dios manipud pinarsuana dagiti bambanag ditoy daga.
4 Impaay ni apostol Pablo ti maikadua a rason. Maipapan iti panaginana ti Dios, kinotarna ti Genesis 2:2, a kinunana: “Datayo a nangwatwat iti pammati sumrektayo iti panaginana.” (Heb. 4:3, 4, 6, 9) Gapuna, madama pay laeng ti maikapito nga aldaw idi kaaldawan ni Pablo. Kaano nga agpatingga ti aldaw a panaginana?
5 Tapno masungbatan dayta a saludsod, laglagipentayo ti panggep ti maikapito nga aldaw. Kuna ti Genesis 2:3: “Ti Dios binendisionanna ti maikapito nga aldaw ket pinagbalinna a sagrado.” Dayta nga aldaw ket ‘nagbalin a sagrado’—sinantipikar, wenno pinili ni Jehova—tapno maibanag ti panggepna a mapagnaedan ti daga kadagiti natulnog a tattao a mangaywan iti dayta ken iti amin a parsua nga adda iti dayta. (Gen. 1:28) Tapno matungpal ti panggepna, “agtultuloy nga agar-aramid agingga ita” ni Jehova a Dios ken ni Jesu-Kristo, ti “Apo ti sabbath.” (Mat. 12:8) Agtultuloy ti aldaw a panaginana ti Dios agingga a naan-anay a maitungpal ti panggepna iti ngudo ti sangaribu a tawen a panagturay ni Kristo.
(Hebreo 4:6) Dagidiay damo a nakaipakaammuan ti naimbag a damag ket saanda a nakikadua kenkuana iti panaginanana gapu iti kinasukirda. Ngem mabalin pay laeng a makikadua ti dadduma kenkuana.
Ania ti Panaginana ti Dios?
6 Nalawag nga imbaga ti Dios kada Adan ken Eva no ania ti panggepna iti daga ngem sinukirda dayta. Nakalkaldaang ta minilion a kaputotanda ti nagsukir. Uray ti pinili ti Dios a nasion ti Israel ket maulit-ulit a nagsukir. Ken pinakdaaran ni Pablo dagiti Kristiano idi kaaldawanna a mabalin a matulad ti dadduma kadakuada ti kinasukir dagiti Israelita. Insuratna: “Aramidentayo koma ngarud ti amin a kabaelantayo a sumrek iti dayta a panaginana, ta amangan no addanto asinoman a matnag iti isu met laeng a pagannayasan ti kinasukir.” (Heb. 4:11) Ipakita dagita a sasao a dagiti nasukir dida makastrek iti panaginana ti Dios. Ania ti kayat a sawen dayta? No saantay a makitunos iti panggep ti Dios posible kadi a ditay makastrek iti panaginanana? Nalawag ngarud a nagpateg nga ammuentayo ti sungbat dayta a saludsod, ken pagsasaritaantayo iti daytoy nga artikulo ti ad-adu pay maipapan iti dayta. Ngem kitaentayo nga umuna ti dakes nga inaramid dagiti Israelita ken no apay a dida nakastrek iti panaginana ti Dios.
(Hebreo 4:9-11) No kasta, adda pay maysa a sabbath a panaginana para kadagiti tattao ti Dios. 10 Ta ti tao a nakikaduan iti panaginana ti Dios ket naginana metten kadagiti bukodna nga aramid, a kas iti Dios a naginana kadagiti bukodna nga aramid. 11 Aramidentayo koma ngarud ti amin a kabaelantayo a makikadua iti dayta a panaginana, tapno awan ti asinoman a mangtulad iti kasta a kinasukir.
Ania ti Panaginana ti Dios?
16 Awan kadatayo ita ti mamati a masapul nga annuroten dagiti Kristiano ti Mosaiko a Linteg tapno maisalakan. Nalawag ti sasao ni Pablo kadagiti taga-Efeso: “Babaen itoy a di kaikarian a kinamanangngaasi, kinapudnona, naisalakankayo babaen ti pammati; ket daytoy saan a maigapu kadakayo, dayta ket sagut ti Dios. Saan, dayta ket saan a maigapu iti ar-aramid, tapno awan ti tao a maaddaan iti pangibatayan iti panagpasindayag.” (Efe. 2:8, 9) Kasano ngarud a makastrek dagiti Kristiano iti panaginana ti Dios? Inlasin ni Jehova ti maikapito nga aldaw—ti aldaw a panaginana—tapno maitungpalna ti nadayag a panggepna iti daga. Makastrektayo iti panaginana ni Jehova no agtulnogtayo kenkuana ken makidanggaytayo iti pannakatungpal ti panggepna nga ipalpalgak ti organisasionna.
17 Ngem ditay makituntunos iti panggep ni Jehova no ditay agtulnog iti matalek ken masirib nga adipen wenno no dagiti laeng ibilangtayo a napateg ti tungpalentayo. Pagpeggaden dayta ti nasinged a relasiontayo ken Jehova. Iti sumaganad nga artikulo, usigentayo ti sumagmamano a situasion a mangyeg iti gundaway a maipakitatayo ti kinatulnogtayo. Ti aramidentayo kadagita a situasion ipakitana no nakastrektayon iti panaginana ti Dios.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
(Hebreo 4:12) Ta ti sao ti Dios ket nabiag ken nabileg ken natadtadem ngem iti aniaman nga espada a dua ti tademna ken sumalput pay ketdi iti pagsinaan ti kararua ken ti espiritu, ken kadagiti susuop ken patatayo, ken maipakitana dagiti pampanunoten ken tarigagay ti pusotayo.
Salsaludsod Dagiti Agbasbasa
Ania “ti sao ti Dios” nga ibagbaga ti Hebreo 4:12 a “nabiag ken adda bilegna”?
▪ Ipakita ti konteksto a ti tuktukoyen ni apostol Pablo ket ti mensahe, wenno naibaga a panggep ti Dios, a mabasa iti Biblia.
Masansan a mausar ti Hebreo 4:12 kadagiti publikasiontayo tapno ipakita nga adda bileg ti Biblia a mangbalbaliw iti biag ti tao, ket talaga a maikanatad dayta a panangyaplikar. Nupay kasta, makatulong no kitaentayo ti nalawlawa a konteksto ti Hebreo 4:12. Parparegtaen ni Pablo dagiti Hebreo a Kristiano a makitinnulongda iti panggep ti Dios. Adu kadagitoy ti mabasa iti nasantuan a sursurat. Inusar ni Pablo a pagarigan dagiti Israelita a naispal manipud Egipto. Adda namnamada a sumrek iti naikari a daga a “pagay-ayusan ti gatas ken diro,” a sadiay tagiragsakenda ti pudno a panaginana.—Ex. 3:8; Deut. 12:9, 10.
Dayta ti naipakaammo a panggep ti Dios. Ngem nagsukir dagiti Israelita ken awan pammatida isu a kaaduan kadakuada ti saan a nakastrek iti dayta a panaginana. (Num. 14:30; Jos. 14:6-10) Ngem innayon ni Pablo nga “adda pay nabati a kari nga iseserrek iti panaginana [ti Dios].” (Heb. 3:16-19; 4:1) Nalawag a dayta a “kari” ket paset ti naipakaammo a panggep ti Dios. Kas kadagiti Hebreo a Kristiano, mabasatayo ken mabalin a makitinnulongtayo iti dayta a panggep. Tapno maipaganetget a daytoy a kari ket naibasar iti Kasuratan, kinotar ni Pablo ti dadduma a paset ti Genesis 2:2 ken Salmo 95:11.
Maragsakantayo koma ta adda pay nabati a “kari nga iseserrek iti panaginana [ti Dios].” Agtalektayo a talaga a posible ti naibatay iti Biblia a namnama nga iseserrek iti panaginana ti Dios, ket nangaramidtayon kadagiti addang a sumrek iti dayta. Saantayo nga inaramid dayta babaen ti panangtungpal iti Linteg a naited ken Moises wenno pananggun-od iti anamong ni Jehova babaen ti sabali pay nga aramid. Imbes ketdi, babaen iti pammati, maragsakantayo a makitinnulong ken agtultuloy a makitinnulong iti naipalgak a panggep ti Dios. Kasta met, kas nadakamaten, rinibribu a tattao iti intero a lubong ti nangrugin nga agadal iti Biblia ken nangammo kadagiti naipakaammo a panggep ti Dios. Adu kadakuada ti nangbalbaliw iti estilo ti panagbiagda, nangipakita iti pammati, ken nagpabautisar kas Kristiano. Nalawag a pammaneknek daytoy a “ti sao ti Dios nabiag ken adda bilegna.” Ti naipakaammo a panggep ti Dios, kas naipakita iti Biblia, binalbaliwanna ti biagtayo, ken agtultuloy a mangbalbaliw iti dayta.
(Hebreo 6:17, 18) Iti kastoy met la a pamay-an, idi inkeddeng ti Dios nga ipakita a nalawlawag kadagiti agtawid iti kari a saan nga agbalbaliw ti panggepna, ginarantiaanna dayta babaen ti sapata. 18 Saan nga agbalbaliw dagitoy dua a banag nga inaramid ti Dios ken imposible nga agulbod ti Dios. Dagitoy ti talaga a mangparegta kadatayo a nagkamang iti Dios tapno mapetpetantayo ti namnama nga adda iti sanguanantayo.
Namnama
Daytoy a namnama iti agnanayon a biag ken iti kaawan panagrupsa maipaay kadagidiay “makiramraman iti nailangitan a pannakaayab” (Heb 3:1) ket natibker ti nakaibatayanna ken mapagpannurayan buyogen ti panagtalek. Patalgedan dayta ti dua a banag a di mabalin a pagulbodan ti Dios, awan sabali, ti karina ken ti sapatana, ket ti namnama agnaed ken Kristo, nga imortal itan iti langlangit. Gapuna, daytoy a namnama nadakamat kas “maysa a sinipete maipaay iti kararua, agpadpada a sigurado ken natibker, ket sumrek iti uneg ti kortina [kas iti iseserrek ti nangato a padi iti Kasasantuan no Aldaw ti Panangabbong], a sadiay ti simrekan ti manangyuna maigapu kadatayo, ni Jesus, a nagbalin a nangato a padi iti agnanayon maitunos iti kasasaad ni Melquisedec.”—Heb 6:17-20.
Panagbasa iti Biblia
(Hebreo 5:1-14) Ta tunggal nangato a padi a maala kadagiti tattao ket nadutokan nga agserbi iti Dios maigapu iti tattao, tapno mangted kadagiti sagut ken daton gapu kadagiti basol. 2 Kabaelanna ti makipagrikna kadagiti ignorante ken agbasbasol ta adda met pagkapuyanna. 3 Gapu iti dayta, masapul nga agdaton met para kadagiti basolna a kas iti aramidenna para kadagiti basol dagiti tattao. 4 Awan ti tao a mangdutok iti bagina iti daytoy a dayaw, no di ket ti Dios laeng ti mangdutok kenkuana a kas iti inaramidna ken Aaron. 5 Saan met nga impadayag ti Kristo ti bagina babaen ti panagbalinna a nangato a padi, no di ket impadayag Daydiay nangibaga kenkuana: “Sika ti anakko, nagbalinak nga amam ita nga aldaw.” 6 Kas iti imbagana pay iti maysa a paset ti kasuratan: “Maysaka a padi iti agnanayon a kas ken Melkisedek.” 7 Bayat ti panagbiag ni Kristo ditoy daga, namin-adu a nagpakaasi ken nagkiddaw pay ketdi a napakuyogan iti napigsa a sangsangit ken lulua iti Daydiay makaisalakan kenkuana ken patay, ket naipangag gapu iti panagbutengna iti Dios. 8 Nupay isu ket Anak, nasursurona ti agtulnog gapu kadagiti sinagabana. 9 Kalpasan a napagbalin a perpekto, isu ti nagbalin a pakaisalakanan iti agnanayon ti amin nga agtulnog kenkuana, 10 ta dinutokan ti Dios kas nangato a padi a kas ken Melkisedek. 11 Nagadu ti maibagami maipapan kenkuana ngem narigat nga ilawlawag ta nagbalin a nakapuy ti pannakaawatyo. 12 Ta nupay rumbeng a mannursurokayo koma itan, kasapulanyo manen ti mangisuro kadakayo kadagiti pagdamdamuan a bambanag manipud kadagiti sagrado a mensahe ti Dios, ket kasapulanyo manen ti gatas imbes a natangken a makan. 13 Ta asinoman nga agtultuloy nga uminum iti gatas ket saanna nga ammo ti sao ti kinalinteg, ta ubing pay laeng. 14 Ngem ti natangken a makan ket para kadagiti nataengan a tattao, a gapu iti kanayon a panangusarda iti abilidadda nga agpanunot, nasursurodan nga ilasin ti umiso ken di umiso.