Doktor-Pasiente a Komunikasion—Nasken iti Panagballigi
IDI rugrugi ti dekada a 1980, nalawag a rebbeng a maaddaan kadagiti nainget a pamuspusan tapno maipasdek ti nasaysayaat a komunikasion iti nagbaetan dagiti Saksi ni Jehova ken ti medikal a komunidad. Gapuna ti Manarawidwid a Bagi dagiti Saksi ni Jehova inautorisarannat’ maysa a programa a mangpatanor iti relasion a pannakitinnulong kadagiti doktor ken ospital.
Dagiti pannakabagi dagiti Saksi manipud sangalubongan a hedkuartersda idiay Siudad ti Nueva York binisitada ti adu a dadakkel nga ospital iti dayta a siudad. Inapresiar daytoy a nalaing dagiti empleado ti ospital, ket nangipasdek iti pakaibasaran ti panagtinnulong, imbes a panagsubang. Idin dagitoy a pannakabagi nangikonduktada kadagiti seminar kadagiti dadakkel a siudad iti aglikmut ti pagilian. Kas maysa a paset dagitoy a seminar, inkuyogda dagiti lokal a ministro dagiti Saksi ni Jehova kadagiti miting kadagiti sentro ti medisina iti lugar, a daytat’ nangsanay kadagitoy a ministro a mangitultuloy iti programa. Idi addada sadi Chicago, Illinois, E.U.A., nakasaoda ti editor ti Journal of American Association. Daytoy ti nangibunga iti awis nga agsurat iti maysa nga artikulo no kasano a makitinnulong dagiti doktor kadagiti Saksi ni Jehova.a
Idi agangay, naipaay dagiti adu a panagsanay ken nakasurat a direksion tapno dagiti Saksi iti dadduma a pagilian mairugidat’ isu met laeng a programa.b Kas ehemplo, kalpasan ti pannakaikonduktat’ seminar sadi Canada, nabukel ken nasanay dagiti Hospital Liaison Committees (a naawagan Medical Liaison Committees kalpasanna). Tunggal komite ket binukel dagiti Kristiano a panglakayen a situtulok ken makabael a makisarita kadagiti doktor, social workers, ken empleado iti ospital.
Naisayangkat dagiti pannakisarita iti sumagmamano a ministro ti salun-at ti probinsia, direktor dagiti asosasion ti medikal ken ospital, ken dadduma pay a mararaem iti tay-ak ti panangaywan iti salun-at. Dagitoy a miting timmulongda a mamagbalin nga ad-adda a sensitibo ti medikal a komunidad kadagiti pakaseknan dagiti Saksi ni Jehova. Iti kasta maysa a natibker a pundasion ti naipasdek para iti masanguanan a panagsasarita.
Nakasagana a Gubuayan ti Tulong
Nabayag a naapresiaren a ti umiso nga impormasion ket dakkel a tulong a mangep-ep ti potensial a komprontasion iti nagbaetan ti napasnek a Kristiano ken dagiti doktor nga agtalek iti pannakausar ti dara iti panangagas. Idi rugrugi ti 1960’s idiay hedkuarters dagiti Saksi ni Jehova, nangrugi a maisalansan ti listaan dagiti medikal a doktor a mayat a tumulong. Dagitoy a doktor kabesadodan dagiti medikal a kasukat ti pannakaiyalison ti dara. Kalpasanna, no di kabalinan ti maysa a doktor wenno ospital a tamingen ti kaso, mabalin a magun-odan ti komite ti nagnagan dagiti dadduma a doktor. Mabalin ngarud a maiyakar ti pasiente iti sabali a medikal a grupo.
Sabali pay a pagpilian a ta mabalin nga iyurnos ti Hospital Liaison Committees a konsultaren ti lokal a siruhano dagiti eksperiensado a kapatadana babaen iti telepono. Kadarato a daytoy a klase ti giddato a pannakikomunikar ti tumulong kadagiti doktor a mangibagay iti panangagasda, a di pagpegpeggaden ti pasiente. Gapuna, iti panagserbi a kas manangibabaet iti pasiente ken ti doktor, nagbalinen dagiti komite nga eksperto a mangep-ep iti panagbuteng agpadpada ti pasiente ken ti doktor no agparang a kasla kasapulan ti dara.
Prueba nga Epektibo Dayta
Ni Sonya ket nasaririt a 13-añosna, idi iti rugrugi ti 1989, naammuanna nga adda tumor nga agkanser iti babaen ti maysa a matana. Inlawlawag ti siruhano kadagiti nagannak ni Sonya ti kinaserioso ti kasapulan a pannakaopera. Gapu ta napartak ti idadakkel ti tumor, di masapul nga itantan ti pannakaopera. Mabalin a kasapulan nga isaruno ti chemotheraphy, ket kuna ti doktor a masapul nga ipalubos dagiti nagannakna ti panangiyalison ti dara. Ngem di maipalubos ti pamilia dayta gaput’ relihiuso a pammatida. Ti makabael a siruhano a mangay-aywan ken Sonya kayatna nga ikkaten ti agkanser a tumor, nga agtalek a maaramidna dayta nga awan panangiyalison iti dara. Nupay kasta, gaput’ pagalagadan iti ospital, ti siruhano awan magun-odanna nga anesthesiologist a tumulong.
Ni Jonathan isut’ inauna a baro da Michael ken Valerie. Idi arinunos ti 1989, idi isut’ 16, impakaammo dagiti doktor kadakuada nga adda dakkel a timmubo iti palina. Pagbutngan dagiti doktor ti mangopera a di agusar iti dara, ngem situtured nga inaramidda dayta, kas panagraem iti relihiuso a takder ti pamilia. Bayat ti iyuungarna, rimsua dagiti serioso a komplikasion. Giddato a bimmaba ti presion ti dara ni Jonathan, ket bimmaba ti blood countna. Iti maikadua nga operasion, nakarot’ pannakaadasna, a nagsuek ti hemoglobinna iti 5.5, a daytat’ kakatlo ti normal a kaadu. Kuna ti tumultulong: “Ti kasasaad ti anakyo ket kumarkaro. Awanen ti namnamatayo. No di makaawat ti dara, mabalin a matay!” Aniat’ aramiden?
Dagiti liaison a komite impaaydat nasken a tulong kadagitoy dua a kaso sadi Canada. Maysat’ nangipanamnama iti pamilia ni Sonya a no talaga a kasapulan, makatulongda a mangiyurnos iti pannakaiyakarna iti sentro ti medikal iti sabali a pagilian. Ngem adda kadi maaramidan tapno ti babai a siruhano a makaammon iti kasona ket makapagtultuloy? Kinapudnona, daytoy a siruhano nagbalin a nasinged unay ken Sonya ta inyopresenat’ pannakairamanna iti grupo dagiti siruhano sadinoman ti pakaoperaanna. Nupay kasta, di kasapulan ti pannakaiyakar. Dagiti miembro ti komite naallukoyda dagiti lokal a medikal nga empleado a makitinnulong iti siruhano. Sigun iti dayta a doktor, kalpasan ti walo-ket-kagudua-oras nga operasion, ti damo a sasao ni Sonya ket maysa a nagagar a panagimtuod no naipilit kenkuana ti dara. Anian a rag-o ni Sonya idi maammuanna a ti sungbat ket saan!
Iti kaso ni Jonathan, idi bimmabat’ blood countna iti 5.5 kalpasan ti dua nga operasion, kumbinsido dagiti doktor a kasapulan ti panangiyalison ti dara tapno masalbar ti biagna, ket nakasaganadan a mangala iti bilin ti korte tapno ipilit ti dara kenkuana. Ngem ti natibker a pammati ken personal a panagkedked ni Jonathan isut’ nangpabannayat ti bambanag. Kuna ni Jonathan: “Ingguyodko ni Dr. babaen iti kueliona ket pinerrengko sa kinunak, ‘Awan dara wenno produkto ti dara, PANGAASIM!” Ti komite dagiti nasanay a kakabsat timmulongda a nangiyurnos iti pannakaiyakar ni Jonathan iti dakdakkel a medikal a pasilidad. Idi nakagtengen, maysa a miembro ti komite ti addan iti ospital ket nakasaritanan dagiti mangasikaso a doktor. Iti sumuno nga aldaw di nagbalbaliw ti hemoglobin ni Jonathan. Nagin-inot a simmayaat ti blood countna, ket nakaruaren 15 nga aldaw kalpasan ti operasionna.
Nalawag, iti iyaadut’ bilang dagiti medikal nga empleado ken agtartrabaho iti kagimongan a situtulok a makitinnulong iti Hospital Liaison Committees dagiti Saksi ni Jehova, manamnama ti agtultuloy a naimbag a panagballigi.
[Footnotes]
a Naulit a naimaldit iti pinanid 27-9 iti Kasano nga Ispalen ti Dara ti Biagyo?, nga impablaak ti Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
b Addan 100 a Hospital Liaison Committees sadi Estados Unidos, 31 sadi Canada, 67 sadi Francia, ken dadduma pay iti sabali a dagdaga iti aglikmut ti lubong.