“No Agtignayka a Simamaag, Papatayenka”
Limsut ti busal ti paltog iti nakalukat a paset ti ruangan ti kotse ken nakatutok iti ulok. Kuna ti timek:
“Dinak kitaen, Babai. Luktam ta ruangan. Umaliska iti likudan a tugaw.” Nagtungpalak. Nagsanggir ti lalaki iti likudan ti pilid, ket nakatutok pay laeng ti paltog kaniak.
“Adda tulbekmo iti banko?”
“Awan tulbekko. Adda umay madamdama a manglukat.”
“No agtignayka a simamaag,” imballaagna, “papatayenka.” Pinaandarna ti kotsek sana pinataray.
Saan a dayta ti kaunaan a gundaway a napasarak. Maysaak a teller iti sanga ti Trust Company Bank. Idi napan nga Abril maysa a babai ti nangipaturong iti pitakana kaniak sana kinuna: “Adda paltog iti uneg. Iyawatmo ta kuarta.” Nagtungpalak.
Sumagmamano a lawas kalpasanna, maysa a lalaki ti immasideg iti tawa a pagpapaayak. Sipapanayag nga intutokna ti paltogna. “Itedmo kaniak ta kuarta.” Impauyasko kenkuana dagiti nareppet a kuarta.
Diak maibturanen. Dinawatko ti pannakaiyalisko iti sabali a sanga. Napatgan ti kiddawko. Isu nga ita, iti daytoy nga agsapa ti Huebes, Mayo 23, agtugtugawak idiay kotsek iti pagparadaan ti baro a sanga, ti sanga iti Peachtree Mall idiay Columbus, Georgia. Ur-urayek dayta nga aglukat. Alas 8:25 ti oras. Ugalik ti mapan iti trabaho a sumagmamano a minuto a nasapsapa ket basaek ti inaldaw a teksto ti Biblia. Iti dayta nga agsapa, Mateo 6:13 ti teksto, a kunana, “Isalakannakami iti dakes.” Diak naamiris dayta idi, ngem dayta a teksto agbalinto gayam a nakapatpateg kaniak iti sumaruno a dua nga aldaw.
Dua a lawas pay laeng nga agtartrabahoak iti dayta a baro a sanga ket saanak pay naikkan ti tulbek. Nakalukat bassit ti tawa ti kotsek, ket ut-utobek ti teksto a kabasbasak, idi a nagparang ti busal ti paltog iti tawa. Namindua idi a ti kuarta laeng ti inlibas dagiti mannanakaw. Ket ita pati siak.
Bayat nga agpatpataray, rinugiak ti nagkararag iti napigsa: “O Jehova, pangaasim tulongannak!”
“Asino ni Jehova?” insaludsod ti nangdukot kaniak.
“Isu ti Dios a pagdaydayawak.”
“Dinak kitaen! Ta tawam laeng ti taliawem. Jehova . . . isu dayta ti Watchtower, dagiti Saksi ni Jehova, saan kadi?”
“Wen.”
“Kaam-ammok ida idi agnanaedak idiay siudad ti Nueva York. Maysaak a Katoliko. Uray pay kasta, agkararagka a siuulimek. Diak kayat a denggen dayta.” Ngem innayonna: “Saanka a dangran. Kuarta ti kasapulak, saan a sika. Dika agtignay a simamaag, tapno saanka a madangran.”
Bayat nga agtartaray ti kotse, isut’ nagdamdamag kaniak maipapan iti banko. Asino ti mapan manglukat? Ania nga oras nga aglukat para iti publiko? Mano a kuarta ti adda sadiay? Nagadu a saludsod maipapan iti banko. Sinungbatak ida iti inggat’ kabaelak bayat nga agkarkararagak a siuulimek. Agpakpakaasiak ken Jehova a tulongannak nga agtalinaed a natalged.
Kalpasan ti agarup sangapulo a minutos, impanna ti kotse iti lasonglasong a dalan nga agturong iti kakaykayuan. Nalawag nga adda kasinnarakna, ta nagtantanamitim: “Yanna ngata? Yanna ngata?” Insardengna ti kotse ket bimmaba ket pinalayawnak iti tugaw sa pinaruarnak iti sikigan ti tsuper, isut’ kanayon nga adda iti likudak. Bayat a nakadekket ti paltog iti bakrangko, impannak iti kasamekan, dagiti matak kanayon a sikikita iti baba tapno diak makita isuna. Narigatanak a sumrek iti kasamekan gapu iti suotko ken nangato ti takon ti sapatosko. Inturongnak iti maysa a kayo, pinasangonak iti bunged, sana pinerrengan dagiti matak ken inapputan ti ngiwatko iti tape. Pinarautanna dagiti imak iti likudak sa ingalutnak iti bunged babaen ti panangiputipotna iti tape.
Agpigpigergerak iti kasta unay iti daytoy a gundaway. Minandarannak nga agsardengak. Nagtanamitimak a diak magawidan. “Bueno, agtaltalnaka laeng. Adda mangsipsiput kenka, ket no gandatem ti rumuk-at, papatayennaka.” Kalpasanna pinanawannak. Linaglagipko ti inaldaw a teksto a kunana, “Isalakannakami iti dakes,” ket pinampanunotko nga anian a mayanatup dayta kaniak iti daytoy a gundaway.
Apagbiit a nagsubli ngem iti sabali a kotse—mailasinko ti kukuak babaen ti ungor ti makina. Nalabit insukatna iti luganna. Winarwarna ti naiputipot a tape iti siketko ken iti puon ti kayo ngem naperrengan ken naapputan pay laeng dagiti matak ken ti ngiwatko, ken naparautan pay laeng ti tape dagiti pungngupunguak iti likudak. Inasakmi manen ti kasamekan nga agturong iti kotse. Linuktanna ti estribo, impisoknak iti dayta, impanalbaagna ti kalub tapno agserra, sa nagpataray.
Rinugiak manen ti nagkararag. Nagkarkaragrag ti inaramidko iti dayta nga aldaw a dimmawdawatak ken Jehova iti kired a kasapulak tapno maibturak ti aniaman a mapasamak. Pinatarayna ti lugan iti agarup 15 wenno 20 a minutos sakbay a nagsardeng ket linuktanna ti estribo, inikkatna ti tape iti ngiwatko, ken dinamagna no ania ti numero ti telepono idiay banko. Intedko kenkuana. Inimtuodna no asino ti amok. Imbagak kenkuana, sana insubli ti tape ti ngiwatko. Naammuak kamaudiananna nga inawaganna ti banko ket nagkalikagum iti kuarta—$150,000.
Imbagana ken ni George—dayta ti nagan ti opisial idiay banko iti dayta nga aldaw—a mapan iti maysa a siled ti telepono iti abagatan ti Atlanta iti alas dos ti malem a tugotna ti kuarta, ket umawatto iti kanayonan nga instruksion. Impakaammona kaniak dagitoy ken impanamnmana a maruk-atanakton iti mabiit. Ti alas dos, nupay kasta, ket nabayag pay, ket napupok ken nagalutanak pay idiay estribo ket bumarbara a kanayon. Limmabas ti oras. Naminsan wenno namindua a kinitana no ania ti kasasaadko. “Igaggaganaka ti Diosmo a ni Jehova,” kunana. No kasta nalagipna ti kararagko ken Jehova nanipud idi agsapa.
Pinampanunotko ti pamiliak. Ammoda kadi a mapukpukawak? No ammoda, ania ngatat’ riknada? Ad-adda a pakadanagak ida ngem iti bagik. Nagpanunotak kadagiti nagduduma a kasuratan. Ti maysa maipapan iti nagan ni Jehova ‘a nabileg a sarikedked a pagkamangan ti nalinteg ket maisalakan.’ Kasta met ‘no awagam ti nagan ni Jehova, maisalakankanto.’ Ket awan duadua nga iyap-aplikarko ti balakad ni apostol Pablo nga “agkararag nga awan sardayna.” (Proverbio 18:10; Roma 10:13; 1 Tesalonica 5:17) Malaksid kadagiti teksto ti Biblia, nalagipko met dagiti ebkas ken ayug dagiti kankanta ti Pagarian, kas ti ‘Ni Jehova ti batok, ti pigsak, ken ti bilegko’ ken ‘Ni Jehova ti kamangko.’
Manipud kadagiti kapadasan a nabasak idiay Ti Pagwanawanan, nalagipko a tinulongan ni Jehova dagiti dadduma nga ibturan dagiti naisangsangayan a suot. Nalagipko ti maysa a kapadasan manipud iti Agriingkayo! maipapan iti maysa a Saksi a nakautibo iti maysa a panagtakaw iti banko.a Isut’ siiirut a sinakkal ti mannanakaw bayat nga inlayatlayatna ti granada nga iggemna ken isut’ pinangtaanna. Nagpaut ti rigatna iti sumagmamano nga oras; isu ken ti mannanakaw addada iti uneg, bayat nga adda iti ruar dagiti polis. Naibturanna met ti rigatna babaen ti panagkarkaragragna ken Jehova ken pananglagip kadagiti kasuratan, ket nagunggonaan ti kinaturedna babaen ti pannakaisublina a sitatalged iti pamiliana.
Kamaudiananna nagsardeng ti kotse, ket rimmuar ti tsuper. Diak makita ti relok, idinto ta adda iti pungngupunguak ken naparautan iti likudak, ngem impapanko, a siuumiso, nga alas dosen ken inna sinarak ni George manipud idiay banko. Ninamnamak a maruk-atanakton iti di agbayag. Ngem saan a kasta ti napasamak. Nalawag a di nagballigi ti planona, ket pinatarayna manen ti kotse.
Kellaat a pimmegges ti makina, ket timmaray ti kotse iti patinggaan ti kapartakna! Isut’ saan laeng nga agpatpataray iti nakaparpardas no di ket agibar-ibar pay a kunamman la no makikamkamat kadagiti dadduma a lugan. Nakulogkulogak iti uneg ti estribo. Tumaltag ti bagik, maitugtog ti ulok iti bakrang ti estribo. Yantangay naparautan dagiti imak ken takkiagko iti likudak, awan gawayko a mangtengngel iti bagik wenno manglapped iti pannakaitugtogko. Nagtultuloy dayta iti nalabit sangapulo a minutos, ngem kasla napapaut ngem iti dayta.
Kalpasanna nagsardeng ti kotse, linuktanna ti estribo tapno kitaenna no kasano ti kasasaadkon. Siempre, kasta unay ti pannakakulogko ken pannakaparigat gapu iti pannakaimalomalok. Nagtibbayo ti pusok ket narigatanak nga aganges. Narusepak iti ling-et ken diak makapunas ta naparautan dagiti imak iti likudak. Nangnangruna a narigatanak nga aganges ta ti agongko laeng ti nakaruar iti nagbaetan dagiti naperrengan a matak ken naapputan a ngiwatko. Inukapna ti tape iti ngiwatko iti apagbiit tapno nanamnam-ay ti panagangesko ken makapagsao no kayatko.
Kinunana a nasirpatan dagiti polis ti kotsena, nalabit manipud iti panangsipsiputda, ket isut’ kinamatda. Isu a nagpardas ti panagpatarayna ken agibar-ibar tapno saan a madungpar dagiti dadduma a lugan. Isut’ nagballigi a nangliklik kadagiti polis. Inlawlawagna a dina pay naala ti kuarta, ngem padasenna ti sabali pay, nabaybayag bassit kano, ngem diak kano madanagan. Impanamnamana manen a dinak dangran iti pisikal, a saan a dayta ti panggepna. Kasapulanna ti kuarta, ket siak ti pamusposan tapno magun-odanna dayta. Idi imbagana dayta, timmanangak, yantangay inkararagko a no dangrannak, tulongannak ni Jehova nga agtignay a sisisirib.
Naglabas ti oras. Isut’ namin-ano a nagsardeng, nalabit tapno umawag pay iti telepono wenno tapno inna kitaen ti pangawatanna iti kuarta. Iti naminsan a panagsardengna, nangngegko a karkargaanna ti tangke iti gasolina. Gapu ta mailetanak unay nagbalbalinglingak inggat’ kabaelak ken nagtimekak. Dagus a linuktanna ti estribo ken binallaagannak nga agulimekak. Diak ammo no ania nga oras daydi. Dina pulos imbaga kaniak, malaksid iti damo, idi alas dosen. Ammok nga addakam pay laeng iti deppaar ti Atlanta ta mangngegko ti ungor dagiti eroplano nga agdisso ken tumayab idiay eropuerto.
Kalpasanna, linuktanna ti estribo sana kinuna, ‘Maysa pay nga oras. Maysa pay nga oras ket mawayawayaankanton.’ Namin-ano nga imbagana dayta. Diakon mamati kenkuana. Sapay koma. Saan a napudot unay iti ruar, ngem nakaserra ti estribo ken napuspusek ken bumarbara. Kasta unay ti panagarubos ti ling-etko, ket ad-adda a marigatanak nga aganges. Rinugiak ti agkararag maipapan iti panagungar ta diak masigurado no kasano pay kapaut a makaangesak.
No matayak, namnamaek a tulongan ni Jehova ti pamiliak a mangsaranget iti dayta. Maseknanak iti pamiliak kasta met iti bagik. Ammok a no matayak, pagungarennakto ni Jehova, ket maikaykaysaakto manen iti pamiliak idiay inkarina a baro a lubong ti kinalinteg. (Juan 5:28, 29; 2 Pedro 3:13) Ti panangpampanunotko ken Jehova ken kadagiti karkarina ti nangsalimetmet kaniak.
Linuktan manen ti tsuper ti estribo. Nasipnget—nasipngeten iti sumagmamano nga oras. Isut’ namin-ano nga immawag iti telepono. Di nagballigi dagiti panagreggetna a manggun-od iti subbot. Kinunana a nauman a mangpadpadas ket ipannakon idiay Columbus ket wayawayaannakon. Idi agsublikamin, nakapsutak unayen. Naggianak laengen idiay estribo nga indawatko nga agpatinggan koma ti amin. Ngem pinatibkerko ti bagik ken pinampanunotko, ‘Saan, masapul nga agalibtakak. Nasken a siririingak. Di agbayag agpatingganto aminen. Isut’ simmukon, ket iyawidnakon.’
Iruarnakon iti kotsek, ngem saan nga idiay pinanggepna a pangipanan kaniak. Impannak idiay Kingdom Hall dagiti Saksi ni Jehova, ngem nakasindi dagiti silaw iti siled a pagdagdagusan ti maysa kadagiti agbanbanyaga a pannakabagimi. “Saan nga idiay adda tao ti pangibulosak kenka!” Nupay kasta, inruarnak iti estribo kamaudiananna. Naperrengan pay la dagiti matak, ket naparautan pay laeng dagiti imak iti likudak, ngem inikkatna ti tape iti ngiwatko. Nariknak a nalag-an ti ulok ken diak makapagna—agbibineg dagiti gurongko. Insublinak iti estribo, inyadayunak bassit, inwalangnak iti likudan ti kapilya ti Baptist, sa pimmanaw. Ala 1:30 idin iti agsapa ti Biernes.
Pudno a nariknak a nalag-an ti ulok, nagtugawak, ket natalimudawak. Ti naudi a malagipko isut’ pannakangngegko iti panagungor ti luganna a pimmanaw. Idi nagsublin ti puotko, kalpasan ti tallo nga oras, nakaiddaak iti karuotan ken pitak. Inkarigatak nga inikkat ti tape iti pungngupunguak ken inikkatko ti nangperreng iti matak. Kinitak ti relok. Idin 15 minutos laengen sakbay ti alas 5. Addaak iti uneg ti estribo iti 17 nga oras ken awan puot a naiwalang iti 3 nga oras. Nagnaak iti dalan nga agpigpigerger ken agbibineg dagiti gurongko. Iyat-atras ti maysa a lalaki ti trakna manipud iti driveway. Imbagak kenkuana a nadukotak ket masapul nga awagak ti pamiliak ken ti policia. Dimteng dagiti polis iti sangapulo a minutos. Nagpatingga met laengen.
Naipanak iti pagpaagasan tapno agpaamiris. Awan ti mainum ken makanko iti uneg ti 20 nga oras ken awan ti pagdigosan, ket naturogak laeng iti maudi a tallo nga oras. Nadunor ti bagik, pitakpitak ti badok, kusokuso ti buokko, nadungrit ti rupak ken nadisporma gapu kadagiti marka ti tape. Ngem awan kadagitoy ti nangtuben iti pannakaikaykaysak manen iti asawak, ni Brad, ken ni nanangko, ni Glenda, kasta met kadagiti dadduma pay a dungdungoen a kakabagian ken gagayyem a naguummong sadiay a mangabrasa kaniak. Ti tuokda a nagur-uray ken nagdandanag ket naiduma kaniak ngem mabalin a daytat’ ad-adda a makaburibur.
Manipud iti pagpaagasan, napanak idiay presinto ti policia tapno sungbatak dagiti salsalusod ken agpalawag. Kas naipadamag iti Columbus Ledger-Enquirer, Mayo 25, 1991, kinuna ti policia a ti manangdukot, isu a sapsapulenda, “maidarum met iti panangrames ken nakaro a sodomia a napasamak idi napan a lawas,” kasakbayan laeng ti panangdukotna kaniak. Naipadamag met iti daytoy a pagiwarnak ti panangilawlawag ti Hepe ti Policia a ni Wetherington maipapan iti kiddawna maipaay iti panagulimek iti media: “Pudno a maseknankami iti biag ni Lisa.” Amin dagitoy ti ad-adda a nangpatalged kaniak a ti panagtalekko ken Jehova ti nangitalimeng kaniak.
Nagawidak tapno aguperak iti baniera, maturog iti nargaan a makapasalibukag a turog, ken agmennamenna agingga a mailibayak iti narnekan a turog: Ti Mateo 6:13 a teksto iti daydi nga aldaw ket liwliwa pay laeng kaniak, ken iti panangsalimetmetko iti Salmo 146:7, napadasak ti ‘pannakaluk-at kalpasan ti pannakaibalud.’—Kas insalaysay ni Lisa Davenport.
[Footnote]
a Kitaenyo ti Agriingkayo! Disiembre 8, 1990, panid 17-19.
[Blurb iti panid 17]
“Agkararagka a siuulimek. Diak kayat a denggen dayta”
Linuktanna ti estribo, impisoknak iti dayta, impanalbaagna ti kalub tapno agserra, sa nagpataray
[Blurb iti panid 17]
Tumaltag ti bagik, maitugtog ti ulok iti bakrang ti estribo
[Blurb iti panid 18]
Naggianak laengen idiay estribo nga indawatko nga agpatinggan koma ti amin
[Blurb iti panid 20]
Idi nagsublin ti puotko, kalpasan ti tallo nga oras, nakaiddaak iti karuotan ken pitak