Ti Panangmatmat ti Biblia

Didigra—Pannusa ti Dios?

ITI Filipinas, maysa a daga a masansan a dalapusen ti natural a didigra, adu a tattao ti agimtuod, ‘Suoten kadi ti Dios ti tao babaen kadagita a didigra?’ Idi 1991, kalpasan ti karungsotan a panagbettak ti bulkan iti daytoy a siglo, insaludsod ti paulo ti maysa a diario ti Filipinas: “Panagbettak: Pannusa ti Dios?”

Inyebkas ni kolumnista a Nelly Favis-Villafuerte ti kasta a panangmatmat idi nagsurat: “Kadagiti Kristiano a mamati iti Biblia nupay kasta—adda laeng maymaysa a panangilawlawag: Ti panagbettak ti Bantay Pinatubo ket maysa nga isasarungkar ti Dios tapno palagipannatayo manen nga adda maysa a nakaam-amak ken natan-ok a Dios nga addaan di masuppiat a pannakabalin iti ar-aramid ken pagtungpalan dagiti tao ken nasion.” Gapu itoy a panangipapan, maisaludsodtayo:

Ukomen Aya ti Mannakabalin-amin a Dios dagiti Tao Ita?

Pudno nga inaramid ti Dios dayta idi napalabas. Dagiti pangarigan a nailanad iti Kasuratan maipapan iti Layus idi kaaldawan ni Noe, ti pannakadadael ti Sodoma ken Gomorra, ken iti namindua a gundaway ti pannakarbek ti Jerusalem, ti siudad a nainaig iti natan-ok a naganna, ipakitana a ti Mannakabalin-amin a Dios mabalinna nga iyeg ti panangukom nga insigida kadagidiay maulit-ulit a mangsalungasing kadagiti pagalagadanna.—Genesis 7:11, 17-24; 19:24,  25; 2 Cronicas 36:17-21; Mateo 24:1, 2.

Ngem ita ngay? Nga addanto ti sangalubongan a didigra ket impakpakauna ni Kristo Jesus idiay Mateo kapitulo 24, Marcos kapitulo 13, ken Lucas kapitulo 21. Kadagitoy a kapitulo, isut’ nangted kadagiti naimpadtuan a pakdaar maipapan kadagiti paspasamak ken kasasaad a mainaig iti panagngudo ti sistema ti bambanag tapno dagiti natakneng panagpampanunotna a tattao maammuanda nga isut’ di makita nga agturturayen manipud langit. Matungtungpal itan dagitoy a padto. Paliiwenyo, nupay kasta, a kadagiti panangukom a nadakamat iti ngato, nangipaay ni Jehova a Dios ti nalawag, maulit-ulit a pakdaar sakbay nga immay ti pannakadadael. (Amos 3:7) Nupay kasta, panggep kadagiti natural a didigra a mapaspasamak iti tiempotayo, kadaywan nga aggapu dagiti pakdaar kadagiti sekular nga autoridad, a naibatay iti sientipiko a kapaliiwan.

Kasta met, ipakaammo kadatayo ni adalan a Santiago iti umuna a kapitulo ti suratna, bersikulo 13: “Ta ti Dios saan a mabalin a sulisogen kadagiti bambanag a dakes, ket isu awan met ti sulisogenna.” Buyogen ti iyaadu ti populasion ditoy lubong, as-asideg iti adu a peggad ti biag ti tao. Ti pannakasapul iti disso a pagnaedan ken pagmulaan ti taraon agbanag iti pannakakalbo dagiti sigud a kabakiran, no dadduma mangpakaro pay iti sumagmamano a natural a kalamidad manipud napipigsa a tudo ken napartak a panaglayus.

Gapuna, di umiso a kunaen a dagiti natural a didigra ket direkta nga imbaon ti Mannakabalin-amin a Dios kas pannusa kadagiti tao nga agnanaed kadagiti apektado a disso. Kinapudnona, adu dagiti awan basolna, kas dagiti babassit nga ubbing, ti agsagsagaba iti kasta unay iti tiempo ti didigra. Nupay kasta, uray no saan a biang ti Mannakabalin-amin a Dios dagita a kalamidad, nalabit maisaludsodtayo latta:

Addada Kadi Leksion a Masursurotayo?

Wen. Kadagidiay agnanaed kadagiti apektado a lugar, masuot no kasano kadakkel ti panangipategda kadagiti material a sanikuada no idilig iti biagda a mismo. Dagiti tao isarsarakda ti biagda kadagita a tiempo tapno maisalbarda laeng ti sumagmamano a sanikua. Nasken a laglagipentayo ti kuna ni Jesus: “Ti biag ti tao saan nga adda iti kaadu dagiti gameng a kupkupikupanna.” (Lucas 12:15) Masukatan dagiti material a bambanag, ngem saan a masukatan ti tao ti biagna.—Mateo 6:19, 20, 25-34.

Dagiti natural a didigra pagpanunotenna met dagiti indibidual no kasano ti panangusarda iti biagda. Ginutugot ni apostol Pablo dagiti Kristiano nga agbalinda a naannad iti wagas ti panagbibiagda: “Kitaenyo ngarud a siaannad no kasano ti pannagnayo, saan a kas la nakuneng no di ket kas la masirib, nga aramidenyo ti kabaelanyo iti rigat, ta dagiti al-aldaw dakesda.” (Efeso 5:15, 16, Byington) Tunggal suot a sanguen ti maysa a tao iti biagna ket maysa a palagip no kasano kapateg ti maaddaan natibker a pammati.

Ti maikatlo a leksion a maadaltayo manipud natural a kalamidad ket kasapulantayo a patanoren ti dakdakkel a pannakipagrikna, wenno empatia, kadagiti dadduma. Kadagiti masakopan ti didigra, rebbeng a maipakita ti naayat a pannakaseknan kadagiti pada nga agsagsagaba imbes nga alaen ti kababalin a tunggal maysa makaammo a mangaywan iti bagina. Nangnangruna a pudno daytoy kadagidiay addaan rebbengen a mangaywan kadagiti sabsabali. Dineskribir ni mammadto nga Isaias dagidiay inawaganna a “prinsipe” kas “maysa a paglemmengan no agangin, ken maysa a paglinongan no agbagio, kas ay-ayus dagiti danum iti disso a namaga, kas la linong ti maysa a dakkel a bato iti daga a napaksuyan.”—Isaias 32:1, 2.

Iti panangipakita ti pannakipagrikna bayat dagiti didigra, adu ti gundaway a ti maysa mairanudna kadagiti dadduma ti adda kenkuana, agpadpada iti sao ken aramid. Kas pangarigan, ti panagbettak ti Bantay Pinatubo ken dagiti didigra a nagbanaganna nangipaay ti nakaad-adu a gundaway a makiraman iti panangtulong kadagidiay masapul nga agtalaw manipud iti didigra. Adut’ awan masansanikuada uray ti inaldaw a taraonda. Gapuna, naipakita dagiti tao ti dida panagimbubukodan babaen panangtulong kadagiti sabsabali. Nupay kasta, adu pay laeng ti agimtuod:

Addanto Kadi Maudi a Panangukom iti Sangatauan?

Wen, addanto, kas nabatad a naipakita iti Sao ti Dios. (Mateo 24:37-42; 2 Pedro 3:5-7) Sakbay nga umay dayta a panangukom, masapul a maaramid ti sangalubongan a trabaho a panangipakdaar, kas inlayon nga impadto ni Jesus: “Kasta met, iti amin a nasnasion ti naimbag a damag masapul a maikasaba nga umuna.”—Marcos 13:10.

Gapuna, tunggal maysa kadatayo nasken a saludsodanna ti bagina, ‘Ania ngay ti aramidek?’ Paregtaendakayo a gundawayanyo ti tiempo a mangsukimat no aniat’ iparegget ti Biblia iti tunggal maysa kadatayo tapno makalasat iti dayta a sangalubongan a didigra.