Bambanag a Saan a Madadael ti Bagyo nga Andrew
ADDA dagiti bagyo (hurricane), ket adda dagiti narungrungsot pay ngem dagiti dadduma.a Dadduma ti maibilang laeng a napigsa nga angin, a mangiyeg iti napigsa a tudo ken mangparut kadagiti kayo. Ket adda ti Bagyo nga Andrew idiay makin-abagatan a Florida (Agosto 24, 1992) ken Louisiana (Agosto 26, 1992), ti Bagyo nga Iniki idiay Kauai, Hawaii (Setiembre 12, 1992), ken ti Bagyo (Typhoon) nga Omar idiay Guam (Agosto 28, 1992).
Nangipaay dagitoy iti panangdadael a binilion a doliar ti gatadna. Dinosena a tattao ti natay idiay Florida. Rinibo a pamilia ti naawanan ti pagtaengan. Dagiti ahente ti seguro agap-apurada a napan kadagiti nadadael a balbalay a mangsapsapul kadagiti makinkukua ken mangar-aramid kadagiti tseke.
Kinuna ti maysa a report manipud Fort Lauderdale Relief Committee of Jehovah’s Witnesses a 518 kadagiti 1,033 a pagtaengan dagiti Saksi ni Jehova iti lugar ti mabalin a matarimaan. No agaplikar dayta iti kaaduan a populasion, dayta kaipapanannanto ti agarup 50 porsiento kadagiti amin a pagtaengan a dinalapos ti Bagyo nga Andrew ti nadadael. Kalpasanna, dagidiay a nainggasatan a mabalin pay laeng a pagnaedan dagiti balayda pinadpadasda a pamagaan dagiti muebles ken kurtinada ken dalusan dagiti nagtedted a puraw manipud kadagiti bubida gapu kadagiti nadadael nga atep. Adut’ di makaibtur a mangkitkita kadagiti nadadael a balbalayda. Dagidiay ad-adda a nadadaelan isu dagiti agnanaed kadagiti mobile home wenno dagiti trailer.
Awan ti Linaksid ti Bagyo nga Andrew
Ti maysa kadagita nga agassawa isu ni Leonard ken Terry Kieffer. Idi napanda binisita ti mobile home-da a naiparada idiay Siudad ti Florida, masapul nga agpakaammoda iti checkpoint ti militar tapno makastrekda iti lugar. Ti nakitada ket maysa a mobile home a nakaparada a kasla tinamaan dagiti ginasut a napigsa a bomba—ngem saan a naabutan. Naparut dagiti kayo. Napisangpisang dagiti aluminum a dati a diding ken atep dagiti mobile home, naisalatda kadagiti kayo ken agbitbitinda kadagiti sanga a kasla karkarna nga arkos ti pagraragsakan. Napugsat dagiti kable ti koriente iti isuamin a lugar, natumba dagiti posteda kas palito ti pusporo. Nabaliktad ken narumek dagiti kotse.
Ni Bob van Dyk, a naikeddeng a saan a mabalin a pagnaedan ti baro a balayna, inladawanna ti buya iti balayna: “Narsuod ti bubida, a nangrumek kadagiti bambanag a marumek, nangpilko kadagiti mapilko ken nangpaamak kadakami, dagiti nalaka a mapabutngan.”
Dagiti sanikua, ay-ayam, kawes, retrato, libro, naiwarada kas nakalkaldaang a mangipalagip iti dati a kasasaad ti panagbiag. Maysa a malidliday a nangisit a pusa ti agpaspasiar kadagiti rebbek. Miningminganna dagiti Kieffer a kasla agsalsaludsod. Dagiti babassit nga alutiit agkarayamda kadagiti napapateg idi a sanikua ti maysa a tao. Agalingasaw ti angot ti malunglungsot a taraon, a naibukbok manipud kadagiti nadadael a refrigerator. Makita iti isuamin a lugar ti naranggas a panangdadael—a gapuanan amin ti angin, napipigsa nga angin, a lumasat iti nasurok a 260 kilometro ti tunggal oras.
Daytat’ makapaleddaang kadagiti makinkukua ken agnaed kadagitoy a balbalay. Kalpasan ti adu a tawen a panagpamilia ken panagririnnaman iti panagbiag iti bukodda a pagtaengan, dagiti makinkukua ken agnaed kadakuada nagsublida kalpasan ti bagyo a makasarak laeng a narba ken naiwarawaran ti isuamin. Adda dadduma a sanikua a naala dagiti Kieffer iti immuna nga ibibisitada, ngem narigatanda a nangsapul a siaannad kadagiti rebbek ti balayda kadagiti aniaman a nabati. Nupay kasta, apresiarenda a sibibiagda pay laeng ken makabael nga agserbi iti Dios.
Awan ti linaksid ti bagyo nga Andrew. Dagiti shopping mall, paktoria, bodega—aminda ket pinuntiria ti didigra a nakaparsuaan. Dagiti pagalagadan ti nakapuy a tao maipapan ti panagbangon dida nalapdan ti panangdadael.
Ti Kasayaatan ken Kadaksan iti Kababalin ti Tao
Simmangpet ti tulong ditoy Florida manipud iti isuamin a pagilian bayat a naorganisar dagiti nadumaduma nga ahensia a tumulong. Ti Bagi a Manarawidwid dagiti Saksi ni Jehova idiay Brooklyn, Nueva York, nagtignay a dagus ket nangtuding iti maysa a komite a tumulong a maisaad idiay Fort Lauderdale Assembly Hall. Nangilasinda met iti adu a kuarta a paggatang kadagiti materiales, taraon, ken dagiti bambanag a kasapulan a dagus. Kas banagna, nairaman dagiti Saksi kadagiti immuna a timmulong ken nangayab kadagiti boluntario. Kinapudnona, adut’ immay a saan a naawagan.
Simmangpet dagiti trabahador a Saksi manipud California, North Carolina, Oregon, Washington State, Pennsylvania, Missouri, ken adu a sabsabali pay a lugar. Maysa a Regional Building Committee iti Virginia a gagangay nga agibangbangon kadagiti Kingdom Hall ti nangibaon ti maysa a grupo dagiti 18 a Saksi a mangtarimaan kadagiti atep. Innalana ti 18 nga oras a panagbiaheda manipud Virginia agingga idiay Florida. Dagiti nangrasion nangalada iti bakasion wenno leave of absence ket binallasiwda ti pagilian, ginasgasut ken rinibribo pay a milia, tapno makagtengda kadagiti padada a Saksi a marigatan.
Nakapatpateg ti tulong nga impaay ti grupo a naggapu idiay Charleston, South Carolina. Napasaranda ti Hurricane Hugo idi 1989. Ammoda no ania ti inanamaenda ket dagus a nangorganisarda kadagiti suplay agraman dagiti de-koriente a generator ken materiales a pagbangon. Iti las-ud ti dua a lawas, nadalusanen dagiti boluntario dagiti 800 a pagtaengan ken natarimaandan dagiti adu nga atep.
Adu a saan a Saksi nga assawa ken kaarruba ti nagunggonaan manipud ti tulong nga impaay dagiti grupo dagiti Saksi a managtarimaan. Impadamag ni Ron Clarke manipud West Homestead: “Pudno a naawis dagiti di manamati nga assawa kadagitoy amin. Nakaluada, naringbawanda iti naaramidanen dagiti Saksi kadakuada.” Maipapan iti di manamati a lalaki nga asawa ti maysa a Saksi, kinunana pay: “Basta maragsakan—adda dagiti Saksi sadiay a mangtartarimaan iti atepna.”
Sabali pay a Saksi ti nangibaga kadagiti di-Saksi a kaarrubana a rinabii a mapanna bisbisitaen. Kunada a nasayaatda met. Iti maikalima nga aldaw, saanen a nakateppel ti babai ket nagsangit. “Awanen ti lampin ti ubing. Dandani awanen ti kanen ti ubing. Awan umdas a kanen ken danummi.” Masapul ti lalaki ti 20 litro a gasolina ngem awan ti pakagun-odanna iti dayta. Iti dayta met laeng nga aldaw, inyeg ti Saksi dagiti amin a kasapulanda manipud iti Kingdom Hall a nakaurnongan ti tulong. Uray la insangit ti babai ti panagyamanna. Nangted ti asawa a lalaki ti donasion agpaay iti trabaho a panangtulong.
Napateg ti akem dagiti panglakayen ti kongregasion ken dagiti ministerial nga adipen a nagtrabaho a sangsangkamaysa a nangorganisar iti panangtulong kadagiti nadumaduma a natarimaan a Kingdom Hall iti lugar ti didigra. Awan sarday ti panagtrabahoda a mangsapul kadagiti amin a Saksi ken mangikeddeng kadagiti kasapulanda. Maisupadi iti dayta, maysa nga opisial ti Air Force ti naadaw nga agkunkuna maipapan iti panangikagumaan a tumulong iti sabali a lugar: “Amin dagiti naikkan ti autoridad a mangorganisar basta kayatda laeng ti agbilin, ngem awan ti mayat a mangtaming a sipapasnek iti trabaho ken mangaramid iti di makaay-ayo a trabaho a panagdalus ken panagbangon.”
Dagiti didigra mairuarda dagiti kasayaatan ken kadaksan kadagiti tattao. Maysa a pangarigan iti kadaksan a kababalin isu ti panagsamsam. Inkeddeng ti maysa a pamilia ti Saksi a mabalin a mausarda pay ti refrigerator-da ken makina a paglaba idiay pakaang-angayan ti tulong a lokal a Kingdom Hall. Napanda idiay Kingdom Hall a nangala ti trak. Idi nagsublida, tinakawen dagiti managsamsam dagitoy!
Impadamag ti nakaimatang a mismo: “Bayat ti ilalabasmi kadagiti nalangalangen a kalsada, nakakitakami kadagiti pagtaengan nga addaan pakdaar kadagiti managsamsam nga umadayoda. Dadduma a pakdaar kunada, ‘Masapul a Matay Dagiti Managsamsam’ ken, ‘Mapaltogan Dagiti Managsamsam.’ Kinuna pay ti sabali, ‘Dua a managsamsam ti mapaltogan. Maysa ti natay.’ Natakawan dagiti tiendaan.’’ Sigun iti maysa a sarhento iti 82nd Airborne Division, maysa a lalaki a managsamsam ti natiliw ket sinaplit dagiti tao.
Adu ti naaresto. Agparang nga iti aniaman a didigra sisasagana a dumarup dagiti kriminal a kasla buitre. Ket uray dagiti saan a kriminal tumuladda met nga agsamsam. Kasla mapukaw ti relihion, nasayaat nga ugali, ken kababalin iti sidong ti pannakasulisog a manggun-od iti banag a saan a baybayadan.
Naibaga iti Agriingkayo! nga idi damo tinakaw pay dagiti naarmasan a managsamsam dagiti awan balana a pistol dagiti sumagmamano a soldado. Dadduma a soldado ti nangngeg a nangibaga a minatmatanda ti Kingdom Hall a sentro ti panangrasion kas baresbes iti disierto “agsipud ta,” kas kinunada, “dakay a tattao dikay agawit kadagiti paltog.”
“Dikay Agmattider nga Awan Ar-aramidenna”
Aniat’ nasursuro dagiti Saksi ni Jehova kadagiti kapadasanda iti didigra ti nakaparsuaan? Pabaruen dagiti naespirituan nga ar-aramid iti kabiitan a tiempo. Ni Ed Rumsey, maysa a manangaywan idiay Homestead, imbagana iti Agriingkayo! a maysa a patakder a dua a Kingdom Hall, ti nakasaganan a paggigimongan iti Mierkoles a sumaganad iti panagbagyona iti Lunes. Dadduma nga atep ti naitayab, narba ti bubida, ket simrek ti danum. Nakaparpartak a nagtrabaho dagiti boluntario tapno maisubli dagiti Kingdom Hall agpaay kadagiti gimong ken mausar kas lugar a pangiturongan iti trabaho a panangtulong kadagiti nadadael a luglugar. Naibangon dagiti kusina tapno makaidasar kadagiti taraon agpaay kadagiti biktima ken dagiti trabahador a tumultulong.
Impadamag ni Fermín Pastrana, maysa a panglakayen manipud Princeton Spanish Congregation, a pito a pamilia iti kongregasionna a buklen ti 80 a Saksi ti napukawan nga interamente iti pagtaengan. Aniat’ remedio nga insingasingna kadagiti padana a Saksi? “Agladingitkayo no kasapulan. Ngem dikay agmattider nga awan ar-aramidenna. Agtignaykayo a tumulong kadagiti dadduma, ket, no kabaelanyo, rummuarkayo iti ministerio. Dikay aglangan a tumabuno kadagiti Nakristianuan a gimgimong. Solbarenyo dagiti kabaelanyo a solbaren, ngem dikay madanagan iti banag nga awanen ti solusionna.” Kas banagna, di nagbayag dagiti Saksi mangaskasabadan ken mangip-ipanda kadagiti kinahon a rasion iti balaybalay. Saan nga intayab ni Andrew ti regtada.
‘Agkamangkaminton Inton Sumaganad!’
Imbaga ni Sharon Castro, maysa a 37-años a babai manipud Cutler Ridge ti pasamakna iti Agriingkayo!: “Inkeddeng ni tatangko a saankamin nga agkamang. Mariknana a yantangay nagbaw-ing ti naudi a bagyo a nangsaplit iti baybay ti Florida, kastanto met ti bagyo nga Andrew. Dina pay akkuban dagiti tawa. Naimbag laengen ta ti adingko a lalaki immay ket impilitna nga akkubanmi dagiti tawa iti plywood. Awan duadua a ti panagtignayna ti nangisalakan iti biagmi. Mabalin a narumek koma dagiti tawami, ket nasugsugatkami koma.
“Idi agarup alas 4:30 t.p., naiddep ti koriente. Nakabutbuteng ti ungor iti ruar. Daytat’ kasla ungor ti dakkel a tren. Adda panagrippaak dagiti kayo ket matumba ken marbek dagiti patakder. Naammuanmi kamaudiananna a ti nakaam-amak nga uni ket uni dagiti agluklukay a lansa iti atepmi. Naitayab ti atep ti attic, ket kakatlo iti atep ti naitayab. Kamaudiananna, 12 kadakami, agraman ti baldado nga inak ken ti 90-años a lolak, ti masapul nga aglinong iti makintengnga a kuarto nga awanen ti tawana. Mariknami a mataykamin sadiay.”
Ania a leksion ti naadalna iti kapadasan? “Agkamangkaminton inton sumaganad nga ibagada nga agkamangkami—a situtulok ken din agsalsaludsod. Dumngegkaminton kadagiti pakdaar. Nasursurok met ti mangiraman ken makontento iti bassit laeng. Ammok a rumbeng laeng ti agsangit, ti agladingit, ken ti mangawat iti kinapudno.”
Sungbat Dagiti Pagiwarnak
Uray pay ti media nadlawna no kasano nga organisado dagiti Saksi ni Jehova. Adda paulo iti Savannah Evening Press a “Nasarakan Dagiti Saksi a Maawatda Idiay Makin-abagatan a Florida,” ken kinuna ti The Miami Herald: “Aywanan Dagiti Saksi Dagiti Padada a Saksi—ken Dagiti Saan a Saksi.” Kinunana: “Awan ti uray maysa ditoy Homestead a mangrikep ti ruanganna kadagiti Saksi ni Jehova itoy a lawas—uray no adda pay laeng ruangan nga irikepda. Agarup 3,000 a boluntario a Saksi manipud iti intero a pagilian ti nagtitipon iti lugar ti didigra, a tumulong nga umuna kadagiti kapammatianda, kalpasanna kadagiti dadduma. . . . Aniaman nga organisasion ti militar mabalin nga apalanda iti kinaumiso, disiplina ken kinaepisiente dagiti Saksi.”
Nairuamen dagiti Saksi a mangorganisar iti panangpakan kadagiti adu a tao kadagiti asamblea ken kumbensionda. Kasta met, nakaorganisardan kadagiti ginasgasut a Regional Building Committee iti intero a lubong a mangibangon kadagiti Kingdom Hall ken dagiti dadakkel nga Assembly Hall. Gapuna, addaanda kadagiti nasanay a tattao a sisasagana a tumulong iti apagkanito a pannakaawag.
Nupay kasta, adda pay sabali a banag—ti kababalinda. Intuloy ti report: “Awan ti burokrasia wenno nakaad-adu a mangidalan. Awan ti panagsusupiat gaput’ panangipapan a natan-okda. Imbes ketdi, nakaragragsak dagiti trabahador ken mannakitinnulongda kasano man kapudot, karugit wenno makabannog ti trabaho.” Kasano a nailawlawag dayta? Simmungbat ti maysa a Saksi: “Nagtaud daytoy iti relasion iti Dios a mangtignay kadakami a mangipakita iti ayat kadagiti sabsabali.” Dayta ti maysa a banag a saan a maikkat ni Andrew, ti Nakristianuan nga ayat dagiti Saksi.—Juan 13:34, 35.
Maysa a makapainteres a panamagdilig ket kasla nakasursuro dagiti Saksi manipud kadagiti kayo. Kastoy ti panangiyebkas ti maysa a nakasaksi iti dayta: “Bayat ti panagbiahek iti aglawlaw, nadlawko dagiti ginasgasut a dadakkel a kayo a naparut ken nabual iti daga. Apay a kasta? Masanggada ti kasta unay nga angin gapu iti kadakkelda, ket nasaknap ngem narabaw dagiti ramutda. Iti kasumbangirna, kaaduan a babassit a kayo a palma ti nabati a nakatakder. Mapilkoda a maisurot iti angin, dadduma nasep-ak dagiti bulongda, ngem kaaduanna ti nakatakder pay laeng iti daga.”
Dagiti Saksi nauneg dagiti ramut ti pammatida iti Sao ti Dios ket maibagayda dagiti panagtignayda. Dagiti sanikua ken pagtaengan saan nga isu ti kapatgan a banag kadakuada. Ngem sibibiagda ken makapagtultuloyda nga agserbi ken Jehova aniaman dagiti pakarigatan. Ti biag ket maysa a banag a saan nga inikkat ni Andrew kadakuada.
Kasano a Maaramid Dayta?
Nangidonar ti kompania ti Anheuser Busch iti sangatrak a danum nga inumen. Idi nakagtengen idiay Miami, dinamag ti tsuper kadagiti opisiales no sadino ti pangitedanna iti danum. Naibaga kenkuana a dagiti laeng Saksi ti naorganisar a maipaay iti dayta. Kinapudnona, iti las-ud ti maysa a lawas kalpasan ti bagyo nga Andrew, adda 70 a traktor-trailer a suplay a simmangpet idiay Fort Lauderdale Assembly Hall of Jehovah’s Witnesses.
Ipadamag ti maysa a boluntario sadiay: “Gapuna, dakami a Saksi nakaawatkami iti maysa a trak a danum nga inumen. Dagus nga inramanmi daytoy kadagiti dadduma a taraon nga ipatpatulodmi kadagiti sentro a pagiwarasan kadagiti Kingdom Hall. Daytat’ nagririnnamanan dagiti kakabsat ken dagiti kaarrubada iti lugar nga agkasapulan.” Nangidonar ti maysa a kompania ti papel idiay Estado ti Washington iti 250,000 a plato a papel.
Idi damo, dagiti agturay iti siudad nangipatpatulodda kadagiti boluntario a saan a Saksi kadagiti Kingdom Hall, a kunkunada, ‘Isuda laeng ti naorganisar a naimbag.’ Kamaudiananna, nangibangonen ti militar kadagiti sentro a pagiwarasan iti taraon ken danum ken kadagiti tolda a pagnaedan.
Ti dati a pagiwarasan dagiti Saksi iti tulong ket imbangon ti komite a tumultulong idiay Fort Lauderdale Assembly Hall, 60 kilometro ti kaadayona iti amianan ti kangrunaan a nadidigra a lugar iti aglawlaw ti Homestead. Tapno mapalag-an ti trabaho, naipasdek ti maysa a pagiwarasan ti tulong idiay Plant City Assembly Hall iti asideg ti Orlando, agarup 400 kilometro iti amianan a laud ti lugar a nadidigra. Kaaduan a rasion ti naipan sadiay a malasinlasin ken maempake. Nagkiddaw ti komite kadagiti kasapulanna manipud iti Plant City iti inaldaw, ket dagiti dadakkel a tractortrailer ti nausar a mangibiahe iti lima nga oras a mangipan idiay Fort Lauderdale.
Kasta met a nangipaay daytoy a pagiwarasan iti taraon, materiales, danum, dagiti generator, ken dadduma pay a kasapulan kadagiti tallo a Kingdom Hall a natarimaan idiay sentro ti didigra. Sadiay, nangorganisar dagiti makabael a Saksi kadagiti grupo ti panangibangon ken agdalus a bumisita kadagiti ginasut a pagtaengan a masapul a matarimaan. Nalukatan met dagiti kusina ken pagpakanan iti paraangan ti Kingdom Hall, ket maawat ti asinoman a dumawat ti tulong. Uray pay ti dadduma a soldado tinagiragsakda ti taraon ket kamaudiananna nakita ida a mangitintinnag iti donasion kadagiti kahon ti kontribusion.
Bayat nga okupado dagiti lallaki a mangtartarimaan kadagiti balay, dadduma a babbai ti agisagsagana ti taraon. Dadduma ti bumisbisita kadagiti tao a masarakanda tapno iramanda kadakuada ti panangilawlawag ti Biblia kadagiti gagangay a didigra ken mangipaay kadagiti kahon ti rasion kadagidiay agkasapulan. Maysa kadagitoy isu ni Teresa Pereda. Nadadael ti balayna, ket nabuong dagiti sarming ti kotsena—ngem nakargaan ti kotsena kadagiti kahon ti rasion a maited kadagiti kaarrubana. Ti asawana, ni Lazaro, okupado nga agtartrabaho iti maysa a Kingdom Hall.—Eclesiastes 9:11; Lucas 21:11, 25.
Kadagiti adu nga awan pagtaenganda, nagdagusda kadagiti balay dagiti Saksi a saan a dinadadael ni Andrew. Dadduma ti nagnaed kadagiti trailer a naipabulod wenno naidonar nga agserbi iti dayta a panggep. Dadduma ti immakar kadagiti tolda nga impasdek ti militar. Dadduma imbilangda a napukawen dagiti balayda ket immakarda kadagiti gayyem ken kabagianda iti dadduma a paset ti pagilian. Awan ti balayda wenno trabahoda. Awan ti koriente, danum, wenno kasilias—gapuna inaramidda ti kasayaatan a solusion nga agpaay kadakuada.
Nasayaat ti panangiyebkas ti maysa a Saksi nga Español-pagsasaona iti leksion a naadal ti isuamin: “Kasta unay ti panagyamanmi iti leksion a naadalmi maipapan kadagiti kalatmi iti biag. Ammoyo, mabalin a makapagtrabahoka iti 15 wenno 20 a tawen a mangibangon iti pagtaengam, a mangurnong kadagiti material a bambanag, ket kalpasanna iti maysa laeng nga oras, mapukaw amin dayta. Daytoy tulongannakami a mangilasin kadagiti naespirituan a kalatmi, ti panamagbalin a simple iti panagbiag ket panunoten ti panagserbi ken ni Jehova.”
Kapada dayta iti kinuna ni apostol Pablo: “Ngem dagidiay bambanag a gunggona kaniak idi, imbilangko ida a pukaw gapu ken Kristo. Ta gapu iti dayta a banag, ibilangko met dagiti isuamin a banag a pukaw gapu iti napateg unay a pannakaammo ken Kristo Jesus nga Apok. A gapu kenkuana pinukawko amin a banag ket imbilangko ida a rugit, tapno magun-odak ni Kristo.”—Filipos 3:7, 8.
Dagiti didigra iti nakaparsuaan ket paset iti biag iti agdama a lubongtayo. No ipangagtayo dagiti pakdaar manipud kadagiti autoridad, mabalin a maispaltayo ti biagtayo. Mabalin a mapukaw dagiti pagtaengan ken sanikua, ngem ti Nakristianuan a relasion ti maysa Kristiano “iti Dios dagiti amin a liwliwa” ti nasken a pabilgen. Uray pay no matay ti dadduma iti didigra, inkari ni Jesus ti panagungarda iti baro a lubong ti Dios iti maysa a naisubli a daga—maysa a daga a dinton makapadas iti rigat ken ipapatay gapu kadagiti didigra ti nakaparsuaan.—2 Corinto 1:3, 4; Isaias 11:9; Juan 5:28, 29; Apocalipsis 21:3, 4.
[Footnote]
a Ti hurricane ket maysa a “bagyo iti tropiko a timmaud idiay North Atlantic Ocean a dagiti anginna pumigsada iti nasursurok a 75 mph (121 km/hr).” (The Concise Columbia Encyclopedia) Ti maysa a typhoon ket maysa a “hurricane a mapaspasamak idiay makinlaud a Pasipiko wenno China Sea.”—The American Heritage Dictionary of the English Language.
[Kahon iti panid 20]
Nasdaaw iti Kasta Unay
Maysa a grupo dagiti 11 a puraw a Saksi ti nagbiahe manipud Tampa, Florida, a mapan tumulong. Nanggun-odda kadagiti suplay ket rinugiandan a tinarimaan ti atep ti maysa a nangisit a Saksi. Idi simmangpet ti kaanakanna a lalaki a saan a Saksi, di mamati iti nakitana—nasdaaw iti kasta unay a makasarak iti maysa a grupo dagiti puraw a Saksi ti simmangpet nga immun-una ngem isu ket tartarimaanendan ti pagtaengan ti pangamaenna. Isut’ naawis iti kasta unay ta timmulong pay iti panagibangon.
Imbagana nga inton sumaganad nga umay dagiti Saksi iti balayna, dawatennanto ti maysa a panagadal iti Biblia. Bayat a makisarsarita iti grupo a taga Tampa, nadlawda nga isut’ taga idiay lugarda. Dagdagus nga inyurnos ti maysa a panglakayen iti grupo ti maysa a panagadal iti Biblia iti sumaganad a lawas! Kas kinuna ti maysa a Saksi, daytoy paneknekanna a saan laeng a kadagiti ruangan ti pagtuktokan a mangipaay iti pammaneknek—mabalin a kumatokka kadagiti atep!
[Dagiti ladawan iti panid 15]
Awan ti linaksid ti Bagyo nga Andrew, ket mammano a patakder ti nakaibtur
Ti mobile home dagiti Kieffer—ken ti nabati iti dayta
[Dagiti ladawan iti panid 16]
Ni Rebecca Pérez, dagiti babbalasangna, ken 11 a sabsabali nakalasatda iti daytoy nailet a lugar
Immay dagiti polis a manglapped iti panagsamsam (makinngato a kannawan); dagiti natakawan a tiendaan (kannawan)
Binakasan ti bagyo dagiti atep, ket naipalladaw dagiti lugan
[Dagiti ladawan iti panid 17]
Ti panangtulong naorganisar kadagiti Kingdom Hall
Naisalat kadagiti kayo dagiti mobile home; naiwalang iti kutson dagiti ay-ayam ti maysa nga ubing; nairaman kadagiti rugit ti maysa a literatura ti Biblia; dagiti Saksi, kas ken Teresa Pereda, ti nangipan kadagiti suplay kadagiti karrubada
Naidonar a material a pagbangon.
Pananglasinlasin kadagiti kawes
[Dagiti ladawan iti panid 18]
Timmulong dagiti boluntario manipud iti intero nga Estados Unidos a nangipaay iti rasion