Ti Agbalbaliwen a Lubongtayo​—Ania a Talaga ti Masanguananna?

NO RUMANG-AY ti lubongtayo, aniat’ kayattayo nga aramiden? Ti maysa isut’ panamati a dagiti agturay ken pangulo ti lubong maseknandanto kamaudiananna iti pagimbagan dagiti tao ket rugiandan nga iturong ti sangatauan kadagiti dalan iti padapada a wayawaya, pannakaawat, ken talna.

Dayta kaipapananna a patienda a mapukawton ti panagsisina gapu iti tribo ken nasionalismo ket masukatan iti kababalin a mangringbaw kadagiti amin a nasion a makaiyeg iti panagtutunos iti lubong.

Dayta ramanenna met ti panamati a dagiti pangulo iti ekonomia a kapitalista bigbigendanto a saan nga umdas ti panangpampanunot laeng iti ganansia iti maysa a lubong a kasta unay ti kinakurang ti trabaho, pagtaengan, ken nagdadakkelan nga utang iti panagpaagas.

Dayta kaipapananna met ti panamati nga amin a managpataud ti armas iti lubong tarigagayandanton ti sangalubongan a kappia ket pandayendanton dagiti kampilanda a pagbalinen a dingding ti arado.

Kasta met, dayta kaipapananna a dagiti kriminal iti lubong, agraman dagiti capo (pangulo ti sindikato) iti Mafia, dagiti pangulo dagiti sindikato ti krimen iti Daya, ken dagiti sindikato ti droga iti Sud America, agbabawidanto ket sumayaatto ti kababalinda!

Iti sabali a pannao, dayta kaipapananna ti panamati a ti inaramid-tao a Naan-anay a kasasaad (Utopia)​—ket arapaap a di maibanag. No amin daytoy ket mapasamak nga awan ti tulong ti Dios, ngarud ti kasasaadtayo ket kas iti dineskribir ti historiador a ni Paul Johnson iti librona nga A History of Modern World. Nagsurat a maysa kadagiti kangrunaan a kinadakes a makaipaay kadagiti “makadidigra a kasasaad ken nakalkaldaang a pasamak” iti siglotayo isu ti “panamati a sitatangsit a dagiti lallaki ken babbai masolbarda dagiti amin a misterio ti uniberso babaen iti bukodda a di matultulongan a kinalaing.”​—Idiligyo iti Isaias 2:2-4.

Nupay kasta, adda umiso a pili nga agpaay iti nasayaat a panagbalbaliw. Dayta isu ti panamati a ti Namarsua iti daga, ti Makinkukua iti planetatayo, ti Dakkel nga Arkitekto iti panagbalbaliw, ni Jehova a Dios, makibiangto kadagiti aramid ti tao tapno isalakanna ti aramid ti imana. Ipakita ti historia ti Biblia a nagtignayen ti Dios idi napalabas a mangibanag iti panggepna, ket ipamatmat ti padto ti Biblia nga agtignayto manen tapno ibanagna ti dati a panggepna agpaay iti sangatauan ken ti daga.​—Isaias 45:18.

Naisangsangayan a Gubuayan iti Mapagtalkan nga Impormasion

Ti naisangsangayan a Gubuayan iti pudno a pannakaammo maipapan iti ipaay iti masanguanan iti sangatauan ket dineskribir dagiti sasao ti mammadto ti Biblia a ni Isaias: “Laglagipenyo dagiti immuna a banag idi ugma, ta siak ti Dios ket awanen ti sabali, ket awan ti pumada kaniak; Daydiay mangipalawag ti panungpalan manipud iti pangrugian, ken manipud idi unana a panawen ipalawagko dagiti banag a saan pay a naaramid.”​—Isaias 46:9-11.

Apay a rumbeng nga adda umuna a pannakaammo ni Jehova a Dios kadagiti pasamak a mangapektarto iti sangatauan? Sumungbat manen ni Isaias: “Ta kas dagiti langit nangatngatoda ngem ti daga, kasta dagiti dalanko nangatngatoda ngem kadagiti dalanyo, ken dagiti panunotko ngem kadagiti panunotyo.” Naiyebkas dagiti panunot ti Dios agpaay iti masanguanan ti sangatauan iti Biblia.​—Isaias 55:9.

“Napeggad a Tiempo a Narigat a Pakilangenan”

Ania ti impadto ti Sao ti Dios, ti Biblia, maipaay iti kaputotantayo? Namakdaar ti Kristiano nga apostol Pablo: “Ngem ammuem daytoy, nga iti maudi nga al-aldaw umaydanto dagiti napeggad a panawen a narigat a pakilangenan.” (2 Timoteo 3:1) Nanipud pay idi 1914 ken Gubat Sangalubongan I, agbibiagtayon iti napepeggad a tiempo. Ti kinamanagimbubukodan ti tao, kinaagum, ken ti panagtarigagay iti pannakabalin ti nangiturong kenkuana a mangaramid kadagiti nakadakdakes a panangdadael, saan laeng nga iti padana a tao no di ket iti pay nakaparsuaan a mismo. Ti di panangikankano ti tao iti aglawlawna pagpeggadenna ti panagbiagna ken panagbiag dagiti annak ken appona iti masanguanan.

Daytoy nakapegpeggad a kasasaad impaganetget ti dati a presidente iti Czechoslovakia, ni Vaclav Havel, isu a nagsurat maipapan kadagiti kasasaad dayta a pagilian. Ngarud, ti kinunana maiyaplikar met iti sangalubongan: “Dagitoy isu laeng dagiti nagbanagan . . . ti kababalin ti tao iti lubong, iti nakaparsuaan, iti dadduma a tao, iti biag a mismo. Dagitoy dagiti nagbanagan . . . iti kinatangsit ti moderno a tao, a mamati a maawatanna ken ammona ti isuamin, a mangibilang iti bagina nga apo ti nakaparsuaan ken ti lubong. . . . Kasta ti kapanunotan ti tao a di mangbigbig iti aniaman . . . a nangatngato ngem ti bagina.”

Ti naadaw nga immuna a ni Al Gore ti E.U. kinunana: “Mamatiak nga adu a tao ti nakapukawen iti pammatida iti masanguanan, gapu ta iti dandani tunggal paset ti sibilisasiontayo agtigtignaytayon a kasla ti masanguanantayo ket mapagduaduaan unayen ket ad-adda a nainkalintegan ti mangipamaysa nga interamente iti agdama a kasapulan ken dagiti apagkanito a parikuttayo.” (Earth in the Balance) Pudno a ti panagduadua a sumayaatto ti masanguanan kasla isu ti nasaknap a kababalin.

Dimteng daytoy a kasasaad gapu ta matungtungpalen dagiti dadduma pay a sasao ni Pablo: “Ta dagiti tao agayatdanto iti bagbagida, managayat iti kuarta, managpasindayaw, napalangguad, managtabbaaw, nasukir kadagiti dadakkelda, awan panagyamanda, saanda a nasungdo, awananda iti dungngo a nakayanakan, narigat ida a kasarsarita, managpadpadakes, awananda iti panagteppel, nauyongda, awananda iti ayat iti kinaimbag, mangliliput, nasubeg, natangsit, managayat iti ragragsak imbes nga agayatda iti Dios, nga adda langa ti nadiosan a debosion kadakuada ngem libakenda ti pannakabalin dayta; ket umadayoka met kadagitoy.”​—2 Timoteo 3:2-5.

Nasaysayaat a Pamusposan

Pinanggep ti Dios nga agbalbaliw dagiti banag ditoy daga​—nga agbalin a nasaysayaat. Inkarina nga iyegnanto ti “baro a langlangit ken ti maysa a baro a daga . . . , ket kadagitoy agtaengto ti kinalinteg.” (2 Pedro 3:13) Tapno maisubli daytoy namulitan a daga iti Paraiso a kasasaad, masapul nga umuna nga iyeg ni Jehova a Dios ti “pannakadadael dagidiay a mangdaddadael ti daga.” (Apocalipsis 11:18) Kasanonto a mapasamak daytoy?

Babaen ti panangusar iti simboliko a pagsasao, ipamatmat ti Biblia nga ikabilto ti Dios iti puspuso dagiti napolitikaan nga elemento, agraman ti Naciones Unidas, a dadaelenda ti pannakabalin ken kinalatak iti nalabit kadadaksan a puersa iti historia ti tao​—ti nasionalistiko ken mangbingaybingay nga impluensia ti relihion iti isuamin a daga.a Sigun ken ni Martin van Creveld, iti librona a The Transformation of War, “adda rasontayo a manginanama a dagiti relihiuso a kababalin, pammati, ken kinapanatiko dakkelto ti pasetda iti panangtignay iti naarmasan a panagdadangadang ngem ti naaramidannan iti Laud, bayat ti napalabas a 300 a tawen.” Mabalin a gapu iti pannakinaminna iti politika, agsagabanto ti relihion iti im-ima dagiti napolitikaan a puersa. Kaskasdi, di pagaammo dagidiay a pannakabalin a tungtungpalenda ti pagayatan ti Dios.​—Apocalipsis 17:16, 17; 18:21, 24.

Ituloy nga ipakita ti Biblia a sumaganad nga iturongton ti Dios ti atensionna iti mananggundaway, kasla animal a napolitikaan nga elemento iti dakes a sangalubongan a sistema ni Satanas ket gubatennanto ida iti kamaudianan a gubatna, wenno ti gubat ti Armagedon. Kalpasan ti pannakaikkat dagiti narungsot a napolitikaan a sistema ken ti mangidadaulo kadakuada, ni Satanas, matalipuposdanto agpaay iti natalna a baro a lubong nga inkari ti Dios.b​—Apocalipsis 13:1, 2; 16:14-16.

Inkaskasaban dagiti Saksi ni Jehova iti balaybalay ti maipapan kadagitoy a panagbalbaliw iti dandani 80 a tawenen. Bayat dayta a tiempo, nakita ken napadasanda met dagiti adu a panagbalbaliw nga inaramid ti tao. Napadasanda ti napreso kadagiti pagbaludan ken kampo konsentrasion dagiti Nazi gapu kadagiti naibatay-Biblia a prinsipioda. Napadasanda dagiti rigat ken panagsagaba kadagiti adu a paset iti Africa, agraman dagiti guerra sibil ken panagdadangadang dagiti tribo. Inibturanda ti panangidadanes ti kaaduan a napolitikaan ken relihiuso a sistema gapu iti neutralidadda ken ti regtada iti panangasaba. Ngem nupay napasamak dagitoy, nakitada ti bendision ti Dios iti sangalubongan a trabahoda a panangisuro ta rimmang-aydan manipud iti sumagmamano a ribo idi 1914 agingga iti agarup uppat ket kagudua a milion iti 1993.

Dagiti Makagapu iti Pananginanama

Imbes a maringbawanda iti panagduadua, dagiti Saksi manginanamada agsipud ta ammoda a ti kasayaatan ken kadakkelan a panagbalbaliw asidegen a mapasamak ditoy daga. Dagiti pasamak idi 1914 tinungpalda dagiti padto nga inted ni Jesus, a mangtanda ti tiempo iti di makita a kaaddana iti pannakabalin ti Pagarian ken ipamatmatna nga addatayon iti tiempo ti panungpalan ti aniaman a pinanggep-tao a “baro a lubong a riribuk,” kas panangdeskribir ti Pranses a mannurat idiay Le Monde iti panginanamaan iti asidegen a masanguanan. Kinuna ni Jesus: “No makitayo a maaramiden dagitoy a banag, ammuenyo a ti pagarian ti Dios asidegen.”​—Lucas 21:7-32.

Ti “baro a lubong nga urnos” ti tao ket nalaka laeng a madadael gapu iti pagkapuyan ti kasasaad ti tao​—ambision, panagtarigagay iti pannakabalin, kinaagum, kinadakes, ken panangirurumen. Ti baro a lubong ti Dios ipanamnamana ti kinahustisia. Naisurat ti maipapan kenkuana: “Ti Bato, naan-anay ti aramidna, ta amin a dalanna kinalinteg. Maysa a Dios ti kinamatalek, ket awanan damka; isu awan pagkuranganna ken nalinteg.”​—Deuteronomio 32:4.

Ti “baro a lubong nga urnos” ti tao awatenna ti inawagan ni McGeorge Bundy, eksperto ti E.U. maipapan iti pagalagadan iti gangannaet a pagilian, nga “akikid a nasionalistiko a kababalin a mabalin a tignayen dagiti pangulo iti politika.” Iti panangituloyna, kinunana: “Pagaammotayo manipud iti historia no kasano a dagiti pagkapuyan ti historia ken ti kagimongan pabilgenda dagita a managlablabes. Pagaammotayo met a sadinoman ti pakapasamakanna, napeggad dayta a kita ti nasionalismo.”

Ti baro a lubong ti Dios ipanamnamana ti panagtutunos ken kappia dagiti tao iti isuamin a tribo ken nasion agsipud ta masursuruandanto kadagiti dalan ni Jehova a di panangidumduma ken ayat. Impadto ni Isaias: “Ket amin dagiti annakmo tattaodanto a nasursuruan ni Jehova, ket dakkelto ti talna dagiti annakmo.” (Isaias 54:13) Ket kinuna ti Kristiano nga apostol Pedro: “Kinapudnona makitak a ti Dios saan a mangidumduma, ngem iti tunggal nasion daydiay tao nga agbuteng kenkuana ken agaramid iti kinalinteg makaay-ayo kenkuana.”​—Aramid 10:34, 35.

Awan duadua, pagaammotayo nga addanto kasta unay nga irarang-ay iti asidegen a masanguanan iti lubong. Nupay kasta, ti kadakkelan a panagbalbaliw, ti manayon ken makagunggona a panagbalbaliw, isu dagidiay inkari ti Dios nga iyegnanto, ket isu “saan nga agulbod.”​—Tito 1:2.

[Dagiti Footnote]