Ti Naisangsangayan a Glacier ti Argentina
“MASAPUL a mapanyo kitaen dayta.” “Daytat’ maysa kadagiti pagsidsiddaawan iti lubong.” Naibaonkami idiay Buenos Aires a tumulong a mangibangon kadagiti baro a pasilidad iti sanga ti Watch Tower Society, ngem ti kastoy a panangparegta ti nangtignay kaniak ken ni lakayko nga agbiahe a mapan idiay Glaciers National Park idiay makin-abagatan nga Argentina tapno kitaen ti naisangsangayan a glacier a naawagan Perito Moreno.
Kamaudiananna, nakagtengkamin idiay Andes, a dagiti turod iti sakaananna ket nakasamsamek kadagiti kayo. Ti kalsada tinaraigidna ti Rico a nagsangaan ti Danaw Argentino. Di nagbayag nakagtengkamin iti pungto ti peninsula a sadiay ti agus nagsikko nga agayus iti danaw. Kagudua pay laeng ti nagtengmi iti karayan idi tumpuar ti Perito Moreno—maysa a pader a yelo a nasurok nga uppat a kilometro ti kalawana ken nasurok a 50 metro ti kangatona. Anian a makakayaw a buya!
Daytoy a karayan ti yelo, ti Perito Moreno, mabalin a lumawa agingga iti uppat a kilometro iti inaldaw wenno 450 metro iti makatawen! Dikam maliklikan ti mangala kadagiti retrato bayat nga agsilnag ti init iti asul a kristal. Apay nga asul? Gapu iti dagsen ti niebe, awan ti angin iti yelo, gapuna ti glacier kasla agsaragasag nga umasul ti kolorna. Maysa pay a nakaawis iti atensionmi isu ti karkarna nga uni. Mangngegmi ti daranudor ti 195 kilometro kuadrado a glacier nga agin-inut a bumaba iti ginget ken ti kumarasakas nga uni dagiti dadakkel a natikap a yelo manipud iti glacier. Agtupak dagitoy iti danum nga addaan uni a kas iti gurrood.
Tunggal sumagmamano a tawen ti ilalawa ti Perito Moreno bangenanna ti gagangay a panagayus ti nagsangaan ti Rico nga agturong iti Danaw Argentino. Iti maysa a sikigan, ti naurnong a danum ket umadalem manipud 20 agingga iti 35 metro ngem iti gagangay a kaadalemna. Kamaudiananna, ti dagsen ti danum ringbawannan ti yelo, ket ti Perito Moreno pataudenna ti nakaskasdaaw a buya bayat nga agayus ti danum.
Dagiti nalinak a danum iti danaw agbalinen a nadawel a baybay. Agpaut daytoy iti adu nga oras. “Nakaad-adu a yelo a daddadakkel pay ngem ti 15-grado a patakder ti matikap manipud iti glacier ket makapatuleng ti panagtupakda,” inlawlawag ti pabuya ti telebision a La Guerra Del Hielo. “Agriaw ken aglagto ti tunggal maysa, a maidanggay iti daytoy a di nakapapati a pammaneknek iti pannakabalin ti nakaparsuaan.”
Anian a ragsakmi ta pinaregtadakami dagiti gayyemmi a mapan mangkita iti Perito Moreno!—Naipatulod.