Panangsango iti Kellaat a Pannakaagas

“MASAPUL a prangkaak; adda malignant tumor-mo. No dimi ikkaten a dagus dayta, dangranna ti dadduma a napateg a lalaemmo. Isu nga irekomendarko ti pannakaputed ti sakam.”

Naklaatak iti kinuna ti doktor, kas kunaenmi ditoy Peru, kasla mangkellaat a sangatimba a nalamiis a danum. Agtawenak laeng idi iti 21. Makabulan sakbayna, nangrugi a nariknak a nasakit ti makinkannigid a tumengko ket naagasanak gapu iti reuma. Sumagmamano laeng nga aldaw, nupay kasta, diak payen makatakder.

Idi a tiempo, agserserbiak kas amin-tiempo a ministro dagiti Saksi ni Jehova idiay Andes iti makintengnga a Peru. Kalpasan ti panagawidko iti ili a nakayanakak a Huancayo, kinuyognak ni nanangko a nagbiahe a napan iti siudad ti Lima iti igid ti baybay. Sadiay, idi Hulio 22, 1994, simrekak iti kasayaatan nga ospital ti kanser iti pagilian, a sadiay naammuak a ti sakitko naawagan osteosarcoma.

Kasasaad a Mangiraman iti Konsiensia

Di nagbayag, napakaammuanak a ti ospital saan nga agopera a di agusar iti dara. Kinuna pay ti maysa a doktor: “Kaykayatko a matayka idiay balaymo ngem ti matayka a sungsungbatak.” Ngem nakibiang ti Hospital Liaison Committee (HLC), maysa a grupo dagiti Saksi ni Jehova a mangitantandudo iti kooperasion ti ospital ken ti pasiente, maigapu kaniak. Isu a nangted iti pammalubos ti pangulo a siruhano iti ospital para iti asinoman a doktor iti kamengna a mangopera no mayat a mangawat iti karit. Maysa a doktor ti situtulok, ket dagus a naisaganaak maipaay iti operasion.

Nagadu ti bisitak sakbay ti operasion. Immay ti maysa a padi, nga iggemna ti Biblia, ket kinunana a maysa a pannusa ti Dios ti sakitko. Namaregta nga awatek ti aniaman a panangagas a mabalin a mangispal iti biagko. Imbagak kenkuana a determinadoak a mangtungpal iti bilin ti Biblia nga ‘umadayo iti dara.’​—Aramid 15:19, 20, 28, 29.

Sumrek met idi dagiti nars ket kunaenda: “Anian a kinamaag, anian a kinamaag!” Immay met ti grupo dagiti doktor. Kayatda a makita ti agtutubo a lalaki a nagkedked nga agpayalison iti dara maipaay iti kita ti operasion nga ibilangda nga agkasapulan unay iti dara. Ti kapatgan nga ibibisita kaniak, nupay kasta, isut’ ibibisita dagiti padak a Kristiano ken kakabagiak. Talaga a nasdaaw dagiti nars kadagitoy a masansan a makaparegta nga ibibisita.

Naballigi a Pannakaagas nga Awan ti Dara

Sumagmamano laeng a minuto sakbay a napaturogak, nangngegko ti maysa kadagiti anesthetist a nagkuna: “Diakto mapabasol iti mapasamak!” Ngem ti sabali nga anesthetist, agraman ti siruhanok ken dagiti direktor iti ospital, pinatganda ti kiddawko a saan nga umawat iti dara. Ti simmaganad a nangngegko isut’ anesthetist nga agkunkuna: “Samuel, agriingkan. Nalpasen ti operasionmo.”

Nupay no naikkat ti intero a sakak, nangrugi a mariknak ti nakaro nga ut-ot iti lugarna. Kayatko a bang-aran ti ut-ot babaen ti panangaprosko iti luppok, a, siempre, awanen sadiay. Mapadpadasak ti karkarna a kasasaad a maawagan kas ar-arapaap nga ut-ot. Pudno a mariknak a naut-ot, ket nakasaksakit, uray no naikkaten ti sakak a kasla pagtataudan ti ut-ot.

Simmaganad, nayeskediulak nga umawat iti chemotherapy. Maysa a dakes nga epekto daytoy a panangagas isu ti pannakapukaw ti nalabaga ken puraw a selula ti dara ken dagiti platelet ti dara, a nasken iti panagbalay ti dara. Kaipapanan daytoy a maysa a baro a grupo dagiti doktor ti masapul a mapakaammuan iti panagkedkedko nga umawat iti panangyalison iti dara. Nakisarita manen ti HLC kadagidiay makinrebbeng, ket immanamong dagiti doktor a mangagas nga awan ti dara.

Dagiti gagangay a dakes nga epekto ti simmaruno iti chemotherapy​—nagurot ti buokko ket nariknak ti pannakaulaw, panagbakuar, ken panagleddaang. Napakaammuanak met nga adda 35-porsiento a peggad nga agpadara ti utekko. Mariknak a masapul a damagek iti maysa kadagiti doktor no ania ti mangpatáy kaniak​—ti kanser wenno ti chemotherapy.

Kalpasanna, kinuna dagiti doktor a saanda a maipaay ti maikadua a dosage ti chemotherapy no dida umuna a paaduen ti blood count-ko babaen ti panangyalison ti dara. Sipupungtot nga imbaga ti maysa a doktor kaniak a no kabaelanna la koma, paturogennakon ket ikkannak ti dara. Imbagak kenkuana a sakbay nga ipalubosko a mapasamak dayta, isardengkon a mamimpinsan ti chemotherapy. Inyebkas ti doktor ti panangdayawna iti natibker a takderko.

Immanamongak nga agtomar iti erythropoietin a mangpangato iti blood count-ko. Idi naikkanak, ngimmato ti blood count-ko. Kalpasanna, naipasidongak iti chemotherapy a naipadalan iti urat iti las-ud ti sumagmamano nga aldaw. Agiddaak idi sadiay nga agpampanunot, ‘Daytoy kadi ti dosage a mangpataud iti panagpadara ti utekko?’ Agyamanak ta naturposko ti amin a panangagas nga awan dagiti makadangran nga epektona.

Sakbay ti pannakaoperak, ugalin ti ospital ti agkedked a mangagas iti tattao no dida agpayalison iti dara. Ngem nabaliwan daytoy nga ugali. Kinapudnona, nangaramid iti sabali pay nga operasion ti siruhanok iti dayta met la nga aldaw kalpasan ti operasionko a di nagusar iti dara, ket iti daytoy a tiempo ti pasiente saan a maysa a Saksi ni Jehova! Ita, adun a doktor iti dayta nga ospital ti makipagtartrabahon a sisisinged iti HLC, ket immanamongda nga awatenda dagiti pasiente nga agtarigagay iti operasion a di agusar iti dara.

Pannakibagay Kadagiti Limitasion

Nanipud pay idi ubingak, naisuroakon iti daldalan ti Dios. Masiguradok a daytoy ti nakatulong kaniak a nangsalimetmet iti naikugnal-Biblia a pammatik iti daytoy a kellaat a pannakaagas. Nupay kasta, kamaudiananna madanaganak ta bassiten ti mabaelak a panagserbi iti Dios a kas iti pagayatak. Imbagak ti riknak iti pangamaek, a maysa a Kristiano a panglakayen. Impalagipna kaniak nga uray ni apostol Pablo addaan idi iti awaganna a ‘siit iti lasag’ ket dayta ti nanglapped kenkuana nga agserbi a naan-anay iti Dios kas iti tarigagayanna. Ngem inaramid ni Pablo ti kabaelanna. (2 Corinto 12:7-10) Dakkel unay ti naitulong dagiti komento ti pangamaek.

Nabiit pay a nasúkatanak iti artipisial a saka. Manginanamaak a daytoy ti mamagbalin kaniak a makapagserbi iti ad-adu iti Diostayo, ni Jehova. Agyamanak ta nasalimetmetak ti nasayaat a konsiensia bayat ti kellaat a pannakaagasko. Agtalekak a no agtultuloyak a matalek, gunggonaannakto ni Jehova iti nasalun-at a bagi ken biag nga agnanayon iti maysa a paraiso a daga, a sadiay awanton ti ut-ot ken panagsagaba.​—Apocalipsis 21:3, 4.​—Kas insalaysay ni Samuel Vila Ugarte.