Adda Met Laengen​—Gobierno a Mangipatingganto iti Krimen

IMPADTO ti Biblia nga iti kaaldawantayo dagiti tattao “managayatdanto iti bagbagida, managayat iti kuarta, napalangguad, natangsit, managtabbaaw, nasukir kadagiti nagannak, awanan panagyaman, saan a nasungdo, awanan nainkasigudan a panagayat, saan a sidadaan iti aniaman a tulagan, manangparpardaya, awanan panagteppel, narungsot, awanan panagayat iti kinaimbag.” (2 Timoteo 3:2, 3) Agaramid dagita a kita ti tattao iti krimen.

Yantangay agaramid dagiti tattao iti krimen, no agbalbaliwda nga agbalin a nasaysayaat, makissayan ti krimen. Ngem pulos a saan a nalaka kadagiti tattao ti agbalbaliw nga agbalin a nasaysayaat. Narigrigat pay itan ngem idi, ta nanipud idi 1914, maysa a petsa nga impasdek ti kronolohia ti Biblia, agbibiagtayon “iti maudi nga al-aldaw” daytoy a sistema ti bambanag. Kas impadto ti Biblia, mailadawan daytoy a panawen a “napeggad a tiempo a narigat a pakilangenan.” Dagitoy a napeggad a tiempo ket patauden ni Satanas a Diablo, ti kadadaksan a kriminal kadagiti amin, nga addaan “dakkel nga unget, yantangay ammona nga ababan ti periodo ti tiempona.”​—2 Timoteo 3:1; Apocalipsis 12:12.

Daytat’ mangilawlawag iti iyaadu ti krimen ita. Ammo ni Satanas nga isu ken ti sistemana ti mabiiten a madadael. Bayat ti ababa a natda a tiempo, sapulenna ti amin a mabalin a pamay-an a mangparang-ay iti dakes a kababalin ti tattao a nadakamat idiay 2 Timoteo kapitulo 3. Gapuna, tapno maipatingga ti maysa a gobierno ti krimen, masapul a pukawenna ti impluensia ni Satanas ken kasta met a tulonganna ti tattao nga agbalbaliw tapno saandan nga agtignay iti wagas a nailadawan iti ngato. Ngem adda kadi aniaman a gobierno a makaibanag iti daytoy nakadakdakkel a trabaho?

Awan ti gobierno ti tao a makabael a mangaramid iti daytoy. Isingasing ni J. Vaskovich, maysa a maestro iti linteg idiay Ukraine, ti pannakasapul iti “maymaysa a makabael a bagi, a mamagkaykaysa ken mamagtutunos kadagiti panangikagumaan ti amin nga estado ken organisasion ti publiko.” Ket kinuna ni Presidente Fidel Ramos iti Pilipinas iti maysa a komperensia ti lubong maipapan iti krimen: “Agsipud ta pinabassiten ti kinamoderno ti lubongtayo, nakaballasiwen ti krimen kadagiti pagbeddengan ti nasiontayo ket nagbalinen a parikut a mangiraman iti adu a nasion. Ngarud, dagiti solusion iramanna met ti adu a nasion.”

“Sangalubongan a Trahedia”

Maysa a bagi ti United Nations a mangiraman iti adu a nasion (internasional). Nanipud idi pannakaibangonna, inkagumaannan a labanan ti krimen. Ngem awanan kadagiti solusion malaksid kadagiti solusion ti gobierno dagiti nasion. Kuna ti libro a The United Nations and Crime Prevention: “Linab-awanen ti krimen iti pagilian ti panangkontrol ti kaaduan a sinaggaysa a nasion ket immadu ti krimen iti adu a nasion a nalablabes ngem ti agdama a kabaelan a kontrolen ti internasional a komunidad. . . . Nakaam-amaken ti inaduan ti krimen nga aramiden dagiti organisado a kriminal a grupo, nga adda napegpeggad a pagbanaganna a pisikal a kinaranggas, panangbutbuteng ken kinadakes dagiti opisial ti publiko. Pinapatayen ti terorismo ti pinullo a ribu nga awan basolna a biktima. Nagbalinen a sangalubongan a trahedia dagiti mangbiktima a panaglako iti makaadikto nga ag-agas.”

Naminsan kinuna ni James Madison, maikapat a presidente ti Estados Unidos: “Iti panangibangon ti maysa a gobierno nga iturayan ti tattao dagiti tao, ti pakarigatan adda iti daytoy: masapul nga umuna pay a kabaelan ti gobierno a kontrolen dagiti iturayanna; ket ti sumaganad rumbeng a kontrolen [ti gobierno] ti bagina met laeng.” (Idiligyo iti Eclesiastes 8:9.) Gapuna ti nasayaat a solusion isu ti panangsukat kadagiti gobierno nga “iturayan ti tattao dagiti tao” iti maysa a sistema a ti Dios ti mangituray. Ngem napudno kadi ti kasta a solusion?

Ti Gobierno a Mangipatingganto iti Krimen

Patien dagiti pudno a Kristiano ti kunaen ti Biblia maipapan iti Pagarian ti Dios.a Daytat’ pudpudno a gobierno. Nupay di makita ti Pagarian gaput’ kaaddana idiay langit, makita dagiti maibanagna ditoy daga. (Mateo 6:9, 10) Daytat’ buklen ni Kristo Jesus ken ti 144,000 a tattao a naala “manipud iti tunggal tribo ken pagsasao ken ili ken nasion . . . ket agturaydanto kas ar-ari iti daga.” Daytoy a nabileg a gobierno agturayto iti “maysa a dakkel a bunggoy” dagiti iturayan a, kas ipadto ti Biblia, naggapu met “kadagiti isuamin a nasion ken kadagiti tribo ken kadagiti il-ili ken kadagiti pagsasao.” (Apocalipsis 5:9, 10; 7:9) Gapuna, agpadpada nga internasional ti naggapuan dagiti agtuturay ken dagiti iturayan, maysa a pudno a nagkaykaysa nga ili a naggapu iti amin a nasion, nga addaan anamong ti Dios.

Babaen ti panangawatda iti turay ti Dios, kasta unay ti panangparmek dagiti Saksi ni Jehova iti parikut a krimen iti ummongda. Kasano? Babaen ti panangapresiar iti kinasirib dagiti prinsipio ti Biblia, babaen ti panangyaplikar kadakuada iti biagda, ken babaen ti panangipalubosda a matignayda iti kabibilgan a puersa iti uniberso, ti espiritu ti Dios, ken ti bungana​—ayat. Kunaen ti Sao ti Dios: “Kawesanyo ti bagbagiyo iti ayat, ta isu ti naan-anay a singgalut ti panagkaykaysa.” (Colosas 3:14) Iti nasurok a 230 a dagdaga, iyap-aplikar dagiti Saksi ni Jehova daytoy nga ayat ken panagkaykaysa, nga ipakpakitada no kasano a mangar-aramiden ti Pagarian ti Dios kadagiti addang a mangipatingga iti krimen.

Mayilustrar daytoy babaen kadagiti resulta ti surbey idi 1994 a sadiay 145,958 a Saksi ni Jehova idiay Alemania ti nakipaset. Adu kadakuada ti nangamin a masapul a parmekenda dagiti nakaro a biddut tapno agbalinda a Saksi. Natignayda a mangaramid iti kasta babaen ti panagadalda iti Biblia. Kas pagarigan, 30,060 ti nangparmek iti pannakaadikto iti tabako wenno droga; 1,437 ti nangidian iti panagsugal; 4,362 ti nangilinteg iti naranggas wenno kriminal a kababalin; 11,149 ti nangparmek kadagiti kababalin a kas iti panagimon wenno gura; ken 12,820 ti nakaisubli iti kappia iti pagtaengan a maisukat iti nariribuk a biag ti pamilia.

Nupay dagitoy a natakuatan ramanenna dagiti Saksi ni Jehova iti maysa laeng a pagilian, dagitoy ti mangiladawan kadagiti Saksi iti intero a lubong. Alaenyo, kas pagarigan, ti maysa nga agtutubo a taga Ukraine a ni Yuri. Idi tiempo a rinugianna ti nakipagadal iti Biblia kadagiti Saksi ni Jehova, isut’ maysa a mannipdut. Nagbiahe pay a napan idiay Moscow a sadiay ammona a ti bunggoy ti tattao ti mamagbalin iti “trabahona” a nalaklaka.

Idi 1993, adda manen ni Yuri idiay Moscow, iti ummong dagiti tattao. Ngem awan kadagiti nasurok a 23,000 a tattao nga adda sadiay Locomotive Stadium idi Biernes, Hulio 23, ti masapul nga agbuteng kenkuana, ta maysa itan kadagiti Saksi ni Jehova. Kinapudnona, adda ni Yuri iti entablado a makipaspaset iti programa a naiparang iti internasional a tallaong. Tangay nagbalinen a nasaysayaat, tungtungpalennan ti bilin ti Biblia: “Ti agtatakaw saan koma nga agtakawen.”​—Efeso 4:28.

Binaybay-an ti adu a sabsabali pay a kas ken Yuri ti panagbiag iti krimen tapno makakualipikarda nga agbiag iti baro a lubong ti Dios iti kinalinteg. Ipaganetget daytoy ti kinapudno ti kinuna ni Sir Peter Imbert, dati nga opisial ti polisia iti Britania: “Mabalin a kontrolen ti krimen iti agpatnag no sisasagana ti isuamin a mangaramid ti panangikagumaan.” Ti programa iti edukasion ti Biblia nga ituktukon ti gobierno ti Dios isut’ mangipaay kadagiti nasingpet-panagpuspusona a tattao iti pakatignayanda “a mangaramid iti panangikagumaan.”

Maysa a Lubong nga Awanan iti Krimen

Ipakita ti krimen iti aniaman a porma ti kinaawan ti ayat iti sabsabali. Suroten dagiti Kristiano ti ulidan ni Jesus, a nagkuna: “Masapul nga ayatem ni Jehova a Diosmo iti amin a pusom ken iti amin a kararuam ken iti amin a panunotmo.” Ken, “Masapul nga ayatem ti kaarrubam a kas iti bagim.”​—Mateo 22:37-39.

Ti Pagarian ti Dios ti kakaisuna a gobierno a napasnek a mangipatingga iti krimen babaen ti panangisurona kadagiti tattao nga agtulnog kadagitoy dua a bilin. Ita, nasurok a lima a milion a Saksi ni Jehova ti magunggonaan manipud itoy a panangisuro. Determinadoda a di mangipalubos kadagiti kriminal a pagannayasan nga agramut iti puspusoda, sisasaganada a mangaramid iti aniaman a personal a panangikagumaan a nasken a mangipaay iti awanan krimen a lubong. Ti naaramidanen ti Dios iti biagda ket maysa laeng nga umuna a pamadasan iti aramidennanto iti baro a lubongna iti sidong ti panangituray ti nailangitan a gobiernona. Darepdepenyo laengen ti maysa a lubong a din kasapulan dagiti polis, hues, abogado, wenno pagbaludan!

Ti panangibanag itoy iti sangalubongan ramanennanto ti kadadakkelan a panagbalbaliw ti gobierno iti pakasaritaan, nga iyegto ti Dios a mismo. Kunaen ti Daniel 2:44: “Kadagiti al-aldaw dagita nga ar-ari [nga adda ita], ti Dios ti langit mamangonto iti maysa a [nailangitan] pagarian a kaanoman dinto madadael ket ti panagturayna dinto met maited iti sabali nga ili; ngem burakennanto ken ibusennanto amin dagitoy a pagpagarian, ket isu agtalinaedto iti agnanayon.” Dadaelento met ti Dios ni Satanas, a mangipatingga iti dakes nga impluensiana.​—Roma 16:20.

Apaman a sinukatanen ti nailangitan a gobierno ti Dios dagiti gobierno ti tao, pulos a saanton nga iturayan dagiti tattao ti maysa ken maysa. Dagiti nailangitan nga ari​—ar-ari a natantan-ok pay ngem dagiti anghel​—ti mangisuronto iti sangatauan kadagiti dalan ti kinalinteg. Iti dayta a tiempo, awanton dagiti panangpapatay, panangraut babaen iti makasabidong a gas, wenno bomba ti terorista! Awanton dagiti panangirurumen iti kagimongan a pagtaudan iti krimen! Awanton dagiti addaan ken awanan!

Kinuna ni Propesor S. A. Aluko, iti Obafemi Awolowo University idiay Nigeria: “Saan a makaturog dagiti napanglaw iti rabii gapu ta mabisinda; saan a makaturog dagiti nabaknang gapu ta nakariing dagiti napanglaw.” Ngem din agbayag ti isuamin naimaston ti turogda gapu ta ammoda a ti gobierno​—ti gobierno ti Dios​—naipatinggana met laengen ti krimen!

[Footnote]

[Ladawan iti panid 10]

Dati a mannanakaw ken ti biktimana, nagkaykaysada itan kas Kristiano nga agkabsat