Lubong nga Awanan Kinaagum
“NO AWAN ti sangalubongan a panagbalbaliw iti panagpampanunot ti tao, awan ti saysayaatan ti sangatauan, ket dinto maliklikan . . . ti didigra a pagturturonganen ti lubongtayo.”—Václav Havel, presidente iti Czech Republic.
Mabigbig ti adu a tattao a ti agdama nga urnos ti lubong di makalasat. Makita ti dadduma, a kas ken Václav Havel, a ti sangalubongan a panagbalbaliw iti panagpampanunot ken tigtignay ti tao ti kakaisuna a solusion. Kuna ti maysa a managpaliiw iti agdama a kasasaad ti lubong, kas pagarigan: “Kadagiti ginasut a milion a nakakaasi a napanglaw, saanto a sumayaat ti namnamada maipapan ti taraon ken dagiti dadduma a kasapulan ti biag . . . malaksid no agtignay a sipipinget dagiti nasion iti lubong a mangbalbaliw iti agdama a kasasaad.”—Food Poverty & Power.
Nupay kasta, realistiko kadi ti panangisaad iti namnamatayo a makalasat iti kasla kangrunaan a panagbalbaliw iti kababalin ti tao? Makapagtalektayo kadi a buyogen ti pananginanama nga “agtignay a sipipinget [dagiti gobierno] a mangbalbaliw iti agdama a kasasaad”? Patien ti dadduma a kasta. ‘Inikkannatayo ti Dios ti wayawaya nga agpili, ket adda kadatayo a mangbalbaliw kadagiti bambanag,’ kunada. Ngem dagiti nakas-ang a kinapudno iti historia pataudenna dagiti narikut a saludsod maipapan iti tarigagay ken abilidad ti tao a mangaramid kadagiti kasapulan a panagbalbaliw. Saan a kinamanagduadua daytoy a panangmatmat, no di ket, realistiko. Kayatmo kadi ti agpaopera iti maysa a siruhano nga ammom a natay amin dagiti napalabas a pasientena?
Parikut iti Edukasion?
“Ti parikut ket edukasion,” kuna ni Ted Trainer, iti Developed to Death—Rethinking Third World Development. Kunana a malaksid no masursuruan dagiti tattao tapno makitada a kasapulan ti kangrunaan a panagbalbaliw, “ditay manginanama a maibanag ti naballigi a panagbalbaliw nga agturong iti nadur-as nga urnos ti lubong.” Awan duadua a masapul a sursuruan dagiti tattao iti kinapateg ti panagbalbaliw kadagiti kababalin ken tignay tapno makalasat ti lubong. Kinapudnona, nasken dayta, ket sawen ti Biblia ti kasta a programa ti edukasion. Kunana a ti daga “mapnonto iti pannakaammo ken ni Jehova.” Kalpasanna, awanto ti “mangranggas wenno mangdadael” iti sadinoman ditoy daga.—Isaias 11:9.
Ngem awan ti edukasion, uray pay ti programa ti Dios nga edukasion, a makaikkat a bukodna ditoy daga kadagiti naagum a tattao a kasta unay ti panangranggasda ken panangisaknapda iti panangdadael. Ti edukasion mamataud laeng ti panagbalbaliw kadagiti tattao a mayat nga agbalbaliw, tattao a mayat a sumurot kadagiti pagalagadan ti Dios. Sigun ken Jesu-Kristo, bassitda laeng dagitoy. (Mateo 7:13, 14) Isu a saan nga ibatay ti Biblia ti karina a panagbalbaliw iti ar-arapaap laeng a namnama nga addanto aldaw a mabigbig ti amin a sangatauan ti kadakkel ti parikut ket balbaliwanda ti daldalanda. Kunaenna nga agtignay a mismo ti Dios tapno pukawenna ditoy daga dagiti naagum a tattao.
Pannakibiang ti Dios
Adut’ mangibilang a tagtagainep wenno arapaap daytoy kapanunotan a direkta a panagtignay ti Dios. “Dagiti kellaat a rinang-ayan idi maika-18 a siglo pilitennatayo a mangidian iti makaliwliwa a kapanunotan nga adda mannakibiang a Dios a manglintegto iti sangatauan,” kuna ti World Hunger: Twelve Myths. Ngem mamatitay kadi kadagiti masirib nga argumento ken pilosopia dagidiay nakapukawen iti pammatida iti “mannakibiang a Dios”? Saan kadi nga ilusion laeng dagiti solusionda?
Ad-adda a nainsiriban ti panangibataytayo iti namnamatayo nga ilalasat iti di agbiddut a padpadto a masarakan iti Biblia a mangitudo iti pannakibiang ti Dios. Saan laeng a basta “makaliwliwa a kapanunotan” ti panamati iti karkari ti Dios—daytat’ kakaisuna a realistiko a namnamatayo iti ilalasat!
‘Panangdadael Kadagidiay Mangdaddadael iti Daga’
Ania a talaga ti ikarkari ti Dios? Bueno, ti maysa a banag ket, ikarina a pukawenna ditoy daga dagidiay a mangmulmulit ken mangdaddadael iti aglawlaw. Kuna ti Apocalipsis 11:18 nga adda “naituding a tiempo” a “pannakadadael dagidiay mangdaddadael iti daga.” Aniat’ kaipapanan dayta? Kaipapananna ti panagpatingganto amin dagidiay mangirurrurumen kadagiti napanglaw ken nalaka a mabiktima. Ti Dios ‘ukomennanto dagiti nairurumen a tattao, isalakanna dagiti annak ti napanglaw, ken dadaelenna ti manangallilaw.’ Pukawennanto dagiti naagum ket palubosanna a rumang-ay dagiti inosente a biktima. “Isalakannanto dagiti annak ti nanumo [“napanglaw nga umar-araraw iti tulong,” NW] . . . Subbotennanto dagiti kararuada iti panangirurumen ken iti panangrabsut.”—Salmo 72:4, 12-14.
Anian a panagbalbaliw ti iyegto dayta! Sigun ken apostol Pedro, daytoy a panagbalbaliw saklawennanto ti isuamin ta pataudennanto ti “baro a langlangit ken maysa a baro a daga.” (2 Pedro 3:13) Iti daytoy “baro a daga,” tunggal maysa tagiragsakennanto ti umdas a bingay iti apit ti daga. (Mikias 4:4) Uray ita, adda nawadwad a taraon para iti tunggal maysa. Ti di parepareho a pannakaiwarasna ti parikut. Napattapattan a makapataudtayo ti umdas iti mabalin a talonen a lugar iti globo a mangsuportar iti 38-48 a bilion a tattao,” kuna ni Anne Buchanan, iti librona a Food Poverty & Power.
Makalasatto daytoy a planeta. Ti Namarsuana “pinarsuana a saan nga ongaong, [no di ket] binukelna tapno isu ti pagyanan.” (Isaias 45:18) Ti panagtignay ti Dios a maibusor kadagiti naagum a tattao kaipapanannanto ti ababa a tiempo ti “dakkel a rigat.” (Mateo 24:21) Dagiti makalasat iti dayta a rigat tagiragsakendanto ngarud ti maysa a paraiso a daga, a pagindegan ti tattao a naan-anay nga awanan iti kinaagum. (Salmo 37:10, 11; 104:5) Dayta kaslanto iti ikari ti Biblia: “Ni Jehova punasennanto dagiti lulua kadagiti isuamin a ruprupa.”—Isaias 25:8.
Mabalin a maysakayto kadagiti naragsak a magunggonaan iti panagtignay ti Dios a mangdalus iti daga iti kinaagum. No talaga a kayatyo ti agaramid iti pagayatan ti Dios, gun-odenyo dagiti amin a tulong a naipaay a tumulong kadakayo a makalasat itan iti naagum a lubong. Agtignaykayo tapno makalasat iti “dakkel a rigat.” Sisasagana dagiti Saksi ni Jehova a tumulong kadakayo a mangammo iti kasapulan a maammuanyo. Siwayawayakay a makiuman kadakuada idiay Kingdom Hall iti lugaryo wenno agsurat iti kaasitgan a direksion a nailista iti panid 5.