Watchtower ONLINE A LIBRARIA
Watchtower
ONLINE A LIBRARIA
Iloko
  • BIBLIA
  • PUBLIKASION
  • GIMONG
  • g99 6/8 pp. 24-27
  • Opisina nga Awanan Papel—Kasla Imposible

Awan video-na ti napilim.

Pasensiakan, adda problema iti pannakai-load ti video.

  • Opisina nga Awanan Papel—Kasla Imposible
  • Agriingkayo!—1999
  • Subtitulo
  • Umasping a Material
  • Ti Namnama nga Awanton ti Papel Kontra Kinapudno
  • No Apay nga Agtultuloy ti Pannakausar ti Papel
  • Dadaelentayto Kadi Amin a Kayo?
  • Papel—Adut’ Usarna a Produkto!
    Agriingkayo!—1986
  • Papel
    Pannakatarus iti Kasuratan, Tomo 2
  • Kayo a Mamagtalinaed Kadagiti Tattao a Siririing!
    Agriingkayo!—1990
  • Origami—Ti Arte ti Panangkulpi iti Papel
    Agriingkayo!—2004
Kitaen ti Ad-adu Pay
Agriingkayo!—1999
g99 6/8 pp. 24-27

Opisina nga Awanan Papel​—Kasla Imposible

Nayimprenta ti maudi a nakailanadan wenno borador (draft) daytoy nga artikulo iti 11 a panid ti ordinario a papel.a Kabayatan ti panangedit, nayimprenta manen dayta iti agarup mamin-20 a daras. Kamaudiananna, naipatulod dayta iti agarup 80 a grupo dagiti managipatarus iti intero a lubong. Kalpasanna, nangyimprenta ti tunggal grupo iti agarup innem a borador ti patarus. No ngarud dagupen, nasurok a 5,000 a papel ti nausar iti daytoy nga artikulo sakbay a nakadanon kadagiti pagimalditan!

NAKASKASDAAW ti panangsumra dagitoy a kinapudno kadagiti impadles ti dadduma idi kattapog ti panawen ti computer​—nga asideg kanon a tumaud ti “opisina nga awanan papel.” Iti librona a The Third Wave, imbunannag pay ketdi ni mammadles Alvin Toffler a ti ‘panangaramid kadagiti papel a kopia ti aniaman ket inuugma a panangusar kadagiti electronic word-processing machine ken mangdadael iti mismo a pakausaranda.’ Makapainteres ta idi nayam-ammo ti orihinal a personal computer ti International Business Machines Corporation idi 1981, inkeddengda a dida mangipaay iti printer. Kuna dagiti dadduma nga impagarup ti kompania a maragsakan dagiti mangusar iti computer a mangbasa iti impormasion iti monitor ti computer. Ngamin, napanunot dagiti dadduma ti “paraiso nga awanan papel”​—a maitambakto laengen ti papel kadagiti museo ken natapok nga artsibo.

Ti Namnama nga Awanton ti Papel Kontra Kinapudno

Ngem kinapudnona, ti mismo nga alikamen a naipagarup a mangpataud iti opisina nga awanan papel ti lallalo a manggabgabur kadatayo iti ginabgabsuon a papel. Kinaagpaysuanna, pattapattaen dagiti dadduma nga immadu ti nausar a papel kadagiti kallabes a tawen. Kuna ni Scott McCready, maysa nga analyst ti International Data Corporation: “Ti panangaramidtayo nga automatiko kadagiti opisinatayo isut’ nangpalaing kadatayo a mangpataud iti papel a nasursurok ngem 25 a porsiento iti kada tawen.” Dagiti personal computer, printer, fax machine, E-mail, copier, ken ti Internet nabatad a pinaaduda ti impormasion a maaw-awat​—ken iyimprenta ti adu a tattao​—iti kada aldaw. Iti intero a lubong idi 1998, sigun iti CAP Ventures, Inc., adda 218 a milion a printer, 69 a milion a fax machine, 22 a milion a multifunction machine (maymaysa a machine nga addaan printer, scanner, ken copier), 16 a milion nga scanner, ken 12 a milion a copier.

Iti libro ni Toffler idi 1990 a Powershift, pinattapattana nga iti maysa a tawen, nangpataud ti Estados Unidos iti 1.3 a trilion a dokumento​—umdasen a mausar kas wallpaper ti Grand Canyon iti mamin-107 a daras! Sigun kadagiti damag, umad-adu dayta a bilang. Kinuna ti maysa nga agipadpadamag a nangpataud ti Estados Unidos idi 1995 iti dandani 600 a milion a dokumento iti kada aldaw​—umdasen a mangpunno iti kada aldaw iti uuyosan a 270 a kilometro ti kaatiddogna. Bayat nga umadani ti tawen 2000, bassit ti ebidensia a maksayan dayta; kaskasdi nga iti papel ti pakayallatiwan ti kaaduan nga impormasion.

No Apay nga Agtultuloy ti Pannakausar ti Papel

Apayen a nasaaw dagiti padles a ti electronics isut’ mangsukat iti papel? Kastoy ti naannad a pugto ti kompania a The International Paper: “Saan laeng a kayat dagiti tattao a magun-odan ti impormasion babaen ti panangitalmegda iti teklado ti computer. Kayatda a maiggaman dayta. Kayatda a sagiden, kulpien ken luppien; i-fax, kopiaen ken pagreperensiaan; suratan ti pingirna wenno pagpannakkelda nga idekket iti rikep ti refrigerator-da. Ket, kangrunaanna, kayatda nga iyimprenta​—a sidadaras, silalawag ken iti makaay-ayo a kolor.”

Maadmitir a talaga nga adu ti pagimbagan ti papel. Nalag-an, nalaka, permanente, nalaka nga idulin, ken ma-recycle. Naglaka met a masurotan​—makitam no ania a panid ti basbasaemon ken no mano pay a panid ti nabati. “Pagay-ayat dagiti tattao ti papel. Kayatda nga iggaman dayta,” kuna ni Dan Cox, maysa a pannakabagi ti kompania nga aglaklako kadagiti suplay ti opisina. “Nakitamin ti panangikagumaan dagiti tattao a maaddaan iti opisina nga awanan papel,” kuna ni Jerry Mallory, records analyst ti Arizona Department of Libraries, Archives and Public Records. “Ngem makitami nga adda pagpapadaan ti amin a rinibu a computer: Nakakonektarda amin iti printer.”

Sa narigat a balbaliwan dagiti nabayagen a nakairuaman. Naisuro kadagiti agnegnegosio kadagitoy a panawen no kasano ti agbasa iti nayimprenta a panid. Mayimprentan ti maysa a dokumento wenno E-mail iti maminsan la a panangitalmeg iti mouse ket kombiniente a mabasa dayta ti maysa a tao, sadinoman ti ayanna iti dayta a kanito. Mabalin nga itugot ti nayimprenta a material iti adu a lugar a saan a kombiniente a pakausaran ti kaaduan a computer​—sadinoman a lugar a kas iti kama, bathtub, wenno iti mayaplag nga ules iti aplaya!

Adtoy ti maysa a pay a rason: Pinalaka dagiti computer ti panangpataud dagiti tattao iti kita dagiti dokumento nga iti kallabes a tiempo ket patauden la dagiti propesional a pagimprentaan. Nakalaklakan a patauden ti aniaman a kas iti de-kolor a kopia, borador, ken report agingga kadagiti adda ilustrasionna a presentasion, tsart, graph, business card, ken postcard. Dagita a paglaingan ti manggutugot iti panageksperimento. Isu a kalpasan nga iyimprenta ti agkom-computer ti maysa a dokumento, mabalin a kayatna a baliwan ti font ken disenio sana iyimprenta manen. Mabalin a mamin-adu a baliwanna ket hustoka, ad-adu pay a printout wenno kopia ti mayimprenta!

Adda met naaramidan ti Internet iti daytoy a kasasaad ta maammuanen dagiti tattao ti dandani awan patinggana nga impormasion.b Isu a di maliklikan ti mangusar iti nakaad-adu a papel, ta masansan nga iyimprenta dagiti agus-usar iti Internet dagiti nasirarakda nga impormasion.

Saan met koma a liplipatan a ti agdama a panaglayus dagiti software ken aparato ti computer ket agkasapulan iti ad-adu a giya a libro. Pinataud ti nasaknap a pannakausar dagiti computer ti nakaad-adu a manual ken magasin maipapan iti computer.

Maadmitir met nga adda pagdaksan ti panangbasa iti iskrin ti computer​—nangnangruna kadagiti daanen a monitor. Ireklamo ti dadduma nga agkom-computer a mabannog ti matada. Nupay kasta, mapattapatta a masapul a maminsangapulo a mapalawag dagiti daanen a video display unit tapno ekselente ti kinalawag ti iskrin.

Kanayonanna, para kadagiti dadduma, kasla napatpateg nga amang ti papel​—nabibiit ken nalaklaka a matandaanan​—ngem ti makitam iti iskrin. Kasla umdas ti nayimprenta a dokumento a mangsubad iti bannog ken panagregget tangay naikabil dayta iti maiggaman a banag. Mabalin a nabibiit a maasikaso ken maaksionan ti dokumento a naited iti superbisor wenno kliente ngem ti elektroniko a mensahe.

Kamaudiananna, pagam-amkan ti adu a tattao a mapukawda ti impormasion nga iserrekda. Ket masansan a rasonable ti kasta a pagam-amkan. Iti laksid dagiti amin nga adda itan a kabaruan a sistema ti panang-back-up, ti nagpateg a sasao a mangirepresentar iti adu nga oras a panagtrabaho ket mabalin a mapukaw no kellaat a pumigsa ti koriente, agpalia ti disk, wenno saan a husto ti naitalmeg a teklado. Matmatan ngarud ti kaaduan a tattao a nataltalged ti papel. Makapainteres ta kunaen dagiti dadduma nga eksperto a mabalin a basaen iti ababa laeng a tiempo dagiti elektroniko a rekord no idilig iti 200 agingga iti 300 a tawen a kapaut ti awanan acid a papel. Pudno a nakabambannayat a madadael ti elektroniko nga impormasion. Ngem napartak ti irarang-ay ti teknolohia. Ket bayat a maibasuran ti daan a hardware ken software, mabalin a narigrigatton a basaen dagiti daanen a rekord ti computer.

Panawen laeng ti makaibaga no pumaysonto ti arapaap a tumaud ti opisina nga awanan papel. Kabayatanna, kas panangdakamat iti nasao ni Mark Twain, mabalin nga aglablabes dagiti damag a maungawton ti papel.

Dadaelentayto Kadi Amin a Kayo?

Mano a piliego a papel ti maaramid manipud iti maysa a puon ti kayo? Nupay adu a banag ti nairaman​—kas iti kadakkel ken kita ti kayo ken iti kita ken kadagsen ti papel​—napattapatta a ti saleng a maitutop nga ilakon ket makaaramid iti agarup 12,000 a pangkaaduan ti kadakkelna a papel a pagimprentaan ken pagsuratan. Nupay kasta, ti nakaad-adu a papel nga agdama a mabusbos kaskasdi a mangpataud iti nakaam-amak a buya dagiti nakalbo a kabakiran. Talaga kadi nga agpegpeggaden ti ekolohiatayo?

Mamakdaar dagiti agar-aramid iti papel maibusor iti panagamak iti daytoy a banag. Dagus nga ipatuldoda a ti adu a papel​—aginggat’ 50 a porsiento iti dadduma a lugar​—ket naaramid kadagiti nagtikapan, dagiti basura ti industria ti tabla a maigabur koma iti daga. Saan laeng a dayta, bayat a marunot dagiti nagtikapan, mangiruarda iti methane, gas a mangnayon iti greenhouse effect, wenno panagbara ti atmospera, a kakuykuyog ti panagbara ti globo. Nasayaat ngarud ti pangusaran dagiti agar-aramid iti papel kadagitoy a nagtikapan. Ngem ti industria ti papel ket babbabalawen dagiti grupo a maseknan iti aglawlaw ken dagiti agus-usar ta mangpatpataudda kano iti polusion ken ab-abusarenda dagiti kabakiran. Ikalinteganda a dagiti fuel a mausar iti panagaramid iti papel pataudenda ti gas a mangpabara iti atmospera! Ipatuldoda pay a bayat a marunaw ti ibasura a papel no maigaburda iti daga, ad-adu a gas ti tumaud a mangpabara iti atmospera.

Ngem sigun iti konklusion ti panagadal ti World Business Council for Sustainable Development, mabalin ti mangpataud iti nasken a kaadu ti papel a saan a mararit dagiti kinabaknang ti daga. Ti maysa a rason ket mabalin nga agtubo manen dagiti kayo ken ma-recycle dagiti papel. Ngem impaganetget ti panagadal nga “ad-adu pay ti masapul a mabalbaliwan nga aramid ti industria iti kada tukad ti siklo ti papel​—panangaywan iti kabakiran, panangpataud iti ngula ken papel, panangusar iti papel, panang-recycle iti papel, panangsalimetmet iti enerhia, ken pinal a panangibasura.” Iti panagregget a mangpataud iti ngula a makagunggona iti aglawlaw ken mangparang-ay iti ekonomia, mangnamnama ti industria ti papel kadagiti sandi a kas iti garami ti trigo, nabaludbod a kayo, mais, ken abaka. Panawento laeng ti makaibaga no kasano kasaknap ti pannakaipatungpal dagita a pamay-an​—ken no mapaneknekan nga epektiboda.

[Dagiti Footnote]

a Agraman reperensia ken pagsurotan ti arte.

b Kitaem ti serye a “Ti Internet​—Para Kadi Kenka?” iti Hulio 22, 1997 a ruar ti Agriingkayo!

[Kahon iti panid 27]

No Kasano a Makissayan ti Basura a Papel iti Opisina

✔ No mabalin, bassit laeng ti iyimprentam. Repasuem ken aturem dagiti dokumento iti iskrin. Bassit la koma ti bilang dagiti iyimprentam a papel ken borador.

✔ Para iti daddadakkel a dokumento, mangusarka iti babbabassit a font ngem kaskasdi a nalawag a mabasa.

✔ No mangus-usar ti printer-mo iti test wenno banner page (dadakkel a letra para iti paulo) kada agimprenta, pasardengem daytoy a panagimprentana.

✔ I-recycle-mo dagiti ibabasura a papel.

✔ Sakbay nga i-recycle-mo ti papel a bangbangir ti naimprentaan, idulinmo dayta tapno mausarmonto a pagimprenta kadagiti borador wenno temporario a paglanadan.

✔ No mabalin, usarem ti agsumbangir a parupa ti papel no agimprentaka.

✔ No masapul a mapagraranudan dagiti dokumento iti opisina, padasem nga ipasa laengen dayta imbes nga agpa-xerox-ka iti kopia para iti tunggal tao.

✔ Tapno maliklikan ti panangusar iti papel, mangipatulodka iti fax a direkta manipud iti computer-mo. No masapul a mangusarka iti papel, agsalimetmetka iti papel babaen ti di panangusar iti parupa a panid.

✔ Liklikam ti di nesesita a panangyimprenta kadagiti mensahe ti E-mail.

[Ladawan iti panid 24]

Irason dagiti dadduma a ti mismo nga alikamen a naipagarup a mangpataud iti opisina nga awanan papel ti lallalo a manggabgabur kadatayo iti ginabgabsuon a papel

[Ladawan iti panid 26]

No dadduma, nalaklaka a basaen ti nayimprenta a panid ngem ti agparang iti iskrin ti computer

    Dagiti Publikasion iti Iloko (1984-2025)
    Ag-log out
    Ag-log in
    • Iloko
    • I-share
    • Ti Kayatmo a Setting
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pagannurotan iti Panagusar
    • Pagannurotan iti Kinapribado
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ag-log in
    I-share