Agungar ti “Bangkay”

Babaen ti koresponsal ti Agriingkayo! idiay INDONESIA

IDI HULIO 17, 1997, adda naisangsangayan a naipadamag iti pangrabii a warnakan ti nasion idiay Indonesia. Nagsabong ti maysa kadagiti kadakkelan ti sabongna a mula. Apay a napateg a maipadamag ti panagsabong laeng ti maysa a mula iti pangrabii a warnakan? Agsipud ta naidumduma daytoy a mula​—nalabit agukrad ti sabongna iti dua wenno tallo laeng nga aldaw iti mamitlo wenno mamimpat a panagsabongna iti unos ti 40 a tawen a panagbiagna. Kalpasan a naipadamag, immadu iti 50 a porsiento dagiti bisita idiay Bogor Botanical Garden, a pakatartaripatuan ti mula. Kinapudnona, adda nasurok pay a 20,000 a bimmisita iti mula iti maysa la nga aldaw!

Amorphophallus titanum ti botanikal a nagan ti mula. Awagan ti dadduma dayta iti ababa a naganna a titan arum, ngem kaaduan a taga Indonesia awaganda dayta a sabong ti bangkay, gapu ta ti angotna no agsabong ipalagipna kadakuada ti nalungsot nga ikan wenno agruprupsan nga utot. Ti nabungtot nga angot ti pakailasinan dagiti mang-pollinate nga uyokan a nagukraden ti sabong.

Malaksid iti naisangsangayan nga angotna, ti kadakkelna ti maysa pay a nakaisaluminaan ti titan arum. Ti dakkelen a mula ket nataytayag pay ngem ti katayagan a tao. Dimmakkel ti maysa a mula idiay Bogor Botanical Garden agingga iti 2.5 a metro ket timmubo iti dakkel a kaasping ti plorera a nagkarenken a bulong a 2.6 ti diametrona. Daytoy nagdakkelan a sabong ket nagtubo iti bagas ti mula a dandani 100 a kilo ti dagsenna!

Ngem nupay nagdakkelan ti sabong, saan a maipagpannakkel ti titan arum a kadakkelan a sabong iti lubong ta ti mula ket saan a buklen ti maymaysa a sabong no di ket adu a babassit a sabong.

Ti titan arum ket maysa pay a pagarigan a mangipakita iti kinapudno ti sasao ti salmista: “Adu a banag ti inaramidmo, O Jehova a Diosko, ti nakaskasdaaw nga ar-aramidmo . . . Awan ti maipadis kenka.”​—Salmo 40:5, NW.