Pagsidsiddaawan ti Medisina, Parikut ti Etika

“Ti debate maipapan iti stem cell ti namagpanunot nga agpadpada kadagiti sientista ken ordinario a tattao maipapan kadagiti napateg nga isyu a kas iti no siasinotayo ken no ania ti mangbukel kadatayo a tattao.”​—NATIONAL ACADEMY OF SCIENCES, E.U.A.

NI Karen ket addaan iti Type 1 diabetes. Saanen nga agpatpataud iti insulin ti addaan depekto a palina. Ita, panunotem no mabalin la koma nga agpadoktor ni Karen ken maaddaan kadagiti baro a selula, nga espesial a napataud iti maysa a laboratorio, sa maiserrek iti bagina tapno masukatan dagiti nadadael a selula ti palina. Bayat nga agan-andar dagiti baro a selula, in-inuten a di agpaineksion ni Karen iti insulin ken sumalsalun-aten.

Iti nabiit pay, dagita a kita ti panangagas ket kasla sarsarita iti siensia, ngem mamati itan dagiti managsukisok a posible a mapataud dayta. Apay? Nakatakuat ngamin dagiti sientista idi 1998 iti pamay-an a mangpataud iti adu a selula a maawagan iti stem cell ti tao. Dagitoy nga stem cell ket mapagbalin a dandani aniaman kadagiti nasurok a dua gasut a nadumaduma a kita ti selula iti bagi ti tao, a pakairamanan dagiti selula ti pali.a

Sigun iti report nga insagana ti National Institutes of Health idiay Estados Unidos, “dagiti stem cell ti mabalin a solusion iti pannakasukat dagiti selula a dinadael ti adu a nakaro a sakit.” Mairaman kadagitoy ti “Parkinson’s disease, diabetes, nakaro a sakit ti puso, kakaruan a sakit ti bato, sakit ti dalem, ken kanser,” no madakamat ti sumagmamano laeng. Dagiti stem cell ket mangpataud met iti dara, ket mabalin kano a saanton a kasapulan dagiti banko ti dara. Kinapudnona, adun a tawen nga us-usaren dagiti doktor dagiti stem cell a pangagas iti nadumaduma a sakit ti dara. Dagitoy a panangagas masansan a ramanenna ti pannakayakar ti pata ti tulang, nga aduan kadagiti agpatpataud iti dara nga stem cell, ngem kaykayat itan dagiti doktor a patauden dagitoy nga stem cell manipud iti dara a mismo nga agtartaray kadagiti urat. Gapu ta mapangnamnamaan dagitoy a panangagas babaen iti stem cell tapno mapataud dagiti nasalun-at a baro a tisyu, naawagan dagitoy nga “agas a mangpabaro iti selula.”

Ngem mapagsusupiatan unay ti dadduma nga aspeto daytoy baro a siensia. Patien ti adu a tattao agraman ti adu a sientista, a ti panangusar kadagiti stem cell ti tao​—nangruna ti naala kadagiti sikog​—ket panangipakita iti di panagraem iti kinasagrado ti biag ti tao. Kinapudnona, adu a diskusion ken panagsusupiat ti pinataud dayta nga isyu nga uray la a daytat’ mangkuestion iti etika ken makadangran iti politika.

Agsipud ta namnamaen dagiti mangitantandudo iti panangusar iti stem cell dagiti milagro nga agas iti nagadu nga an-annayen, sukimaten a naimbag dagiti sumaganad nga artikulo ti nadumaduma a kita ti stem cell, no kasano a napataud dagitoy, ken no apay a kontrobersial unay daytoy a tema.

[Footnote]