Dika Agladladaw!

“MANAGLADLADAW dagiti hepe ehekutibo,” kuna ti USA Today. Kunana pay a “naladawda a sumangpet iti innem kadagiti 10 a miting,” kas panangdakamat iti pannakausig ti kabibiag ti 2,700 a hepe ehekutibo.

Kadagiti negosiante, ti kinamanagladladaw ket saan laeng a pakakitaan ti dakes a kababalin. Kastoy ti konklusion ti maysa a panangadal iti kabibiag ti 81,000 nga aplikante iti trabaho: “Dagiti nasayang nga oras gapu iti kinamanagladladaw ken di napatgan a panaglangan ket dakkel a pakalugian iti pinansial.” Siempre, saan laeng a kadagiti negosiante a rimsua ti adu a problema gapu iti kinamanagladladaw. Idi napagsaludsodan dagiti prinsipal iti haiskul, naammuan a ti “kinamanagladladaw dagiti estudiante ti kangrunaan ken masansan a pakaigapuan ti maulit-ulit a pannakadisiplinada.”

Pinanggep ti Namarsua kadatayo nga agbalintayo a sipapanunot ken manangipateg iti oras. Nangikabil iti “dua a dadakkel a silaw”​—ti init ken ti bulan​—a makatulong tapno ammotayo ti oras. (Genesis 1:14-16) Kadagitoy nga aldaw, maammuantayo a dagus ti oras gapu kadagiti moderno a relo. Ngem uray no adda ti teknolohia, adu pay laeng kadatayo ti maladaw nga agtrabaho, ageskuela, wenno mapan iti dadduma pay a napateg a tulagan.

Ti aya kurang a panawen ti kangrunaan a problema? Ipapantayon a nagadu ti maipaannong iti panggedan ken iti pamilia. Ngem kastoy ti kuna ti mangmangged nga ina nga agnagan iti Wanda Rosseland: “Insardengkon ti agreklamo a kurang ti panawenko idi naamirisko nga agpapadatayo amin nga addaan iti 24 nga oras iti kada aldaw. Pinampanunotko dayta ket inkeddengko nga iti moderno a lubongtayo, saan nga agpayso a nagbassit ti panawentayo, no di ket nagadu la ngamin ti pakasingaan ken pakaisturbuantayo.”

Panunotem met ni Renee,a nga addaan iti lima nga annak ken maysa a Saksi ni Jehova. Malagipna: “Idi babassit pay ti annakko, marigatanak a mangparubuat kadakuada a mapan ageskuela ken tumabuno kadagiti Nakristianuan a gimong. Ngem saanak idi a managladladaw. Ngem ita ta dadakkeldan, napatanorko ti dakes nga ugali. Nagbalinak a managladladaw.” Managladladawka met aya? No kasta, kabaelam ti agbalbaliw! Adtoy ti sumagmamano a mabalinmo nga aramiden.

● PANUNOTEM DAGITI IBUNGANA. Mabalin a kasla awan aniamanna ti kinamanagladladaw. Ngem panunotem ti kuna ti Biblia: “Dagiti natay a ngilaw isuda ti mangpabangsit iti lana ti agar-aramid iti sapsapo, mamagburek. Kasta ti aramiden ti bassit a kinamaag iti maysa a napateg gapu iti sirib ken dayag.” (Eclesiastes 10:1) Wen, uray ti “bassit a kinamaag” a maipakita babaen ti kinaawan konsiderasionmo iti sabsabali ket mabalin a mangdadael iti reputasionmo iti mannursurom wenno iti amom.

Bayat nga ages-eskuela idi iti kolehio iti lugarda, nadlaw ti maysa a babai nga agnagan iti Marie a dadduma kadagiti kaklasena “ti talaga a saan a sipapanunot iti oras” ta agkaraladawda kadagiti klaseda. Ngem malagipna: “Di nagbayag, napilitanda nga agbalbaliw, ta dua kadagiti propesormi ket estrikto iti oras. Isu a no adda asinoman nga estudiante a maladaw iti sumagmamano la a minuto, maibilangen a limmangan. Ket no namin-adun a limmangan, saanen a makapasa.”

Mabalin met a madadael ti reputasionmo kadagiti gagayyemmo ken kakaduam no managladladawka. Malagip ti lakay nga agnagan iti Joseph ti maysa a padana a Kristiano nga am-ammona iti pinulpullon a tawen. Nupay mararaem daytoy a lalaki gapu iti kinalaingna a mangisuro, adda nakababain a pakapilawanna. “Kanayon a maladaw,” malagip ni Joseph. “Kayatko a sawen, maladaw iti amin a banag! Ket kasla saan a maseknan iti dayta. Pagiinnangawan dagiti tattao ti kinamanagladladawna.” Aw-awagandaka kadin iti managladladaw? No kasta, nalakada laeng a malipatan dagiti nasayaat a kalidadmo.

● PANUNOTEM TI SABSABALI. Kinaawan panagraem ken mangsinga iti sabsabali ti kinamanagladladaw. Mangted met dayta iti impresion a natan-ok ti panangmatmatmo iti bagim. Babaen ti panangilawlawagna no apay a nagadu nga ehekutibo kadagiti negosio ti maladaw kadagiti miting, inamin ti maysa a negosiante: “Napangas la ngamin ti kaaduan kadakami.” Maisupadi iti dayta, matmatan dagiti Kristiano ti sabsabali a natantan-ok ngem iti bagida. (Filipos 2:3) Iyap-aplikarda met ti Nabalitokan a Bilin ken tratuenda ti sabsabali a kas iti kayatda a pannakatratoda. (Mateo 7:12) Saan kadi a masuronka no masapul nga urayem ti sabsabali? Saanmo ngarud a pagurayen ti sabsabali.

● SURSURUEM NGA URNOSEN TI PANAWENMO. Manangitantanka kadi ket agap-apuraka no nagabayen? Agtutupatop aya dagiti nakaeskediul nga aramidem, ket ikagkagumaam nga aramiden ti nagadu a banag iti nagababa a panawen? Talaga a makatulong ti prinsipio iti Eclesiastes 3:1: “Iti tunggal banag adda naituding a tiempo.” Maaramidmo dagitoy a siuurnos no adda ‘naituding a tiempom’ a mangaramid kadagiti bambanag.

Umuna, ilistam ti amin a nasken nga aramidem. Sumaganad, surotem ti prinsipio iti Filipos 1:10: ‘Siguraduem ti napatpateg a bambanag.’ Wen, iyun-unam dagiti kapatgan. Ania ti masapul nga aramidem a dagus? Ania ti dadduma a mabalin pay laeng a maitantan? Kamaudiananna, kalkularem no kasano kapaut ti panangaramidmo kadagita ken no kaano nga aramidem dagita. Agbalinka a realistiko, ken dika mangyeskediul iti nagadu iti ababa laeng a panawen.

Padayawan ti maysa a babai nga agnagan iti Dorothy ti dadakkelna iti panangisuroda kenkuana nga agbalin a managsapsapa. Kunana: “No masapul a makadanonkami iti maysa a Nakristianuan a gimong iti alas siete trenta ti rabii, nasaksakbay iti maysa nga oras ken 45 a minuto a parubuatennakami ni nanang. Adda panawenmi a mangrabii, aginnaw, agpelles, ken agbiahe agingga iti paggigimongan. Nairuamkamin a managsapsapa.” No dadduma, makatulong no addaanka iti pawayway para iti di ninamnama a kasasaad. Malagip ni Dorothy: “Itay nabiit, adda sumagmamano a masapul a dagasek a makigimong. Bayat nga agmanmanehoak, na-flat ti pilid ti kotsek. Masapul a sukatak dayta ngem kaskasdi a saanak a naladaw a nangdagas kadakuada. Makitayo, kanayon a siertuek nga adda umdas a panawenko kadagiti di ninamnama a problema iti luganko wenno iti nakaro a trapiko.”

● AGKIDDAWKA KADAGITI SINGASING TI SABSABALI. Kuna ti Biblia iti Proverbio 27:17: “Babaen iti landok, ti met laeng landok mapatadem. Gapuna ti maysa a tao patademenna ti rupa ti sabali.” Maitunos iti dayta a prinsipio, makisaritaka iti sabsabali a kapadam ti kasasaadda​—ngem managsapsapada. Masansan nga adda sumagmamano a makatulong a singasingda.

Ti nadakamat itay a ni Renee ket determinado a mangisardeng iti kinamanagladladawna. Kunana: “Nabiit pay nga inkeddengko ti agbalbaliw. Nupay narigat, medio managsapsapaakon.” Kabaelam met dayta. Babaen ti umiso a kababalin ken panagregget, masursurom ti agbalin a managsapsapa!

[Footnote]

[Dagiti Ladawan iti panid 24]

No nakairuamam ti maladaw, mabalin a dakes ti reputasionmo kadagiti amom ken ipakpakitam nga awan konsiderasionmo iti sabsabali

[Ladawan iti panid 25]

Matulongannaka ti nasayaat a kinaurnos tapno awan ti masayang nga oras