Panangmatmat iti Lubong

◼ Innem a pulo a porsiento kadagiti ubbing idiay Brazil ti agbalin a ribrib inton agtawendan iti tallo. Ti maysa kadagiti makagapu ket no mapasusoda babaen iti mamador, a masansan a mapakuyogan iti nasam-it nga inumen iti rabii, saanen a masipilio dagiti ngipenda.—FOLHA ONLINE, BRAZIL.

◼ Kakapat kadagiti naipasngay idiay Estados Unidos ket babaen iti Cesarean a wagas. Idiay New York City, maminlima nga ad-adu ti bilang ngem idi 1980. Ti nalaklaka a panangiskediul ti maysa a makagapu, ngem di maliklikan a “nakaro” dagiti risgo iti kasta nga operasion.—THE NEW YORK TIMES, E.U.A.

◼ Iti napalabas a 100 a tawen, bimmara iti agarup 4 a degree Celsius ti kalkalainganna a temperatura ti Mexico City, no idilig iti 0.6 a degree Celsius iti intero a lubong. Sigun kadagiti eksperto, ti pannakakalbo dagiti kabakiran ken iyaadu dagiti siudad ti makagapu.—EL UNIVERSAL, MEXICO.

◼ Datin nga agkabkabbalay ti nasurok a kagudua kadagiti agkasar idiay Estados Unidos. Ad-adda nga agdiborsio dagita a pagassawaan ngem kadagiti nagkasar sakbay a nagtiponda.—PSYCHOLOGY TODAY, E.U.A.

Dagiti Makapasuron Unay nga Ugali iti Panggedan

“Dagiti napigsa a pannakisarita iti telepono, [panagusar kadagiti] speakerphone ken ti masansan a panagreklamo maipapan iti kaadu ti trabaho ti kangrunaan kadagiti makapasuron unay nga ugali iti panggedan,” impadamag ti Washington Post. Karaman iti dadduma pay nga ugali a pakasuronan dagiti agkakatrabahuan ket “ti panaggugrupo dagiti agbabarkada, naladaw a panagsangpetda nga agtrabaho, pannakisarita iti bagi, pannakisarita kadagiti katrabahuan iti ngatuen dagiti mayakar-akar ken ababa a pannakadiding, kinadugyot, ken panagsanapsap.” Dagita a naalas nga ugali ti mangdadael iti adu koma a maaramidan ti trabahador. Ngem inamin ti kaaduan kadagiti simmungbat kadagiti inyimtuod dagiti managsirarak a pulos a dida sinalangad dagidiay makapasuron kadakuada. “Ket adda pagimbagan dayta,” sigun iti periodiko. “Mabalin a kasta met la ti ugalida.”

Umad-adu a Tattao ti Agnanaed Kadagiti Siudad

“Kagudua iti populasion ti lubong ti agnaed kadagiti siudad iti sumaganad a dua a tawen,” kinuna ti CBC News. Sigun iti report ti United Nations, ti Estados Unidos ti kangatuan iti porsiento dagiti agnanaed kadagiti siudad ta dandani 9 iti tunggal 10 a tattao ket agnanaed kadagiti siudad. Limapulo ket lima la a tawen ti napalabas, ti New York ken Tokyo laeng ti dua a siudad nga addaan iti sangapulo a milion wenno ad-adu pay nga umili. Ita, immadu dayta a bilang agingga iti 20 a siudad nga addaan iti nasurok a 10 a milion a residente, agraman Jakarta, Mexico City, Mumbai, ken São Paulo. Kastoy ti kinuna ni Kofi Annan, ti sekretario-heneral ti UN: “Ti kasta a napartak nga iyaadu sapulenna ti nalawa ti saklawenna a panagbalbaliw iti ekonomia ken kagimongan iti kaaduan a pagilian.”

Panagkedked nga Agsoldado Gapu iti Konsiensia

Imbaga ti National Human Rights Committee iti Republika ti Korea a ti panagkedked nga agsoldado gapu iti konsiensia ket maysa a kalintegan a rumbeng a di maipaidam. Insingasing ti komite a rumbeng a maikabilangan daytoy a kalintegan babaen ti pannakapataud ti alternatibo a serbisio agpaay kadagiti sibilian. Sigun iti The Korea Times, dayta a singasing ket “maisupadi” iti nabiit pay a desision ti Constitutional Court a nangsuportar iti agdama a linteg militar nga awan ti maipuera iti inkapilitan a panagsoldado. Imbaga ti Korte Suprema a dagiti mammanday linteg, saan a dagiti korte, ti rumbeng a mamagbalin kas linteg iti daytoy a kalintegan. Iti kada tawen, adda iti nagbaetan ti 500 ken 700 nga agtutubo a lalaki a Saksi ni Jehova ti maibalud idiay Republika ti Korea gapu ta dida kayat ti agserbi iti militar. Iti napalabas nga adun a tawen, agarup 10,000 a Saksi ti naibaluden gapu iti dayta.