Nadisenio Kadi?

Ti Shell ti Moluska

◼ Kasla narasi dagiti shell iti baybay, ngem masansan a narigat a buraken dagita. “Kasapulan nga agusarak idi iti martilio tapno maburakko ti shell,” kinuna ti inheniero a ni Kenneth Vecchio, iti panangyestoriana iti kinaubingna. Ti kinatangken dagiti shell iti baybay ket nakadkadlaw iti shell dagiti moluska.a

Usigem: Iti makin-uneg a katuon ti shell ti moluska (a maawagan nakar wenno mother-of-pearl), adda agiinnassideg a babassit a siksik a makita laeng babaen iti mikroskopio. “Ti kinarikut ti nakar nga inadalmi babaen iti mikroskopio ket nakaskasdaaw ken kasla dayta ti maysa a napateg a makagapu iti kinatangkenna,” kinuna ni Christine Ortiz, a propesor iti Department of Materials Science and Engineering iti Massachusetts Institute of Technology idiay E.U.A.

Sigun iti mannurat iti siensia a ni Charles Petit, “nakaskasdaaw ti kinaurnos” ti napadakkel nga itsura ti nakar. Inlawlawagna: “Idi nakita ti unegna babaen iti mikroskopio, dayta ket kasla nagtutuon a ladrilio, nga addaan iti daplat, innem ti sulina a kasla kristal a taptapi ti mineral a calcium carbonate a naurnos ti panagtutuonda. Ti namagdedekket kadagita ket ti patpatauden a mismo ti moluska a nalukneng a banag a kasla tutot, a nabaknang iti protina.”

Patien dagiti sientista a ti wagas ti moluska a mangpataud iti natangken a shellna ket mayaplikar met iti nadumaduma a pamay-an—kas iti panagaramid iti nalaglagda a kaha ti lugan, payak ti eroplano, alikamen a pangsalaknib iti bagi wenno lugan kontra kadagiti makapapatay nga igam, ken dadduma pay. “Amin a banag iti nakaparsuaan ket agus-usar kadagiti nainkasigudan a prinsipio maipapan iti nagbabassit a disenio ti bambanag tapno makapataudda kadagiti de-kalidad a materiales,” kinuna ni Ortiz. “Iti adu nga aspeto, saan pay a kabaelan dagiti inheniero dayta a paglaingan.”

Ania ti makunam? Naiparna laeng kadi a timmaud ti nakaskasdaaw a natangken a shell ti moluska? Wenno nadisenio dayta?

[Footnote]

[Ladawan iti panid 25]

Ti napadakkel a makin-uneg a katuon ti shell ti moluska

[Credit Line]

Bassit a ladawan: © Eye of Science/Photo Researchers, Inc.