Agimtuod Dagiti Agtutubo
Aggayyemkami Laeng Kadi—Wenno Nalablabes Pay Ngem iti Dayta?, Paset 2
ITI NAPALABAS A RUAR, inusigtayo ti dua a realidad.
● No matnag ti riknam a dika pay nakasagana iti serioso a relasion, sigurado nga adda masaktan.—Proverbio 6:27.
● No matnag ti riknam a dika pay nakasagana iti serioso a relasion, mabalin a maawananka iti nasayaat a gayyem.a—Proverbio 18:24.
ITI DAYTOY A RUAR, usigentayo
● Ti maikatlo a realidad maipapan iti pannakatnag ti rikna
● No kasano a maammuam a limbeskan iti limitasion ti pannakigayyemmo iti kasungani a sekso
REALIDAD: No matnag ti riknam a dika pay nakasagana iti serioso a relasion, mabalin a madadael ti reputasionmo. Kuna ni Miab: “Adda lallaki a makitkitak nga adu ti gagayyemda a babbai. Para kaniak, ‘playboy-da.’ Ipagarup dagiti babbai a kursonada ida ti lalaki ngem maay-ayatan la gayam iti atension nga ipakpakitada kenkuana.”
Panunotem daytoy:
● Maysaka man a lalaki wenno babai, kasano a maapektaran ti reputasionmo no nasingedka unay iti kasungani a sekso?
“Nagdakkel a pakailaw-anan ti pannakiteks iti kasungani a sekso. Iti damo, agtekska la bassit ken maysa laeng ti kateksmo. Inton agangay, kanayonkan nga agteks ken adun ti kateksmo. Dimo mapupuotan a makidedeytkan iti 3 nga agduduma a lallaki. Ipagarup ti tunggal maysa nga ‘espesial’ isuna kenka ken kayatmo nga ad-adda a maam-ammo. No maammuanda ti agpayso, masaktanda—isu nga ipapandanton nga alembongka.”—Lara.
Ti kuna ti Biblia: “Babaen a mismo iti ar-aramidna ipabigbig ti maysa nga ubing ti bagina no ti aramidna nasin-aw ken nalinteg.”—Proverbio 20:11.
Laglagipem: Saan a dakes ti makilangen iti kasungani a sekso. Ngem no awan ti limitasionmo, mabalin a masaktanka, madadael ti nasayaat a pannakigayyemmo, ken madadael ti reputasionmo.
Kasano a maammuam no limbeskan iti limitasion? Mabalinmo nga isaludsod iti bagim, ‘Isu la kadi ti pangibagbagaak iti personal a banag?’ “No gayyemmo laeng ti maysa a lalaki,” kinuna ti tin-edyer a ni Erin, “saan koma nga isu ti umuna a kayatmo a kasarita iti kada aldaw wenno pangipadamagam kadagiti napateg a banag. Sigurado a saan nga isu ti asitgam no kayatmo ti maliwliwa.”
Panunotem daytoy:
● Apay a kasla kaykayatmo a ti kasunganim a sekso ti pangibagaam laeng iti personal a problemam? Ngem ania dagiti pagdaksanna?
“Dagiti am-ammok a lallaki ket saan nga isuda ti kasingedan a gagayyemko. Saan a kas iti kapaut ti pannakitungtongko iti gayyemko a babai ti pannakisaok kadakuada iti telepono. Adda met dagiti banag a diak kayat a pagsaritaanmi.”—Rianne.
Ti kuna ti Biblia: “Annadam ti saom . . . Ti tao a dina panunoten nga umuna ti sawenna, dadaelenna ti mismo a bagina.”—Proverbio 13:3, Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia.
Usigem: Napeggad kadi ti panangibagam iti kasungani a sekso iti adu unay a personal a banag? Kasano ngay no lumamiiston ti panaggayyemyo? Pagbabawyamto kadi ti panangestoriam kenkuana kadagita?
Nagsayaat ti imbaga ti tin-edyer a ni Alexis. Kunana: “Dimo liklikan ti maysa gapu laeng ta kasunganim a sekso. Ngem dimo allilawen ta bagim babaen ti panangibagam nga aggayyemkayo laeng idinto ta saan met. Kontrolem ti riknam tapno maliklikam ti adu a problema.”
Ad-adu pay nga artikulo iti serye a “Young People Ask” ti masarakam iti Web site a www.watchtower.org/ype
[Footnotes]
a Para iti kanayonan nga impormasion, kitaem ti Agriingkayo! a Hunio 2012, panid 15-17.
b Nabaliwan ti dadduma a nagan iti daytoy nga artikulo.
[Kahon iti panid 17]
KAPADASAN: “Adda baro a gayyemko ket talaga nga agkatunosankami. Ngem nadlawko a bumaybayagen ken mas personalen ti tungtonganmi. Makunak a medio nasingedkami unayen ta maibagana payen ti amin a pakaseknanna. Pagammuan ta nag-e-mail ket imbagana a kursonadanak. Diak ammo ti ibagak. Naragsakanak met ketdi ta natural laeng a nasayaat ti riknam no adda mangibilang nga espesialka. Ngem madanaganak. Ammok a saankamin a mabalin nga ‘aggayyem laeng’ ta nalawag a saan la a kasta ti kayatna. Sigurado a masaktan no ibagak nga ubbingkam pay unay tapno matnag ti riknami iti maysa ken maysa. Imbagak dayta kadagiti nagannakko ket inyunay-unayda a nasken a limitaranmi ti komunikasionmi. Gapu iti dayta, naamirisko a nagbiit la nga agbalin a serioso unay ti banag nga ipagarupmo a saan. Sipud idin, siaannad a linimitarakon ti makilangen iti kasungani a sekso, nangruna iti teks. Nasaysayaat met gayam ti makilangen kadagiti grupo imbes a duduakayo. Iti kasta, saan nga agbalin a personal unay ti tungtonganyo ken dikay agbalin a nasinged unay.”—Elena.
[Kahon iti panid 18]
DAMAGEM ITI NAGANNAKMO
Damagem iti nagannakmo no ania ti makunada iti dua a saludsod iti “Panunotem daytoy” a paset daytoy nga artikulo. Agduma kadi ti kapanunotanyo? No wen, kasano? Ania ti nakitam a pagsayaatan ti kapanunotanda?—Proverbio 1:8.
[Kahon/Dagiti Ladawan iti panid 18]
TI KUNA DAGITI KAPATADAM
Andre—No masansan a kaduam ti maysa a babai, nabibiit a matnag ti riknam kenkuana ken ad-adda nga ipagarupna a kursonadam isuna. No awan pay planom a makinobia, dika agtignay a kas man la irugrugimon ti agarem.
Cassidy—Mannakigayyemak, ken gapu ta dimmakkelak a masansan a lallaki ti kalanglangenko, komportableak unay kadakuada. Ngem saan a kanayon a nasayaat dayta. Di maiparbeng a tratuek ti maysa a lalaki a kas iti panangtratok iti gayyemko a babai di la ket ta sabali ti ipagarupna. Ti kasayaatan ket panunotek isuna a kasla kabsatko a lalaki!
[Kahon iti panid 19]
PALAGIP ITI NAGANNAK
Kadagiti mayanatup a kasasaad, saan a dakes nga aglalangen dagiti agtutubo a lallaki ken babbai. Ngem masapul a mangikeddeng iti limitasion dagidiay di pay nakasagana a sumrek iti relasion a mabalin nga agtungpal iti panagasawa.c Para kadakuada, ti pannakigayyem iti kasungani a sekso ket rumbeng nga agtalinaed laeng a kasta—ken saanen a lumbes pay.
Ania dagiti resulta no matnag ti rikna ti lalaki ken babai sakbay a nakasaganada iti serioso a relasion? Iti damo, mabalin a naragsakda ngem inton agangay, mapaayda. Kayarigan dayta ti panaglugan iti kotse nga awan pilidna. Di agbayag, maamirisda nga awan gayam ti pagtungpalan ti relasionda. Adda dagidiay agdeyt a sililimed—maysa a kasasaad a posible a pakairubuanda. Agsina met ti dadduma isu a madepresda, mariknada a linoko ken sinaktanda ida. Kasanom a matulongan ti anakmo a tin-edyer a mangliklik iti peggad ti nasapa a pannakirelasion?—Eclesiastes 11:10.
Ti kapatgan a maaramidam ket kanayon a kasaritam ti anakmo maipapan iti pannakigayyem iti kasungani a sekso. Iti kasta, ammon ti mapaspasamak kenkuana ken makatulongka no ti pannakigayyemna ket mangrugrugin a lumbes ngem iti maiparbeng.
Di madmadlaw ti dadduma a nagannak nga isuda a mismo ti manglaplapped iti pannakisarita kadakuada ti anakda maipapan iti pannakigayyemna iti kasungani a sekso. Usigem ti imbaga ti dadduma nga agtutubo iti Agriingkayo!
“Kayatko koma nga ibaga ken Nanang no asino ti crush-ko ngem diak intuloy baka agunget.”—Cara.
“No ibagak idi ken Mamang no asino ti type-ko, ibagana ti, ‘Dinak namnamaen nga umay iti kasarmo!’ imbes a, ‘Iyestoriam man ngarud ti maipapan iti gayyemmo. Ania ti nagustuam kenkuana?’ No kasta koma ti saludsod ni Mamang, nalabit ad-adda koma a dimngegak iti balakadna.”—Nadeine.
Ngem kitaem ti nakaidumaanna idi siaanus a dimngeg dagiti nagannak sada nangted iti praktikal a balakad.
“Saan a nakaunget ti nagannakko idi imbagak ti maipapan iti kursonadak a baro. Imbagada ti masapul a maammuak ngem naawatanda ti riknak. Gapu iti dayta, nalaklakak a dinengngeg ti balakadda ken ad-adu pay ti naibagak kadakuada.”—Corrina.
“Idi imbaga ti nagannakko no asino dagiti kursonadada idi agtutuboda pay ken no apay a dida nagkatuloyan, naamirisko nga OK laeng nga ibagak kadakuada ti maipapan iti crush-ko.”—Linette.
Laglagipem met a no dadduma, adda dagiti makagapu a nasapa unay a makiayan-ayat ti maysa a tin-edyer.
“Ilimlimedko idi ti makideyt gapu ta naragsakak no kaduak isuna ken dumdumngeg kaniak.”—Annette.
“Adda idi lalaki a magustuak unay a kadua. Kanayon a panpansinennak, ket dayta ti pagkapuyak. Magustuak ti maipapaayan iti atension, nasayaat man dayta wenno saan.”—Amy.
“No naimpusuan nga ibaga dagiti nagannakko a napintasak wenno bagayko ti badok, diak unayen tarigagayan a mangngeg ti kasta a pammadayaw manipud iti maysa lalaki.”—Karen.
Saludsodam ti bagim:
Ania ti aramidek tapno di mabain ti anakko a makisarita kaniak?—Filipos 4:5.
‘Nasiglatak kadi no iti panagdengngeg, ken nainayad no iti panagsao’?—Santiago 1:19.
Ania ti aramidek tapno saan a sabali ti pangbirokan ti anakko iti mangipaay kenkuana iti ayat ken pammadayaw?—Colosas 3:21.
Laglagipem: Tulongam ti anakmo tapno masiguradona a kanayon a mayanatup ken di mangpataud iti problema ti pannakigayyemna iti kasungani a sekso. Maysa dayta nga abilidad a makatulong unay kenkuana uray inton adulton.—Colosas 3:5; 1 Tesalonica 4:3-6.
[Footnote]
c Kitaem ti panid 16-18 daytoy a magasin ken ti artikulo nga “Agimtuod Dagiti Agtutubo” iti Hunio 2012 a ruar ti Agriingkayo!
[Tsart iti panid 17]
(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)
LIMITASION
UMISO
✔ makilangenka iti grupo
✔ makiam-ammoka
✔ makiinnestoriaka
DI UMISO
X dakdakayo ti agkadua
X ibagam dagiti sekretom
X agalembong
[Diagram iti panid 18]
(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)
PANNAKILANGEN
PANAGALEMBONG
PANAGSINNAGID
PANAGINNIGGEM ITI IMA
PANAGBINNISONG