ADAR

Ti nagan ti maika-12 a lunar a bulan iti sagrado a kalendario dagiti Judio kalpasan ti pannakaidestiero, ngem maika-6 a bulan iti sekular a kalendario. (Est 3:7) Katupagna ti maud-udi a paset ti Pebrero agingga iti umun-una a paset ti Marso. Adda dagiti tawen a kalpasan ti bulan nga Adar, mainayon ti pasngat a bulan a maaw-awagan Veadar wenno maikadua nga Adar.

Bayat daytoy a bulan nga isu ti panagngudon ti panawen ti lam-ek ken isasangbayen ti primavera, agsabongen dagiti kayo nga algarroba kadagiti paset ti Palestina, ket kadagiti nababa a lugar a nabara ti klimana mabalinen a burasen dagiti bunga ti kayo a kahel ken lemon.

Babaen ti naarian a bilin ni Ari Asuero ti Persia, ti maika-13 nga aldaw ti Adar ket aldaw a naikeddeng a pannakadadael dagiti amin a Judio kadagiti masaksakupan a distrito ti pagturayanna, daytoy ket gapu iti panangsugsog ti primero ministrona a ni Haman. Gapu iti baro a bilin a nairuar babaen ti ibaballaet ni Reyna Ester, nagballigi dagiti Judio maibusor kadagiti mangpapatay koma kadakuada, ket kalpasanna imbilin ni Mardokeo a marambakan ti maika-14 ken maika-15 nga aldaw ti Adar kas panglaglagip iti pannakaispalda. (Est 3:13; 8:11, 12; 9:1, 15, 20, 21, 27, 28) Daytoy a piesta dagiti Judio ket pagaammo kas Purim, nagan a naadaw iti “Pur, awan sabali, ti Panagbunot.”​—Est 9:24-26; kitaenyo ti PURIM.

Iti bulan met ti Adar a nairingpas ni Gobernador Zorobabel ti panangibangon manen iti templo idiay Jerusalem. (Esd 6:15) Iti dadduma pay a paset ti Biblia, nadakamat laeng dayta kas “ti maikasangapulo ket dua a bulan.”​—2Ar 25:27; 1Cr 27:15; Jer 52:31; Eze 32:1.