ALIMATEK

[Heb., ʽalu·qahʹ].

Agsusop-dara nga alinta, a dippig ken nabennebenneg ti bagina nga agkimos iti agsinnumbangir a murdongna ngem kaakabaan iti kutitna. Agrukod dagiti alimatek iti kaatiddog a nasurok a 1 cm (0.5 pul.) agingga iti nasurok 10 cm (4 pul.). Addaan dagitoy a parsua iti pagkunnot, wenno pagsusop, iti tunggal murdong ti bagida, a daydiay adda iti pannakaulo a murdong addaan kadagiti pagkagat a pangal.

Nakaad-adu nga alimatek ti masarakan iti adu a baresbes ken karkarayan ti Makintengnga a Daya. Ti anak ti maysa a kita ti alimatek (Limnatis nilotica), no maalimon a maibulon iti mainum a danum, kumpetda kadagiti ungib ti agong, karabukob, wenno epiglottis ti nakatilmon kadakuada. Napartak ti panagdakkelda ken saan ida a nalaka nga ikkaten. Ti kaaddada maabbenganna ti panaganges ket daytoy, kasta met ti pannakaibus ti dara, no dadduma makapapatay iti biktima.

Ti Proverbio 30:15 ti kakaisuna a nakadakamatan ti alimatek (Heb., ʽalu·qahʹ), a sadiay matuktukoy ti di mapennek a kinabukatot, a naikuna a “dagiti alimatek addaanda iti dua nga annak a babbai a mangyikkis: ‘Mangtedka! Mangtedka!’” Isingasing ti Commentary ni F. C. Cook a ti kinabukatot ti alimatek namatmatan ditoy kas ti ‘annakna a babbai,’ a madakdakamat iti pangadu a porma tapno mayebkas ti kinapalalo. Ibilang ti dadduma a ti “dua nga annak a babbai” tumukoy iti dua a bibig ti agsusop-dara a pagkunnotna. Ti maysa nga alimatek masusopna ti dara a tallo a daras a nadagdagsen ngem iti bagina, nga iti katayna adda napigsa a pangtiped iti panagbalay ti dara a mangipasigurado iti agtultuloy a panagayus manipud iti biktima.