PARKE

Ti sao a par·desʹ tallo a daras laeng nga agparang iti Hebreo a Kasuratan ken ibilbilang ti dadduma kas naadaw iti Persiano a sao a pairidaeza. (Nupay kasta, kitaenyo ti PARAISO.) Sigun iti Cyclopædia (1894, Tomo VII, p. 652) da M’Clintock ken Strong, inusar ni Xenophon ti Persiano a termino kas tumukoy iti “nalawa a lote, natikub iti nalagda nga alad wenno pader, aduan iti dadakkel ken nababa a kaykayo, mulmula, ken nasukay a minuyongan, ket adda iti dayta ti napili nga an-animal a maay-aywanan iti nadumaduma a pamay-an wenno addaanda iti nagduduma a wayawaya, depende iti kinarungsot wenno kinaamoda.” Ti Griego a porma ti sao (pa·raʹdei·sos) ket inusar dagiti managipatarus iti Septuagint iti amin a pannakatukoy ti minuyongan ti Eden.

Kadagiti amin a naindaklan nga aramid ni Solomon, nangaramid kadagiti “minuyongan ken parparke [“muymuyong,” KJ; Heb., phar·de·simʹ]” a minulaanna iti amin a kita ti kaykayo nga agbunga. (Ec 2:5) Dayta met laeng a termino ti inusarna iti ‘kaiimnasan a kantana’ idi inlanadna ti kinuna ti pastor a kaayan-ayat ti balasang a Sulamita a ti kudil ti balasang ket kas “maysa a paraiso dagiti granada, nga addaan kadagiti kasayaatan a bunga.” (Sol 1:1; 4:12, 13) Kadagidi tiempo kalpasan ti pannakaidestiero, impakita ti Nehemias 2:7, 8 a ti Persiano nga ari insaadna ni Asaf kas “agay-aywan iti parke a kukua ti ari” ket kasapulan idi a dumawatda iti pammalubos nga agpukan iti kaykayo manipud itoy a parke tapno mausar iti trabaho a panagbangon manen idiay Jerusalem.​—Kitaenyo ti BAKIR; MINUYONGAN.