SAFRON

[Heb., kar·komʹ].

Ti Hebreo a sao, nga agparang laeng iti Kanta ni Solomon (4:14), ket gagangay a maikunkuna nga isu ti crocus nga agpatpataud iti safron (Crocus sativus). Ti crocus ket mula nga adda bagasna ken agsabong iti otonio; kasla ruot ti bulongna ken purpura ti maris ti sabongna nga umar-arngi unay iti common spring crocus. Tapno makapataud iti 28 g (1 oz) a safron (natayengteng a maris-kahel a sangkap a buklen dagiti nagango a tangkay ken estigma ti sabsabong) kasapulan ti agarup 4,000 a sabsabong. No agbukaren dagiti sabong, wenno di agbayag kalpasan dayta, maikkat ti estigma ken ti makinngato a paset ti tangkay sa maipagango. Maus-usar ti safron a pangkolor ken pangpananam kadagiti taraon ken kanayon a maar-aramat tapno matinaan ti lupot iti duyaw a maris, nupay manmanon a maus-usar iti kasta a pamay-an. Naaramat met nga agas ken bangbanglo.

Ti Hebreo a termino a chavats·tseʹleth, a naipatarus kas “crocus,” “lirio,” “rosas,” ken “safron” (idiligyo ti AT, KJ, Le, NW, Yg), ket nalabit tumukoy iti maysa a mula nga adda bagasna. (Sol 2:1, Rbi8 ftn; Isa 35:1, Rbi8 ftn) Sigun iti Hebreo a leksikograpo a ni Gesenius, nalabit a ti ramut a sao ti chavats·tseʹleth ket kaipapananna ti “bagas,” ket imbilangna ti “safron iti karuotan” kas ad-adda a mayanatup a katupag ti sao iti orihinal a lenguahe. (A Hebrew and English Lexicon of the Old Testament, impatarus ni E. Robinson, 1836, p. 317) Ti Hebreo ken Aramaiko a leksikon da Koehler ken Baumgartner inaigna ti sao a chavats·tseʹleth iti Akkadiano a termino a kaipapananna ti “ungkay” ket depinarenna dayta kas “asphodel,” maysa a mula iti pamilia ti lirio.​—Hebräisches und Aramäisches Lexikon zum Alten Testament, Leiden, 1967, p. 275.