TIRHACA
Gagangay a maikunkuna nga isu ni Faraon Taharqa, nupay dagiti petsa nga ibagbaga dagiti moderno a historiador kas panagturay ni Taharqa ket saan a tumunos iti kronolohia ti Biblia. (Maipaay iti ebidensia a tumunos iti kronolohia ti Biblia imbes nga iti sekular, kitaenyo ti KRONOLOHIA [Kronolohia ti Biblia ken Sekular a Pakasaritaan].) Bayat ti panagturay ni Ezekias, idi a makiruprupak ti Asirio nga ari a ni Senaquerib maibusor iti Libna, dimteng ti damag a sumungsungad ni Tirhaca (Etiope nga ari ti Egipto) tapno makirupak kadagiti Asirio. (2Ar 19:8, 9; Isa 37:8, 9) Iti maysa nga Asirio a kitikit, nupay saan a nadakamat sadiay ni Tirhaca, naikuna nga inabak ni Senaquerib dagiti buyot a naggapu idiay Egipto ken kinautibona “dagiti kumakaruahe ti ari ti Etiopia.” Impasindayag met ti simmaruno nga ari ti Asiria, ni Esar-haddon, ti panangparmekna iti Egipto, a kunkunana: “Ti ari dayta, ni Tirhaca, naminlima a sinugatko babaen kadagiti pana ket inturayak ti intero a pagilianna.” Bayat ti panagturay ti anak ken suno ni Esar-haddon a ni Asurbanipal, immalsa ni Tirhaca iti panangituray ti Asiria. Ngem sigun ken Asurbanipal, “ti nakabutbuteng a bileg ti (sagrado nga) igam ni Asur, nga apok, kinamatna ni Tirhaca iti nagkamanganna ket awanen a pulos ti damag maipapan kenkuana.”—Ancient Near Eastern Texts, inurnos ni J. Pritchard, 1974, p. 287, 288, 290, 295.