Itultuloyyo nga Idian ti Silo ti Kinaagum

“Agaluadkayo iti amin a kita ti kinaagum, ta uray pay no ti tao addaan ti nasursurok ngem ti nawadwad, ti kinabaknangna saan a makaited ti biag kenkuana.”​—LUCAS 12:15, The New English Bible.

1. Apay a ti pakdaar ni Pablo maibusor ti kinaagum ti naintiempuan?

AGBIBIAGTAYO iti maysa a lubong a pagdaydayawanna ti material a kinarang-ay. Dagiti komersial nga intereses ti masansan mangtukay iti kinaagum ti tao a mangpabaknang ti bagbagida. Ti balligi ti masansan marukrukod babaen iti kadakkel ti sueldo. Gapuna, dagiti nagadu a pakdaar ti Biblia a maibusor iti kinaagum ken ti mainaig a bisio ti apal naintiempuanda. (Colosas 3:5; 1 Timoteo 6:10) Sigun iti diksionario, ti agum ken apal ti agpadpada nga addaan iti elemento ti “kaadda wenno panangipakita iti napigsa a panagtarigagay ti sansanikua ken nangnangruna ti material a sanikua.” Ti agum ti kas kadagsen ti pannakiabig wenno ti pannakikamalala, ta namakdaar ni Pablo: “Dikay makikadkadua iti uray siasino a managanan kabsat no isu mannakikamalala wenno naagum wenno agrukbab kadagiti ladawan wenno managsao ti dakes wenno managbartek wenno nagaramugam, iti kasta a tao, uray makipangan kenkuana saan.”​—1 Corinto 5:11; Efeso 5:3, 5.

2. Ania dagiti pakdaar nga inted ni Jesus ken ni Jehova kadatayo a maibusor iti apal?

² Pinakdaaran ni Jesus dagiti pasurotna: “Agalwadkayo iti amin nga agum.” (Lucas 12:15) Ket ni Jehova a mismo inramanna ti maysa a bilin a maibusor iti daytoy a bisio a paset dagiti Sangapulo a Bilin: “Dika aguman ti balay ti padam a tao. Dika aguman ti asawa ti padam a tao, uray ti adipenna a lalaki wenno ti adipenna a babai wenno uray ti bakana wenno ti asnona wenno aniaman a kukua ti padam a tao.”​—Exodo 20:17; Roma 13:9.

Awan ti Mabalin nga Agpamayan

3. Kasano a ti agum ti nangdaeg ken ni Eva ken kamaudiananna dagiti Israelitas?

³ Ti kinapudnona, awan ti mabalin a mangipababa iti panagannadna a maibusor iti kinaagum ken apal. Idi nagbasol ni Eva idiay minuyongan ti Eden, daytat’ gapu iti agum: “Ket idi ti babai nakitana a ti kayo nasayaat a kanen ken makaay-ayo a buyaen ken kayo a makagargari.” (Genesis 3:6) Iti naminsan nga okasion idiay let-ang, impakita dagiti Israelitas ti makarimon unay a kinaagum. Idi, kas sungbat iti panagdayengdengda gapu ti kaadda laeng ti manna a kanenda, nangipaay ni Jehova ti aglaplapusanan nga abasto ti pugo, nagbalinda a nabuklis ket nadusada iti nakaro unay.​—Numeros 11:4-6, 31-33.

4. Ania pay a dadduma a historikal a pangarigan ti mangipakita ti peggad ti kinaagum?

⁴ Iti kamaudiananna, ti pannakibakal idiay Jerico, ti agum ti nangtignay ken Acan a nagtakaw ti sumagmamano a pirak ken balitok ken napapateg a pagan-anay manipud kadagiti samsam ti siudad. (Josue 7:20, 21) Ti agum ti namagtignay ken ni Giezi, ti katulong ni Eliseo a nangpadas a makagun-od iti pinansial a gunggona manipud iti namilagruan a pannakaagas ti kukutel ni Naaman. (2 Ar-ari 5:20-27) Ni Ari Acab ti maysa pay a tao a naagum. Pinalubosanna ni Jezebel, ti pagano nga asawana a nangisayangkat iti ipapatay ni Nabot, a kaarrubana, tapno maipan kenkuana ti pagubasan ni Nabot. (1 Ar-ari 21:1-19) Iti kamaudiananna, ni Judas Iscariote, a kameng dagiti nasinged a kakadua ni Jesus, ti siagum nga inusarna ti saadna a nagtakaw manipud iti pangkaaduan a pundo. Ket ti agum ti nangiturong met kenkuana a nangiyawat ken Jesus a maipaay iti tallopulo a bagi ti pirak.​—Mateo 26:14-16; Juan 12:6.

5. Aniat’ maadaltayo manipud kapadasan dagiti nagduduma a tipo dagiti tattao a natnag iti silo ti agum?

⁵ Amin dagitoy a naagum a tattao nadusada. Ngem nadiparayo aya dagiti nagduduma a tipo dagiti tattao a natnag iti sidong ti agum? Ni Eva ket maysa a perpekto a babai a nagtaeng idiay Paraiso. Ni Acan ken dagiti Israelitas personal a naimatanganda dagiti datdatlag nga inaramid ni Jehova. Ni Acab ket maysa nga ari, nalabit ti kabaknangan a tao iti daga. Ni Giezi ken ni Judas nabendisionanda iti nabaknang a naespirituan a pannakitimtimpuyog kadagiti nangato a pribilehio iti serbisio. Kaskasdi nagbalinda amin a naagum. Gapuna uray siasino​—nupay kasano kabaknang, numan pay kasano kangato ti pribilehiona iti serbisio, wenno aniaman dagiti kapadasanna​—ti mabalin a matnag iti daytoy a silo. Di pagsidaawan ngarud a namakdaar ni Jesus: “Agalwadkayo iti amin nga agum”!​—Lucas 12:15.

6. Aniat’ kasapulan no liklikantayo ti silo ti agum?

⁶ Ngem kasanotay a maaramidan dayta? Babaen laeng ti panagteppel ken masansan a panangsukimat iti bagitayo. Ti agum mangrugi iti puso. Tapno maidian ti silo ti agum, kasapulan a sukimatentayo a kanayon ti puspusotayo tapno makitatayo no adda ti aniaman a pannakaiparangarang ti agum nga agramramut sadiay. Ti Biblia tulongannatayo a mangaramid iti dayta. Kasano? Umuna, inlanadna no ania ti kinuna ni Jesus ken dagiti adalanna maipapan iti kinaagum. No suksukimatentayo dagidiay a komento, isingasingda ti sumagmamano a makasukimat a salsaludsod a rebbeng nga isaludsodtayo iti bagbagitayo tapno makitatayo no sadino ti pagtaktakderantayo iti banag maipapan iti agum.

Panangsukimat kadagiti Motibotayo

7. Kasano a ti sungbat ni Jesus iti lalaki a nairaman iti susik maipapan iti tawid tulongannatayo a mangsukimat iti bagbagitayo?

⁷ Ti pakdaar ni Jesus a maibusor iti kinaagum ti tinignay ti maysa a kalikagum manipud maysa kadagiti managdengngegna: “Mannursuro, ibagam ken kabsatko nga ibingayannak ti tawid.” Simmungbat ni Jesus: “Tao, asino ti mangikabil kaniak a mangukom wenno mamagbingay kadakayo?” (Lucas 12:13, 14) Kalpasanna intuloyna ti namakdaar a maibusor iti panagagum. Di kayat ni Jesus ti mairaman iti maysa a susik gapu kadagiti material a bambanag, gapu iti napateg a naespirituan a trabaho a tungpalenna iti kaaddana ditoy. (Juan 18:37) Ngem daytoy a panagpatang isingasingna dagiti makasukisok a salsaludsod a mabalintay nga imtuoden iti bagbagitayo. Kas pangarigan awanantay met iti aniaman a partikular a pakasapulan, ngem patientayo nga addaantay ti kalintegan a mangirupir iti maysa a mapagsusuppiatan a sanikua wenno kinabaknang, wenno ti maysa a mapagsusuppiatan a tawid. Ket sadinot’ pagpatinggaantayo a makilaban tapno agballigitay iti kasotayo? Kasano kadakkel ti sakripisiotayo iti serbisiotayo ken Jehova wenno ti pannakirelasiontayo kadagiti kakabsat tapno magun-odantayo ti kas kunaentayo a kalintegan?​—Proverbio 20:21; 1 Corinto 6:7.

8. Kasanotay a maliklikan ti panagbalin a kas kadagiti eskriba a dinakamat ni Jesus idiay Lucas 20:46, 47?

⁸ Usigenyo ti sabali pay a komento ni Jesus. Pinakdaaranna dagiti pasurotna: “Agalwadkayo kadagiti eskriba . . . isuda a mangalun-on kadagiti balbalay dagiti babbai a balo.” (Lucas 20:46, 47) Anian a nagulpit a panangiparangarang iti kinaagum! Dagiti Kristiano, siempre, obligadoda a mangaywan kadagiti balo a babbai, a saan ket a gundawayan wenno alun-onen ida. (Santiago 1:27) Nupay kasta, kas pangarigan adda ammoyo a maysa a balo nga immawat iti kalalainganna a kuarta gaput’ panagbayad ti ahensia ti seguro, ket kasapulanyo a sigaganat ti kuarta gapu iti maysa a naganat a pakasapulan. Ti kadi umuna a panunotyo isut’ iyaasideg iti balo, a patien nga isut’ kalalakaan a mabalin nga allukoyen, wenno rebbengna ti tumulong agsipud ta ‘adut’ kuartana’? Wenno kas pangarigan nakabulodkayo ti kuarta, ket parikutyo itan ti panagbayad. Patienyo aya a nainkalintegan ti panangitungtungkuayo ti panagbayad iti balo agsipud ta ‘saanto a mangpataud iti dakkel a riribuk,’ wenno nalabit pampanunotenyo a ‘saanna met talaga a kasapulan ti kuarta’? Masapul nga agannadtayo a ditay palubosan ti panagpampanunottayo kadagiti prinsipio a maballikug no naipasangotayo kadagiti pinansial a parikut.

9. Kasano a mabalintay a matnag iti silo ti ‘pammasablog kadagiti tattao gapu iti gunggona’?

⁹ Insalaysay met ni Judas ti maysa a pamay-an a mabalin a pangsilo ti agum kadatayo. Isut’ nagsao maipapan kadagiti tattao a nakastrek iti kongregasion Kristiano ket rugrugitanda dayta iti kinaagum ken kinalulokda, “a paglikudanda ti kakaisuna a Makinkukua ken Apotayo, a ni Jesu-Kristo.” (Judas 4) Kasta met, “iparparangda ti pammasablogda kadagiti tattao gapu iti magunggonada.” (Judas 16) Ditay kayat ti agbalin a kas iti dayta. Ngem usigenyo: Makitkitatay aya dagiti bagbagitayo a kaykayattay a mabusbos ti panawentayo kadagiti nabaknang a Kristiano ket ditay mangmangted iti aniaman nga atension kadagiti napanglaw iti kongregasion? No kasta, mabalin kadi a mainanamatayo a magunggonaantayo met iti dayta? (Idiligyo ti Aramid 20:33; 1 Tesalonica 2:5.) No mangipakpakitatayo ti kinamanagpadagos kadagiti addaan rebbengen a kakabsat iti organisasion, ar-aramidentayo aya dayta gapu iti ayattayo wenno gapu ta manginanamatayo iti maisupapaknanto a pribilehio? No daydiay maud-udi ti panggeptayo, nalabit datayo, met, ket ‘iparparangtayo ti pammasablog kadagiti tattao gapu iti magunggonatayo.’

10. Kadagiti ania a pamay-an a posible a pagbalinen a pakagunggonaantay iti pinansial ti panagdaydayawtay ken ni Jehova? No ar-aramidentay daytoy, makin-ulidan ti sursurotentayo

¹⁰ Maysa a panangiparangarang iti kinaagum nga isut’ namagpungtot unay ken Jesus ket isu idi “nasarakanna iti templo dagiti aglaklako ti bakbaka ken karkarnero ken kalkalapati ken dagiti agsuksukat ti pirak nga agtutugaw.” Ti regtana iti balay ni Jehova ti namagbalin kenkuana a nangabog kadagitoy manipud iti templo ket kinunana: “Dikay aramiden ti balay ni Amak a balay a pagtagtagilakuan!” (Juan 2:13-17) Addaantayo met aya ti umas-asping a kinaregta? Ngarud nasayaat a saludsodantay dagiti bagbagitayo: Pakisarsaritaakto aya dagiti bambanag maipapan iti negosio idiay Kingdom Hall? Rugianakto aya ti aniaman a negosio kadagiti padak a Kristiano gapu ta naespirituanda a kakabsat ket mabalin a narigatda nga agkedked? Us-usarek aya dagiti adu a gagayyemko iti organisasion tapno palawaek ti negosiok? Siempre, ditay koma siagum a manggun-od ti pinansial a gunggona babaen iti pananggundaway iti relasiontayo kadagiti kakabsattayo.

11. Ania dagiti Nakristianuan a prinsipio a makatulong kadatayo a mangtaginayon ti umiso a kababalin no makinegnegosiotayo iti sabali?

¹¹ Kayat kadi a sawen dayta a dagiti Kristiano pulos a saanda a makapagnegosio nga agkakadua? Saan. Isuna laeng ta adda ti tiempo ken lugar a maipaay iti negosio, ken sabali a panawen ken lugar a maipaay iti panagdayaw. (Eclesiastes 3:1) Nupay kasta, no dagiti Kristiano addaanda iti negosio, dida koma liplipatan dagiti prinsipio iti Biblia. No ti maysa a Kristiano agaramid iti tulagan iti negosio, dina koma sapsapulen iti aniaman a legal a lussok tapno isut’ makaruar manipud iti moral nga obligasionna. (Mateo 5:37) Ket di met koma agbalbalin nga awanan-asi wenno manangibales no ti negosio ket nalugi ket napukawan ti kuarta. Insurat ni apostol Pablo kadagiti taga Corinto: “Ita, ngarud, maysa a basol kadakayo, ti kaadda ringringgor ti maysa ken maysa. Apay-apay dikay koma itured ti pannakaranggas? Apay-apay dikay koma anusan ti mapukawan ti kalintegan?” (1 Corinto 6:7) Mabalinanyo aya, gapu iti kongregasion, a pilien ti mapukawan imbes a mapan pay laeng iti pangukoman?

12. Ania dagiti prinsipio ti Biblia a makatulong kadagiti agnegnegosio tapno maliklikanda ti silo ti kinaagum?

¹² Asinoman a Kristiano nga agnegnegosio kasapulanna ti panagannad unay. Itatta adu nga ar-aramid ti negosio ti sobsobra a makapapatay, kaskasdi ti maysa a Kristiano di makapagtignay a kasta. Dina koma pulos liplipatan nga isut’ maysa nga adalan ni Kristo. Dina kayat nga addaan pakasarsaritaan a suitik wenno dadduma pay kadagiti ar-aramid a panangallilaw. (Idiligyo iti Proverbio 20:14; Isaias 33:15.) Ket dina met koma pulos liplipatan ti pammakdaar ni Jesus maibusor iti panamagbalin iti kinabaknang kas dios, wenno ti pakdaar ni Juan a maibusor “iti derrep ti lasag ken ti derrep ti mata ken ti kinapalangguad iti panagbiag.” (1 Juan 2:16; Mateo 6:24) Kas maysa a Kristiano a negosiante a lalaki wenno babai, mabalinyo kadi a parmeken ti pannulisog nga agapelar iti kinaagum ti sabali a tao tapno mapangatoyo ti lakoyo? Wenno gargarienyonto aya ti kinapalangguad wenno ti kinatangsitna tapno maparang-ayyo wenno mapawadwad ti negosioyo? Ar-aramidenyo aya ti sekular a trabahoyo iti pamay-an a dikayto mababain a pakisaritaan dayta ken Jehova kadagiti karkararagyo?​—Mateo 6:11; Filipos 4:6, 7.

13, 14. (a) Ania a kinatimbeng ti masapul a salimetmetan dagiti nabaknang a Kristiano? Ken kadagidiay di nabaknang? (b) Kasano a ti kararag idiay Proverbio 30:8 tulongannakayo tapno maadal ti panagbalin a nainsiriban no maipapan iti kinabaknang?

¹³ Kamaudiananna, ni Pablo nagsurat ken Timoteo: “Ngem dagiti agpanggep a bumaknang matnagda iti maysa a pannakasulisog ken ti maysa a silo ken kadagiti adu a naagum a kinamaag ken makaranggas, a mangipalned kadagiti tao iti pannakarba ken pannakapukaw.” (1 Timoteo 6:9) Ti panagbalin a nabaknang saan a basol, nupay ti kinabaknang iyegna dagiti kabukbukodan a parikut ken sulisog. (Mateo 19:24-26) Ti peggadna a ta ti ‘panagpanggep a bumaknang.’ Kas pangarigan, kuna ti maysa a panglakayen: “Ti parikut masansan a tumaud no ti maysa a tao matmatanna ti maysa a nabaknang a kabsat a Kristiano ket kunaenna: ‘Apay ket diak mabalin ti agbalin a kasta?’”

¹⁴ Igunamgunam ti Biblia: “Ti panagbiagyo maiyadayo koma iti kinaagum iti pirak, a mapnekkayo koma iti agdama a bambanag. Ta isu met laeng kinunana: ‘Saankanto a panawan ket dikanto met baybay-an.’” (Hebreo 13:5) No baknangkayo, matmatmatanyo aya dayta kas maysa a sagut, banag a mabalinyo nga usaren iti serbisio ni Jehova? Iti maysa nga okasion, imbaga ni Jesus iti maysa a nabaknang nga agtutubo a lalaki no kayatna ti sumurot kenkuana, a masapul nga itedna amin a kinabaknangna. No kinuna koma dayta ni Jesus kadakayo, piniliyo koma aya a salimetmetan ti kinabaknangyo wenno simmurotkay koma ken Jesus? (Mateo 19:20-23) No saankayo a nabaknang, agbalinkay koma aya a kontenton iti dayta? Maliklikanyo aya ti silo ti kinaagum? Situtulokkayo aya nga agtalek iti kari ni Jehova: “Saankanto a panawan ket dikanto met baybay-an”?​—Kitaenyo met ti Proverbio 30:8.

Agbalin a Nabaknang iti Dios

15, 16. (a) Ania nga ilustrasion ti inusar ni Jesus a mangpabileg iti balakadna maipapan iti kinaagum? (b) Ania ti pamunganayan a parikut ti lalaki nga adda iti pangngarig ni Jesus?

¹⁵ Idi pinakdaaran ni Jesus dagiti agdengdengngeg kenkuana nga “agaluadkayo iti amin nga agum,” intuloyna nga insalaysay ti maysa a mannalon a nagbunga a nasayaat unay ti talonna. Ti tao “pakpakinakmenna a kunkunana, ‘Anianto ti aramidek ta awan ti pangidulinak kadagiti apitko?’ Ket kinunana, ‘Aramidekto daytoy: Rakrakekto dagiti kamaligko, ket bangonekto ida a dakdakkel, ket idulinkonto idiay dagiti amin nga apitko ken gamgamengko; ket kunakto iti kararuak: “Kararua, adu dagiti gameng nga indulinmo a maisagana iti adu a tawen; aginanaka, manganka, uminumka, agragsakka.”’” Ngem iti dayta a rabii, natay daydi a tao. Amin dagiti naurnongna a kinabaknang ti di pulos nakatulong kenkuana iti uray bassit. Nagpatingga ni Jesus: “Kastoy ti agurnong ti gamgameng a maisagana kenkuana ket saan a nabaknang iti Dios.”​—Lucas 12:16-21.

¹⁶ Ti kadi tao ket nagaramid iti aniaman a napanayag a basol, kas ti panagsuitik wenno panagtakaw? Saan nga ibaga ti pangngarig dayta. Kaskasdi, isut’ addaan ti parikut. Nagpannuray iti kinabaknangna a maipaay iti natalged a masanguanan ket nalipatanna ti banag a napatpateg pay: ti panagbalinna koma a “nabaknang iti Dios.” Nalawag a gaput’ panagmagbalin dagiti pudno a Kristiano iti pannakirelasionda iti Dios a kapapatgan a banag iti biagda mabalindanto a maliklikan ti silo ti kinaagum ket iti kasta saanda a paset ti lubong.​—Juan 17:16.

17. Kasano a matmatan ti natimbeng a Kristiano ti parikut maipapan iti panagsapul ti pagbiag?

¹⁷ Naminsan namalakad ni Jesus: “Dikay ngarud agagawa a kunkunayo, ‘Ania ti kanenminto?’ wenno, ‘Ania ti inumenminto?’ wenno, ‘Ania ti pagan-anayminto?’ Ta dagiti nasnasion ipangpangrunada a sapulen amin dagitoy a bambanag.” (Mateo 6:31, 32) Pudno, amintayo ti naipasango kadagiti isu met laeng a parikut a sangsanguen “dagiti nasnasion.” Kaaduan kadatayo ti masapul nga agtrabaho a sigagaget a maipaay ti pagbiag tapno adda igatangtay kadagiti nasken a bambanag a kanen, inumen, ken pagan-anay. (2 Tesalonica 3:10-12) Ngem ditay kayat a pagbalinen dagiti kakasta a pakaseknan a mangringbaw iti panagbalintayo koma a “nabaknang iti Dios.”

18. Kasano a ti panagtalek ken ni Jehova tulongannatayo a mangliklik ti silo ti kinaagum?

¹⁸ Ni Jehova ti gubuayan ti amin a kinabaknang. (Aramid 14:15, 17) Inkarina ti panangipaay iti naisangsangayan a panangaywan kadagiti ad-adipenna. Kuna ni Jesus: “Ni Amayo a nailangitan ammona ti pannakasapulyo amin kadagitoy. Ngarud, itultuloyyo a biruken nga umuna ti pagarian ken ti kinalintegna, ket isuamin dagitoy a bambanag mainayondanto kadakayo.” (Mateo 6:32, 33; Salmo 37:25) Patienyo aya dayta a kari? Agtalekkayo aya a tungpalen ni Jehova dayta? Mapnekkayo aya kadagiti probision nga ar-aramiden ni Jehova? No kasta, mabalinyonto a maliklikan ti silo ti kinaagum. (Colosas 3:5) Ti serbisioyo ken ni Jehova ken ti pannakirelasionyo kenkuana ti maipangpangrunanto a kanayon, ket ti intero a wagas ti panagbiagyo isunto ti maysa a panangidemostrar iti pammatiyo kenkuana.

Malagipyo Pay Aya?

◻ Ania a kita dagiti tattao ti apektado iti kinaagum?

◻ Kasano nga agannadtayo iti kinaagum?

◻ Kasano a maiparangarang ti kinaagum no maminsan?

◻ Ania a salsaludsod ti makatulong kadatay a makakita no likliklikantay ti silo ti kinaagum wenno saan?

◻ Ania ti dakkel a salaknib a maibusor iti kinaagum?

[Blurb iti panid 19]

No agnegnegosioda a dua, pulos a di koma liplipatan dagiti Kristiano dagiti prinsipio ti Biblia