Ti Kaiyulogan Dagiti Damdamag

Panangipudno ti Panagbasolda iti Dara

“Inawagantayo ti gubat [Gubat Sangalubongan II] a nasantuan a gubat ket imbaontayo ti tattao idiay pagbabakalan,” inamin ni Shingen Hosokawa, ti sekretario-heneral iti Temple Office ti Buddhist True Pure Land Otani Sect idiay Japan. “Ditay maliklikan ti malapunos iti panagbain iti sanguanan ti nasantuan a Buddha.” Iti nabiit pay a “Panagserbi kas Pananglaglagip iti Amin a Natay iti Gubat,” 45 a tawen kalpasan ti ngudo ti Gubat Sangalubongan II, ti sekta, nga addaan nasurok a lima a milion a manamatina, inadmitirnat’ responsabilidadna iti “sibubulos a pannakitinnulongna iti [panagregget a pannakidangadang iti] Gubat Sangalubongan II.” “Awan pagalagadan ti tradisional nga orden ti Budista nga ipanayagna a silalawag ti mismo a responsabilidadna iti gubat iti maysa a relihiuso a ritual,” kuna ti Asahi Shimbun.

Nupay kasta, saan kadi nga ad-adu pay koma a relihion ti “malapunos iti panagbain” gaput’ panangguyugoyda kadagiti adu nga agtutubo a lallaki a mapan makigubat? Sigun iti Kodansha Encyclopedia of Japan, agarup amin a Budista, “Kristiano”, ken Shinto a relihion idiay Japan nangbukelda ti Relihiuso a Liga idi 1941 “tapno mangipaay ti naespirituan a sarikedked iti nasion bayat ti panawen ti gubat.”

Din pakasdaawan, iti panangtukoyna ti sangalubongan nga imperio ti ulbod a relihion kas “Babilonia a Dakkel,” ti Biblia kunaenna: “Ket nasarakan kenkuana ti naiparukpok a dara . . . dagiti isuamin a napapatay ditoy daga.” (Apocalipsis 18:2, 24) Singirento aya ni Jehova a Dios, a Mannangted ti biag ti tao, dagidiay relihionista gaput’ panagbasolda iti dara? Ti isu met la a kapitulo ti Apocalipsis deskribirenna a silalawag ti mapasamakto iti Babilonia a Dakkel, a kunkunana: “Ket maysa nga anghel a napigsa binagkatna ti maysa a bato, a kasla maysa a bato a gilingan, ket intappuakna iti baybay, a kunkunana: ‘Kastoy a babaen ti nakaal-alingget a pannakatnag marbekto ti Babilonia, daydi dakkel a siudad, ket saanto a masarakanen.’”​—Apocalipsis 18:21.

Kinakurang ti Papadi

Dagiti sekta a Buddhist idiay Japan masikoranda iti problema dagiti naabandonar a templo. Dagiti kaarruba dagiti templo nga awanan agindeg a papadi kasuronda dagiti agkaiwara a tattao iti lugar ti templo agraman ti peggad a tumaud ti uram. Ti sekta a Zen Buddhist Myoshinji inkeddengna a solbaren ti problema babaen iti panangilako kadagiti templo wenno panangitipon kadakuada kadagiti kabangibangda. Agarup 20 porsiento kadagiti 3,500 a templo ti sekta Myoshinji iti intero a Japan ti awanan agindeg a padi wenno dagitat’ pagserserbian ti papadi manipud kadagiti kabangibang a templo.

Apay a kastat’ kasasaadna? “Ti sekta marigatan a sumapul kadagiti mangsuno kadagiti agretiro a papadi,” inlawlawag ti The Daily Yomiuri, “ket dagiti ubbing pay a papadi agkitakitda a madutokan kadagiti templo iti lugar a bassit dagiti agindeg.” Pinadas ti sekta ti mangsanay kadagiti nagretiron a trabahador kas papadi ngem inlaksiddan dayta a plano. Nupay kunaen ti Myoshinji a “daytoy ket saan a panawen a ti bilang dagiti adda a templo ket pammaneknek ti kinabileg,” di mailibak a ti impluensiada kumapkapuyen.

Makapainteres unay, ti libro ti Biblia nga Apocalipsis, ipadtona a dagiti danum ti Eufrates, a sadiay ti nagtugawan ti sangalubongan a sistema ti relihion​—ti “Babilonia a Dakkel”​—‘agmagadanto.’ (Apocalipsis 16:12; 18:2, 9, 11) Aniat’ irepresentar dagiti danum? “Dagiti danum a nakitam . . . isuda dagiti il-ili ken umariwekwek ken pagpagarian ken pagsasao.” (Apocalipsis 17:15) Ti panagmaga “dagiti danum,” wenno manangsuportarna, nalawag a mapaspasamaken iti Dumaya a paset ti Babilonia a Dakkel.

Ti Naan-anay a Solusion

“Dagiti dumakdakkel a peggad a sangsanguentayo . . . nabilegda unay ta no awan panagtignay itan a mangsaranget kadakuada, di bumurong nga agturongto iti nakaro a pannakaparalisa ti ekonomia ken pannakarba dagiti institusion ti kagimongan ken politika,” kuna ti Worldwatch Institute, nga adda idiay Washington, D.C., E.U.A. Idi napan a tawen impakdaar ti tinawen a report ti institusion a dagiti makapapatay a heat waves, dagiti tikag, ken layus ket pakpakauna laeng dagiti ad-adda a serioso a kalamidad a dumtengto pay iti nadaddadaelen a daga. Dagiti paset a napunteria iti report a maipaayan iti insigida nga atension iramanna ti panangtiped ti populasion, energy efficiency, panagmulat’ kaykayo, ken pananglapped iti panagbisin. Nupay kasta, kuna ti institusion a ti insigida a ‘sangalubongan a plano ti panagtignay’ ken ‘dagiti dakkel a panagbalbaliw iti kababalin ti tao’ isudat’ kasapulan tapno maaddaan kadagiti positibo a resulta.

Manamnamatay kadi ti makakita iti maysa a sangalubongan a plano a mangiyeg iti dakkel a panagbalbaliw iti tiempotayo? Wen, ngem saan a babaen ti panagregget ti tao wenno grupo ti tattao. Apay a saan? Agsipud ta ni propeta a Jeremias insuratna adun a siglo ti napalabas: “Ti dalan ti tao saan nga agtaud kenkuana met laeng. Saan nga agtaud iti tao a magna iti panangiturong kadagiti addangna.” Imbes ketdi, ti Biblia ikarina a ni Jehova a Dios “dadaelenna[nto] dagidiay mangdaddadael ti daga” ken “palintegennanto dagiti bambanag” tapno magunggonaan dagiti agindeg iti daga.​—Jeremias 10:23; Apocalipsis 11:18; Mikias 4:3, 4.