Ania a Kita ti Talged ti Il-iliwenyo?
DAGITI nagduduma a tattao addaandat’ nagduduma a kapanunotan maipapan talged. Dadduma matmatanda dayta kas kinatimbeng iti nagbaetan dagiti agbimbinnusor a namilitariaan a pannakabalin. Kas pangarigan, dagiti pannakabalin a mangdomdominar iti intero a lubong kaduada dagiti Europeo nga aliadoda nagtutulagdan kadagiti adu nga addang tapno makissayanda ti peggad a padakkelen dagiti babassit a paspasmak a pagbalinen a sangalubongan a nuklear a gubat. Iyebkas ti Stockholm International Peace Research Institute Yearbook 1990 ti pannakasdaaw iti kurang nga interes dagiti nasion kadagiti kakasta nga addang “kadagiti sabsabali a paset ti lubong.”
Nupay kasta, kadagiti minilion nga agbibiag iti napanglaw a pagpagilian, ti “talged” kaipapananna ti pannakataming ti taraon ken salun-at. “No iti panagpanunot maipapan iti ‘talna ken talged,’” ilawlawag ni sientista ti politika a Yash Tandon, “mangdaeg ti kaaduan a kapanunotan ti agraira a kultura ti Lumaud. . . . Ti ‘talged’ ket mamatmatan a kas armas ken pannakaikkat dagiti armas, naisina manipud pannakaseknan iti talged dagiti agbisbisin ken dagiti awan pagtaenganna iti dua a kakatlo ti populasion ti lubong.”
No maipapan iti Biblia, ikarina nga iti sidong ti Pagarian ti Dios awanton ti gubat. “Pagsardengenna dagiti gubgubat inggana iti ungto ti daga. Rungrungduenna ti bai ti pana, ket gupdenna a mamimpinsan ti gayang; puoranna dagiti luglugan iti apuy.” (Salmo 46:9; Isaias 2:4) Ti pisikal a sakit ket banagton ti napalabas. “Awanto ti agtaeng nga agkuna: ‘Masakitak.’ Dagiti umili nga agtaeng iti daga isudanto dagidiay napakawan iti kinadangkesda.”—Isaias 33:24.
Iti sidong dayta a Pagarian, ti di kinatalged iti ekonomia dinanton butbutngen ti asinoman. “Ket isuda bangonendanto dagiti balbalay ket agtaengdanto kadakuada; ket agmuladanto kadagiti kaubasan ket kanendanto ti bungada. Isuda didanto mamangon ket sabali ti agnaed; didanto agmula ket sabali ti mangan.”—Isaias 65:21, 22.
Napatpateg pay, nupay kasta, ikkatento ti Pagarian ti kangrunaan a makagapu iti kinakurang ti talna ken talged. Siasino ti adda iti likudan ti napaut a historia dagiti di naballigi ken mangparigat a gobierno ti tao? Nupay iti naimbag a rason, ti Dios pinalubosanna ida a tumaud, ti responsable ket isu ni Satanas, yantangay kunaen ti Biblia a ‘ti isuamin a lubong adda iti pannakabalinna.’—1 Juan 5:19.
Anian a bang-ar, ngarud, inton iti sidong ti Pagarian ti Dios, dagiti sasao ni Pablo kadagiti taga Roma ket matungpalen kamaudiananna: “Iti biangna, ti Dios ti kappia dunorennanto iti mabiit ni Satanas iti babaen dagiti saksakayo”! (Roma 16:20) Ti laeng nailangitan a Pagarian ti Dios, iti sidong ni Ari Jesu-Kristo, ti makaaramid iti kasta a banag. Ngarud, iti laeng sidong dayta a Pagarian a ti daga mapagbalin a paraiso.—Genesis 1:28; Lucas 23:43.
Wen, ti talged a naikari idiay Biblia ket nangayngayed ken ad-adda a nasaknap ngem aniaman a pinartuat ti tao. Ay ket, mabasatayo nga “awanton ni patay, uray sasaibbek wenno sangsangit wenno rigrigat”! (Apocalipsis 21:4) Makapagtalektayo kadi kadagiti kakasta a kari? Wen, gapu ta nagtaudda iti mannakabalin-amin a Namarsua, ni Jehova a Dios, a nangiyebkas met: “Ti saok a rumuar iti ngiwatko . . . dinto agsubli kaniak nga awan ti pagmamaayanna, no di ket tungpalennanto ti pagayatak, ken rumang-ayto iti banag a pangipanak kenkuana.” (Isaias 55:11) Ti sigurado a balligi markaanna dagiti addang nga alaen ni Jehova a Dios uray itan tapno iyegna iti sangatauan ti nalagda ken makaparagsak a talna, talged, ken rang-ay a pakaalangonan ti agnanayon a Kinasoberanona.