Sibaballigi a Panangparmek iti Alkoholismo

“Iti oras ti trabaho, agarup alas dies ti bigat, pampanunotekon iti uminom ti de-alkohol. Iti alas dose rummuarak tapno uminom iti maminsan wenno mamindua. Iti alas tres agtigtigergeren ti intero a bagik. Kayatkon a dumteng ti oras a pannakalpas ti trabaho tapno uminom iti maysa pay. Masansan a makapaminduaak nga uminom no kasta nga agawidakon. Iti agarup alas siete makariknaak manen ti napigsa a panaggagar. Aginumak, matmatnagak manipud iti pagtugawak nga awan puotna, maisboak ti pantalonko, ken maturogak a nabasa iti isbok agingga iti bigat. Panunotenyo daytoy ket multiplikarenyo iti 7 nga aldaw iti makalawas; multiplikaren dayta iti 52 a lawas iti makatawen; multiplikaren dayta iti 29 a tawen.”

DAYTOY a lalaki ket maysa nga alkoholiko. Saan la nga isu ti kasta. Riniwriw iti intero a lubong ti mangparparmek iti daytoy makapapatay a kasasaad a, sigun ken Dr. Vernon E. Johnson, “pakairamanan ti intero a kinatao: iti pisikal, mental, sikolohikal, ken espiritual.”a

Kuna ti adu nga eksperto a saan a maagasan ti alkoholismo ngem maisardeng dayta babaen ti programa nga inggat’ tungpal-biag a di panaginum. Saan a di nainkalintegan a kalikagum daytoy, agsipud ta saan a nasken ti alkohol iti biag. Kinapudnona, saan nga anamongan ti Dios ti di umiso a panangusar iti alkohol. (1 Corinto 6:9, 10) Nasaysayaat ti sumrek iti baro a lubong ti Dios a di nakaraman ti alkohol ngem ti maigamer iti dayta ket mapukaw ti biag nga agnanayon.​—Mateo 5:29, 30.

Ti ilalapsut​—ken panagtalinaed a nawaya​—manipud panangabuso iti alkohol ket masansan a makapaupay a karit. (Idiligyo ti Roma 7:21-24.) Aniat’ makatulong? Palubosandakam a mangipaay ti sumagmamano a direkta a balakad. Uray no saankay a pulos nga umin-inom iti alkohol, agserbi nga impormasion daytoy a balakad ket mabalin a matulonganyo pay ti sumagmamano a gagayyem wenno kabagian a mangparparmek iti alkoholismo.

Napasnek a Panangsukimat iti Bagiyo

Ti maysa kadagiti kadakkelan a tuben a sarangten isut’ panangilibak a maysaka nga alkoholiko. Ti panangilibak ket maysa a kita ti panangallilaw. Dayta ket panangikalintegan nga addaan panggep: tapno masalakniban ti wayawayayo nga uminom. ‘Saan met a kasta ti kinadakesko,’ mabalin nga ikalinteganyo. ‘Addaanak pay met laeng iti pamilia. Addaanak pay met laeng iti trabaho.’ Kangrunaanna, addaanka pay met laeng iti alkohol.

Ti panangilibak mabalin a lapdannakayo a dumngeg kadagiti gagayyem a mayat a tumulong kadakayo. Napaliiw ni Robert a ti agsioman nga ama ni baketna ket addaan di-nasayaat nga ugali iti panaginum ken nakapatanor iti dakes a kababalin. “Kalpasan ti sumagmamano nga aldaw, kinasaritak,” kuna ni Robert, “a dinamagko kenkuana no naamirisna a ti panaginumna ti nakagapu iti kababalinna.” Ti resulta? “Naan-anay a pinaglibakannak, a kunkunana, ‘Awan pammaneknekmo’ ken, ‘Dimo ammo no kasano ti marikriknak.’”

No inasitgannakayo ti kabbalayyo wenno gayyemyo a maseknan iti panaginumyo, sipapasnek a sukimatenyo ti bagiyo. (Proverbio 8:33) Agbiagkay kadi nga awan alkohol iti makalawas, iti makabulan, wenno iti sumagmamano a bulan? No saan, apay a saan? Dikay koma tumulad iti maysa a tao nga allilawenna ti bagina met laeng iti di umiso a panagrasrason. Kunaen ni Santiago: “Umasping daytoy iti maysa a tao a kitkitaenna ti nakayanakanna a rupa iti maysa a sarming. Ta kitaenna ti bagina met laeng, ket pumanaw ket malipatanna a dagus no ania ti kitana a tao.”​—Santiago 1:22-25.

Uray kalpasan a narugianyon ti agpaimbag, rumbeng nga agannadkay latta iti panangilibak. Ilawlawag ti libro a Willpower’s Not Enough: “Mabalin nga ipapan ti nabiit pay a nangisardeng nga aginom a gapu ta nabaelanna nga insardeng biit ti uminom​—nalabit damo unay a gundaway a panangisardeng nga aginum​—isu ket nakalung-awen.” Nabileg unay daytoy a kapanunotan ti maysa a naigamer, ket daytoy ti umuna nga addang nga agturong iti panagsubli nga aginum. No kayatyo a parmeken ti kasta a panangilibak, diyo parmeken ti alkoholismo a di agpatulong kadagiti dadduma.

Agpatulongkayo

Idi mautobna a dina kabaelan a parmeken ti alkoholismo a bukodna, nagpatulong iti maysa a propesional ti maysa a lalaki nga awagantay iti Leo. Kalpasan ti sumagmamano a panawen ti naipamaysa a panangagas, umim-imbag met laengen. Napanunot ni Leo a masapul a maipaayan ti naipangruna nga atension ti pateg ti tulong ti espesialista.b No adda kasta a tulong iti lugaryo, gundawayanyo dayta.

Nupay kasta, rumbeng a panunotenyo a saan laeng a ti basta di panaginum ti sapulen ti panagpaimbag. Mabalin nga adda dagiti naing-inget nga isyu nga adda iti likudan ti alkoholismo a kasapulan a sanguenyo. Mabalin a napeggad ti di panangikaskaso kadagitoy. Insurat ni Dr. Charlotte Davis Kasl: “Nakasaritak dagiti tao a naagasan manipud iti di umiso a panangusar iti makaadikto a substansia. Naminsangapulo ket uppat a daras a nagpaagasda gapu ta di narisut dagiti kangrunaan a parikut ti panagabuso, panagpannuray, ken panagliway.”

Napaneknekan ni Dennis a pudno daytoy. “Maysaak nga alkoholiko ngem saanak a mammartek; nupay kasta addaanak pay laeng iti adu a parikut,” insuratna. “Di umdas ti panangisardeng nga aginum. Kasapulan a lagipek ti napalabasko, usigen dagiti kapadasak bayat ti kinaubingko, adalen no kasano nga apektarandak, ket balbaliwak ti kababalinko.”

Kasta met, masapul a sukimaten a naan-anay ni Leo ti bagina tapno daras a makalung-aw. “Managimonak unay, naranggas a tao,” kunana. “Maulit-ulit a naaddaanak iti nababa a panangmatmat iti bagik ken panagarapaap iti kinatan-ok.” Inyaplikar ni Leo ti balakad ti Biblia idiay Efeso 4:22: “Ikkatenyo koma ti daan a personalidad a maiyannurot iti napalabas a panagbibiagyo.” Wen, addaan ti “napalabas a panagbibiagyo” iti nabileg nga impluensia iti personalidadyo. No kasano a ti plaster umannurot iti maysa a sukogan, kasta met a ti personalidadyo ket sinukog ti napalabas a panagbibiagyo. No maiwaksi ti dakes a kababalin, ania ti mabati? Maysa a personalidad a nasukog iti adu a tawen. Gapuna, rumbeng a karaman iti panagpaimbag ti panangbalbaliw iti daan a personalidad a maiyannurot iti napalabas a panagbibiagyo.

Mangipasdek ti Pannakirelasion iti Dios

Karaman iti panagpaimbag ni Leo ti panangipasdek ti personal a pannakirelasion iti Dios. “Ti panangsursuro nga agpannuray a naan-anay ken ni Jehova ti nangbaliw iti panagpampanunot, kababalin, ken panangmatmatko,” kunana.

Nupay kasta, maikanatad ti panagannad. Aniaman a pannakirelasion​—kadagiti tao wenno iti Dios​—sapulenna ti kinaprangka, kinapudno, ken panagtalek. Dagitoy dagiti kangrunaan a galad a dadaelen ti alkoholismo. Mabalin a patanoren dagitoy, ngem alaenna ti sumagmamano a tiempo.

Kas maysa nga alkoholiko, mabalin a diyo ammo no aniat’ rikna ti maaddaan iti nasinged a relasion. Nalabit awan pay a pulos ti kapadasanyo. Isu nga aganuskayo. Diyo dagdagen daytoy nga addang, a mangnamnama a ti pannakirelasion iti Dios mapatanor kas automatiko a resulta ti di panaginum. Ikagumaanyo nga ammuen ti Dios ken dagiti galadna. Agmennamennakayo a kanayon, nalabit panangbasbasa a naimbag kadagiti salmo iti Biblia a mangiyebkas kadagiti nasged, manangapresiar a rikna maipapan ken Jehova ken dagiti daldalanna.c

“Bileg a Napigpigsa Ngem iti Gagangay”

Ti sitatalek, addaan kompiansa a pannakirelasion iti Dios mabalin nga addaan iti nabileg nga impluensia kadakayo. Tulongannakayo ni Jehova iti panangikagumaanyo a makalung-aw. (Idiligyo ti Salmo 51:10-12; 145:14.) Mabalinyo nga asitgan iti napasnek a panagkararag iti aniaman a kanito, nga agtalekkayo nga ipaayannakayo ti “bileg a napigpigsa ngem iti gagangay.”​—2 Corinto 4:7; Filipos 4:6, 7.

Ad-adda nga ammo ti Namarsua ti pakabuklanyo ngem iti siasinoman a tao. (Salmo 103:14) Makatulong dagiti natauan a mammagbaga, nga agsangsanggir iti natauan a sirib; ngem ad-adda a matulongannakayo ti Namarsua iti tao iti daytoy a pannakidangadang! (Isaias 41:10; 48:17, 18) Isut’ mangipapaay ti naayat a tulong iti uneg ti kongregasion Kristiano.

Organisado a Tulong

Dakkel ti maitulong dagiti nataengan iti naespirituan a panglakayen iti kongregasion Kristiano. Bassit la kadakuada ti makaibaga a nasigoda iti tay-ak ti medikal wenno mental a salun-at, ngem kabesado ken agtalekda iti Sao ti Dios ken kadagiti prinsipiona. “Maysa a paglemmengan no agangin, ken maysa a paglinongan no agbagio, kas ay-ayus dagiti danum iti disso a namaga, kasla linong iti maysa a dakkel a bato iti daga a napaksuyan” ti kaiyariganda. (Isaias 32:2) Aprobetsarenyo ti tulongda.d

Siempre, dinakay masalakniban dagita a Kristiano a panglakayen, agraman dagiti dadduma a kameng ti pamilia ken gagayyemyo, manipud kadagiti pagbanagan dagiti bukodyo a tignay. Ilawlawag ti publikasion a Coming Off Drink: “Ti napateg nga elemento iti panangagas kadagiti alkoholiko isut’ panangidatag kadakuada kadagiti makadangran a pagbanagan ti pannakaigamer ken panangipabigbig kadakuada nga isuda ti manungsungbat iti bukodda a kababalin.” Iti kasta agbalinda a naasi ngem prangka, a paregtaendakayo a mangaklon iti kinapudno ken mangawat iti aniaman a panangagas ken kababalin a kasapulan tapno agballigikayo a mangparmek iti alkohol.

Responsabilidadyo Ti Panagpaimbag

Nupay magunggonaankayo iti tulong dagiti dadduma, masapul a maammuanyo nga awan ti tao wenno espiritu a makabael a mangpilit ti panagimbagyo. Siwayawayakayo a mangikeddeng no aniat’ aramidenyo. Kangrunaanna a responsabilidadyo ti panagimbagyo. (Idiligyo ti Genesis 4:7; Deuteronomio 30:19, 20; Filipos 2:12.) Awatenyo dayta a responsabilidad, ket bendisionannakayto ni Jehova. Ipanamnama kadatayo ti 1 Corinto 10:13: “Awan ti immapay a sulisog kadakayo a di gagangay kadagiti tao. Ngem ti Dios mapagtalkan isu a dinto mangipalubos a masulisogkayo iti aglabes iti mabalinanyo; no di ket, maigiddanto iti pannakasulisog, isaganananto met ti dalan a paglisian, tapno mabalinyo a pagballigian.” Gapuna, agragsakkayo​—makapagballigikayo iti panangparmek iti alkoholismo.

[Dagiti Footnote]

[Kahon iti panid 24]

Nalabit sagabaenyo ti rigat ken liday a bunga ti alkoholismo. No kasta, dikay mapukawan iti namnama. Magun-odan ti tulong.

[Kahon iti panid 26]

NO MAILAW-ANKA

“Ti panagsagana iti pannakailaw-an ket arignat’ panagsanay no kasano ti mangiddep no adda uram,” kunaen ti libro a Willpower’s Not Enough. “Dina kayat a sawen a namnamaem nga adda puor no di ket agsagsaganakan iti rumbeng nga aramidem no mapasamak dayta.” No mailaw-anka:

□ Agkararagka ken Jehova. Manginanamaka a maawatanna ti parikutmo ket sidadaan a tumulong.​—Salmo 103:14; Isaias 41:10.

□ Agpudnoka iti maysa a Kristiano a panglakayen, nga inkeddengmon a nasaksakbay no asino ti pakaammuam no kayatmo ti agpatulong. Ibagam ti pudno a napasamak, ket imdengam a sipapasnek dagiti Nainkasuratan a balakadna.

□ Agaluad a dika maawanan iti namnama. Ad-adda a masublianamto manen dayta no kasimronmo ti bagim, isu a maaddaanka iti umiso a panangmatmat iti biddutmo. Ti pannakaabak iti maysa a dangadang dina kaipapanan a naabakkan iti gubat. No matuang ti maysa a tumataray iti lumbaan, isut’ di agsubli idiay pangrugian; isut’ bumangon ket agtultuloy a makilumba. Kasta met ti aramidem no agpapaimbagka. Addaka pay la iti dalan. Dagiti naglabas a lawas, bulan, wenno tawen a pinangliklikmo iti alkohol ket addada pay laeng.

[Ladawan iti panid 25]

Sarangtenyo ti panangilibak babaen ti nainget, napasnek a panangsukimat iti bagiyo