Panagserbi a Buyogen ti Kinaganat

KAS INSALAYSAY NI HANS VAN VUURE

ITI maysa a bigat idi 1962, immay nakisarita kaniak idiay distrito ti pantalan ti Rotterdam ni Paul Kushnir, ti manangaywan ti sanga ti Watch Tower Society idiay Netherlands. Bayat a nakasangokami iti lamisaan iti nalidem-pannakasilawna a kapeteria, minatmatannak sana kinuna: “Ammom kadi, Hans, a no awatenyo daytoy nga annongen, tiket la a mapan ti maalayo nga agassawa?”

“WEN, ket ammok nga umanamong met ni Susie iti dayta.”

“Ala ngarud, pagsaritaanyo a dua ken Susie. Nasaysayaat no dagus nga ipakaammom kaniak ti desisionyo.”

Iti sumaruno a bigat naammuanna ti sungbatmi: “Mapankami.” Isu nga idi Disiembre 26, 1962, inarakupmi dagiti kakabagian ken gagayyemmi idiay naabungotan ti yelo nga Schiphol Airport ti Amsterdam, ket nagtayabkami a napan iti di pay naas-asak ti misionero a teritoria​—ti Netherlands New Guinea (West Irian, Indonesia itan)​—ti daga dagiti Papuan.

Adda kadi panagduaduami maipapan iti panangawat iti daytoy makakarit nga annongen? Awan met ketdi. Naimpusuan nga indedikarmin ti biagmi a mangaramid iti pagayatan ti Dios, ket nagtalekkami a tulongannakami. No taliawenmi ti nalikudanmi, makitami a dikam nagbiddut iti panagtalekmi ken ni Jehova. Ngem sakbay nga isalaysayko ti napasamak idiay Indonesia, bay-andak a mangestoria kadagiti pasamak idi ubbingkami.

Pannakasanay idi Tiempo ti Gubat

Idi damo a sinarungkaran ti natured a Saksi a ni Arthur Winkler ti pamiliami idi 1940, agtawenak lat’ sangapulo. Nasdaaw dagiti dadakkelko idi natakuatanda ti kunaen ti Biblia maipapan kadagiti ulbod a sursuro ti Kakristianuan. Yantangay iturturayan idi ti Nazi nga Alemania ti Netherlands ken maidaddadanes dagiti Saksi ni Jehova, masapul nga ikeddeng dagiti dadakkelko no makitimpuyogda iti organisasion a naparitan. Inkeddengda ti makikadua.

Kalpasan daydi, pinagsiddaawnak ti kinatured ken kinatallugod ni nanang a mangirisgo ti wayawaya ken uray biagna. Naminsan binisikletana ti sangapulo ket maysa a kilometro sa nagur-uray iti sipnget a naka-bag iti napno kadagiti tract ti Biblia. Idi dimteng ti naituding a kanito a panangrugi ti espesial a kampania, nagbisikleta a sipepegges, a kakautenna ti bagna, nga agiwarwaras kadagiti tracts iti kalkalsada. Adda met lalaki a nakabisikleta a mangkamkamat kenkuana, ket umanangsab nga impukkawna: “Misis, misis, maregregreg dayta kargayo!” Kasta unay ti katawami idi estoriaen ni Nanang daytoy.

Ubingak pay idi, ngem ammokon no ania ti kayatko a pagbanagan ti biagko. Iti maysa kadagiti gimongmi idi ngalay ti 1942, insaludsod ti konduktor, “Siasino ti kayatnat’ agpabautisar iti sumaganad a gundaway?” Intayagko ti imak. Madanagan a nagpinnerreng dagiti dadakkelko, a pagduaduaanda no naawatak met laeng ti kaipapanan ti desisionko. Ngem uray no 12 laeng ti tawenko idi, naawatakon no ania ti kaipapanan ti panagdedikar iti Dios.

Masapul ti panagannad no mangasaba iti binalaybalay nga adda dagiti Nazi nga agsipsiput. Tapno di mailaw-an a papanan dagiti balay dagidiay mabalin a mangireport kadakami kadagiti Nazi, agbisikletaak idi a mapan agisurat kadagiti direksionda no iti aldaw nga agipaskil dagiti maka-Nazi kadagiti poster iti tawtawada. Naminsan adda lalaki a nakadlaw kaniak ket impukkawna: “Nasayaat, barok. Isuratmo amin dagiti naganda​—isuda amin!” Nagagarak ngem nalawag a saanak unay a nagannad! Idi agngudo ti gubat idi 1945, nagragsakkami iti namnama a maaddaan iti ad-adu a wayawaya a mangasaba.

Pangrugian ti Maysa a Karera

Idi Nobiembre 1, 1948, idi naturposko ti panageskuelak, naawatko ti damo nga amin-tiempo nga annongek kas payunir. Kalpasan ti maysa a bulan binisita ni Kabsat Winkler ti pamilia a pakipagnanaedak. Nalabit immaynak paliiwen agsipud ta di nagbayag kalpasanna naawisak nga agtrabaho iti sanga nga opisina ti Sosiedad idiay Amsterdam.

Idi agangay naibaonak nga agsarungkar kadagiti kongregasion dagiti Saksi ni Jehova kas manangaywan ti sirkito. Ket, idi otonio ti 1952, naimbitaranak nga umatendar iti maika-21 a klase ti Watchtower Bible School of Gilead idiay Nueva York tapno masanay a misionero. Gapuna, idi arinunos ti 1952, walo kadakami a taga Netherlands ti naglugan iti barko a Nieuw Amsterdam ket naglayagkami a nagpa-America.

Idi agngudo ti kurso, ni Maxwell Friend, maysa kadagiti instruktor, kinunana: “Malipatanyonto ti kaaduan kadagiti nasursuroyo ditoy, ngem namnamaenmi nga agtalinaedto kadakayo dagiti tallo a banag: pammati, namnama, ken ayat.” Kasta met a nabati iti panunot ken pusok dagiti napateg a pakalaglagipan a ti organisasion ni Jehova ket agan-andar a buyogen ti kinaganat.

Kalpasan daydi, napaayak iti kasta unay. Kagudua ti grupomi nga Olandes​—a pakairamanak​—ti nabilin nga agsubli idiay Netherlands. Nupay napaay, saan a nagsakit ti nakemko. Idawdawatko laeng a saanak koma nga aguray a kas ken Moises idi ugma, iti 40 a tawen santo maikkan ti annongen iti sabali a daga.​—Aramid 7:23-30.

Ti Patpatgek a Kabinnadang

Idi nadamag ni Fritz Hartstang, ti arigna tatangko a gayyem, ti planok nga agasawa, inkissiimna: “Awan ammokon a nasaysayaat pay a pili.” Ti tatang ni Susie, a ni Casey Stoové, nabayagen a kangrunaan a miembro ti Puersa a makilablaban kadagiti Nazi idi Gubat Sangalubongan II. Ngem idi nasarakan dagiti Saksi idi 1946, inawatna a dagus dagiti kinapudno a linaon ti Biblia. Di nagbayag isu ken ti tallo kadagiti innem nga annakna​—da Susie, Marian, ken Kenneth​—ket nabautisaran. Idi Mayo 1, 1947, nangrugi amin dagitoy nga annak iti amin-tiempo a ministerio kas payunir. Idi 1948, inlako ni Casey ti negosiona, ket nagpayunir met. Idi agangay kinunana: “Dagidiay a tawtawen ti kararagsakan iti biagko!”

Naam-ammok ni Susie idi 1949, idi naawis nga agtrabaho iti sanga nga opisina idiay Amsterdam. Nupay kasta, iti sumaganad a tawen, isu ken ni Marian a kabsatna napanda inatenderan ti maika-16 a klase ti Gilead sada nagbarko a napan iti destinoda a kas misionera​—idiay Indonesia. Idi Pebrero 1957, kalpasan ti lima a tawen a panagserbida a kas misionera sadiay, nagsubli ni Susie ditoy Netherlands tapno makikallaysa kaniak. Iti daydi a tiempo, agserserbiak a kas manangaywan ti sirkito, ket kadagiti tawtawen ti panagdennami, namin-adu a pinaneknekanna a sitatallugod nga agsakripisio maigapu iti serbisio ti Pagarian.

Kalpasan ti kasarmi, intultuloymi a sinarungkaran dagiti kongregasion iti nadumaduma a paset ti Netherlands. Dagiti tawtawen ti panagserbi ni Susie a kas misionera kadagiti narigat a teritoria ti nangisagana a naimbag kenkuana iti panagakar-akarmi kadagiti kongregasion babaen ti bisikleta. Kabayatan daydi panagserbimi iti sirkito idi 1962 a biniruknak ni Kabsat Kushnir idiay Rotterdam ket inawisnakami a mapan idiay West Irian, Indonesia.

Panagserbi kas Misionero Idiay Indonesia

Simmangpetkami iti ili ti Manokwari​—naidumduma unay a lubong! Adda dagiti karkarna nga uni kadagiti nadagaang a rabii ken ti pudot ken ti tapuk. Sa adda dagiti Papuan nga agnanaed kadagiti nasulinek a lugar a nakabaag laeng, nagtagibuneng, ken kaay-ayoda ti sumurutsurot a padpadasenda nga aprosan dagiti napudaw a kudilmi​—a saan a nalaka a pakairuaman amin dagitoy.

Sumagmamano la a lawas kalpasan ti isasangpetmi, adda surat nga imbasa dagiti papadi kadagiti pulpito a mamakdaar maibusor kadagiti Saksi ni Jehova, sada inikkan ti kopia dagiti timmabuno. Inbrodkas pay ti lokal nga estasion ti radio ti linaon ti surat. Sa tallo a papadi ti simmarungkar kadakami ket pilpilitendakami a mapan kadagiti nasulinek a lugar tapno kasabaan dagiti aw-awaganda a “pagano.” Maysa a nangatot’ saadna a polis a Papuan ti immay pay nakisarita a pumanawkami, ken maysa a kameng ti secret police ti nangipadamag nga adda plano a papatayendakami.

Nupay kasta, saan nga amin ket kontra kadakami. Maysa a politikal a mammalakad dagiti Papuan, a maysa nga Olandes a ngangnganin agawid idiay Netherlands, ti nangiyam-ammo kadakami kadagiti sumagmamano a papangulo a Papuan. “Iyeg dagiti Saksi ni Jehova ti Kristiano a relihion a nasaysayaat nga amang ngem ti naammuanyon,” kinunana kadakuada. “Gapuna a pasangbayenyo ida.”

Idi agangay, adda maysa nga opisial ti gobierno nga immasideg ken ni Susie iti kalsada ket inyarasaasna: “Naireport kadakami a nangirugikayo iti baro nga aramid ditoy, ket, no kasta, didakayo mabalin a palubosan nga agnaed. Ngem, no, . . . no adda laeng koma simbaanyo.” Pangripiripan daydi! Dagus nga inikkatmi dagiti dibision ti balaymi, nangiyurnos kadagiti bangko, nangipatakder iti speaker’s stand, sakam nangikabil iti karatula iti sango a kunana “Kingdom Hall.” Kalpasanna inawismi ti opisial a bumisita. Nagtungtung-ed, immisem, sana itudtudo ti pispisna, a kas man la kunkunana, ‘Nalaing, nalaing.’

Idi Hunio 26, 1964, maysa a tawen ket kagudua kalpasan ti isasangpetmi, nabautisaran ti immuna a 12 a Papuan nga iyad-adalanmi ti Biblia. Di nagbayag, simmaruno pay ti 10, ket nagpromedio iti 40 ti tumabtabuno iti gimongmi. Adda dua a payunir a taga-Indonesia a naibaon a tumulong kadakami. Idi natibkeren ti kongregasion idiay Manokwari idi Disiembre 1964, inikkannakami ti sanga ti Sosiedad ti Indonesia iti sabali a teritoria.

Sakbay a pimmanawkami, imputongnakami a kinasarita ti hepe ti Public Relations Department ti gobierno ket kinunana: “Ladingitek ti ipapanawyo. Kada lawas umay agpakpakaasi kaniak dagiti papadi a papanawenkayo agsipud ta burburasenyo kano dagiti bungada. Ngem imbagak kadakuada: ‘Saan, palpalangtuenda ketdi dagiti kayo nga immulayo.’” Innayonna: “Uray sadino ti papananyo, itultuloyyo ti makidangadang. Agballigikayonto!”

Iti Kangitingitan ti Coup d’État

Iti maysa a rabii idi Setiembre 1965, bayat nga agserserbikami iti kabisera, idiay Djakarta, adut’ pinatay dagiti rebelde a Komunista nga opisial ti militar, pinuoranda ti Djakarta, sada inyusuat ti sapasap a pannakibakal nga idi agangay isut’ nangpadisi iti presidente ti pagilian a ni Sukarno. Agarup 400,000 ti napapatay!

Naminsan mangaskasabakami bayat a madama ti panagpipinnaltog ken panagpuor iti sabali a kalsada. Iti sumuno nga aldaw, nadamagmi a ngannganin rebbaen ti militar ti asideg a pasilidad ti Komunista. Mabutbuteng dagiti bumalay no asitganmi ida, ngem no mangngegda ti mensahemi a naggapu iti Biblia, mabang-aranda ket pastrekendakami. Natalingenngen ti riknada no kaduadakami. Insuronakami dayta a panawen nga agtalek ken ni Jehova ken agtalinaed a natimbeng iti sidong dagiti napeggad a kasasaad.

Napaay ti Sabali pay nga Ibubusor

Idi arinunos ti 1966 immakarkami iti siudad ti Ambon idiay napintas-buyana nga umabagatan a purpuro ti Molucca. Sadiay, kadagiti mannakigayyem, nalaka a kalangen a tattao, adu ti nasarakanmi nga interesado unay kadagiti naespirituan a bambanag. Napartak ti irarang-ay ti bassit a kongregasionmi, ket aganay a sangagasut ti tumabtabuno iti gimong. Dayta ti gapuna a bimmisita dagiti opisial ti iglesia ti Kakristianuan iti Office for Religious Affairs tapno pilitenda ti hepe a mangpapanaw kadakami idiay Ambon. Ngem idiay lamisaan ti hepe, nakitada dagiti libro ti Watch Tower Society! Gapu ta dida mapagbalbaliw ti panunot ti hepe, napanda nakisarita kadagiti opisial ti Ministry of Religion idiay Djakarta, nga ibirbirukda ti pannakapapanawmi saan laeng nga idiay Ambon no di pay ket iti intero nga Indonesia.

Iti daytoy a gundaway kasla agballigida, agsipud ta inkeddengda ti Pebrero 1, 1968, a kas aldaw ti pannakapapanawmi. Nupay kasta, nakisarita dagiti Kristiano a kakabsattayo idiay Djakarta iti maysa a nangato nga opisial a Muslim iti Ministry of Religion, isu a timmulong tapno mabaliktad ti desision. Mainayon pay, nabalbaliwan met ti dati nga annuroten, ket napalubosan a sumrek dagiti dadduma pay a misionero.

Iti kasta, kabayatan ti simmaganad a sangapulo a tawen, iti nagbabaetan dagiti nangayed a bambantay, kabakiran, ken danaw iti umamianan a Sumatra, nakipagtrabahokami kadagiti misionero a naggaput’ Australia, Austria, Alemania, Filipinas, Sweden, ken Estados Unidos. Rimmang-ay ti trabaho a panangasaba, nangruna kadagiti kaaduan a tattao a tubo ti rehion, dagiti Batak.

Ngem, nagballigi met laeng dagiti nagkukumplot a papangulo ti relihion a nangiparit iti trabahotayo a panangasaba idi Disiembre 1976, ket iti sumaruno a tawen pimmanaw ti kaaduan a misionero tapno inda agserbi kadagiti sabali a pagilian. Kamaudiananna, idi 1979, masapul a pumanawkami met.

Idiay Sud America

Ita agedadkamin iti agarup 50, ket pampanunotenmi no kabaelanmi pay ti agbiag iti sabali manen a pagilian. “Awatenta pay ngata ti baro a pakaibaonan wenno agtalinaedta laengen iti maysa a lugar?” insaludsod ni Susie.

“Bueno, Susie,” kinunak, “uray sadino a nangibaonan ni Jehova kadata, inaywanannata. Siasinot’ makaammo no adda kanayonan a bendision nga agur-uray kadata?” Isu a nakadanonkami iti baro a destinomi, ti pagilian ti Suriname iti Sud America. Dua a bulan laeng kalpasanna, agserserbikami manen a kas agdaldaliasat a manangaywan ket di nagbayag nairuamkamin.

No repasuenmi ti nasurok nga 45 a tawen a kaaddami iti amin-tiempo a ministerio, nabigbigmi ken ni Susie ti kinapateg ti tulong dagiti dadakkelmi tapno makapagtultuloykami a kas misionero. Idi 1969, idi nagsasarakkami manen kadagiti nagannak kaniak kalpasan ti innem a tawen, kinasaritanak ni tatang ket kinunana: “No bilang ta umuna a matay ni Inangmo, saan a kasapulan nga agawidkayo. Agtalinaedka iti destinom. Kabaelak nga ibaklay. Ngem no bilang ta siak ti umuna a matay, saludsodam ni Inangmo maipapan iti dayta.” Kasta met laeng ti insungbat ni Nanang.

Impakita dagiti nagannak ni Susie ti kasta met laeng a di agimbubukodan a kababalin. Iti naminsan, nayadayo ni Susie iti 17 a tawen, ngem awan pulos makaupay a surat a naawatna. Siempre, no awan komat’ timmulong kadagiti nagannak kadakami, nagawidkami koman. Ti punto isu daytoy, addaan dagiti nagannak kadakami iti isu met laeng a panangipateg iti misionero a trabaho ket, agingga iti ipapatayda, nagserbida ken Jehova a buyogen ti kinaganat nga isut’ immulada iti pusomi.​—Idiligyo ti 1 Samuel 1:26-28.

Makapabileg met dagiti kanayon nga agsursurat kadakami. Adda sumagmamano a di pulos nanglangan nga agsursurat a binulan kadakami iti las-ud ti nasurok a 30 a tawen a panagserbi kas misionero! Ngem kangrunaan iti amin, kanayon a silalagipkami iti patpatgentayo a nailangitan nga Ama, ni Jehova, a di mangbaybay-a kadagiti adipenna ditoy daga. Gapuna, bayat nga umas-asidegtayo iti kangitingitan dagiti bambanag a padpadaanantayo, tarigagayanmi ken ni Susie a kanayon a ‘panunoten ti kaadda ti aldaw ni Jehova’ babaen ti panagtultuloy nga agserbi ken ni Jehova a buyogen ti kinaganat.​—2 Pedro 3:12.

[Ladawan iti panid 26]

Nagkasarkami idi 1957

[Ladawan iti panid 29]

Anian a makaparagsak​—innem nga agtutubo a payunir!